رسانه سینمای خانگی- این یک گزارش ویژه از «عمار» است

چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که در این دوره شاهد تنوع تولیدات و فراهم شدن شرایط برای حضور هنرمندان جوان بودیم.

به گزارش سینمای خانگی از مهر، چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار پس از ۷ روز برنامه متنوع و فشرده در قالب اکران مستند، فیلم کوتاه، نماهنگ در کنار کارگاه های تخصصی و نشست های خبری روز پایانی خود را سپری می‌کند.

این رویداد فرهنگی و هنری چهاردهمین دوره خود را در غیاب پدر معنوی جشنواره، حاج نادر طالب زاده پشت سر گذاشت در حالی که این رویداد به عنوان یکی از یادگارهای آن مرحوم مجاهد بر جای مانده است.

جشنواره مردمی فیلم عمار که با هدف تقویت گفتمان و صدای جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی شکل گرفت تا امروز شبکه مردمی پخش و اکران بی‌نظیری در سطح کشور داشته است و توانسته به محفلی برای فعالیت فیلمسازان جبهه انقلاب تبدیل شود و بازنمای تصویری متفاوت از فرهنگ و هنر مردمی و اسلامی این سرزمین باشد و تاکنون فیلمسازان و فعالان هنری قابل توجهی از دریچه این جشنواره به عرصه هنر و فرهنگ معرفی کرده است.

همبستگی با فلسطین در نظم نوین جهانی

چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار برخلاف رسم سنوات قبلی ۹ دی برگزار نشد و در راستای بزرگداشت و همدردی با مردم فلسطین، این دوره از جشنواره با تمرکز بر ۲ محور اصلی فلسطین و نظم نوین جهانی ۲۱ دی ماه در محل سینما فلسطین افتتاح شده و ۲۹ دی ماه همزمان با سال‌روز بزرگداشت روز غزه به ایستگاه پایانی می‌رسد.

عمار، میدان هنرمندان جوان

حضور کارگردان های فیلم اولی و تولید کنندگان جوان با آثاری با کیفیت در بخش رقابت چهاردهمین جشنواره عمار نشان داد این جشنواره همچنان کنشگری فعال و میدانی موثر برای معرفی فیلمسازان دغدغه مند و جوان به شما می‌رود و امید است با اتخاذ تدابیر لازم در اهدای جوایز، هنرمندان جوان در رقابت با آثار دارای حمایت های مالی جدی، مورد کم لطفی قرار نگیرند.

نشست های تخصصی

نشست های تخصصی این دوره از جشنواره عمار نیز میزبان شخصیت های مختلف هنری، فرهنگی، سیاسی، طنزپرداز و … از محمدحسین لطیفی تا محمدرضا شهبازی بود. این نشست‌ها با موضوعات مختلفی از جمله جنگ روایت ها، نئورئالیسم، جمهوریت، اقتباس سینمایی برگزار شد که به عنوان نمونه انتقادات صریح لطیفی از عملکرد مدیریت فرهنگی و رسانه ملی را می توانید اینجا بخوانید.

تنوع تولیدات در عین تکثر قالب‌ها

چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار علاوه برآنکه آثار مستند و فیلم کوتاه را در برنامه اکران و رقابت قرار داده است؛ برنامه های تلویزیونی، آثار کودک ونوجوان، نماهنگ، تولیدات «فلسطین ما» و تولیدات فضای مجازی را نیز به رقابت گذاشته و از آثار برگزیده تقدیر کرده است.

منتخب تولیدات جشنواره‌ای تا رونمایی از آثار برای اولین بار

اگر به هر دلیلی از تماشای آثار جشنواره های فیلم ۱۰۰، «سینماحقیقت» و فیلم کوتاه بازمانده اید، می توانید منتخبی از آثار این رویدادهای سینمایی را در جشنواره مردمی فیلم عمار ببینید. همچنین در این دوره از جشنواره مردمی فیلم عمار شاهد حضور آثار کوتاه و مستند در مضامین و ژانرهای متنوع هستیم که بخشی از این آثار برای اولین بار در این جشنواره معرفی و رونمایی شدند به عنوان مثال تنها در بخش مستند چهاردهمین جشنواره عمار شاهد حضور آثار متنوعی با مضامین طبیعت و محیط زیست، مقاومت، امیدآفرین، حرکت و تلاش های جهادی، وقایع و اعتراضات سال گذشته، شهدای ترور، تاریخی و … هستیم.

در ادامه به معرفی برخی از این آثار می‌پردازیم:

«عیدوک»؛ برنده جایزه سرباز وطن از هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» است که به ماجرای برخورد حاج قاسم با بزرگترین دشمن خود و اشرار کرمان می‌پردازد.

«می ۱۹۶۸»، مستندی که با بهره گیری از پژوهش و تصاویر آرشیوی به مرور اعتراضات دانشجویی فرانسه با رویکرد عبرت از تاریخ می‌پردازد.

«مقدس نما»، این مستند با مرور فعالیت های انجمن حجتیه در اوایل شکل‌گیری انقلاب اسلامی به معرفی الگوی اسلام سیاسی می‌پردازد.

«میراب»، مستندی که به بررسی چالش حقابه هیرمند پرداخته و با مرور معاهده هیرمند بین ایران و افغانستان در زمان امیرعباس هویدا به ارایه راهکار برای حل این بحران توجه دارد.

«من محمدحسن را دوست دارم»، مستندی که به ماجرای محمدحسن لبنانی می پردازد که شفای بیماری سرطان را از امام رضا (ع) گرفت و بدون دیدن دوقلوهایش در نبرد با داعش شهید شد.

«عملیات آژاکس»، در این مستند با مرور وقایع ملی شدن صنعت نفت و نقش آفرینی زاهدی در برکناری مصدق حوادث تاریخی تا وقوع انقلاب اسلامی مرور می‌شود.

«حیاتی‌تر از غذا»، فیلمی کوتاه که به داستان ۴ دختر اسیر در زندان الرشید عراق و تلاش آن ها برای ثبت اسامی خود در صلیب سرخ می‌پردازد.

«رزیدنت»، برنده جایزه ویژه دبیر جشنواره از هفدهمین جشنواره مستند «سینماحقیقت» که با مرور قانون نظام پزشکی در دهه ۷۰ به مشکلات رزیدنت ها در بیمارستان ها اشاره دارد.

«سربه مهر»، این مستند روایتگر ماجرای معلم هنری است که در زیارت حرم شاهچراغ در حادثه تروریستی به شهادت می‌رسد.

«پشت صحنه»، این مستند از زاویه دیدی متفاوت و از منظر هنر و سینما مقاومت مردم فلسطین از یوم النکبته تا امروز را مرور می کند.

«درخت جان، سرو نقره ای»، این مستند به تلاش های یک فعال محیط زیست و ایجاد درخت‌ستان سرو نقره ای می پردازد.

«مردی با کیف قرمز»، در این مستند یالماز شاخت مردی که آلمان را پس از جنگ جهانی اول از مشکلات اقتصادی نجات داده است به دعوت مصدق به تهران می آید اما کودتای ۲۸ مرداد مانع از کمک او به ایران می‌شود.

«دوئل امجدیه»، به بررسی بازی تیم تاج و اسراییل پرداخته و در حالی که مردم از پیروزی ایران خوشحال هستند، بحرین از ایران جدا می‌شود.

«ساحل شرقی»، مستندی متفاوت با تصویربرداری از داخل غزه و روایت مقاومت مردم غزه در جریان زندگی.

«شورشی»، فیلمی کوتاه که به تجاوز سربازان صهیونیسم می پردازد. آنها به خانه‌ای برای یافتن یک شورشی می‌روند، حال آنکه تنها یک پسر بچه نوجوان را دستگیر می‌کنند.

«فراخوان خونین»، مستندی با سوژه ای حساس است که با بررسی جز به جز وقایع از ماجرای کشته شدن کیان پیرفلک کودک کشته شده در اغتشاشات ایذه پرده بر می‌دارد.

«کدهای سیاه»، روایتی آمریکایی از ماجرایی ۴۴۴ روز گروگان‌گیری جاسوسان سفارت آمریکا در ایران.

«قاعده بازی»، مستندی با محور مقاومت مردم یمن که از نامزدهای جایزه ویژه «خنجر یمنی» این دوره از جشنواره محسوب می‌شود.

عدم هماهنگی و ضعف برنامه ریزی

برگزاری همزمان کارگاه های آموزشی با حضور اساتید برجسته همزمان با اکران فیلم ها یا برگزاری نشست های تخصصی کنار سالن اصلی اکران و همزمان با پخش فیلم یا به تعبیر دیگر برگزاری همزمان نشست بررسی فیلم، کارگاه آموزشی و اکران آثار ممکن است سردرگمی برای مخاطبان ایجاد کند و شاید بهتر بود تا با برنامه ریزی مناسب تری این برنامه ها بدون تداخل برگزار می‌شد تا علاقه مندان بتوانند از همه این ظرفیت ها استفاده کنند.

رسانه سینمای خانگی- در نشست «خورشید آن ماه» چه گذشت

در نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «خورشید آن ماه» مطرح شد که « بلوچ قومی است که سالیان دراز است از مرزهای این کشور حفاظت کرده است. بلوچ بودن یعنی اینکه سینما تو را کاراکتر منفی خطاب کرده است ولی با این نوع فیلم‌ها، حق به حقدار رسیده است. در اینجا هنر در خدمت احیا و ترمیم یک فرهنگ قرار گرفته است. بلوچی یک زبان است و گویش نیست. برای گویش معیار بلوچی باید در منطقه سرباز به دنبال آن گشت. ستاره اسکندری در مقام خالق، با حساسیت تمام این فیلم را آفرید.»

به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست “نقد و بررسی فیلم خورشید آن ماه” به همت موسسه حقوق و هنر، انجمن حقوق شناسی و گروه حقوق خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز دوشنبه ۲۵ دی ۱۴۰۲ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

وحید آگاه دبیری این نشست را برعهده داشت.

ستاره اسکندری: این فیلم در ستایش فرهنگ غنی بلوچستان است

ستاره اسکندری کارگردان فیلم خورشید آن ماه، اظهار داشت: این فیلم در ستایش فرهنگ غنی بلوچستان است. آن چه تاکنون در سینما از این قوم ارائه شده است، بخش تاریک آن جامعه بوده است. ما می‌خواستیم ثابت کنیم، هستند کسانی که ستایشگر آن فرهنگ باشند. نیت من بیشتر دغدغه اجتماعی بوده است تا فیلم سازی. از تمام بازیگران فیلم تشکر می‌کنم. یکی از اهداف من، معرفی چهره های جوان بود. باعث خوشحالی است که امروز جمعی در خانه اندیشمندان علوم انسانی این فیلم را مشاهده کردند.

رضا صائمی: ستاره اسکندری در اولین تجربه کارگردانی درخشید

رضا صائمی منتقد سینما هم گفت: ستاره اسکندری در اولین تجربه کارگردانی درخشید. او برای اولین کار، فیلم سختی را انتخاب کرد.او می‌توانست یک فیلم تجاری پرفروش بسازد اما در اولین فیلمش به سراغ موضوع بسیار مهمی رفته است و فکر می‌کنم این فیلم، اولین فیلم سینمایی به زبان بلوچی است.

وی افزود: دغدغه اسکندری فیلم سازی نیست، فیلم سازی را ابزاری قرار می‌دهد برای اینکه دغدغه‌ها را به تصویر بکشد. ما کمتر تصویری از بلوچ‌ها به این شکل داشتیم. ما معمولا تصویر مثبتی از بلوچ ها نمی‌دیدیم. ما با یک فیلم رئالیسم انتقادی مواجه هستیم اما در عین این که نقد می‌کند کرامت آن مردم منطقه را نگه می دارد. فیلم، سویه های غنی فرهنگ بلوچ را هم به تصویر می‌کشد. این فیلم به لحاظ تولید هم کار سختی بوده است. البته این مسائل صرفا به قوم بلوچ مربوط نمی‌شود و به بسیاری از سنت های غلطی که در جامعه ما وجود دارد، مربوط است.

ندا کردونی: وقتی فیلم‌هایی به این شکل داشته باشیم، فشار روی اقوام کمتر خواهد شد

ندا کردونی پژوهشگر حقوق اقوام و اقلیت‌ها هم در سخنانی گفت: فیلم «عروس آتش» که مشابه این فیلم است، روایتگرش یک مرد بود اما روایتگر «خورشید آن ماه» یک زن است. به عنوان کسی که درباره حقوق اقوام کار کرده‌ام، می گویم که چنین روایت‌هایی ارزشمند است. این خشونت‌های علیه زنان، مختص قوم خاصی نیست. به نظر، زنان اقوام انگار تنها باقی ماندگان انتقال هویت قومی هستند. وقتی فیلم‌هایی به این شکل داشته باشیم، فشار روی اقوام کمتر خواهد شد. وقتی می خواهیم ساختاری را درست کنیم، اگر فقط یک قسمت را بدون اقناع لازم انجام دهیم، ممکن است نتایج نامطلوبی به بار آورد.

روژین صدرزاده: مواجه اولیه ما به زبان بلوچی خیلی سنگین بود

روژین صدرزاده از بازیگران فیلم، اظهار داشت: ما از پیش تولید که درگیر بودیم، کارگردان سعی می کرد ما را از جزئیات بافت بلوچستان آگاه کند. مواجه اولیه ما با زبان بلوچی خیلی سنگین بود. فکر نمی کردیم روزی بتوانیم این زبان را صحبت کنیم ولی با تمرین‌هایی که داشتیم توانستیم با زبان بلوچی صحبت کنیم. ستاره اسکندری به شدت سخت گیر ولی کارش ارزشمند بود. این اولین نقش جدی من در سینما بود.

بنفشه صمدی: کارگردان خیلی حسی کار را پیش می برد

بنفشه صمدی از بازیگران فیلم هم گفت: ابتدا با اسم ستاره اسکندری فیلم نامه را قبول کردم. اسکندری از دوستان قدیمی ما است که در فیلم‌های پدرم هم بازی کرده است. سلیقه کارگردان را می‌دانستم و دغدغه او بیشتر از کارگردانی بود. برای من مشخص بود که او دست روی فیلم نامه ضعیف نخواهد گذاشت. اسکندری خیلی حسی کار را پیش می برد. من بسیاری از زبان‌ها را یاد گرفته‌ام اما واقعا یکی از سخت ترین زبان‌هایی که با آن مواجه شدم، زبان بلوچی بود.

نکیسا نوری: این فیلم اولین تجربه سینمایی من بود

نکیسا نوری از بازیگران فیلم هم گفت: این اولین تجربه سینمایی من بود و سعی می کردم که راهنمایی‌ها را به بهترین وجه دریافت کنم. نقطه قوت فیلم را در این می‌بینم که ما داریم قوم بلوچ را به شکل دیگری نشان می دهیم. در زبان بلوچی شاخه‌های مختلفی هست و زبان این فیلم، بلوچی مکرانی بود. من خودم هم بلوچ هستم.

صادق سهرابی: ستاره اسکندری در مقام خالق، با حساسیت تمام این فیلم را آفرید

صادق سهرابی از بازیگران فیلم هم گفت: بلوچ قومی است که سالیان دراز است از مرزهای این کشور حفاظت کرده است. بلوچ بودن یعنی اینکه سینما تو را کاراکتر منفی خطاب کرده است ولی با این نوع فیلم‌ها، حق به حقدار رسیده است. در اینجا هنر در خدمت احیا و ترمیم یک فرهنگ قرار گرفته است. بلوچی یک زبان است و گویش نیست. برای گویش معیار بلوچی باید در منطقه سرباز به دنبال آن گشت. ستاره اسکندری در مقام خالق، با حساسیت تمام این فیلم را آفرید.

امیرحسین هاشمی: کار ستاره اسکندری، سراسر جسارت بود

امیر حسین هاشمی از بازیگران فیلم، بیان داشت: در فیلم ایستاده در غبار، اولین کار جدی سینمایی من شروع شد. باید گفت کار ستاره اسکندری برای فیلم «خورشید آن ماه»، سراسر جسارت بود و من از او به خاطر اعتمادش به من تشکر می‌کنم. این داستان، داستان کل این آب و خاک است و فقط دست بر قضا ما آن را از خطه بلوچستان روایت می‌کنیم.

در فیلم سینمایی «خورشید آن ماه»، نازنین فراهانی و پژمان بازغی، امیرحسین هاشمی، بنفشه صمدی، روژین صدرزاده ، صادق سهرابی، مهتاب جامی، نکیسا نوری، صادق بلوچی، روژناک شیرانی و مریم بوبانی و پهلوان اسحاق بلوچ نسب به ایفای نقش پرداختند.

فیلمنامه «خورشید آن ماه» که با حمایت منطقه آزاد چابهار ساخته شده، توسط سمیه تاجیک به نگارش درآمده و موسیقی آن را حسین علیزاده ساخته است.

در معرفی این فیلم آمده است: «خورشید آن ماه» در هزارتوی چشم اندازهای بکر، موسیقی مسحور کننده و آداب و سنن منطقه، در دل داستان عشقی سرکوفته، تصویری صادقانه از قوم شریف و نجیب بلوچستان ارائه می‌دهد که با تصاویر معمول این منطقه و مردمان آن در سینمای مسلط ایران تفاوت‌هایی بنیادین دارد.

رسانه سینمای خانگی- پدیده فجر امسال کیست؟

در میان فهرستی از کنجکاوی‌ها، فیلم‌اولی‌ها را می‌توان کنجکاوی‌برانگیزتر به حساب آورد؛ آیا قرار است پدیده اصلی جشنواره، از میان همین پروژه‌های ناشناخته، متولد شود؟

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، حالا اصطلاح فیلم اولی‌ها نه تنها آن تصورات رایج فیلم‌های بی‌کیفیت را برهم زده که در یک دهه اخیر حتی از کنجکاوبرانگیزترین آثار جشنواره فیلم فجر شده است، جریانی که در یک دهه اخیر شکل ویژه‌ای به خود گرفته و از پس آن فیلمسازان مستعدی همچون سعید روستایی، نیما جاویدی، حسین دارابی، امیرعباس ربیعی، محمدحسین مهدویان، هادی حجازی‌فر و… به سینمای ایران معرفی شده‌اند.

با احیای بخش «نگاه نو» در دوره پیش‌روی جشنواره فیلم فجر، حالا نگاه‌ها به این جریان معطوف شده است تا ببینیم کدام یک از فیلمسازانش مسیری تازه در سینمای ایران را پیگیری می‌کنند.

ماجرای فیلم‌های اول اما قصه پر فراز و نشیبی دارد، بخشی که از همان سال‌های نخست برگزاری جشنواره فیلم فجر اعلام موجودیت کرد و با عنوان فیلم‌های آماتوری یاد می‌شد و البته سهمی در فصل جوایز با عنوان «بهترین فیلم اول» هم برای کارگردانانش داشت.

این روال تا نیمه دهه ۸۰ برقرار بود تا اینکه به بخشی مجزا در نیمه دوم همین دهه تبدیل شد تا ضمن ایجاد فضای رقابتی جدی‌تر، امکان قضاوت بهتر آن‌ها هم به وجود بیاید. به همین ترتیب در سال ۸۷ و در دوره بیست و هفتم این رویداد عنوان «نگاه نو» به ترکیب جشنواره اضافه شد تا فیلم های اول و دوم کارگردانان مورد داوری قرار بگیرند.

این روند تا سال ۹۴ با عنوان «نگاه نو» و «نوعی نگاه» ادامه داشت اما با ظهور فیلمسازان توانمند که توانسته بودند نگاه‌ها را در کیفیت فیلمسازی و البته ارائه محتواهای جدید به خود جلب کنند، سیاستگذاران جشنواره در تصمیمی تازه ضمن حذف این بخش، امکان رقابت فیلم‌های اول را با سایر فیلمسازان فراهم کردند.

این اما همه ماجرای فیلم‌های اول نیست، در دوره سی و نهم همزمان با فراگیری بیماری کرونا و با کاهش تولیدات سینمای ایران بار دیگر «نگاه نو» از جشنواره رخت بربست و این مسیر در دو دوره دیگر هم پیگیری شد. در دوره چهل و دوم اما با رسیدن ۵۱ فیلم به دبیرخانه این رویداد که سهمی ۵۰ درصدی از متقاضیان حضور را داشتند، متولیان تصمیم گرفتند تا دوباره «نگاه نو» به بخش‌های جشنواره الحاق کنند.

حالا در دوره چهل و دوم، دوازده فیلم در بخش فیلم اولی‌ها به رقابت می‌پردازند، آثاری که گرچه کارگردانانشان اولین قدم را در سینمای حرفه‌ای برمی‌دارند اما اسامی شناخته‌شده‌ای را در دل خود دارند؛ «آپاراتچی» ساخته قربانعلی طاهرفر، «باغ کیانوش» ساخته رضا کشاورز حداد، «بی‌بدن» ساخته مرتضی حسینعلی‌زاده، «پرویزخان» ساخته علی ثقفی، «تمساح خونی» ساخته جواد عزتی، «شکار حلزون» ساخته محسن جسور، «ظاهر» ساخته حسین عامری، «قلب رقه» ساخته خیرالله تقیانی‌پور، «پرواز ۱۷۵» ساخته محمدحسین حقیقت، «مجنون» ساخته مهدی شامحمدی، «ملکه آلیشون» ساخته ابراهیم نورآورمحمد و «نپتون» ساخته محمدابراهیم غفاریان عنوان ۱۲ فیلمی است که قرار است برای کسب سیمرغ «بهترین فیلم اول» با یکدیگر به رقابت بپردازند.

در این گزارش از پنج زاویه به مرور نکته‌های مرتبط با آثار کارگردانان فیلم‌اولی در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر می‌پردازیم:

نگاه اول؛ چهره‌ها

در نخستین دوره‌های برگزاری جشنواره فیلم فجر، در کنار بخش اصلی که با عنوان «سینمای حرفه‌ای» برگزار می‌شد، بخشی از فیلم‌ها که بیشتر هم اولین ساخته خالقان‌شان بودند در بخش «آماتور» مورد قضاوت و داوری قرار می‌گرفت و این پیش‌فرض وجود داشت که اساسا «فیلم‌اولی‌ها» هنرمندانی آماتور و ناشناخته هستند. در دوره‌های بعد اما نه فقط نام این بخش تغییر کرد که نگاه به سینماگران تازه‌نفس و ساخته‌های‌شان هم از اساس دستخوش تحول شد.

مروری‌بر فیلم‌های راه‌یافته به بخش «نگاه نو» در جشنواره امسال هم نشان می‌دهد که چهره‌های شناخته‌شده چه در مقام کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس و چه در مقام بازیگر، حضوری قابل توجه در این بخش دارند.

شاخص‌ترین چهره هم بی‌تردید جواد عزتی است که در این دوره از جشنواره به‌عنوان کارگردان فیلم «تمساح خونی» را به سرانجام رسانده است. فیلمی که علاوه‌بر خود عزتی سعید آقاخانی هم در آن ایفای نقش کرده است.

کاظم دانشی هم کارگردان جوانی است که دو سال پیش با فیلم «علف‌زار» به‌عنوان اولین تجربه کارگردانی‌اش در جشنواره فجر حضور داشت و مورد تحسین قرار گرفت و امسال در مقام فیلمنامه‌نویس فیلم «بی‌بدن» از او به جشنواره رسیده است.

فیلمی که مرتضی علیزاده آن را کارگردانی کرده و مانند «علف‌زار» اقتباس شده از پرونده‌های جنایی واقعی است. الناز شاکردوست از چهره‌های خوش اقبال در دوره‌های اخیر جشنواره فجر ایفاگر نقش اصلی در این فیلم است.

از منظر بازیگران شاخص در بخش «نگاه‌ نو» می‌توان به سعید پورصمیمی هم اشاره کرد که در همکاری با علی ثقفی به‌عنوان یک فیلمساز فیلم‌اولی، نقش اول فیلم سینمایی «پرویزخان» را ایفا کرده است.

شهرام حقیقت‌دوست هم از بازیگران شناخته‌شده‌ای است که امسال دو فیلم «باغ کیانوش» و «قلب رقه» را در بخش فیلم‌اولی‌ها دارد. این بازیگر در «قلب رقه» با فرهاد قائمیان و محمدرضا شریفی‌نیا هم‌بازی بوده است.

در کنار بازیگران باسابقه، چهره‌های جوان‌تر عرصه بازیگری هم امسال در بخش فیلم‌اولی‌ها حضور دارند که از شاخص‌ترین آن‌ها می‌توان به ایفای نقش سجاد بابایی در «مجنون»، تورج الوند در «آپاراتچی»، نوید پورفرج در «بی‌بدن» و آرمین رحیمیان در «نپتون» اشاره کرد.

این‌ها همه بازیگران جوانی هستند که در همان گام‌های اولیه نقش‌آفرینی‌شان در مقابل دوربین تحسین شدند و حالا باید دید در همکاری با کارگردانان فیلم‌اولی، چه عملکردی در جشنواره فجر خواهند داشت.

نگاه دوم؛ قصه‌ها

یکی از کنجکاوی‌ها درباره فیلم‌هایی که کارگردان فیلم‌اولی دارند، سوژه‌هایی است که آن‌ها را برای ورود به میدان خطیر فیلمسازی ترغیب کرده است. در یک نگاه کلی و براساس خلاصه داستان‌های منتشر شده درباره ۱۲ فیلم راه‌یافته به بخش «نگاه نو» در جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر، می‌توان گفت فیلم‌اولی‌های امسال با تنوعی از ایده‌ها و قصه‌ها در این رویداد حضور خواهند داشت.

پرداختن به سوژه‌های تاریخی به‌ویژه مرتبط با تاریخ انقلاب و دفاع مقدس معمولا با چالش‌ها و حساسیت‌هایی مواجه است و به همین دلیل ورود فیلم‌اولی‌ها به این حوزه شاید در نگاه اول توأم با ریسک باشد اما این قصه‌ها در بخش نگاه نو جشنواره امسال نمایندگان قابل توجهی دارند. از «مجنون» که به حماسه‌سازی شهید مهدی زین‌الدین می‌پردازد، تا «آپاراتچی» که نیم‌نگاهی به تلاش‌های یک فیلمساز آماتور برای ساخت فیلم در سال‌های جنگ می‌پردازد. تجربه‌هایی همچون «باغ کیانوش» و «پرواز ۱۷۵» هم هرچند به‌طور مستقیم از دفاع مقدس نگفته‌اند اما ارجاعاتی به حال و هوای مضمونی آن دارند.

«قلب رقه» هم هرچند به تحولات سوریه و نقش داعش در منطقه پرداخته است اما می‌توان آن را در دسته فیلم‌های سینمای مقاومت قرار داد.

فیلم‌های متناسب با مخاطبان کودک و نوجوان هم در بخش «نگاه نو» نمایندگان مهمی دارند که علاوه‌بر «باغ کیانوش» می‌توان به دو فیلم «ظاهر» و «ملکه آلیشون» در این حال و هوا اشاره کرد. مهم اینکه فیلم «ملکه آلیشون» از منظر تنوع ژانر به سینمای فانتزی هم نزدیک شده است.

داستان جنایی «بی‌بدن» و یا روایت پرتره «پرویزخان» از یک چهره ملی را هم می‌توان از سوژه‌های خاص در بخش «نگاه نو» جشنواره امسال به حساب آورد.

«شکار حلزون» و «نپتون» هم دو فیلم دیگر این بخش هستند که هرچند اطلاعات چندانی درباره آن‌ها مخابره نشده اما در دسته فیلم‌های اجتماعی قرار گرفته‌اند و از همین منظر مورد توجه قرار خواهند گرفت.

در این میان «تمساح خونی» هم یک تجربه متفاوت از جواد عزتی است که ژانر خاص کمدی اکشن را نمایندگی می‌کند و به همین دلیل کنجکاوی زیادی برای رونمایی از آن وجود دارد.

نگاه سوم؛ تجربه‌ها

مخاطبان و منتقدان گاهی در جشنواره فیلم فجر به فیلم‌هایی اقبال نشان داده‌اند که رویکرد ساختشان متفاوت بوده است، فیلم‌هایی که تجربه تازه‌ای در فیلمسازی را برای سینمای ایران رقم زده و از همین منظر توانسته‌اند مخاطبانی را هم جذب کنند، «مسخره باز» به کارگردانی همایون غنی‌زاده، «بدون مرز» به کارگردانی امیرحسین عسگری، «بی‌رویا» به کارگردانی آرین وزیردفتری و… جزو آثاری از کارگردانان فیلم‌اولی هستند که همزمان با آنکه قصه‌هایی تازه را ارائه می‌کردند به دلیل اینکه در تولید از فیلمسازی مرسوم فاصله گرفته‌اند، توانسته‌اند بخشی از مخاطبان را با خود همراه کردند.

در فهرست فیلم‌های راه‌یافته به بخش «نگاه نو» جشنواره امسال هم فیلمی با چنین ویژگی‌ای وجود دارد. فیلمی که پیش از این در جشنواره فیلم کودک رونمایی شده و اتفاقا توانسته بود نظر داوران را به خود جلب کند. «ملکه آلیشون» عنوان فیلمی است که کارگردانش برای ساختش ۹ سال زمان گذاشته است.

ابراهیم نورآور محمد که در اولین گام برای ورود به سینمای حرفه‌ای فیلمی در ژانر کودک و نوجوان را آزموده است، آن را سخت‌ترین تجربه‌اش توصیف می‌کند، فیلمی که با نگاه کردن به تصاویرش احتمالا ناخودگاه به یاد فیلم‌های هالیوودی بیفتید، فیلمی که قصه‌اش در جنگل اتفاق می‌افتد و روایتگر داستان پسربچه‌ای است که از درخت و جنگل متنفر است.

تجربه نورآور محمد در فیلمسازی اما در نوع خود جالب است، گرچه در صحبت‌های مسئولان سینمایی بارها و بارها شنیده‌اید که از اشتغال یک گروه ۲۰۰ نفره هنگام ساخت یک فیلم سخن می‌گویند، نورآور محمد اما تاکید کرده که کارهای مختلف این فیلم را خودش به تنهایی انجام داده، گاه لوکیشن‌ها را ساخته، گاه لباس‌ها را طراحی کرده، گاهی مشغول انجام صدابرداری بوده، گاهی تدوین را به سرانجام رسانده و… به طوری که در فهرست عوامل فیلمش تنها نام بازیگران کودک را می‌شود دید، بازیگرانی که برخی از آن‌ها وقتی تولید فیلم شروع شد ۶ ساله بودند اما در پایان تولید ۱۲ ساله شده‌اند و کارگردان با تمهیدات گریم و قاب‌های پرسپکتیو توانسته افزایش سن آن‌ها در فیلم را کنترل کند، روندی که به گفته خودش باعث شد ۹ سال ساخت «ملکه آلیشون» طول بکشد.

نگاه چهارم؛ سودایی‌ها

با آنکه بازگشت بخش فیلم‌اولی‌ها خبری خوشایند برای بخشی از سینماگران بود اما می‌شود دوره‌های مختلف جشنواره و اظهارنظر فیلمسازان جوان را مرور کرد، همان جایی که نسبت به این جداسازی اظهار ناخشوندی می‌کردند و گاه با اعتراض آن‌ها مواجه بود. معترضان اما عنوان می‌کردند با این تمایز امکان قضاوت تمام ابعاد مختلف فیلمشان از آن‌ها سلب می‌شود و تنها باید برای یک سیمرغ یعنی جایزه بهترین فیلم اول رقابت کنند.

در چندسالی آثار راه یافته به جشنواره فیلم فجر در دو بخش سودای سیمرغ و نگاه نو به شکل مجزا از هم داوری شدند، برخی از فیلم‌های اول توانسته‌اند در بخش سودای سیمرغ هم حضور داشته باشند. امسال هم ۵ فیلم از ۲۲ فیلم راه‌یافته به بخش سودای سیمرغ متعلق به فیلم‌سازان فیلم‌اولی هستند؛ «نپتون»، «مجنون»، «قلب رقه»، «پرویزخان» و «تمساح خونی» ۵ فیلمی هستند که علاوه‌بر رقابت برای کسب جایزه نگاه نو می‌توانند سایر بخش هایشان را هم مورد قضاوت قرار دهند.

به تعبیر دیگر حضور یک فیلم به‌صورت همزمان در دو بخش سودای سیمرغ و نگاه نو، بیش از کارگردان، برای دیگر عوامل یک شانس محسوب می‌شود. این آثار از نگاه هیات انتخاب کیفیت سینمایی بالاتری داشته‌اند و امکان داوری و قضاوت بخش‌های فنی آن از سوی هیات داوران وجود داشته است. به همین دلیل شاید بتوان گفت این ۵ فیلم‌اولی، لااقل از نگاه هیات انتخاب، کیفیت سینمایی بالاتری داشته‌اند.

نگاه پنجم؛ کنجکاوی‌ها

اما از هر زاویه‌ای که نگاه کنیم، در مواجهه با فیلم‌های راه‌یافته به بخش «نگاه نو»، اصلی‌ترین نکته کنجکاوی بالایی است که نسبت به این آثار وجود دارد. فیلم‌هایی که هم می‌توانند تبدیل به پدیده جشنواره شوند و هم می‌توانند به‌عنوان تجربه شکست‌خورده یک فیلم‌ساز گم‌نام، پس از اولین رونمایی به فراموشی سپرده شوند.

از این منظر در کنار فیلم‌هایی که اسم و رسمی دارند و خرده اطلاعاتی درباره آن‌ها مخابره شده است، فیلم‌های که در سکوت خبری به تولید رسیده و اطلاع چندانی از مختصات تولید آن‌ها نداریم، آثار ویژه‌تری به حساب می‌آیند.

در ترکیب ۱۲ فیلم راه‌یافته به بخش «نگاه نو» جشنواره امسال چهار فیلم «شکار حلزون» به کارگردانی محسن جسور، «پرواز ۱۷۵» محمدحسین حقیقت، «ظاهر» به کارگردانی حسین عامری و «نپتون» به کارگردانی محمدابراهیم غفاریان پروژه‌هایی هستند که در قیاس با دیگر فیلم‌های جشنواره، اطلاع‌رسانی کمتری درباره فرآیند تولید آن‌ها صورت گرفته و به نوعی باید اعتراف کرد پیش‌بینی چندان دقیقی از کیفیت محتوایی و ساختاری آن‌ها نمی‌توانیم داشته باشیم.

در میان فهرستی از کنجکاوی‌ها، این دست فیلم‌ها را می‌توان کنجکاوی‌برانگیزتر به حساب آورد؛ آیا قرار است پدیده اصلی جشنواره، از میان همین پروژه‌های ناشناخته، متولد شود؟

رسانه سینمای خانگی- در نشست رئیسی با مدیران فجر چه گذشت؟

رئیس‌جمهور گفت: تمدن ایرانی اسلامی داشته‌های فرهنگی، هنری و ادبی ارزشمندی دارد که یکی از موثرترین روش‌های ارائه آن به دنیا به تصویر کشیده شدن این داشته‌ها در قالب سینما است و دولت مردمی آمادگی دارد که در این عرصه با همکاری اهالی فرهنگ و هنر و به همت خود هنرمندان قدم بردارد.

به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، سید ابراهیم رئیسی صبح سه‌شنبه ۲۶ دی ۱۴۰۲ در جریان نظارت ستادی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن بازدید از معاونت امور سینمایی این وزارتخانه، دیداری با دبیر، هیئت انتخاب و هنرمندان دست‌اندرکار «چهل و دومین جشنواره فیلم فجر» داشت و پس از استماع توضیحات و نظرات آنان، با ابراز خرسندی از حضور در جمع ایشان تصریح کرد: تمدن ایرانی اسلامی داشته‌های فرهنگی، هنری و ادبی ارزشمندی دارد که یکی از موثرترین روش‌های ارائه آن به دنیا به تصویر کشیده شدن این داشته‌ها در قالب سینما است و دولت مردمی آمادگی دارد که در این عرصه با همکاری اهالی فرهنگ و هنر و به همت خود هنرمندان قدم بردارد.

وی با قدردانی از برگزار کنندگان چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، بر تلاش برای تقویت نقاط قوت و رفع کاستی‌ها و ضعف‌های این رویداد مهم تاکید کرد و اظهار داشت: استفاده از نگاه و تجارب پیشکسوتان در این زمینه بسیار اهمیت دارد و به هیچ وجه نباید اجازه داد این تجارب ارزنده در حاشیه قرار گیرد.

وی با بیان این‌که «ایران پیشینه و تمدن بزرگ و درخشان دارد که قابل ارائه به همه جهان است»، افزود: سینما موضوعی مهم و قابل توجه است که هر گونه هزینه در آن نوعی سرمایه‌گذاری برای کشور است.

رئیسی همچنین با اشاره به گزارش ارائه شده درباره افزایش قابل توجه آثار ارائه شده در این دوره جشنواره از فیلمسازان فیلم اولی و شهرستانی گفت: یکی از وظایف مهم دولت‌ها این است که زمینه شکوفایی همه استعدادها در هر نقطه از کشور، حتی نقاط دورافتاده و محروم را فراهم کنند.

وی همچنین گزارش ارائه شده از ارتقای کمی و کیفی جشنواره امسال را مایه خرسندی دانست و خاطرنشان کرد: در کشورهای مختلف برای رویدادهای بسیار کم اهمیت‌تر از دفاع مقدس، آثار هنری و ادبی متعددی تولید می‌شود؛ رشادت‌ها، ایستادگی و از خودگذشتگی‌های دوران دفاع مقدس ظرفیت‌های بسیار زیادی برای تولید آثار هنری، فرهنگی و ادبی دارد که باید به خوبی مورد توجه قرار گیرند.

وی تلاش‌های جوانان کشور را که با وجود تحریم‌ها و محدودیت‌های بسیار زیاد توانسته‌اند با نوآوری و خلاقیت به دستاوردهای بسیار ارزنده‌ای دست یابند، بسیار ارزشمند توصیف و تصریح کرد: این تلاش‌ها نیز همچون جلوه‌های زیبای دفاع مقدس ظرفیت‌های زیادی برای خلق آثار هنری و ادبی دارد که باید به شکل شایسته مورد توجه قرار گیرند.

رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش نگاه حاکم بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت مردمی و توجه به تمامی فعالان عرصه فرهنگ و هنر و توجه به خواسته‌ها و دغدغه‌های آنان را ارزنده دانست و افزود: بنده به اعتبار جلسات و دیدارهایی که با فعالان فرهنگی و هنری داشته‌ام، اطلاع دارم که فعالان این عرصه خواسته‌ها و دغدغه‌های خیلی پیچیده و غیرقابل دستیابی ندارند و لذا باید نظرات، تجربیات و ظرفیت‌های آنان مورد توجه قرار گیرد.

وی در پایان سخنانش به اهمیت عرضه آثار هنری، سینمایی و ادبی در کشورهای اسلامی، همسایه و همسو اشاره کرد و گفت: آنچه تا کنون از آثار فرهنگی، هنری و ادبی کشور به این بخش از کشورها ارائه شده با استقبال بسیار خوبی مواجه شده و توانسته ارزش‌های جمهوری اسلامی را ترویج کند بنابراین تولید و عرضه اینگونه آثار فاخر فرهنگی باید مورد حمایت قرار گیرد.

رسانه سینمای خانگی- آیا این جشنواره واقعاً بین‌المللی است؟

دبیر چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر گفت: در بخش بین‌الملل ۶۲۱ اثر از سوی ۸۷ کشور ارسال شد و فیلم‌ها انتخاب شدند. امسال بخش ویژه‌ای برای فلسطین هم داریم.

به گزارش سینمای خانگی از روابط‌عمومی جشنواره فیلم فجر، مجتبی امینی در برنامه «نقد سینما» درباره ویژگی‌های این رویداد سینمایی اظهار داشت: در بخش بین‌الملل ۶۲۱ اثر در حوزه بین‌المللی از سوی ۸۷ کشور ارسال شد و فیلم‌ها انتخاب شدند. امسال به خاطر ظلم و حمایت رژیم صهیونیستی و به درد آمدن دل سینماگران در همه کشورها بخش ویژه ای در حوزه فلسطین داریم که جزو بخش‌های ویژه ماست. مهمانان خوبی هم از سراسر جهان انتخاب کردیم و خبرهایی خوبی در این حوزه پیش روی ما است.

وی گفت: امسال جشنواره فیلم فجر در استان‌ها با کمی تاخیر از تهران برگزار می‌شود اما باید بگویم برنامه‌ریزی منسجمی برای استان‌ها شده است و اخیرا با مدیران کل ارشاد جلسه و برنامه‌ریزی ویژه‌ای داشتیم تا شهرداری و استان‌ها پای کار بیایند و آثاری در استان‌ها به نمایش دربیایند.

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر گفت: امسال شاهد استقبال چشمگیری در بخش ملی بودیم، ۱۰۶ اثر ثبت‌نام کردند که این نشان‌دهنده رونق خط تولید است، در چند سال اخیر به خاطر درگیری با کرونا رونق تولید کم شده بود سرمایه‌گذاران و تهیه کنندگان بیم حضور در سینما را داشتند و این چرخ تولید سینما نمی چرخید ولی امسال با برنامه‌ریزی برای تولید و حمایت بخش‌های دولتی و خصوصی درواقع همه دست به دست هم دادند تا تولیدات بالا باشد.

امینی افزود: وقتی ۱۰۶ اثر متقاضی جشنواره شد کار سخت شد در حالی که سال گذشته ۷۵ فیلم در جشنواره ثبت‌نام شده بود. ضمن اینکه امسال ۵۱ فیلم اولی هم داشتیم و می‌توانم بگویم در روزهای آینده شاهد کشف استعداد هم خواهیم بود. امسال کار در هیات انتخاب سخت بود و مخاطبان شاهد این خواهند بود که اثار خوبی به جشنواره رسیده است.

امسال بخش نگاه نو را به جشنواره باز گرداندیم، از سوی دیگر چهار فیلم پویانمایی هم داریم که نوید خوبی برای خانواده‌ها در حوزه کودک و نوجوان استوی توضیح داد: در برنامه اکران شرایط ویژه‌ای داشتیم، هیات انتخاب یک ماه درگیر بودند، شرایط پیچیده بود، آنها با وسواس فیلم می‌دیدند تا آثار شایسته را انتخاب کنند، امسال حاصل زحمات خانواده سینما به چشم خواهد آمد، امسال ۳۳ اثر در جشنواره حضور دارد البته سال گذشته هم ۲۲ اثر باید به بخش رقابتی راه پیدا می‌کرد اما به دلیل رسیدن فیلم‌های خوب ۲۴ فیلم راه پیدا کرد.

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر گفت: امسال بخش نگاه نو را به جشنواره باز گرداندیم، از سوی دیگر چهار فیلم پویانمایی هم داریم که نوید خوبی برای خانواده‌ها در حوزه کودک و نوجوان است.

وی درباره هیات داوران توضیح داد: در حال گفتگو برای انتخاب هیات داوران هستیم همیشه اینگونه بوده است که بعد از اتمام کار هیات انتخاب، داوران مشخص می‌شوند، درواقع هر وقت فیلم‌ها نهایی می‌شوند گفتگو با داوران شکل می‌گیرد.

امینی درباره انتقادات نسبت به اعضای هیات انتخاب گفت: کار هیات انتخاب به شدت سخت است. سینماگرانی که زحمت کار هیات انتخاب را می‌کشند در واقع جهاد می‌کنند، چون هم کار سختی است هم بالاخره متقاضیان توقعاتی دارند ما باید این فرهنگ را در خانواده سینما جا بیندازیم که هر جشنواره‌ای فقط تعدادی اثر را می‌پذیرد. من خودم هم در جشنواره گاهی فیلمم پذیرفته شده و گاهی نشده است.

جشنواره فجر اعتبار جهانی دارد/ حضور زنان در هیات داوران

امینی گفت: باید حق بدهیم، صبورانه با موضوعات کنار بیاییم و دلمان را بزرگ کنیم. جشنواره ما اعتبار جهانی دارد. در جشنواره‌های الف دنیا می‌بینیم که دبیر خودش رصد می‌کند تا فیلم‌های همسو را انتخاب کند اما ما هیات انتخاب داریم در حالی که جشنواره‌های الف دنیا هیات انتخاب ندارند اما ما به سینماگران احترام می‌گذاریم و از کارشناسان سینما استفاده می‌کنیم، وقتی ما به عنوان سینماگر در جشنواره ثبت‌نام می‌کنیم باید خودمان را با موازین جشنواره وفق بدهیم البته هر سال چنین بحث‌هایی بوده ولی مهم این است که در بین سینماگران مودت باشد این جشنواره بزرگترین جشن منطقه است و در طی آن ما دور هم جمع می‌شویم تا خستگی‌ها در برود.

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر درباره نبودن سینماگر خانم در میان اعضای هیات انتخاب گفت: اینقدر این کار سخت است که برای خانم‌ها سخت‌تر می‌شود که یک ماه کار را کنار بگذارند و درگیر هیات انتخاب باشند اما در داوری حتما از آنها استفاده می‌کنیم‌.

سینمای ارگانی کمک نکند سفره سینما کوچک می‌شود

اگر سینمای ارگانی کمک نکند سفره سینما کوچک می‌شود کارشناسان سینما و اهالی رسانه بررسی کنند تا بدانند چقدر فیلم‌ها حاصل بخش خصوصی است و چقدر دولتی؟ قاعده امر اما شایسته سالاری است‌امینی درباره فیلم‌های ارگانی مطرح کرد: در ذات اصلاح «فیلم‌های ارگانی» غیر علمی و غیرکارشناسی است، در این جشنواره یک سوم فیلم‌های جشنواره حاصل بخش کاملا خصوصی است، دوم سوم که گفته می‌شود ارگانی است حاصل مشارکت ارگان‌ها با بخش خصوصی است، یک بخش هم که ارگانی است. خانواده سینما از این موضوع رنج می‌برند که چرا حجم تولیدات و رونق بازار کم است به هر حال بازار بعد از کرونا ضعیف شده بود،

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر گفت: وقتی توان بخش خصوصی نمی‌تواند شرایط را فراهم کند و در این میان بخش دولتی به رونق و چرخش چرخ سینما کمک می‌کند و چرخ سینما کمک می‌کند این غلط است؟ اگر غلط است پس چه کسی باید به این رونق کمک‌کنند؟ ما با سینمای ارگانی چه مشکلی داریم؟ وقتی فیلمی تولید می‌شود ۲۰۰ نفر مشغول کار می‌شوند، وقتی فیلمی تولید می‌شود مگر از خارج نیرو وارد می‌شود؟ ما در فضایی گیر کردیم که یک سری موضوعات بدی مطرح می‌کنند و بسط می‌دهند تا مسایل اپوزیسیونی داشته باشند.

امینی گفت: اگر سینمای ارگانی کمک نکند سفره سینما کوچک می‌شود کارشناسان سینما و اهالی رسانه بررسی کنند تا بدانند چقدر فیلم‌ها حاصل بخش خصوصی است و چقدر دولتی؟ قاعده امر اما شایسته سالاری است‌.

امینی با طرح این پرسش که سابقه حوزه هنری از بخش خصوصی کمتر بوده یا بیشتر؟ اظهار داشت: سازمان اوج قطعا یک کار قابل دفاع می‌سازد همه بخش‌های مختلف وقتی سرمایه‌گذاری می‌کنند اثری می‌سازند که قابل دفاع باشد اما بخش دولتی که سرمایه‌اش را نمی‌برد تا کار ضعیفی تولید کند البته در سال‌هایی هم عکس این بوده است اما می‌خواهم بگویم به هر حال با تولیدات ارگان دولتی بسیاری مشغول به کار می‌شوند نباید برچسب بزنیم چون بسیاری از اهالی سینما در آن‌ فیلم‌ها زحمت می‌کشند.

انتخاب اثر به اسم کارگردان و مولف در یک جشنواره کار درستی نیست اثر باید بتواند از خود دفاع کندوی درباره حضور پیدا نکردن برخی فیلم‌ها گفت: ما چیزی به اسم اثر سینمایی برای پخش و اکران داریم، یک اثر می‌تواند در جشنواره درخشان باشد اما در گیشه نه. ممکن است فیلمی از یک کارگردان شاخص باشد و در گیشه موفق باشد اما نمی‌تواند جنس جشنواره‌ای داشته باشد. انتخاب اثر به اسم کارگردان و مولف در یک جشنواره کار درستی نیست اثر باید بتواند از خود دفاع کند.

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر توضیح داد: هنگام انتخاب اثر، اسم تهیه‌کننده و کمپانی به اثر الحاق نشده بود بلکه خود اثر مهم بوده است. این را هم باید بگویم سبد امسال جشنواره سبد ویژه و متنوعی است، ما از چارچوب فیلم‌های آپارتمانی خارج شدیم و آثار مختلفی داریم، فیلم‌های اجتماعی، طنز، دفاع مقدس و.. داریم. منتقدان و رسانه‌ها هر سال قهرمان در فیلم‌ها می‌خواهند و به نظرم با دیدن فیلم‌ها حال همه خوب می‌شود.

از سیمرغ اولی‌ها و سیمرغ مردمی تا زنگ سینما در جشنواره

در حال تعامل با آموزش و پرورش هستیم تا زنگ سینما در جشنواره داشته باشیم که در سانس صبح در خدمت مدارس مختلف در تهران و شهرستان ها باشیمامینی درباره اینکه آیا در بخش فیلم اولی‌ها تنها یک سیمرغ اهدا می‌شود، توضیح داد: تا این لحظه فیلم اولی‌ها یک سیمرغ دارد، اما داریم فکر می‌کنیم و دوستان هم پیشنهادات مختلفی داده‌اند که به آنها فکر می‌کنیم. درباره سیمرغ مردمی هم در حال فکر هستیم. من هم سال گذشته هم امسال خیلی سعی کردم اخلاق مداری در جشنواره اتفاق بیفتد و یک آرامش و همدلی در جشنواره باشد چون خانواده سینما زحمت می‌کشند. سال گذشته هم دغدغه این موضوع را داشتم اما شرایط اجتماعی سخت بود.

دبیر چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر خاطرنشان کرد: شرایط اکران برای بخش‌های مختلف همیشه فراهم بوده اما خانواده سینما همیشه با شرایط سخت فیلم‌ها را می‌دیدند و آن شرایط ویژه فراهم نبود پس ما مسایل را بررسی کردیم و داریم همان شرایطی که برای اهالی رسانه فراهم بود برای اهالی سینما هم فراهم می‌کنیم تا آنها هم بتوانند فیلم‌ها را به راحتی ببینند.

وی گفت: ما داریم با تعامل با وزارت آموزش و پرورش برنامه‌ریزی می‌کنیم تا زنگ سینما در جشنواره داشته باشیم که در سانس صبح در خدمت مدارس مختلف در تهران و شهرستان ها باشیم.

چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، به دبیری مجتبی امینی، از ۱۱ تا ۲۲ بهمن‌ماه امسال برگزار خواهد شد.

رسانه سینمای خانگی- از جعفری جوزانی تا افخمی/ کدام فیلم‌ها در فجر حضور دارند؟

اسامی فیلم‌های حاضر در بخش‌های سودای سیمرغ، فیلم اولی‌ها و پویانمایی چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اعلام شد.

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، اسامی فیلم‌های راه یافته به چهل و دومین جشنواره فیلم فجر دقایقی پیش توسط مجتبی امینی دبیر این رویداد به صورت زنده از شبکه خبر اعلام شد.

در ابتدای این برنامه مجتبی امینی گفت: قطار چهل و دومین جشنواره فیلم فجر مسیر خود را آغاز کرده و شروع به حرکت کرده و وارد فصل جدیدی از جشنواره شدیم. هیات انتخاب حدود یک ماه فعالیت خود را انجام داد و بازبینی ۱۰۶ اثر را انجام دادند و سحرگاه شب گذشته جمع بندی انجام شد و آثار راه یافته اعلام می‌کنیم.

دبیر چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر افزود: هفت نفر از اعضای هیات انتخاب که کمک کردند در انتخاب آثار بخش ملی داریوش ارجمند، حسین زندباف، روح الله سهرابی، محمدرضا عباسیان، محمدحسین لطیفی، احمد مرادپور و محمدحسین نیرومند بودند.

۲۲ اثر در بخش رقابتی حضور دارند که عبارتند از:

بخش سودای سیمرغ:

«آبی روشن» به کارگردانی قاسم لطفی خواجه پاشا و تهیه‌کنندگی سید محمدحسین میری

«آسمان غرب» به کارگردانی محمد عسگری و تهیه کنندگی حبیب اله والی نژاد

«آغوش باز» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی علیرضا سرتیبی

«احمد» به کارگردانی امیر عباس ربیعی و تهیه‌کنندگی حبیب اله والی نژاد

«بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی و تهیه کنندگی فتح الله جعفری جوزانی و علی قائم مقامی

«پرویز خان» به کارگردانی علی ثقفی و تهیه کنندگی سازمان هنری رسانه‌ای اوج

«تابستان همان سال» به کارگردانی محمود کلاری و تهیه‌کنندگی علی اوجی

«تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی و تهیه‌کنندگی کامران حجازی

«دروغ های زیبا» به کارگردامی مرتضی آتش زمزم و تهیه کنندگی مرتضی آتش زمزم

«دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه حسینی و تهیه‌کنندگی سید سعید سیدزاده

«دو روز دیرتر» به کارگردانی اصغر نعیمی و تهیه‌کنندگی محسن شیرازی

«شه سوار» به کارگردانی حسین نمازی و تهیه‌کنندگی حسین نمازی

«شور عاشقی» به کارگردانی داریوش یاری و تهیه‌ کنندگی داریوش یاری

«صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی و تهیه کنندگی علی شیر محمدی

«صبحانه با زرافه ها» به کارگردانی سروش صحت و تهیه کنندگی مصطفی احمدی

«قلب رقه» به کارگردانی خیراله تقیانی پور و تهیه کنندگی سعیدپروینی

«مجنون» به کارگردانی مهدی شاه محمدی و تهیه کنندگی عباس نادران

«معجزه پروین» به کارگردانی محمدرضا ورزی و تهیه کنندگی محمدرضا شریفی نیا

«میرو» به کارگردانی حسین ریگی و تهیه کنندگی سعید الهی

«نبودنت» به کارگردانی و تهیه کنندگی کاوه سجاده حسینی

«نپتون» به کارگردانی محمد ابراهیم غفاریان و تهیه کنندگی سیاوش امین پور

«نوروز» به کارگردانی سهیل موفق و تهیه کنندگی محمدرضا نادری

بخش فیلم اولی ها:

«آپاراتچی» به کارگردانی قربانعلی طاهرفر و تهیه کنندگی سجاد نصراللهی نسب

«باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز و تهیه کنندگی محمدجواد موحد

«بی بدن» به کارگردانی مرتضی حسینعلی‌زاده و تهیه کنندگی سیدمصطفی احمدی

«پرواز ۱۷۵» به کارگردانی محمدحسین حقیقت و تهیه کنندگی سعید شرفی کیا

«پرویز خان» به کارگردانی علی ثقفی و تهیه کنندگی سازمان هنری رسانه‌ای اوج

«تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی و تهیه کنندگی کامران حجازی

«شکار حلزون به کارگردانی محسن جسور و تهیه کنندگی مصطفی سلطانی

«ظاهر» به کارگردانی حسین عامر و تهیه کنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

«قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور و تهیه کنندگی سعید پروینی

«مجنون» به کارگردانی مهدی شاه محمدی و تهیه کنندگی عباس نادران

«ملکه آلیشون» به کارگردانی ابراهیم نور آور محمد و تهیه کنندگی ابراهیم نورآورمحمد

«نپتون» به کارگردانی محمد ابراهیم غفاریان و تهیه کنندگی سیاوش امین پور

بخش پویانمایی: 

«ببعی» به کارگردانی حسین صفارزادگان، میثم حسینی و تهیه کنندگی محمدمهدی مشکوری

«رویا شهر» به کارگردانی محسن عنایتی و تهیه کنندگی مصطفی حسن آبادی

«ساعت جادویی (سفر به تاریکی)» به کارگردانی محمد بصیری نیک و تهیه کنندگی محمدمهدی نجفی راد

«شمشیر و اندوه» به کارگردانی عماد رحمانی، مهرداد محرابی و تهیه کنندگی مهدی جعفری

فیلم‌های رزرو:

«مسخ نرگس» به کارگردانی حامد علیزاده و تهیه کنندگی سعید شریفی کیا

«شوماه» به کارگردانی مژگان بیات و تهیه کنندگی عبدالمحمد نجیبی

رسانه سینمای خانگی- چه خبر از سینمای فیلم کوتاه

فیلم‌های کوتاه «مرد سوم» و «خشت» آماده نمایش شدند، فیلم «این من نیستم» در مرحله تدوین قرار دارد و فیلم کوتاه «اجرا» به کارگردانی رادوین خدادادی نیز به جشنواره هندی رفت.

به گزارش سینمای خانگی از مهر، فیلمبرداری فیلم کوتاه «این من نیستم» نخستین تجربه علیرضا معروفی، از تولیدات باشگاه فیلم اولی‌های انجمن سینمای جوانان ایران، به پایان رسید و هم‌اکنون وارد مرحله تدوین و صداگذاری شده است.

علیرضا معروفی پیش از این در عرصه تئاتر، نمایش‌های «عقیم»، «شکم»، «تن‌ها»، «تلفات» و «جریان» را روی صحنه برده است.

بازیگران این اثر مهدی جاوید، لیلا میناوند، تارا گلکار و جلال موسوی هستند. در خلاصه داستان «این من نیستم» آمده است: «مردی جوان، لابه‌لای عکس‌های خود به دنبال هویتش می‌گردد.»

دیگر عوامل تولید این فیلم کوتاه عبارتند از مدیر فیلم‌برداری: علی گلکار، صدابردار و تدوین‌گر صدا: سروش مدبر، دستیار اول کارگردان و برنامه‌ریز: سیاوش کرمی، دستیاران: جواد موسوی، جلال موسوی و احسان خراط، منشی صحنه: مهدیه ناظری‌ها، طراح گریم: مرجان نداف، دستیار فیلم‌بردار: محمد محمودی، دستیار صدابردار: محمدحسین عبدالهی، فیلم‌بردار پشت صحنه: مجید دودانگه، عکاسان پشت صحنه: مجید دودانگه، احسان خراط، مدیر تدارکات: رضا مروتی، دستیار تدارکات: محمد همای.

«مرد سوم» آماده نمایش شد

مراحل فنی فیلم کوتاه «مرد سوم» به نویسندگی و کارگردانی مجتبی غلامی به پایان رسید و این فیلم ۱۴ دقیقه‌ای آماده نمایش شد.

در خلاصه داستان «مرد سوم» آمده است: «محسن، مردی جوان، بیرون یک پلاتو تئاتر منتظر دوستش رضا است تا با هم نمایشنامه مرد سوم را تمرین کنند. در این میان اتفاقی می‌افتد و محسن درگیر کشف حقیقتی می‌شود که رضا آن‌ را انکار می‌کند.»

منصور رضایی، مرتضی عیسوندی و مهدی قپانچی بازیگران «مرد سوم» هستند.

عوامل این فیلم کوتاه عبارتند از نویسنده، کارگردان و تدوین‌گر: مجتبی غلامی، مدیر تولید: رضا چراغ چشم، دستیار تولید: مهران گلخو، فیلم‌بردار: بابک زراعتی، صداگذار و اصلاح رنگ و نور: سیامک موسوی، صدابردار: الهام نگاران، مدیر صدا: مهدی شادفر، منشی صحنه: فاطمه لطفی‌بیان، عکاس: مهدی شهریارفر، تهیه‌شده در انجمن سینمای جوانان ایران – دفتر دزفول.

فیلم کوتاه «خِشت» آماده نمایش شد

تدوین فیلم کوتاه «خِشت» به پایان رسید و آماده نمایش شد.

تدوین فیلم کوتاه «خِشت» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی محمد ستایش ولی‌پور که فیلمبرداری آن در حوالی شهریار انجام شده است، به پایان رسید و این فیلم کوتاه آماده نمایش شد.

این فیلم کوتاه که حاصل کار گروه هنری سونار است بر اساس داستانی واقعی ساخته شده و اقدام گروهی جنایتکار را به تصویر می‌کشد که با استفاده از ماشین شخصی به عنوان مسافرکش، یک دختر را می‌دزدند.

عوامل و بازیگران این فیلم نیمه بلند عبارتند از تهیه کننده و کارگردان: محمدستایش ولی پور، نویسنده: ژاله مروتی، مشاورکارگردان: مازیار جمشیدی، مشاور پروژه: اسدالله جهانی مقدم، فیلمبردار: محمد کیانپور، صدابردار: امین نظروند، منشی صحنه و مدیرتولید: عرفان خزایی، دستیار کارگردان: طاهر پارسه، طراح صحنه ولباس: سمیراصارمی، طراح گریم: پویا عمرانی، مجری گریم: برکه پاکزاد، مدیرروابط عمومی: فاطیما موسوی.

بازیگران این فیلم کوتاه محمد یزدی، ژاله مروتی، نصرت میرعظیمی، نرگس ایزدی فر، اسدالله جهانی مقدم، امیر دمیرچی، حمید حسینی، عرفان خزایی، ایلیا خدایاری، سوگند مردانی، طاهر پارسه، مازیار جمشیدی، محمدستایش ولی پور هستند.

«اجرا» به دهلی رفت

فیلم کوتاه «اجرا» به‌ نویسندگی و کارگردانی رادوین خدادادی در دومین حضور بین‌المللی خود در نوزدهمین دوره جشنواره WE CARE که زیر نظر یونسکو در هند برگزار می‌شود، رقابت خواهد کرد.

جشنواره We care دهلی تنها جشنواره بین‌المللی فیلم است که به طور رسمی به‌عنوان شریک یونسکو شناخته می‌شود و این فیلم کوتاه در تاریخ ۱۰ تا ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ در دهلی به نمایش درخواهد آمد.

«اجرا» داستان نابینایی را که می‌خواهد نمایشی به صحنه ببرد، روایت می‌کند. این فیلم پیش از این در جشنواره COLORTAPE استرالیا برنده جایزه کارگردانی شد.

سعید دشتی، مژگان چارانی، رضا افضلی زیارانی، آترین دادمهر در این فیلم کوتاه ایفای نقش دارند.

عوامل ساخت «اجرا» عبارتند از نویسنده و کارگردان: رادوین خدادادی، آهنگساز: ستار اورکی، صداگذار: علی ابوالصدق، فیلم‌بردار: محمد آقامحمدی، صدابردار: میثم کیامرثی، اصلاح رنگ: استودیو فام شهریار سپهری، تدوین‌گر: احسان واثقی، تهیه‌کننده: رادوین خدادادی، پخش بین‌المللی: Rech Film.

رسانه سینمای خانگی- سهم دفاع مقدس در فجر چهل و دوم

سینمای دفاع‌مقدس حالا فراتر از یک ژانر، تبدیل به ظرفیتی ویژه برای روایت قصه‌ها و خلق قهرمانان ملی بر پرده نقره‌ای شده است؛ سهم این ژانر در جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر چقدر خواهد بود؟

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، «دفاع مقدس» را حالا می‌توان به نام سینمای ایران زد، ژانری که چهار دهه است مختصات و هویت ایرانی پیدا کرده، بومی شده و مهمترین اتفاقات تاریخ معاصر را که با جز به جز زندگی مردم این سرزمین گره خورده، در دل خود روایت کرده است؛ از ژانر دفاع مقدس می‌گویم.

سینمای ایران در طول چهار دهه پس از انقلاب با آنکه خواسته انواع گونه‌های سینمایی را بیازماید اما اگر بخواهیم نگاهی به مولفه‌ها و تعریف «ژانر» داشته باشیم باید با یک واقعیت روبه‌رو شویم؛ اینکه سینمای ایران نتوانسته به استانداردهای ژانری نزدیک شود! با همه اینها «دفاع مقدس» جزو معدود گونه‌هایی است که اتفاقا در ایران متولد شده و توانسته موفق هم باشد.

روایت تولد یک ژانر بومی

دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کردجنگ ایران و عراق را می‌توان یکی از بزرگترین رخدادهای تاریخ معاصر خاورمیانه قلمداد کرد، با آنکه دو سویه این جنگ در مطبوعات و جراید و حتی در بزرگترین دادگاه‌های بین‌المللی به نام هر دو کشور درگیر ثبت شد اما مگر پشتیبانی دول دیگر و کشورهای متخاصم از رژیم بعث عراق انکارشدنی است؟‌ مگر می‌توان کتمان کرد که هزاران هزار تن از ایرانی‌ها در طول این جنگ به شهادت رسیدند، شماری دچار تبعات جنگ شدند و چه بسیار خانواده‌هایی که طعم تلخ آوارگی را چشیدند؟ گفتنی‌ها از این جنگ کم نیست و قصه‌ها فراوان دارد برای تصویر شدن. همین هم شد؛ از همان نخستین روزهای آغاز جنگ گروه‌های فیلمسازی عازم جبهه‌های جنگ شدند تا هزارتوی آن را به تصویر بکشند.

دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کرد؛ دورانی که اتفاقا فیلم‌های جنگی پرتوفیق‌ بودند و مخاطبان پرشمارش در آینه فیلم‌ها، زندگی مشقت‌بار در سایه جنگ و البته آرمان‌های خود را می‌دیدند؛ روزهایی پرتلاطم که سینما از تشویش آن می‌کاست؛ این را آمار و ارقام مخاطبان سینما می‌گویند.

 بوی پیراهن یوسف – ۱۳۷۴

سینمای دفاع مقدس البته تا اواخر دهه ۷۰ از مهمترین گونه‌های سینمایی محسوب می‌شد؛ سینمای باورمندی که به موازات مدیران، سینماگران هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به آن داشتند و فیلم‌هایش همزمان که اقبالی را در گیشه به لحاظ فروش به خود می‌دیدند، رکوردهایی را از منظر تعداد تماشاگران هم در تاریخ سینمای ایران ثبت کردند.

 اتوبوس شب – ۱۳۸۵

ژانر دفاع مقدس اما در دهه ۸۰ رو به افول رفت، نه فیلم‌هایش مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و نه سینماگران تلاشی برای جلب توجه آن‌ها می‌کردند، اندک ساخته‌های دهه ۸۰ با یک آفت بزرگ مواجه بود؛ فیلم‌هایی که نه از منظر ساختار استانداردهایی داشتند و نه قصه‌ای گیرا که مخاطبان را با خود همراه کنند؛ فیلم‌هایی که به نظر می‌رسید صرفا برای پر کردن یک بیلان کاری تولید می‌شدند و بیشتر کارکردی برای ماندن در کشوهای مدیران داشتند که گاه حتی بعد از رونمایی در جشنواره‌ها، به واسطه کیفیت نازلشان رنگ اکران را به خود نمی‌دیدند.

 تنگه ابوقریب – ۱۳۹۶

دهه ۹۰ را اما می‌توان بازگشت سینمای دفاع مقدس به روزهای اوج و شکوفایی خود دانست، فیلم‌های تولید شده در این بستر یک ویژگی تام و تمام داشت؛ ظهور فیلمسازان جوان و تا آن زمان گمنامی که فیلم‌هایی با محوریت روزهای جنگ و گروهک‌های درگیر این تخاصم را به تصویر کشیدند و بار دیگر توانستند جانی دوباره به این سینما دهند، محمدحسین مهدویان، نرگس آبیار، منیر قیدی و… از جمله آن‌ها هستند.

سینمای دفاع مقدس در دهه ۱۴۰۰ به روایت آمار

جشنواره فیلم فجر بعد از دوره بحرانی و عجیب سی‌ونهم که در سایه سنگین فراگیری کرونا با سروشکلی متفاوت برگزار شد، در دوره چهلم فرصتی برای بازیابی و احیا به دست آورد. در این دوره از میان ۲۲ فیلم پذیرفته شده در بخش «سودای سیمرغ» سهم سینمای دفاع مقدس سه فیلم بود. شاخص‌ترین فیلم حاضر در این دوره بی‌تردید «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر بود که روایتی متفاوت از زندگی شهید مهدی باکری را به تصویر درآورد و بعدها نسخه سریالی آن با عنوان «عاشورا» روی آنتن رفت.

 موقعیت مهدی

فیلم سینمایی «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و «۲۸۸۸» به کارگردانی مشترک کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری هم دو فیلم دیگر این دوره از جشنواره بودند که رنگی از دفاع مقدس داشتند و هر چند از نظر سینمایی با انتقاداتی مواجه شدند اما پرچم این، گونه سینمایی را بالا نگه داشتند. یک سال بعد و در دوره چهل و یکم اما کمیت و کیفیت تولیدات دفاع مقدسی در ویترین جشنواره فجر بهبود پیدا کرد و شاهد حضور ۶ فیلم از این ژانر در ترکیب ۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ بودیم.

فیلم‌های «غریب» به کارگردانی محمدحسین لطیفی، «سینما متروپل» به کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر و «شماره ۱۰» به کارگردانی حمید زرگرنژاد را می‌توان سه فیلم شاخص دفاع مقدسی در این دوره از جشنواره دانست که جوایز اصلی را هم از آن خود کردند.

 نمایی از فیلم «شماره ۱۰»

فیلم‌های «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری، «گل‌های باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت و «های پاور» به کارگردانی هادی محمدپور هم سه فیلم دیگر جشنواره چهل و یکم بودند که به داستان‌های مرتبط با سال‌های جنگ تحمیلی پرداختند.

به این ترتیب در حالی به سومین دوره از جشنواره فیلم فجر در دهه ۱۴۰۰ نزدیک می‌شویم که آمار فیلم‌های دفاع‌مقدسی حاضر در جشنواره از ۳ فیلم در دوره چهلم به ۶ فیلم در دوره چهل‌ویکم رسید و شواهد نشان می‌دهد در دوره چهل‌ودوم شاهد افزایش این سهم خواهیم بود.

کارویژه‌ای برای احیای یک ژانر بومی

«هنوز بسیاری از اتفاقات بزرگ و شگرف هشت سال دفاع مقدس به زبان تصویر در نیامده و بر پرده سینماها نقش نبسته و هنوز دوربین سینما مجالی برای بازنمایی آن حماسه‌ها و آن قهرمانان نیافته است. بی‌شک غبارزدایی از تاریخ دفاع مقدس یکی از وظایف ذاتی سینما در برهه کنونی است که امید است به همت و اراده سینماگران و مدیران و مسئولان مختلف این مهم به فرجامی خوش منجر شود. چرا که تاریخ دفاع مقدس در این سرزمین همیشگی و ماندگار است و سینما در ارائه این تصویر نقش اساسی دارد.» این جملات بریده‌ای از یادداشت محمد خزاعی در مقام رئیس سازمان سینمایی است که به مناسبت هفته دفاع مقدس منتشر شد.

امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کردمروری‌بر سرفصل سیاست‌های مسئولان فعلی سازمان سینمایی، حکایت از آن دارد که توجه به احیای ژانر دفاع مقدس، در کنار سیاست کلان‌تر ایجاد تنوع ژانر در فضای تولید و اکران سینمای ایران، به‌صورت ویژه در دستور کار مدیران سینمایی قرار داشته است و کیفیت اجرای این سیاست امروز می‌تواند صورت یک مطالبه رسانه‌ای به خود بگیرد.

کمااینکه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم پیش‌تر تأکید کرده و صراحتا گفته بود: «برنامه قطعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه حمایتی مربوط به تولیداتی هنری با مضمون دفاع مقدس و حوزه مقاومت است. در ژانرهای دیگر نیز همچون طنز، اجتماعی و …. آثاری در دست تولید هستند. اما ما به طور ویژه حمایت‌های خود را از آثاری به عمل می‌آوریم که مربوط به حوزه دفاع مقدس و مقاومت می‌شوند.»

جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر از این منظر می‌تواند به‌صورت ویژه‌تر زیر ذره‌بین قرار بگیرد. به‌خصوص که مجتبی امینی در مقام دبیر این رویداد چندی پیش ضمن اشاره به استقبال فیلمسازان از این دوره از جشنواره در گزارشی آماری درباره ترکیب فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره گفت: «امسال ۵ فیلم کودک و ۱۱ فیلم طنز، به صورت جدی پیگیر بودند در جشنواره باشند و ۷ فیلم سینمای دینی و ۱۵ فیلم دفاع مقدسی هم در میان آثار متقاضی حضور دارد. امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کرد.»

در همین راستا، محمد خزاعی به تازگی اعلام کرده است: «تولید آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دولت سیزدهم افزایش چشمگیری داشته که یک نمونه آن حضور هشت اثر سینمایی در جشنواره فجر امسال است.» اما فراتر از کمیت تولیدات حاضر در جشنواره فیلم فجر، باید دید کیفیت این آثار چقدر می‌تواند متضمن احیای ژانر دفاع مقدس، به‌عنوان ژانری بومی و در عین حال پرمخاطب در فرآیند اکران سینمای ایران باشد.

قهرمان‌ها در صف «فجر۴۲»

از فهرست ۱۱۵ فیلم متقاضی حضور در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، هنوز تعداد زیادی از آثار در سکوت خبری به سر می‌برند و طبیعتا به دلیل در دست نبودن اطلاعات قطعی درباره همه این آثار، نمی‌توان درباره سهم تولیدات دفاع‌مقدسی در میان آن‌ها هم با قطعیت گزارش کرد اما تا همین امروز و براساس خبرهای رسمی منتشرشده درباره برخی پروژه‌ها می‌توان درباره احتمال رونمایی برخی تولیدات شاخص در این حوزه، در جشنواره پیش رو گمانه‌زنی کرد.

سازمان سینمایی اوج که حمایت از تولیدات دفاع مقدسی را طی سال‌های گذشته نیز در دستور کار خود داشته امسال با دو فیلم شاخص در این حوزه برای حضور در جشنواره فجر دورخیز کرده است. فیلم سینمایی‌ «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران یکی از این آثار است که رونمایی از تصویر سجاد بابایی در نقش شهید مهدی زین‌الدین از این پروژه، بازتاب بسیاری در محافل سینمایی داشت. بابایی سال گذشته سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را برای فیلم «استاد» دریافت کرده بود و حالا ایفاگر نقش اصلی در یک فیلم دفاع‌مقدسی شده است. مهدی شامحمدی هم به‌رغم تجربه‌هایی که در حوزه مستندسازی در کارنامه خود داشته، از فیلمسازان فیلم‌اولی جشنواره امسال به حساب می‌آید.

حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره «آسمان غرب» است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشددیگر پروژه سازمان اوج، فیلم سینمایی «قرارگاه سری» به کارگردانی دانش اقباشاوی است که این فیلم در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی به مرحله تولید رسیده و قرار است روایت‌گر بخشی از زندگی شهید علی هاشمی و نقش او در شناسایی و طرح ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت باشد. تهیه‌کنندگی این پروژه را جلیل شبانی برعهده دارد که سال گذشته با فیلم «سرهنگ ثریا» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت.

اما دیگر سازمانی که با دست پر در تدارک حضور در چهل‌ودومین جشنواره فجر است، سازمان سینمایی سوره است که در سبد تولیدات خود، یک فیلم مرتبط با دوران دفاع مقدس هم دارد. فیلم سینمایی «آسمان غرب» که محصول مشترک سازمان سوره و بنیاد سینمایی فارابی است، روایتی از روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی و نقش کلیدی شهید علی‌اکبر شیرودی در آن ایام را به تصویر درآورده است.

حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره این پروژه است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشد. تهیه‌کنندگی این فیلم را حبیب والی‌نژاد برعهده دارد که تجربه تهیه‌کنندگی فیلم‌های شاخصی همچون «ایستاده در غبار» را در همین حال و هوا در کارنامه خود دارد. والی‌نژاد در همکاری دیگری با سازمان سوره، فیلم «احمد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را هم در دست تولید دارد که هرچند مرتبط با سال‌های دفاع مقدس نیست اما به نقش شهید احمد کاظمی در ساعات ابتدایی زلزله بم، پرداخته است.

 نمایی از فیلم «مجنون»

فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد و تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد که این روزها مراحل پایانی را سپری می‌کند قصه‌ای نوجوانانه دارد و در بستر دفاع مقدس روایت می‌شود. این فیلم اقتباسی از کتاب «باغ کیانوش» است که بر اساس آنچه در این کتاب آمده است این فیلم موضوعی مرتبط با شهر همدان در دهه ۶۰ را دارد.

بنیاد فرهنگی روایت هم این روزها با فیلم «قهرمان جندی شاپور» در تدارک حضور در جشنواره فیلم فجر است. فیلمی به کارگردانی مهدی صاحبی و تهیه‌کنندگی ابوذر پورمحمدی که روایتی از زندگی شهید مجید بقایی از همرزمان شهید حسن باقری در سال‌های دفاع مقدس است. در این فیلم مرتضی امینی‌تبار، نادر سلیمانی، یوسف تیموری و… به ایفای نقش می‌پردازند.

 قهرمان جندی شاپور

فیلم سینمایی «آن دو» به کارگردانی مرتضی رحیمی و تهیه‌کنندگی سید علیرضا سبط احمدی هم از دیگر فیلم‌های دفاع‌مقدسی است که این روزها آخرین مراحل تولید را سپری می‌کند. در این فیلم بازیگرانی همچون قدرت‌الله ایزدی و علیرام نورایی ایفای نقش کرده‌اند و آن‌طور که از خلاصه داستان رسمی‌اش برمی‌آید احتمالا حال و هوایی ویژه مخاطبان نوجوان هم داشته باشد.

«دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه‌حسینی و تهیه‌کنندگی سیدسعید سیدزاده هم از دیگر فیلم‌های دفاع مقدسی در حال تولید است و احتمال رونمایی از آن در جشنواره فجر وجود دارد. شاخص‌ترین ویژگی این پروژه سوژه متفاوت آن است که به نقش زنان در فرآیند خدمات رسانی به رزمندگان پرداخته و قصد دارد روایتی از شستشوی البسه خونین رزمندگان در آب کارون را به تصویر درآورد.

با این حال در میان آثار تولید شده با موضوع جنگ فیلم هایی درباره محور مقاومت هم متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر شده اند که از آن جمله می توان به فیلم سینمایی «قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور و با بازی شهرام حقیقت دوست اشاره کرد.

رسانه سینمای خانگی- یک ماه تا فجر

از امروز تا آغاز چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، یک ماه زمان باقی مانده و در این یک ماه، گمانه‌زنی‌هایی درباره حضور فیلم‌ها از نهادهای مختلف و همچنین فیلم‌‎های مستقل در این جشنواره، تنور آن را تا روز افتتاحیه داغ نگه خواهد داشت.

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، درست ۳۰ روز دیگر و در چنین روزی فرش قرمز جشنواره فیلم فجر در برج میلاد تهران پهن خواهد شد و این مکان، میزبانی ۱۰ روزه خود را از هنرمندان، بازیگران و اصحاب رسانه آغاز می‌کند.

برای سینه‌فیل‌ها، مردم علاقه‌مند به سینما و اصحاب‌رسانه در این فاصله یک ماهه، حدس‌ زدن درباره حضور فیلم‌ها در جشنواره از همه چیز بیشتر می‌چسبد. نه تنها جشنواره فیلم فجر بلکه حضور فیلم‌ها در هر جشنواره‌ی معتبری در دنیا این گمانه‌زنی‌ها را به همراه دارد و همین حدس و گمان‌هاست که تازگی جشنواره را تا روز اختتامیه نگه می‌دارد.

این حدس و گمان ها اما از سال گذشته شروع شد؛ وقتی بهروز افخمی پیش از شروع جشنواره فیلم فجر اعلام کرد فیلمی درباره شهیدطیب برای جشنواره سال آینده می‌سازد. این اولین فیلمی بود که خبری مبنی بر حضور خود را در جشنواره فیلم فجر امسال اعلام می‌کرد. گمانه‌ها تا امروز هم ادامه داشته؛ تا امروزی یعنی دقیقا ۳۰ روز پیش از آغاز این فستیوال که اعلام خبر حضور فیلم‌های دیگری در این ماراتن، کنجکاوی‌ها را درباره فیلم‌های سال جدید سینمای ایران بیشتر کرده است.

فارابی و حضورِ پررنگ دوباره

پس از استقبالی که از شادوران در چهلمین جشنواره فیلم فجر به عمل آمد حالا حسین نمازی فیلم تازه‌ای را به این جشنواره می‌فرستد که در ترکیب زوج اصلی با شادروان متفاوت است. در این فیلم مهرداد صدیقیان و الناز حبیبی ایفای نقش می‌کنند و همچون شادوران در یک بازه زمانی مشخص روایت می‌شود.

داستان در سه شبانه روز و یک مراسم عروسی می‌گذرد و این همه آن چیزی است که تاکنون از شه‌سوار می‌دانیم. هنوز بازیگران دیگر این پروژه اعلام نشده‌اند اما با توجه به تجربه نسبتا پراستقبال شادوران و نیمه روایتی که از شه‌سوار می‌دانیم، به نظر می‌رسد این فیلم نیز ترکیب پر بازیگری داشته باشد. نمازی با انتشار تصویر زیر نوشت:

«با اینکه همه‌ فیلم‌هام برام جذابن. اما این فیلم تنها فیلمی بود که دوست نداشتم فیلمبرداریش تموم شه. خوشحالیم وقتی کات آخر رو گفتم به حدی بود که یادم نمیاد این حد از خوشحالی رو تابحال تجربه کرده باشم. امیدوارم ببینید و بپسندید. فعلا رونمایی می‌کنیم از گریم مهرداد صدیقیان و الناز حبیبی که خیلی خوش درخشیدن در نقش‌هاشون. ممنون زحمات تک تک بچه‌های گروه خوبمون هستم و عذرخواهی می‌کنم که مجالی نیست اسم تک‌تک‌شون رو اینجا بیارم.». شه سوار محصول بنیاد سینمایی فارابی و بخش خصوصی است.

 مهرداد صدیقیان و الناز حبیبی در فیلم شه‌سوار

قرارگاه سری، پرتره‌ای از زندگی شهید هاشمی

فارابی امسال در دومین محصول مشترک خود با سازمان اوج، فیلمی را جلوی دوربین برده که درباره زندگی شهید علی هاشمی است. این شهید فرمانده مهم‌ترین عملیات های سال های جنگ در هشت سال دفاع مقدس بود که در سال ۶۷ و در جزیره مجنون به شهادت رسید.

به جز یک مستند به نام زیر صفر مرزی که درباره ناپدید شدن این شهید در روزهای پایانی جنگ است فیلم سینمایی درباره این شهید ساخته نشده و این سوژه قرار است برای اولین بار در قرارگاه سری روایت شود.

دانش اقباشاوی در چهارمین تجربه فیلم بلند خود به سراغ این سوژه رفته و آن را کارگردانی می‌کند. هیهات و تاج محل و زاپاتا سه فیلم قبلی این کارگردان هستند که سوژه هایی متفاوت داشتند و این اولین فیلم پرتره درباره یک شهید جنگ است که دانش اقباشاوی آن را کارگردانی و جلیل شعبانی آن را تهیه کنندگی می‌کند. نام پیشین این فیلم اسفند بود که به روال طبیعی تغییر نام فیلم ها پیش از جشنواره، به قرارگاه سری تغییر کرده است.

آبی روشن و انتشار تصویری تاریک

تنها تصویری که از دومین فیلم بابک خواجه‌پاشا منتشر شده تصویری از مهران احمدی است که کنجکاوی‌ها را درباره ادامه ایفای نقش‌های جدی این بازیگر پس از غریب و روایت ناتمام سیما برمی‌انگیزد. بابک خواجه پاشا کارگردان این فیلم سال گذشته با فیلم در آغوش درخت سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را دریافت کرد و حالا با آبی روشن به جشنواره فیلم فجر می آید.

این فیلم محصول بنیاد سینمایی فارابی و موسسه اوج است که مهران احمدی، مهران غفوریان، سارا حاتمی، مرتضی امینی‌تبار، روح‌الله زمانی، علی‌اکبر اصانلو و کاظم هژیرآزاد در آن ایفای نقش می‌کنند. با فیلمبرداری پراکنده ای که این اثر در شهرهای خلخال، تالش، نیشابور، مشهد و تهران داشته باید منتظر پایان تدوین و حضور قطعی این فیلم در جشنواره فیلم فجر باشیم.

 مهران احمدی در فیلم آبی روشن

آسمان غرب، شهید شیرودی به فجر می آید

احتمالا کنجکاوی‌برانگیزترین نکته درباره آسمان غرب حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی است که تا به حال نیز همین خبر از این فیلم رسانه‌ای شده. کی‌مرام که حضورش در این نقش با نظرات متفاوتی از سوی مخاطبان همراه بود قرار است، ایفاگر نقش شهید شیرودی در مقطعی از زندگی اش باشد. از این شهید جز سریالی به نام سیمرغ که روایت گر زندگی او در کنار شهید احمد کشوری است، فیلم یا مستندی ساخته نشده و این اهمیت آسمان غرب را بیشتر می‌کند.

محمد عسگری کارگردان این فیلم سال گذشته با اتاقک گلی در جشنواره فیلم فجر حضور داشت که روایتی از عملیات مرصاد در سال ۶۷ و ورود منافقین به کشور بود.

آپاراتچی، مصائب یک فیلمساز

در سینمای ایران فیلم هایی جسته‌وگریخته به مصائب فیلمسازی و فیلمسازان پرداخته اند. بانوی اردیبهشت، میکس با بازی زنده‌یاد خسرو شکیبایی و فیلم‌های دیگری که خود سینمای ایران را دستمایه ساخت آثارشان کرده اند. فیلم آپاراتچی نیز تازه‌ترین فیلمی است که با اقتباس از کتاب آپاراتچی خاطرات شهید جلیل طائفی اسدی در دست تولید است. این فیلمساز انقلاب که با یک دستگاه آپارات برای مردم فیلم پخش می‌کرده زحماتی را برای پخش فیلم در میان مردم به جان خریده و اکنون پس از سال‌ها زندگی خودش دستمایه ساخت فیلم سینمایی شده است.

آپاراتچی محصول مشترک فارابی و سازمان سینمایی سوره است که قربانعلی طاهرفر ساخت آن را به عهده دارد. هومن برق نورد نیز قرار است در نقش جلیل طائفی به ایفای نقش در این اثر بپردازد.

شور عاشقی در کاروان اهل بیت

در کنار روایات شهدا و تاریخ معاصر دفاع مقدس، شور عاشقی قرار است به ماجرای کاروان اسرای امام حسین( ع) بپردازد. داریوش یاری کارگردان این اثر در گفت‌وگویی با ایرنا از به پایان رسیدن تدوین این اثر و حضور آن در جشنواره فیلم فجر خبر داده بود.

تهیه‌کنندگی این اثر را بنیاد شهید و بنیاد سینمایی فارابی بر عهده دارند و نویسندگی و کارگردانی آن را نیز داریوش یاری برعهده داشته است. یاری پیش از این با فیلم کربلا جغرافیای یک تاریخ در قالب مستند تاریخی و با روایت شهاب حسینی به واقعه کربلا و عاشورا پرداخته بود.

 مهدی زمین پرداز در فیلم شور عاشقی

شهید مجید بقایی و زندگی یک شهید دیگر در جشنواره فجر

بنیاد سینمایی روایت فتح پس از تجربه نسبتا موفق اتاقک گلی امسال به سراغ ساخت پرتره ای سینمایی درباره شهید دکتر مجید بقایی رفته است. قهرمان جندی شاپور فیلمی است که این روزها در خوزستان در حال تولید است و زندگی شهید مجید بقایی را به تصویر می‌کشد. مهدی صاحبی کارگردانی و ابوذر پورمحمدی تهیه کنندگی این اثر را بر عهده دارند.

شهید مجید بقایی پس از عملیات رمضان به سمت معاون شهید حسن باقری در فرماندهی قرارگاه کربلا منصوب شد و بعد پس از آن که شهید باقری جانشین یگان نیروی زمینی سپاه شد، مسئولیت قوای یکم کربلا را به عهده گرفت. شهید بقایی قبل از عملیات والفجر مقدماتی به همراه شهید حسن باقری در منطقه عملیاتی ماند و صبح روز بعد به اتفاق چند نفر از فرماندهان دیگر با دو دستگاه جیپ برای شناسایی منطقه حرکت کرد که در همان جا با اصابت خمپاره دشمن به شهادت رسید

این فیلم ها اوج میگیرند

فیلم سینمایی درباره شهید زین‌الدین دیگر پرتره سینمایی امسال است که چند ماه پیش در مرحله پس تولید قرار گرفت. فیلم سینمایی زندگی این شهید که مجنون نام دارد تاره‌ترین اثری است که سازمان سینمایی اوج به جشنواره فیلم فجر می‌فرستد. در این اثر سجاد بابایی نقش شهید زین‌الدین را ایفا می‌کند که پیش تر در فیلم های سینمایی تومان و سریال خسوف ایفای نقش کرده بود. سال گذشته نیز برای بازی در فیلم استاد سیمرغ بلورین دریافت کرد. مجنون را حسین شامحمدی فیلمساز سینمای مستند کارگردانی می‌کند که این فیلم اولین تجربه او در ژانر سینمای داستانی است. عباس نادران نیز تهیه کننده این اثر است.

 فیلم احمد به کارگردانی امیرعباس ربیعی

«احمد» سراغ زلزله بم را می‌گیرد

زلزله بم با تمام ابعاد و فجایعی که در پی داشت تاکنون دستمایه ساخت اثری نشده بود اما چندی پیش انتشار تصویری از فیلم احمد کنجکاوی ها را درباه این فیلم برانگیخت. امیر عباس ربیعی که فیلم ضد را نیز دز اکران دارد، در سومین فیلم بلند خود به سراتغ زلزله بم و نقش شهید احمد کاظمی در ساعت ای پس از این فاتجعه رفته است. این فیلم محصول مشترک سازمان سینمایی سوره و حوزه هنری و موسسه تصویر شهر سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است و بخش هایی از آن در تهران و بخش هایی نیز در بم فیلمبرداری شده است. نقطه صفر زمین نخسیتن نامی بود که این فیلم برای خود برگزیده بود اما چندی بعد به احمد تغییر نام داد.

نکته قابل توجه در این فیلم‌ها آن است که از بازیگرانی برای ایفای نقش شهدا بهره برده شده که پیش‌تر در نقش هایی کاملا متفاوت دیده شده اند. میلادکی‌مرام و سجاد بابایی که قرار است در نقش شهید شیرودی و شهید زین الدین ایفای نقش کنند، پیش‌تر در نقش هایی کاملا متفاوت دیده شده اند. به علاوه این فیلم های دیگری همچون احمد ، قهرمان جندی شاپور، مومن و.. نیز هستند که هنوز خبری مبنی بر اینکه چه کسی نقش شهید را در آن ها ایفا می‌کند؛ رسمی نشده. از این رو باید دید در باقی فیلم هایی که درباره زندگی شهدا هستند تا چه اندازه به سراغ بازیگرانی با چهره های جدید و کمتر شناخته شده در سنیمای ایران رفته‌اند.

فیلم‌های مستقل و ماراتن فجر

کاظم دانشی چند روز پیش با انتشار تصویری از الناز شاکردوست در فیلم سینمایی بی بدن از تصویربرداری این فیلم خبر داد. فیلم سینمایی بی بدن نخسیتن کارگردانی مرتضی علیزاده است که به گفته تهیه کننده پروژه ۲۰ جلسه ای از فیلمبرداری را پشت سر گذاشته. محمد عسگری تهیه کننده این فیلم در گفت و گو با خبرنگار سینمایی ایرنا از تدوین همزمان این پروژه خبر داد و برای حضور این فیلم در جشنواره ابراز امیدواری کرد. کاظم دانشی نویسنده فیلم علفزار که دو سال پذشته در چشهنوراه فیلم فجر حضور داشت در حال حاضر نیوسنمدگی این اثر را بر عهده دارد.

 الناز شاکردوست در فیلم بی بدن

طنین خنده در سالن های فجر

فیلم سینمایی کوکتل مولوتف به کارگردانی حسین دوماری و تهیه‌کنندگی محمد کمالی‌پور نخستین تصویر خود را از امین حیایی رونمایی کرده است. این فیلم طبق شنیده ها روایتی کمدی از دهه ۵۰ است و قرار است در جشنواره فیلم فجر امسال حضور داشته باشد . امین حیایی، احمد مهرانفر، ستاره پسیانی با حضور یکتا ناصر و پژمان جمشیدی، علیرضا استادی، سیاوش چراغی‌پور، نیلوفر کوخانی، شادی خلیلی، محمد نیکبخت، سعید امیرسلیمانی، کمند امیرسلیمانی گروه بازیگران این فیلم را تشکیل می‌دهند.

زودپز

چند روز قبل پس از اعلام حضور گلاه عباسی به عنوان بازیگر زن فیلم سینمایی زودپز، مثلث بازیگران این فیلم کمدی با نوید محمد زاده، محسن تنابنده و گلاره عباسی تکمیل شد. زودپز تازه ترین کمدی رامبد جوان است که در حال و هوای دهه ۶۰ روایت می‌شود. تهیه‌کنندگی این فیلم سینمایی را منصور سهراب‌پور به عهده دارد. در ابتدا نیز قرار بود مهدی نادری این اثر را کارگردانی کند اما پس از مدتی با تغییر کارگردان همراه و از آبان امسال، روند تولید آن با حضور رامبد جوان از سر گرفته شد.

صبحانه با زرافه

هم‌زمان با استقبال مخاطبان از سریال جدید سروش صحت با عنوان مگه تموم عمر چند بهاره، خبر تولید فیلمی سینمایی با حضور بهرام رادان، پژمان جمشیدی و هوتن شکیبا منتشر شد. صبحانه با زرافه‌ عنوان این فیلم بود که تهیه کنندگی آن را محمد شایسته بر عهده دارد. این فیلم کمدی در شهرهای شمالی فیلمبرداری شده و گمانه‌زنی هایی برای حضور آن در جشنواره فیلم فجر وجود دارد.

رسانه سینمای خانگی- سیمرغ به یک فیلم اولی

براساس آمار ارائه شده از سوی دبیرخانه جشنواره فیلم فجر، کارگردانان فیلم‌اولی سهم بالایی در ترکیب متقاضیان حضور در دوره چهل‌ودوم داشته‌اند و به همین دلیل حالا آن‌ها بار دیگر بخشی ویژه به نام خود خواهند داشت.

به گزارش «فیلم‌اولی» یکی از آن اصطلاحاتی است که شاید تا همین چند دهه پیش‌تر انتظار مواجهه با یک فیلم آماتوری را در ذهن مخاطب به‌وجود می‌آورد، اما در سال‌های اخیر، آدرس و نشانه‌ای برای هیجان کشف استعدادهای تازه در سینما محسوب می‌شود.

سینمای ایران به‌خصوص در دهه ۹۰ وام‌دار درخشش فیلمسازانی است که با اولین ساخته‌های خود خون تازه‌ای را به رگ‌های سینمای ایران تزریق کردند. البته این به معنای آن نیست که پیش‌تر فیلم‌اولی‌ها تبدیل به پدیده نمی‌شدند؛ از واروژ کریم‌مسیحی با «پرده آخر» و علی ژکان با «مادیان» گرفته تا سعید سهیلی با «مردی شبیه باران» و حمید نعمت‌الله با «بوتیک» همه فیلمسازانی بوده‌اند که در دوره‌های مختلف جشنواره فیلم فجر با اولین ساخته‌شان خوش درخشیدند و نشان دادند که کارگردانان «فیلم‌اولی» می‌توانند سهمی ویژه در ویترین این رویداد داشته باشند.

 مردی شبیه باران

فیلم‌اولی‌ها چه سهمی از «فجر» داشته‌اند؟

از همان دوره ابتدایی برپایی جشنواره فیلم فجر، بخشی به فیلم‌های آماتوری اختصاص داشت که در قالب آن فیلم‌های کوتاه و نیمه‌بلند در کنار آثاری که تجربه اول سازندگان‌شان بود، به قضاوت گذاشته می‌شد. از همان دوره‌های ابتدایی هم بود که در ترکیب جوایز جشنواره جایزه‌ای ویژه «بهترین فیلم اول» در نظر گرفته شد.

سنت اهدای سیمرغ بهترین فیلم اول، در کنار جوایز بخش اصلی جشنواره تا میانه دهه ۸۰ برقرار بود تا اینکه در نیمه دوم این دهه، برای امکان قضاوت بهتر آثار کارگردانان فیلم‌اولی بخش ویژه‌ای به این آثار اختصاص پیدا کرد.

در سال ۸۷ و در دوره بیست‌وهفتم بخش «نگاه نو» به فیلم‌های اول و دوم اختصاص پیدا کرد و این تخصیص تا سال ۹۴ و دوره سی‌وچهارم برقرار بود. گاهی با نام «نگاه نو» و گاهی با عنوان «نوعی نگاه».

 محمد حسین مهدویان

دوره سی‌وچهارم جشنواره فجر همان دوره‌ای بود که سعید روستایی با «ابد و یک روز»‌ سیمرغ‌های اصلی را درو کرد و محمد حسین مهدویان هم با «ایستاده در غبار» نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرد.

 ابد و یک روز

از دوره سی‌ونهم بخش «نگاه نو» از فراخوان فجر حذف شدظهور فیلم‌اولی‌هایی با این توانمندی، تبدیل به پشتوانه‌ای شد تا سیاست‌گذاران جشنواره تصمیم به حذف بخش ویژه فیلم‌اولی‌ها بگیرند چرا که احساس شد دیگر استاندارد فیلمسازی کارگردانان فیلم‌اولی به اندازه‌ای شده که بتوانند در بخش اصلی جشنواره با کارگردانان باسابقه‌تر رقابت کنند.

این نگاه باعث حذف بخش «نگاه نو» در جشنواره‌های سی‌وپنجم و سی‌وششم شد اما در دوره سی‌وهفتم باردیگر این بخش احیا شد و ۱۰ فیلم در بخش «نگاه نو» پذیرفته شدند. جشنواره سی‌وهشتم هم با همین آمار میزبان فیلم‌اولی‌ها در یک بخش مجزا بود.

از دوره سی‌ونهم که جشنواره در سایه کرونا برگزار شد و اساسا سازوکار پذیرش آثار تغییر کرد، بار دیگر بخش «نگاه نو» از فراخوان فجر حذف شد و تنها سیمرغ ویژه‌ای به بهترین‌های این بخش تعلق پیدا کرد. این مسیر در جشنواره‌های چهلم و چهل‌ویکم هم دنبال شد.

جشنواره چهل‌ودوم و فرصت احیای «نگاه نو»

این روزها در حالی در آستانه برگزاری چهل و دومین جشنواره فیلم فجر قرار داریم که براساس اعلام رسمی دبیرخانه جشنواره ۱۰۶ تقاضا از سوی تهیه‌کنندگان فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره به دبیرخانه رسیده و از این تعداد ۵۱ فیلم مربوط به کارگردانان فیلم‌اولی است. این آمار چیزی در حدود ۵۰ درصد فیلم‌های متقاضی را شامل می‌شود و این یعنی ظرفیت ویژه‌ای که حالا بنابر گفته مجتبی امینی دبیر جشنواره قرار است ویترینی اختصاصی برای خود در جشنواره چهل‌ودوم داشته باشند.

 «تمساح» به کارگردانی جواد عزتی

از ۱۰۶ اثر متقاضی در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر ۵۱ فیلم مربوط به کارگردانان فیلم‌اولی است

نکته مهم اینکه در میان کارگردانان فیلم‌اولی‌ای که خبر رسیده در حال آماده‌سازی آثار خود برای جشنواره فجر هستند، نام‌های شناخته شده هم وجود دارد که می‌تواند منجر به رونق بخش «نگاه نو» شود.

جواد عزتی و بهرام افشاری دو بازیگر شناخته‌شده و تأثیرگذار سال‌های اخیر هستند که امسال بر کرسی کارگردانی تکیه زده‌اند؛ عزتی با «تمساح خونی» به تهیه‌کنندگی کامران حجازی و بهرام افشاری با «هفتاد سی»‌ به تهیه‌کنندگی ابراهیم عامریان در حال تجربه کارگردانی هستند.

مهدی شامحمدی هم که پیش‌تر حضوری درخشان در سینمای مستند داشت فیلم «مجنون» را به تهیه‌کنندگی عباس نادران با داستانی مرتبط با شهید مهدی زین‌الدین، به‌عنوان اولین فیلم خود مقابل دوربین برده است. بازیگر نقش شهید زین‌الدین در این فیلم سجاد بابایی است که سال گذشته برای فیلم «استاد» سیمرغ بلورین دریافت کرد.

 نمایی از فیلم «هفتاد سی»‌ به کارگردانی بهرام افشاری

رضا کشاورز هم یکی از کارگردانان فیلم‌اولی امسال است که پیش‌تر تجربه سریال‌سازی هم در کارنامه خود داشته و حالا فیلم اقتباسی «باغ کیانوش» را به تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد با داستانی مرتبط با دهه ۶۰ به‌عنوان اولین فیلم بلند سینمایی خود به پایان رسانده است. تصاویری از نقش‌آفرینی شهرام حقیقت‌دوست و عباس جمشیدی‌فر در این فیلم منتشر شده است.

 سعید پور صمیمی در فیلم «پرویزخان»

علی ثقفی هم اولین فیلم خود با نام «پرویزخان» را به تهیه‌کنندگی عطا پناهی با نقش‌آفرینی سعید پورصمیمی در نقش اصلی در دست کارگردانی دارد.

فیلم سینمایی «آپاراتچی» هم اولین تجربه کارگردانی قربانعلی طاهرفر به تهیه‌کنندگی سجاد نصرالهی است که به‌عنوان یک فیلم کمدی در دست تولید است و احتمال رونمایی از آن در جشنواره وجود دارد.

در کنار این آثار حتما پروژه‌های فیلم‌اولی‌ دیگری هم این روزها در سکوت خبری مراحل تولید را سپری می‌کنند و هر یک می‌توانند تبدیل به اتفاقی ویژه در جشنواره فیلم فجر شوند. از این منظر است که به نظر می‌رسد احیای بخش «نگاه نو»‌ در دوره چهل‌ودوم می‌تواند فرصتی ویژه برای بهتر دیده شدن استعدادهای جوان در سینمای ایران باشد.

چند روز پیش بود که مجتبی امینی دبیر چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در دیدار با مدیران این رویداد ضمن اشاره به این نکته که «آثار متنوعی در این دوره خواهیم داشت و امیدواریم بتوانیم شرایطی را مهیا کنیم که فرایند اعلام نظر هیات انتخاب به خوبی طی شود.» تأکید کرد: امسال با توجه به حضور پررنگ فیلم‌اولی‌ها، بخش ویژه فیلم‌اولی‌ها به جشنواره اضافه خواهد شد که فیلم‌های جدی برای حضور در این بخش داریم.

خروج از نسخه موبایل