کجای تاریخ بعد از انقلاب را نمی شود فیلم کرد؟
میکائیل دیانی، فیلم‌ساز و معاون ارتباطات و بازرگانی انجمن سینمای جوان بیان کرد: بخشی از آن چیزی که سینماگران و اهالی کتاب درباره هزینه‌ها می‌گویند دقیق نیست. ما حجم وسیعی از آنچه که می‌توانیم اقتباس کنیم، اقتباس از واقعیت است.
به گزارش سینمای خانگی، میکائیل دیانی، فیلم‌ساز و عضو انجمن سینمای جوانان ایران در خصوص هزینه‌های اقتباس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: بخشی از آن چیزی که سینماگران و اهالی کتاب می‌گویند دقیق نیست؛ در واقع حجم وسیعی از آنچه که می‌توانیم اقتباس کنیم اقتباس از واقعیت است. بسیاری از اتفاقات در تاریخ ایران و جهان و آن چیزی که به‌معنای باورها و آیین‌هایی تثبیت شده است با جست‌وجوی اندکی در میان کتاب‌ها قابل‌دسترسی است و اقتباس از واقعیت و اسناد تاریخی بسیار جذاب است. در واقع واقعیت منبع لایزال درام است.
وی افزود: تاریخِ بعد از انقلاب ما پر از واقعیت‌هایی است که امکان اقتباس دارد. از «ماجرای نیمروز» که اتفاقات دهه ۶۰ است تا «شبی که ماه کامل شد» که ماجرای ریگی است. از فیلم «غریب» که اقتباس از اتفاقات کردستان است تا فیلم «چ» حاتمی‌کیا که اقتباس از برشی کوتاه از زندگی شهید چمران است.
در اقتباس از مستند یک دایره گسترده از مستندها داریم که لزوماً هزینه‌های نوشتن در آن وجود ندارد؛ مثلاً اتفاق قتل‌های زنجیره‌ای سعید حنایی در مشهد، یک مستند دارد اما در همین مورد فیلم ساخته شد در حالی‌که آن مستند از فیلم سینمایی‌ای که در این خصوص ساخته شده است جلوتر است و فیلم‌هایی که اقتباس از مستند هستند بسیار اثرگذار هستند.
این فیلم‌ساز تصریح کرد: نکته بعدی که اهل کتاب و مؤلفان باید به آن توجه کنند این است که وقتی یک فیلم سینمایی از کتاب اقتباس می‌کند حتماً یک توجه مضاعف به آن کتاب و به آن انتشارات جلب می‌شود. اگر اهل کتاب این نگاه را داشته باشند اثر سینمایی اقتباس‌شده از ادبیات، کمک به آن ادبیات است و به فروش آن انتشارات کمک می‌کند و در روند اقتباس کمک به تهیه فیلم، کمک به خودشان می‌شود. بسیاری از اوقات خیلی از کتاب‌ها محل رجوع نبوده است و اقتباس از آن کتاب باعث دیده‌شدن آن کتاب هم می‌شود.
او افزود: امروز معمولاً در ساخت اثر سینماییِ آپارتمانی چند میلیارد تومان هزینه می‌شود و در این ابعاد، رقم خرید حق اقتباس خیلی قابل‌توجه نمی‌شود و کاملاً خارج از بحث است. کاری که ما در انجمن شروع کردیم به اثر داستانی و ناشر و مؤلف کمک کرده و بازخورد خوبی داده است و باعث شده خود ناشر چند اثر دیگر را هم برای اقتباس پیشنهاد کند.
وی در مورد نگرانی سینماگران از افزایش هزینه فیلم و فیلم‌نامه با رفتن به‌سراغ فیلم‌نامه اقتباسی تصریح کرد: هزینه حق اقتباس در سینمای بلند بلاموضوع است و عدد خرید اقتباس در برابر کلیت هزینه تولید فیلم عددی نیست.
دیانی در مورد جایگاه فیلم اقتباسی افزود: باید این ذهنیت برای کارگردان‌ها جا بیفتد که اگر بگویند اثر من اقتباسی است جایگاه بالاتری دارد. در سینمای کوتاه اینکه اثری اقتباسی است مایه فخر است اما در سینمای بلند هنوز جا نیفتاده است. این تصور را دارند که از ارزش فیلم‌نامه‌نویس کم می‌شود. اگر یک نویسنده به چندین اثر داستانی رجوع کند و بتواند فیلم بسازد ما با فیلم‌سازی مواجهیم که اهل داستان هم هست و عمیق‌تر از فیلم‌نامه‌نویس معمولی است.
دیانی در خصوص اینکه در جشنواره فیلم کوتاه هم اقتباسی داشتیم گفت: ما موضوع تنوع در ژانر، بومی‌گرایی در ژانر و اقتباس را مسئله انجمن قرار دادیم. این سیاست‌گذاری در سازمان سینمایی هم در حال انجام است. این اتفاق در انجمن و مرکز گسترش و فارابی هم هست. در سینمای بلند این فرایند یک‌ساله نیست. یک سیاست‌گذاری است که پنج سال بعد جواب خواهد داد. در فیلم کوتاه بازخورد بیشتر است و نتیجه سریع‌تر از سینمای بلند است. این برای کل سازمان سینمایی است و این تنوع ژانر در فیلم بلند بیشتر می‌شود.
میکائیل دیانی تصریح کرد: بومی‌گرایی در ژانر مفهومش این است که در ژانرهای کمدی، فانتزی و… این فضا را با فضای بومی ایران، باورها، اعتقادات و فولکلور ایرانی در اقوام مختلف مثل بختیاری، کرد و بلوچ و داستان‌های ایرانی پیاده کنیم. این اتفاق از ساختن ژانر سخت‌تر است چراکه هم باید ساختار فرمی را لحاظ کرد و هم بتوان داستان را با فرهنگ ایرانی طراحی کرد. اقتباس به بومی‌گرایی در ژانر خیلی کمک می‌کند. این اتفاق در کل سازمان سینمایی در حال انجام است.
