یادداشت کاوه حدادی: کودکان قربانی جنگند
کاوه حدادی در یادداشتی درباره مستند «همه چیز از بالا قشنگتر است» تاکید کرد کودکان، بزرگترین قربانی جنگها و درگیریها هستند.
بهنقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت»، کاوه حدادی کارگردان مستند «همه چیز از بالا قشنگتر است» و مدیر انجمن سینمای جوانان بروجرد، یادداشتی درباره این مستند نوشته که در خبرگزاری میزان منتشر شده است. متن این یادداشت به این شرح است: «شنبه۲۰ دی ماه سال ۱۳۶۵، ساعت ۱۲:۴۵ ظهر، دانشآموزان نوبت عصر در حیاط مدرسه به صف شده بودند در انتظار به صدا درآمدن زنگ شروع کلاسها اما بهجای زنگ مدرسه، آژیر قرمز و صدای مهیب انفجار موشک، نجواها و خندههای کودکانهشان را در هم شکست. در این حادثه،۲ مدرسه ابتدایی و راهنمایی در شهر بروجرد که در مجاورت هم بودند، مورد اصابت موشک قرار گرفتند و ۶۸ دانشآموزِ کودک بیگناه کشته شدند.
این ماجرا که در نوع خود در دنیا کمنظیر است، به نظرم از ظرفیت بالایی برای ساختن فیلم برخوردار بود، بهخصوص که تا قبل از این هیچ فیلمی درباره آن ساخته نشده بود. مطمئناً تمام ظرفیتهای نمایشی درباره این داستان به مدیوم فیلمهای داستانی محدود نمیشود و دیگر مدیومهای نمایشی از جمله «مستند» هم سهم ویژهای در بازنمایی این حادثه تلخ و به تصور کشیدن دورهای مهم از جنگ فرساینده ایران و عراق میتواند داشته باشد.
وقتی صحبت از رخدادی در تاریخ معاصر میشود ذهن سازندگان و تماشاگران ما انگار ناخودآگاه به سمت مستند گردآوری (آرشیوی) میرود که البته تا حدی هم گزیرناپذیر است. چالش بزرگ من بهعنوان کارگردان فیلم «همه چیز از بالا قشنگتر است» این بود که چطور میشود فیلمی درباره اتفاقی در تاریخ معاصرمان ساخت که تماماً از ویژگیهای گونهی گردآوری پیروی نکند و در کنار استفاده از منابع آرشیوی (عکس، مصاحبه، فیلم و…) از داستان و عناصر زیباییشناسانه دیگری در خدمت انتقال مفهوم و تأثیرگذاری بیشتر بهره بُرد.
در کشف و شهود پیرامون این چالش، بخشهای ابتدایی فیلم در ذهن من صحنههای اسلوموشن و کاملاً تخیلی با گفتار متنی دراماتیک و کودکانه نقش بست که بخش دوم و مستندِ فیلم آنرا کامل و رمزگشایی و معنادار کرد.
ترکیب این دو بخش در نهایت، ساختار و کلیتی ساخت که اسم فیلم «مستند» را خودش بر پیشانی خودش گذاشت. جنگ پدیده مذموم و شومی است؛ وقتی که بر کشور و خاکی تحمیل میشود اما چارهای جز دفاع نیست. کودکان در همه جنگهای تاریخ، قربانیاند. کودکانی که حتی تصویر و درک درستی از مفهوم جنگ ندارند و گویی تجسم معصومیتاند. کشته شدن این بچهها در یکی از امنترین جاهای جهان مدرسه تراژدی تاریخ و حتی دهنکجی به مفهوم امنیت است.
کودکان قربانی جنگاند؛ حتی جنگهای داخلی. اتفاقاتی که در سال ۱۴۰۱ در ایرانمان رخ داد یکبار دیگر بر این واقعیت تلخ صحه گذاشت؛ کودکان قربانی جنگاند.»
شانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدیمقدم از 20 تا 25 آذرماه در پردیس سینمایی ملت برگزار میشود.