در زمانه‌ای که ژانرهای کمدی و اجتماعی گلوی سینمای بلند را فشرده، سینمای کوتاه روایت خلاق و تازه‌ای دارد. زمین بکری که جشنواره فیلم کوتاه امسال نشان داد تا چه میزان توانایی کاشت و برداشت سینمای ژانر را در دل خود داراست.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، جشنواره فیلم کوتاه تهران پس از یک هفته شلوغ و پر فراز و نشیب دیروز در پردیس سینمایی ملت بعد از چهار سانس پخش فیلم در باکس‌های مختلف به نمایش فیلم‌های این دوره خود پایان داد.
جشنواره‌ای که امسال به معنای واقعی کلمه جشنواره جوانان بود. راهروهای طویل و شلوغ پردیس ملت پر بود از جوانانی که رویای فیلمسازی در سر داشتند و یا امسال به عنوان فیلمساز در جشنواره شرکت کرده بودند. جایی که فارغ از هیاهو و تبلیغات سینمای بلند، در گوشه‌ای از شهر کسانی برایمان داستان‌های کوتاه تعریف می‌کردند و ما آنقدر غرق می‌شدیم که تا به خودمان بیاییم صفحه سفید و پر نور سالن، اکران فیلم بعدی را خبر می‌داد.
جشنواره فیلم کوتاه تهران اما عصر امروز با اعلام برندگان به کار خود پایان می‌دهد. جشنواره‌ای که امسال برای اولین بار نبود که صف‌های طولانی و روی پله نشستن‌ها را به خود می‌دید اما شاید برای اولین بار بود که این تنوع در ژانر و محتوا را در دل خود جای داده بود. به قدری که انتخاب میان فیلم‌ها را سخت و رقابت را برای فیلمسازان سخت‌تر می کرد.
طبعا در سینمای بلند به دلیل استقبال عمومی از ژانرهای امتحان پس داده، نرفتن به سمت سینمای ژانر محتمل‌تر است. جایی که ژانرهای کمدی و اجتماعی گلوی سینمای بلند را فشرده اما هنوز دستش به روایت‌های خلاق و تازه سینمای کوتاه نرسیده. زمین بکری که امسال نشان داد تا چه میزان توانایی کاشت و برداشت سینمای ژانر را در دل خود داراست.
از مویه های زنان جنوبی تا داستان یک مهاجرت نافرجام
جشنواره‌ای که شاید برای اولین بار بود که این تنوع در ژانر و محتوا را در دل خود جای داده بودیکی از فیلم‌های قابل توجه و با مسما در ژانر، «افسانه کوه ننوک» به کارگردانی محمدرضا مرادی بود. فیلمی اقتباسی در ژانر علمی، تخیلی و فانتزی که با روایت درستی نسبت به فرهنگ جنوب ایران بومی شده بود. فیلم، ترسی به دل می‌اندازد که در اتمسفر کلی خود بی منطق نیست و سعی دارد با بهره‌گیری از عناصری همچون دریا، آب آلوده، شکل فیزیکی یک ماهی مرده و مویه‌های زنان جنوبی ترکیب همخوانی بسازد.
«آدلاید» به کارگردانی فرهاد غریبی نیز فیلم دیگری بود که از قضا به مساله گسترده مهاجرت نیز پرداخته بود. وارن باکلند در کتاب «مبانی مطالعات سینمایی و نقد فیلم» از اهمیت سینمای ژانر می‌نویسد و می‌گوید فیلم‌های سینمای ژانر، پاسخ خیالی به مشکلات واقعی می‌دهند. اتفاقی که آدلاید به خوبی از آن بهره گرفته و با فضاسازی و کشمکش‌های روابط خانوادگی، به مشکلات مهاجرت غیر قانونی از جنبه‌ای روانشناسانه پرداخته بود.
صونا؛ تصویر یک دختر چهل ساله اصیل
از فیلم‌های خوب ژانر درام نیز می‌توان به «صونا» به کارگردانی زهرا ترکمانلو اشاره کرد. فیلمی درباره دختری چهل‌ساله و مجرد با تمام مصائب‌اش که از قضا امسال دستمایه فیلم «خیال آبی» به کارگردانی الناز قنبری نیز بود. اما در یک مقایسه میان کاراکترهای اصلی هر دو فیلم می‌توان فهمید که صونا خودش است و با تمام اصرارهای بقیه برای برقراری رابطه عاطفی باز هم خودش می‌ماند.صونا از بین همه تعریف‌های زن مدرن و امروزی، دختری ایرانی را به شکلی اصیل تصویر می‌کشد و در همین تعریف باقی می‌ماند
در واقع صونا به سادگی دختری محافظه‌کار با تمام ویژگی‌های دلچسبی است که مرزهای خودش را دارد و از آن مرزها عقب نمی‌کشد. صونا از بین همه تعریف‌های زن مدرن و امروزی، دختری ایرانی را به شکلی اصیل تصویر می‌کشد و در همین تعریف باقی می‌ماند مگر در پایان که می‌توان اثرات فشارهای جامعه، دوستان و مهم‌تر از همه مادرش را در تصمیم نهایی وی دید.
واقعیت این است که فیلمسازی در مدیوم فیلم کوتاه جسارت غریبی می‌طلبد و ریسک کردن روی سرمایه‌ای است که بازگشت آن حتمی نیست. در این مدیوم فیلمساز تنها می‌تواند به همین جشنواره‌ها اکتفا کند و با وجود استقبال مخاطبان هنوز بستر مناسبی برای اکران فیلم کوتاه در دسترس مخاطبان نیست.
با این همه جشنواره فیلم کوتاه تهران امسال میزبان سینمای ژانر و تنوع محتوا علیرغم تمامی این مشکلات و جسارت قابل تاملی بود که اگر با استقبال بیشتری از سوی فیلمسازان در سال‌های آتی مواجه شود می‌توان به جشنواره فیلم کوتاه به عنوان دریچه‌ای برای ورود فیلمسازان خلاق در سینمای ژانر به میزان خوبی امیدوار بود.