برچسب: سازمان سینمایی

سینمای دفاع‌مقدس حالا فراتر از یک ژانر، تبدیل به ظرفیتی ویژه برای روایت قصه‌ها و خلق قهرمانان ملی بر پرده نقره‌ای شده است؛ سهم این ژانر در جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر چقدر خواهد بود؟

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، «دفاع مقدس» را حالا می‌توان به نام سینمای ایران زد، ژانری که چهار دهه است مختصات و هویت ایرانی پیدا کرده، بومی شده و مهمترین اتفاقات تاریخ معاصر را که با جز به جز زندگی مردم این سرزمین گره خورده، در دل خود روایت کرده است؛ از ژانر دفاع مقدس می‌گویم.

سینمای ایران در طول چهار دهه پس از انقلاب با آنکه خواسته انواع گونه‌های سینمایی را بیازماید اما اگر بخواهیم نگاهی به مولفه‌ها و تعریف «ژانر» داشته باشیم باید با یک واقعیت روبه‌رو شویم؛ اینکه سینمای ایران نتوانسته به استانداردهای ژانری نزدیک شود! با همه اینها «دفاع مقدس» جزو معدود گونه‌هایی است که اتفاقا در ایران متولد شده و توانسته موفق هم باشد.

روایت تولد یک ژانر بومی

دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کردجنگ ایران و عراق را می‌توان یکی از بزرگترین رخدادهای تاریخ معاصر خاورمیانه قلمداد کرد، با آنکه دو سویه این جنگ در مطبوعات و جراید و حتی در بزرگترین دادگاه‌های بین‌المللی به نام هر دو کشور درگیر ثبت شد اما مگر پشتیبانی دول دیگر و کشورهای متخاصم از رژیم بعث عراق انکارشدنی است؟‌ مگر می‌توان کتمان کرد که هزاران هزار تن از ایرانی‌ها در طول این جنگ به شهادت رسیدند، شماری دچار تبعات جنگ شدند و چه بسیار خانواده‌هایی که طعم تلخ آوارگی را چشیدند؟ گفتنی‌ها از این جنگ کم نیست و قصه‌ها فراوان دارد برای تصویر شدن. همین هم شد؛ از همان نخستین روزهای آغاز جنگ گروه‌های فیلمسازی عازم جبهه‌های جنگ شدند تا هزارتوی آن را به تصویر بکشند.

دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کرد؛ دورانی که اتفاقا فیلم‌های جنگی پرتوفیق‌ بودند و مخاطبان پرشمارش در آینه فیلم‌ها، زندگی مشقت‌بار در سایه جنگ و البته آرمان‌های خود را می‌دیدند؛ روزهایی پرتلاطم که سینما از تشویش آن می‌کاست؛ این را آمار و ارقام مخاطبان سینما می‌گویند.

سینمای دفاع مقدس البته تا اواخر دهه ۷۰ از مهمترین گونه‌های سینمایی محسوب می‌شد؛ سینمای باورمندی که به موازات مدیران، سینماگران هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به آن داشتند و فیلم‌هایش همزمان که اقبالی را در گیشه به لحاظ فروش به خود می‌دیدند، رکوردهایی را از منظر تعداد تماشاگران هم در تاریخ سینمای ایران ثبت کردند.

ژانر دفاع مقدس اما در دهه ۸۰ رو به افول رفت، نه فیلم‌هایش مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و نه سینماگران تلاشی برای جلب توجه آن‌ها می‌کردند، اندک ساخته‌های دهه ۸۰ با یک آفت بزرگ مواجه بود؛ فیلم‌هایی که نه از منظر ساختار استانداردهایی داشتند و نه قصه‌ای گیرا که مخاطبان را با خود همراه کنند؛ فیلم‌هایی که به نظر می‌رسید صرفا برای پر کردن یک بیلان کاری تولید می‌شدند و بیشتر کارکردی برای ماندن در کشوهای مدیران داشتند که گاه حتی بعد از رونمایی در جشنواره‌ها، به واسطه کیفیت نازلشان رنگ اکران را به خود نمی‌دیدند.

دهه ۹۰ را اما می‌توان بازگشت سینمای دفاع مقدس به روزهای اوج و شکوفایی خود دانست، فیلم‌های تولید شده در این بستر یک ویژگی تام و تمام داشت؛ ظهور فیلمسازان جوان و تا آن زمان گمنامی که فیلم‌هایی با محوریت روزهای جنگ و گروهک‌های درگیر این تخاصم را به تصویر کشیدند و بار دیگر توانستند جانی دوباره به این سینما دهند، محمدحسین مهدویان، نرگس آبیار، منیر قیدی و… از جمله آن‌ها هستند.

سینمای دفاع مقدس در دهه ۱۴۰۰ به روایت آمار

جشنواره فیلم فجر بعد از دوره بحرانی و عجیب سی‌ونهم که در سایه سنگین فراگیری کرونا با سروشکلی متفاوت برگزار شد، در دوره چهلم فرصتی برای بازیابی و احیا به دست آورد. در این دوره از میان ۲۲ فیلم پذیرفته شده در بخش «سودای سیمرغ» سهم سینمای دفاع مقدس سه فیلم بود. شاخص‌ترین فیلم حاضر در این دوره بی‌تردید «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر بود که روایتی متفاوت از زندگی شهید مهدی باکری را به تصویر درآورد و بعدها نسخه سریالی آن با عنوان «عاشورا» روی آنتن رفت.

فیلم سینمایی «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و «۲۸۸۸» به کارگردانی مشترک کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری هم دو فیلم دیگر این دوره از جشنواره بودند که رنگی از دفاع مقدس داشتند و هر چند از نظر سینمایی با انتقاداتی مواجه شدند اما پرچم این، گونه سینمایی را بالا نگه داشتند. یک سال بعد و در دوره چهل و یکم اما کمیت و کیفیت تولیدات دفاع مقدسی در ویترین جشنواره فجر بهبود پیدا کرد و شاهد حضور ۶ فیلم از این ژانر در ترکیب ۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ بودیم.

فیلم‌های «غریب» به کارگردانی محمدحسین لطیفی، «سینما متروپل» به کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر و «شماره ۱۰» به کارگردانی حمید زرگرنژاد را می‌توان سه فیلم شاخص دفاع مقدسی در این دوره از جشنواره دانست که جوایز اصلی را هم از آن خود کردند.

فیلم‌های «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری، «گل‌های باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت و «های پاور» به کارگردانی هادی محمدپور هم سه فیلم دیگر جشنواره چهل و یکم بودند که به داستان‌های مرتبط با سال‌های جنگ تحمیلی پرداختند.

به این ترتیب در حالی به سومین دوره از جشنواره فیلم فجر در دهه ۱۴۰۰ نزدیک می‌شویم که آمار فیلم‌های دفاع‌مقدسی حاضر در جشنواره از ۳ فیلم در دوره چهلم به ۶ فیلم در دوره چهل‌ویکم رسید و شواهد نشان می‌دهد در دوره چهل‌ودوم شاهد افزایش این سهم خواهیم بود.

کارویژه‌ای برای احیای یک ژانر بومی

«هنوز بسیاری از اتفاقات بزرگ و شگرف هشت سال دفاع مقدس به زبان تصویر در نیامده و بر پرده سینماها نقش نبسته و هنوز دوربین سینما مجالی برای بازنمایی آن حماسه‌ها و آن قهرمانان نیافته است. بی‌شک غبارزدایی از تاریخ دفاع مقدس یکی از وظایف ذاتی سینما در برهه کنونی است که امید است به همت و اراده سینماگران و مدیران و مسئولان مختلف این مهم به فرجامی خوش منجر شود. چرا که تاریخ دفاع مقدس در این سرزمین همیشگی و ماندگار است و سینما در ارائه این تصویر نقش اساسی دارد.» این جملات بریده‌ای از یادداشت محمد خزاعی در مقام رئیس سازمان سینمایی است که به مناسبت هفته دفاع مقدس منتشر شد.

امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کردمروری‌بر سرفصل سیاست‌های مسئولان فعلی سازمان سینمایی، حکایت از آن دارد که توجه به احیای ژانر دفاع مقدس، در کنار سیاست کلان‌تر ایجاد تنوع ژانر در فضای تولید و اکران سینمای ایران، به‌صورت ویژه در دستور کار مدیران سینمایی قرار داشته است و کیفیت اجرای این سیاست امروز می‌تواند صورت یک مطالبه رسانه‌ای به خود بگیرد.

کمااینکه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم پیش‌تر تأکید کرده و صراحتا گفته بود: «برنامه قطعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه حمایتی مربوط به تولیداتی هنری با مضمون دفاع مقدس و حوزه مقاومت است. در ژانرهای دیگر نیز همچون طنز، اجتماعی و …. آثاری در دست تولید هستند. اما ما به طور ویژه حمایت‌های خود را از آثاری به عمل می‌آوریم که مربوط به حوزه دفاع مقدس و مقاومت می‌شوند.»

جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر از این منظر می‌تواند به‌صورت ویژه‌تر زیر ذره‌بین قرار بگیرد. به‌خصوص که مجتبی امینی در مقام دبیر این رویداد چندی پیش ضمن اشاره به استقبال فیلمسازان از این دوره از جشنواره در گزارشی آماری درباره ترکیب فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره گفت: «امسال ۵ فیلم کودک و ۱۱ فیلم طنز، به صورت جدی پیگیر بودند در جشنواره باشند و ۷ فیلم سینمای دینی و ۱۵ فیلم دفاع مقدسی هم در میان آثار متقاضی حضور دارد. امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کرد.»

در همین راستا، محمد خزاعی به تازگی اعلام کرده است: «تولید آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دولت سیزدهم افزایش چشمگیری داشته که یک نمونه آن حضور هشت اثر سینمایی در جشنواره فجر امسال است.» اما فراتر از کمیت تولیدات حاضر در جشنواره فیلم فجر، باید دید کیفیت این آثار چقدر می‌تواند متضمن احیای ژانر دفاع مقدس، به‌عنوان ژانری بومی و در عین حال پرمخاطب در فرآیند اکران سینمای ایران باشد.

قهرمان‌ها در صف «فجر۴۲»

از فهرست ۱۱۵ فیلم متقاضی حضور در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، هنوز تعداد زیادی از آثار در سکوت خبری به سر می‌برند و طبیعتا به دلیل در دست نبودن اطلاعات قطعی درباره همه این آثار، نمی‌توان درباره سهم تولیدات دفاع‌مقدسی در میان آن‌ها هم با قطعیت گزارش کرد اما تا همین امروز و براساس خبرهای رسمی منتشرشده درباره برخی پروژه‌ها می‌توان درباره احتمال رونمایی برخی تولیدات شاخص در این حوزه، در جشنواره پیش رو گمانه‌زنی کرد.

سازمان سینمایی اوج که حمایت از تولیدات دفاع مقدسی را طی سال‌های گذشته نیز در دستور کار خود داشته امسال با دو فیلم شاخص در این حوزه برای حضور در جشنواره فجر دورخیز کرده است. فیلم سینمایی‌ «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران یکی از این آثار است که رونمایی از تصویر سجاد بابایی در نقش شهید مهدی زین‌الدین از این پروژه، بازتاب بسیاری در محافل سینمایی داشت. بابایی سال گذشته سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را برای فیلم «استاد» دریافت کرده بود و حالا ایفاگر نقش اصلی در یک فیلم دفاع‌مقدسی شده است. مهدی شامحمدی هم به‌رغم تجربه‌هایی که در حوزه مستندسازی در کارنامه خود داشته، از فیلمسازان فیلم‌اولی جشنواره امسال به حساب می‌آید.

حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره «آسمان غرب» است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشددیگر پروژه سازمان اوج، فیلم سینمایی «قرارگاه سری» به کارگردانی دانش اقباشاوی است که این فیلم در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی به مرحله تولید رسیده و قرار است روایت‌گر بخشی از زندگی شهید علی هاشمی و نقش او در شناسایی و طرح ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت باشد. تهیه‌کنندگی این پروژه را جلیل شبانی برعهده دارد که سال گذشته با فیلم «سرهنگ ثریا» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت.

اما دیگر سازمانی که با دست پر در تدارک حضور در چهل‌ودومین جشنواره فجر است، سازمان سینمایی سوره است که در سبد تولیدات خود، یک فیلم مرتبط با دوران دفاع مقدس هم دارد. فیلم سینمایی «آسمان غرب» که محصول مشترک سازمان سوره و بنیاد سینمایی فارابی است، روایتی از روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی و نقش کلیدی شهید علی‌اکبر شیرودی در آن ایام را به تصویر درآورده است.

حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره این پروژه است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشد. تهیه‌کنندگی این فیلم را حبیب والی‌نژاد برعهده دارد که تجربه تهیه‌کنندگی فیلم‌های شاخصی همچون «ایستاده در غبار» را در همین حال و هوا در کارنامه خود دارد. والی‌نژاد در همکاری دیگری با سازمان سوره، فیلم «احمد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را هم در دست تولید دارد که هرچند مرتبط با سال‌های دفاع مقدس نیست اما به نقش شهید احمد کاظمی در ساعات ابتدایی زلزله بم، پرداخته است.

فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد و تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد که این روزها مراحل پایانی را سپری می‌کند قصه‌ای نوجوانانه دارد و در بستر دفاع مقدس روایت می‌شود. این فیلم اقتباسی از کتاب «باغ کیانوش» است که بر اساس آنچه در این کتاب آمده است این فیلم موضوعی مرتبط با شهر همدان در دهه ۶۰ را دارد.

بنیاد فرهنگی روایت هم این روزها با فیلم «قهرمان جندی شاپور» در تدارک حضور در جشنواره فیلم فجر است. فیلمی به کارگردانی مهدی صاحبی و تهیه‌کنندگی ابوذر پورمحمدی که روایتی از زندگی شهید مجید بقایی از همرزمان شهید حسن باقری در سال‌های دفاع مقدس است. در این فیلم مرتضی امینی‌تبار، نادر سلیمانی، یوسف تیموری و… به ایفای نقش می‌پردازند.

فیلم سینمایی «آن دو» به کارگردانی مرتضی رحیمی و تهیه‌کنندگی سید علیرضا سبط احمدی هم از دیگر فیلم‌های دفاع‌مقدسی است که این روزها آخرین مراحل تولید را سپری می‌کند. در این فیلم بازیگرانی همچون قدرت‌الله ایزدی و علیرام نورایی ایفای نقش کرده‌اند و آن‌طور که از خلاصه داستان رسمی‌اش برمی‌آید احتمالا حال و هوایی ویژه مخاطبان نوجوان هم داشته باشد.

«دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه‌حسینی و تهیه‌کنندگی سیدسعید سیدزاده هم از دیگر فیلم‌های دفاع مقدسی در حال تولید است و احتمال رونمایی از آن در جشنواره فجر وجود دارد. شاخص‌ترین ویژگی این پروژه سوژه متفاوت آن است که به نقش زنان در فرآیند خدمات رسانی به رزمندگان پرداخته و قصد دارد روایتی از شستشوی البسه خونین رزمندگان در آب کارون را به تصویر درآورد.

با این حال در میان آثار تولید شده با موضوع جنگ فیلم هایی درباره محور مقاومت هم متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر شده اند که از آن جمله می توان به فیلم سینمایی «قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور و با بازی شهرام حقیقت دوست اشاره کرد.

 رییس سازمان سینمایی گفت:سینما امروز باید روایتگر مظلومیت شهدای اقدام تروریستی و همه فجایع ضدانسانی که در جای جای این کره خاکی از کرمان تا غزه از لبنان تا یمن و فلسطین رخ می دهد، باشد.

به گزارش سینمای خانگی از مهر، محمد خزاعی شامگاه جمعه در اجتماع هنرمندان و سینماگران و اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه در آئین اختتامیه جشنواره ملی نماز و نیایش به روایت دوربین در قم گفت: وقتی از سینما و فیلم حرف می زنیم با مولفه‌هایی چون فرم و محتوا سروکار داریم و یک اثر هنری باید دارای این هر دو مؤلفه و شاخصه باشد.

وی ادامه داد: در حوزه سینمای دینی قطعاً، باید به مقوله جهان بینی و نگاه به هستی و خدای متعال و اخلاق فردی و اجتماعی توجه کنیم.

به گفته وی، آثار شاخص و ماندگار به طور قطع، واجد این مختصات و مؤلفه‌ها هستند و سینمایی که جهان بینی و اخلاق انسانی را نادیده بگیرد به دام ابتذال و منفعت جویی صرف خواهد افتاد.

رئیس سازمان سینمایی با بیان اینکه جشنواره نماز و نیایش پاسخی به یک نیاز فرهنگی جامعه است و می‌تواند عرصه‌ای برای بازنمایی و روایت قدرت معنوی دین در برابر انواع نحله های منحط و منحرف فکری باشد. افزود: تأثیر فیلم‌های دینی در تولید خودباوری و تلنگر به انسان‌ها برای رسیدن به مقام عبودیت و زندگی سالم و تلاش برای گام برداشتن در مسیر حق قابل اعتناست.

وی به جنایت تروریستی دردناک و تلخ کرمان اشاره کرد و ضمن همدردی با ملت داغدار و خانواده‌های شهدای این فاجعه ضد بشری خاطرنشان کرد: سینما امروز باید روایتگر مظلومیت شهدای این اقدام تروریستی و همه فجایع ضدانسانی باشد که در جای جای این کره خاکی از کرمان تا غزه از لبنان تا یمن و فلسطین رخ می‌دهد. سینما امروز باید تصویرگر شهادت دختر خردسال معصوم با کاپشن صورتی و گوشواره قلبی در جنایت کرمان باشد.

وی سپس خطاب به جامعه هنری و سینمایی تصریح کرد: شما سینماگران امروز رسالت خطیر و حساسی را بر عهده دارید. چرا که مهم‌ترین ابزار تبیین یعنی ابزار تأثیرگذار تصویرسازی و سینما را در اختیار دارید.

سینما، قدرتمندترین و در عین حال مخرب‌ترین سلاح در جهان امروز است

خزاعی با بیان اینکه سینما، قدرتمندترین،، عاطفی ترین و تاثیرگذارترین و در عین حال مخرب‌ترین سلاح در جهان امروز است اضافه کرد: تأثیرگذار از لحاظ قصه، قدرت انتقال مضامین و پیام و اندیشه که اگر درست منتقل شود در تربیت نسل جدید، در تکامل اندیشه و در تکوین تمدن نوین و اعتلای فرهنگی نقش اساسی دارد. و عاطفی ترین ابزار برای درگیر کردن احساسات مردم از هر طیف و سلیقه

وی ادامه داد: در عین حال سینما ابزاری مخرب و خطرناک هم می‌تواند باشد؛ چنانچه برای انتقال پیام بشری و عدالت انسانی بکار گرفته نشود می‌تواند در خدمت سودجویی، منفعت طلبی، ایجاد خشونت و انحرافات فکری قرار گیرد.

وی با اشاره به هنر سینما به مثابه زیباترین ابزار برای نشان دادن جلوه‌های بصری و عظمت خداوند متعال، و فضائل انسانی، عشق، اخلاق، انسانیت، محبت و عدالت عنوان کرد: سینما تبیینی ترین رسانه برای احقاق حقوق مظلوم ترین مردم و مردم مظلومی است که پناهی ندارند و سینما می‌تواند صدای خاموش مظلومان و ستمدیدگان جهان باشد.

رئیس سازمان سینمایی اظهار کرد: من تعجب می‌کنم از کسانی که در حوزه رسانه و تصویر فعالیت می‌کنند و متوجه نقش خود در این جهان معنا نیستند.

وی با بیان اینکه قرن حاضر قرن تصویر و رسانه است تصریح کرد: ما نمی‌توانیم نسبت به جنایات بشری در جهان امروز، در کرمان، در غزه و در فلسطین و لبنان بی تفاوت باشیم و سکوت کنیم.

خزاعی ادامه داد: جهان سینما، عرصه مسوولیت‌های سخت و دشوار برای رشد و تکامل جامعه و گسترش اخلاق انسانی است، جهان ترویج ابتذال، خشونت، اشاعه منکرات و دامن زدن به انحرافات فکری و جنسی نیست.

وی با اشاره به جایگاه مهم هنرمند در جامعه، خاطرنشان کرد: اگر صاحب اثر به خودسازی و خودآگاهی برسد با آثارش می‌تواند به رشد معنویت و تلاش برای آگاهی بخشی و سیر و سلوک و اخلاق و انسانیت کمک کند.

رئیس سازمان سینمایی عنوان کرد: اکنون، ما باید انتخاب کنیم می‌خواهیم سینماگری غرق در لذت‌های دنیوی، ثروت و شهرت و جوایز رنگارنگ به هر قیمتی باشیم یا هنرمندی باشیم در خدمت جامعه، هویت و منافع ملی که هم در دنیا عزت دارد و هم در آخرت.

وی با بیان اینکه هنرمندان رسالت مضاعفی در انعکاس این جنابت‌ها دارند افزود: همه ما وظیفه داریم در برابر این اتفاقات و فجایع ضد بشری سکوت نکنیم و با خلق آثار به جامعه جهانی آگاهی بخشی کنیم و در این زمینه معتقدم خودجوش و جهادی اقدام کنیم و معطل سیستم‌های بروکراسی نباشیم.

رئیس سازمان سینمایی تاکید کرد: ما در قبال مظلومیت کودکان، دانش اموزان، زنان و همه شهدای مظلوم و بی‌گناه کرمان و غزه مسؤولیت و تکلیف داریم.

رییس سازمان سینمایی با اشاره به افزایش تولید آثار سینمایی در حوزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفت: ۸ اثر سینمایی در جشنواره بین المللی فجر در این حوزه حضور دارند.

به گزارش سینمای خانگی از مهر، محمد خزایی ظهر چهارشنبه در نشست اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مازندران اظهار کرد: تولید آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دولت سیزدهم افزایش چشمگیری داشته است که یک نمونه آن حضور هشت اثر سینمایی در جشنواره فجر امسال است.

معاون وزیر و رئیس سازمان سینمایی کشور در بخش دیگر از سخنان خود تأکید کرد: وظیفه داریم در معرفی فرهنگ جهاد و شهادت تلاش کنیم.

خزاعی استان مازندران را استان پرافتخار در برگزاری یادواره‌های شهدا دانست و گفت: سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از طرح‌های فاخر استان در حوزه جهاد و ایثار و شهادت حمایت می‌کند.

سرهنگ پاسدار سلامی مدیرکل حفظ آثار دفاع مقدس مازندران نیز در این نشست، استان مازندران را استانی پرافتخار در دوران دفاع مقدس برشمرد و اذعان داشت: این استان ظرفیت‌های فراوانی برای تولیدات هنری فاخر در حوزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را دارا است.

وی سرگذشت سرداران شهید «شیرسوار»، «مرادی»، «نوری»، «سجودی» و «بصیر» و همچنین شهدای غواص را نمونه‌های پرجاذبه برای نسل امروز انقلاب اسلامی دانست که می‌تواند یک جریان فرهنگی معنوی پراثر را به وجود آورد و خواستار حمایت سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه شد.

فیلم سینمایی «عطرآلود» راهی جشنواره «آجانتا-الورا» کشور هند شد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی سازمان سینمایی سوره، فیلم سینمایی «عطرآلود» به کارگردانی هادی مقدم دوست، تهیه کنندگی یوسف منصوری و نویسندگی حسین حسنی، محصول سازمان سینمایی سوره در اولین حضور جهانی خود، به بخش رقابتی نهمین دوره جشنواره «آجانتا-الورا» در کشور هند راه یافت یافت.

این فیلم سینمایی که در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، در ۵ بخش نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد و سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن این جشنواره را دریافت کرد.

این جشنواره با هدف نمایش بهترین فیلم های تولید شده اخیر در هند و جهان برگزار می‌شود و بستری برای فیلمسازان مشتاق، تکنسین‌ها، هنرمندان و علاقه‌مندان جوان فیلم است تا آن‌ها را به یادگیری و درک جنبه های هنری و فنی سینما تشویق کند.

نهمین دوره جشنواره «آجانتا-الورا» از ۳ تا ۷ ژانویه ۲۰۲۴ برابر با ۱۳ تا ۱۷ دی ماه ۱۴۰۲ در شهر اورنگ آباد هند برگزار می‌شود.

پخش بین الملل این فیلم سینمایی برعهده مرکز بین الملل سوره است.

کارگردان فیلم سینمایی «ضد» در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری مهر تاکید کرد که به عنوان یک فیلم‌ساز همیشه دغدغه پرداختن به پرونده‌های سیاسی و همچنین سیاست در عرصه‌های مختلف را دارد.

به گزارش سینمای خانگی از مهر، تاریخ معاصر ایران به ویژه دهه اول انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس از جمله مقاطعی هستند که مطالعه، پژوهش و پرداختن به آن‌ها همیشه مورد توجه فعالان عرصه‌های مختلف فرهنگی و هنری بوده و هست. در عرصه ادبیات، سینما، تئاتر و تلویزیون با نگاه به اتفاقات و رویدادهای این دوره‌ها آثار مختلفی تولید شده‌اند. در عرصه سینما و تلویزیون به ویژه طی ۲ دهه اخیر بار دیگر پرداختن به مقطع سیاسی و اجتماعی دهه اول انقلاب اسلامی مورد توجه فیلم‌سازان و تولیدکنندگان سریال‌های تلویزیونی قرار گرفته است و آثاری با موضوع اتفاقات و حوادث رخ داده در این مقطع زمانی، به‌ویژه شرایطی که گروهک منافقین رقم زدند، ساخته، اکران و پخش شده‌اند.

یکی از جدیدترین آثاری که در عرصه سینما با موضوع حوادث دهه ۶۰ که توسط گروه منافقین رقم خورد ساخته و در حال اکران بر پرده سینماهای کشور است، فیلم «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی و محصول سازمان سینمایی سوره است.

فیلم «ضد» به نویسندگی حسین تراب‌نژاد و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی است که در سال ۱۴۰۰ تولید و بعد از ۲ سال در پاییز سال جاری به اکران رسید. «ضد» در چهلمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و توانست سیمرغ بلورین بهترین نقش مکمل مرد را توسط نادر سلیمانی و سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه را توسط محمدرضا شجاعی از آن خود کند.

«ضد» برای پرداختن به حوادث سیاسی و همچنین گروهک منافقین، ماجرایی عاشقانه را به موازات ماجرای سیاسی مدنظر خود، قرار داده و دنبال می‌کند. این فیلم با انتخاب شخصیت‌هایی خیالی به وقایع مستندی نظیر بمبگذاری در حزب جمهوری اسلامی می‌پردازد.

ربیعی فیلم سینمایی «ضد» را به عنوان دومین تجربه کارگردانی فیلم بلند سینمایی در کارنامه کاری خود به ثبت رساند؛ کارگردانی که فیلم اول او با عنوان «لباس شخصی» در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد ولی تاکنون موفق به کسب مجوز اکران نشده است.

به بهانه اکران «ضد» در سینماهای کشور، نشستی با حضور امیرعباس ربیعی و همچنین مهدی نصرتی و نادر سلیمانی از بازیگران این اثر سینمایی در خبرگزاری مهر برگزار و طی آن به موضوعات مختلف پیرامون این اثر پرداخته شد.

در این نشست و گفت‌وگوی تفصیلی ربیعی از دغدغه خود برای پرداختن به موضوعات سیاسی به ویژه حوادث سیاسی دهه اول انقلاب اسلامی سخن گفت و نصرتی و سلیمانی نیز درباره دغدغه‌های خود برای حضور در این اثر سینمایی صحبت کردند.

در ذیل بخش اول این گفت‌وگو آمده است:

*بعد از ساخته شدن چند فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی درباره سازمان منافقین و گروهک رجوی، چه چیزی شما را به سمت ساخت فیلمی درباره این سازمان و گروه‌های منافق ترغیب کرد؟ آیا این نشأت گرفته از دغدغه شخصی بود که به این برهه از تاریخ معاصر سیاسی ایران بپردازید یا انگیزه دیگری باعث ساخت فیلمی با این مضمون شد؟

امیرعباس ربیعی: به دلیل زیست، پژوهش‌ها، افکار و دغدغه‌هایم بیشتر سینمای سیاسی و تاریخ معاصر را پیگیری می‌کنم و به این ژانر علاقه دارم. فیلم‌های کوتاهی هم که پیش از «لباس شخصی» و «ضد» ساختم، موضوع سیاسی داشتند؛ سال ۹۱ یا ۹۲ اثری کوتاه ساختم که درباره اشغال عراق توسط آمریکا است، سال ۹۳ فیلم «ولد» را با موضوع جنگ غزه در سال ۲۰۱۴ ساختم، بعد به بحث مدافعان حرم و جنگ سوریه پرداختم و فیلم «ماه در خانه» را تولید کردم. در سال ۹۶ نیز فیلمی با موضوع اتفاقات سال ۱۳۸۸ ساختم. در کل می‌توانم بگویم که تاکنون فیلم غیرسیاسی نساخته‌ام. ناگفته نماند که سال ۹۴ اولین فیلم سینمایی‌ام را به طور جدی با حوزه هنری شروع کردم که متأسفانه در پیش‌تولید متوقف شد و هیچ‌وقت ساخته نشد؛ موضوع فیلم درباره اتفاقی در استان سیستان و بلوچستان و بحث تکفیری‌ها و ترورهایی که در آن استان انجام می‌شود و همچنین دعوای بین شیعه و سنی، بود. سال ۹۶ شروع به مطالعه پرونده حزب توده کردم تا بتوانم فیلمی با این موضوع بسازم.

بنابراین پرداختن به پرونده‌های سیاسی و رفتن به سراغ «لباس شخصی» و «ضد» دغدغه شخصی‌ام بود. اگر یک روز بخواهم فیلمی با موضوع اجتماعی یا اقتصادی کار کنم، بی‌ربط به سیاست نمی‌توانم بسازم زیرا من سیاست را به شدت در تمام شئون زندگی تأثیرگذار می‌بینماین مطالعه با انگیزه کاملاً شخصی و با کمک دوستی که در مرکز اسناد انقلاب اسلامی کار می‌کرد، انجام شد. در آن‌جا پرونده‌های متعددی را نظیر «هوشنگ اسدی»، «رحمان هاتفی»، «محمدعلی عمویی»، «احسان طبری» و بازجویی‌هایی که از «نورالدین کیانوری» شده بود، خواندم. همان‌جا نوشتن طرح فیلم سینمایی «لباس شخصی» را شروع کردم. بعداً مشغول نوشتن سیناپس فیلمنامه «لباس شخصی» بودم که با «ماجرای نیمروز» محمدحسین مهدویان مواجه شدم. هنوز به این شکل فیلمی درباره پرونده‌های واقعی ساخته نشده بود؛ پیش از آن فیلم «امکان مینا» قصه‌ای با اتمسفر دهه ۶۰ داشت اما پرونده‌های واقعی سیاسی را پیگیری نکرده بود، یا فیلم «سیانور» که نسبت به «امکان مینا» بیشتر به پرونده واقعی سیاسی گرایش داشت و بحث «تقی شهرام» را مطرح کرده بود.

بنابراین پرداختن به پرونده‌های سیاسی و رفتن به سراغ «لباس شخصی» و «ضد» دغدغه شخصی‌ام بود. اگر یک روز بخواهم فیلمی با موضوع اجتماعی یا اقتصادی کار کنم، بی‌ربط به سیاست نمی‌توانم بسازم زیرا من سیاست را به شدت در تمام شئون زندگی تأثیرگذار می‌بینم. من با تفکر زندگی جدای از سیاست یا متکی شدن به یک زندگی فردی که به دنبال رفاه فردی فارغ از رفاه و نفع اجتماعی است، مخالف هستم و اصلاً این زیست را قبول ندارم. در حقیقت معتقد هستم انسان، اجتماعی خلق شده است و نسبت به جامعه مسؤولیت دارد. به مذهب جدای از سیاست و فعالیت‌های فردی جدای از سیاست قائل نیستم. سیاست نقش به‌سزایی در جامعه دارد. ۹۰ درصد اختلافاتی را که در حوزه‌های مختلف کشور وجود دارد؛ ناشی از سیاست می‌دانم چه سیاست داخلی و چه سیاست بین‌المللی. سیاست نقش پررنگی بر خروجی فرد فرد جامعه دارد. وقتی این عقیده من است، طبیعی است حتی اگر یک مساله اجتماعی را پیگیری کنم، رگه‌های سیاسی آن را هم دنبال می‌کنم.

*حضور بازیگر در یک فیلم سیاسی به ویژه وقتی مربوط به تاریخ معاصر سیاسی باشد، چالش‌هایی را برای بازیگر به همراه دارد. آقای سلیمانی، شما با دغدغه شخصی حضور و بازی در فیلم «ضد» را پذیرفتید اما با چه چالش‌هایی مواجه بودید؟

نادر سلیمانی: من سیاست را این‌گونه می‌بینم؛ شما دست‌تان به لیوان آب می‌رسد ولی به دوست‌تان می‌گوئید آب را به شما بدهد تا بخورید. سیاست به همین سادگی است. سیاست مثل مژه می‌ماند و خیلی به شما نزدیک است. کسانی که با این ترفند جلو رفتند، همیشه پیروز بودند. برخی مواقع آدم‌هایی هستند که آگاهی بالاتری نسبت به سیاست دارند و فریب شما را نمی‌خورند و وقتی به آن‌ها می‌گوئید لطفاً آب را به دست‌تان بدهند به شما می‌گویند که دست خودتان به آب می‌رسد پس خودتان آن را بردارید.

در جامعه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم متأسفانه این سیاست خیلی زیاد است. مشت نشانه خروار است؛ در سفره‌ای که همه خانواده گرد آن نشسته‌اند بزرگ‌تر جمع می‌گوید «این برنج را بکش یا آب را بده بخورم»، همه این چیزها در آن سفره هست و بزرگ‌تر خانواده در رأس سفره حضور دارد و دستش به همه این‌ها می‌رسد ولی دیگران را وادار می‌کند کسی که از او کوچک‌تر است آن کار را انجام دهد.

یکی از دلایلی که حضور و بازی در فیلم «ضد» را پذیرفتم که اولین کارم با آقای ربیعی است، این بود که این سیاست را در بزرگان منافقین دیده بودم. بزرگان منافقین ته صف می‌ایستادند و پیروان‌شان به جای آن‌ها چاقو می‌خوردند؛ این اتفاق را به عینه در جنوب دیده بودم.

اولین فیلم در اصل جدی برای یک بازیگر طنز. هر بازیگری دوست دارد این تجربه را داشته باشد ولی تخریب عجیبی در من ایجاد شده بود که این پیشنهاد را قبول نکنموقتی آقای شفیعی فیلم‌نامه را برای من فرستاد و آن را خواندم، دیدم شخصیت «ناصر» عجب آدم سیاست‌بازی است. یکی از بخش‌های مهمی که باعث شد در فیلم «ضد» بازی کنم، نوشته خوب حسین تراب‌نژاد و دوم اعتماد عجیبی بود که آقای ربیعی به من داشت؛ اولین فیلم در اصل جدی برای یک بازیگر طنز. هر بازیگری دوست دارد این تجربه را داشته باشد ولی تخریب عجیبی در من ایجاد شده بود که این پیشنهاد را قبول نکنم. دوستان زیادی به من گفتند که این کار را انجام ندهم زیرا به واسطه کارهای طنز شناخته شده هستم. این‌جا سیاست من به دادم رسید. دوستی به من گفت برو و در نهایت اگر کارت خوب نشد یک عذرخواهی می‌کنی و می‌گویی اشتباه کردم. من در شب اختتامیه جشنواره فیلم فجر گفتم که از این پس کار من خیلی سخت شده است.

محبتی که آقای ربیعی به من داشت این بود که به من اجازه داد، بازی کنم. سوال اول من از آقای ربیعی این بود که چرا من را انتخاب کرده است؟ از زنده‌یاد داریوش مهرجویی نیز وقتی من را برای فیلم «علی سنتوری» انتخاب کرد، همین پرسش را پرسیدم. آقای ربیعی به من ایمان داشت. هیچ‌وقت جلوی کار من را نگرفت؛ برخی کارگردان‌ها آن‌قدر ضدحال می‌زنند که آدم رغبت نمی‌کند نگاه‌شان کند.

من نسبت به مجاهدین مشکل دارم، این عقیده شخصی من است. برای این‌که سیاست‌شان حتی خلاف دیدگاه مردم بود و حتی خودشان، خودشان را فریب می‌دادند. دیدگاه درستی نیز نداشتند و افراد خود را مسلح می‌کردند تا به هم‌شهری و هم‌نوع خود شلیک کنند. در گروهک‌ها فضا به گونه‌ای بوده که همه نسبت به هم بدبین بودند، این یعنی سیاست تلخ. در حالی که بچه‌های انقلابی عاشقانه زندگی می‌کردند. من همیشه می‌گویم ای کاش همه مثل اول انقلاب بودیم؛ نان کم بود اما همه به هم نان تعارف می‌کردیم، آب کم بود ولی همه با هم تقسیم می‌کردیم. اما الان این‌گونه نیست و همه می‌خواهند برای خود اندوخته کنند.

*آقای نصرتی، برای شما انتخاب و حضور در نقش یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق و فیلمی سیاسی چه چالش‌هایی را به همراه داشت؟

مهدی نصرتی: آن‌گونه که سیاسی بودن فیلم دغدغه امیرعباس ربیعی است، من دغدغه و اولویت سیاسی برای انتخاب نقش ندارم. شاید به دلیل این‌که تنوع نقش در فضاهای دیگر برای من بیشتر است و چالش بیشتری برای من ایجاد می‌کند، حتی کم‌اهمیت‌ترین ژانر برای من ژانر سیاسی است چون وقتی فیلمی در ژانر سیاسی در تمام دنیا ساخته می‌شود، شخصیت فیلم فراتر از قهرمان و به نوعی ویژگی ابرقهرمانی دارد. در کلیت، ابرقهرمان‌ها شبیه هم هستند و این ویژگی باعث می‌شود به صورت ناخودآگاه بازیگر به دلیل تکرار نقش‌های شبیه به هم، در یک کلیشه قرار بگیرد. بنابراین نمی‌توانم بگویم از بازی در نقش‌های سیاسی فراری هستم اما برای من کم‌اهمیت هستند.

آن‌گونه که سیاسی بودن فیلم دغدغه امیرعباس ربیعی است، من دغدغه و اولویت سیاسی برای انتخاب نقش ندارم. شاید به دلیل این‌که تنوع نقش در فضاهای دیگر برای من بیشتر است و چالش بیشتری برای من ایجاد می‌کندامیرعباس ربیعی هر چقدر هم که اعتقادهای سیاسی داشته باشد، در نهایت هنر برایش ارجحیت دارد. در خروجی کار، ربیعی انصاف به خرج داده و باعث شده است نقش‌ها در فیلم «لباس شخصی» و فیلم «ضد» تک‌بعدی نباشند. در این آثار نقش‌های خوب قصه هم نقاط ضعف دارند و این عین زندگی است. از این جهت برای منِ بازیگر تنوع دارد و این ترس برایم وجود ندارد که در کارهای ربیعی گرفتار کلیشه شوم زیرا نقش‌ها شبیه ابرقهرمان‌ها نیستند.

نادر سلیمانی: می‌خواهم یک سوالی را از آقای نصرتی بپرسم. مدل نقش شما در «لباس شخصی» هم مدل نقش‌تان در «ضد» بود؟

نصرتی: در «لباس شخصی» هم نقش اول را ایفا می‌کردم ولی آن‌جا کاراکترم قهرمان قصه بود.

سلیمانی: پس نقش متفاوتی بوده است؟

نصرتی: یک خلق و خوهایی داشت که پسندیده نبود ولی در نهایت آدم دل‌پاک و تمیزی بود.

سلیمانی: در فیلم «ضد» نیز نقش شما، کاراکتر منطقی‌تری نسبت به کاراکتر من یعنی «ناصر» است.

ربیعی: در «لباس شخصی» کاراکتر نقش اول کمی سرکش‌تر است.

نصرتی: شما بسته به اعتقادات کاراکتر «ناصر» کاملاً منطقی عمل می‌کنید.

سلیمانی: مساله عشق در فیلم «ضد» مطرح است، کاراکتر اصلی سال‌ها از عشق خود دور بوده و با یک زخم، دوباره این عشق شکل می‌گیرد. کاراکتر «ناصر» در فیلم «ضد» عاشق سازمان منافقین است و گروهک خود را دوست دارد ولی تفکر و عقیده کاراکتر به او اجازه نمی‌دهد و عشقش را زیر پای خود له می‌کند. کاراکتر نقش اول «ضد» در لحظه آخر دست به کار عجیبی می‌زند. در واقع کاراکترهای ما در فیلم به یک نوع شبیه هم هستند. آقای ربیعی نظر شما هم درباره این ۲ کاراکتر همین بوده است؟

امیرعباس ربیعی: البته بعد از فیلم «ضد» تصمیم گرفتم که دیگر فیلمی را که فیلم‌نامه‌اش برای خودم نیست، نسازم زیرا معتقدم نمی‌شود یک خانواده ۲ پدر داشته باشد. اما درباره شخصیت‌پردازی «ضد» می‌توانم این ادعا را داشته باشم که بین دوراهی عشق و سیاست ماندن شخصیت «سعید» در این فیلم کاملاً شکل‌گرفته و تردیدش به خوبی درآمده است.

خواهش می‌کنم تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران دولتی و خصوصی بدانند که هنرمند ربات نیست که کنترلش دست فرد دیگری باشد. مدیری که پشت یک میز نشسته است و قدرت تصمیم گیری دارد باید بداند این میز، به معنای این نیست که او از همه هنرمندتر است و از همه بیشتر می‌فهمد که بگوید من ریل‌گذاری می‌کنم و هنرمندان روی این ریل حرکت کنند. این غلط است و در فرهنگ انقلاب اسلامی و فرهنگ دفاع مقدس تعریف مدیریت این نیست، این تعریف در نظام سرمایه‌داری وجود دارد. «مدیر» در تعریف جمهوری اسلامی یعنی «خادم»، جایگاه نیست. ارزش مدیر به خدمتی است که می‌کند. فرمانده‌هان دفاع مقدس راه را برای رزمندگان هموار می‌کردند تا رزمندگان بتوانند به جلو حرکت کنند، هدایت صرفاً برای نظم بود. بعد از دفاع مقدس جایگاه عوض شد و مدیران تصور کردند که شایستگان مردم هستند. در فرهنگ این امر شدنی نیست و دور باطل است. کار فیلم‌ساز در مواجهه با مدیران بخش دولتی و خصوصی و حتی تهیه‌کننده‌ها خیلی سخت است. من معتقدم همان‌گونه که من به عنوان کارگردان نباید در کار تهیه و تولید دخالت کنم، تهیه‌کننده هم نباید در کار هنری فیلم دخالت کند بلکه باید اعتماد کند. البته در فیلم «ضد» تعامل خوبی از سوی آقای شفیعی به عنوان تهیه‌کننده و آقای تراب‌نژاد به عنوان فیلم‌نامه‌نویس با بنده وجود داشت و از این بابت از آن‌ها تشکر می‌کنم.

تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران دولتی و خصوصی بدانند که هنرمند روبات نیست که کنترلش دست فرد دیگری باشد. مدیری که پشت یک میز نشسته است و قدرت تصمیم گیری دارد باید بداند این میز، به معنای این نیست که او از همه هنرمندتر است و از همه بیشتر می‌فهمد که بگوید من ریل‌گذاری می‌کنم و هنرمندان روی این ریل حرکت کنندمن به همان اندازه که روی دغدغه‌هایم پافشاری می‌کنم، روی سینما و هنر هم تاکید دارم. منظورم این است که سینما را بلندگویی برای حرف‌زدن نمی‌دانم. من فیلم می‌سازم چون قصه‌گویی را دوست دارم. به سینما نیامده ام صرفاً فیلم بسازم و یک‌سری حرف‌ها را بزنم، فیلم می‌سازم تا قصه بگویم، مخاطب را سرگرم کنم و حرفم را هم بزنم. برای من مهم است حرفی که می‌زنم شعار نباشد و در جهان درام بنشیند. به همان اندازه برایم مهم است فیلمی بسازم که آئینه درونم باشد و برای خوشایند این و آن نباشد. وقتی می خوام فیلمی بسازم که اقتباسی از واقعیت است، خودم را نسبت به تاریخ و آن واقعیت مسؤول می‌دانم و هر آن‌چیزی را که می‌فهمم، در قالب روایت واقعیت و رئالیسم موجود بیان می‌کنم. البته این واقعیت و رئالیسم موجود در چیستی ماجرا است، چگونگی و جزئیات ماجرا را متناسب با ظرفیت درام تغییر می‌دهم.

در فیلم «ضد» با سازمان مجاهدینی طرف هستم که ۳ طیف آدم دارد؛ طیف اول که همان شخصیت اول فیلم یعنی «سعید» است، شهوت جاه‌طلبی و قدرت او را تبدیل به یک آدم مریض می‌کند که تمام ارزش‌ها را زیر پا می‌گذارد و حتی رفتارهایی برای تثبیت جایگاه و یا ارتقای جایگاه خود انجام می‌دهد که به ضرر سازمان است. «سعید» در فیلم «ضد» حاضر نیست دکتر بهشتی را ترور کند و استدلال می‌آورد که به ضرر سازمان است، بخش اعظم این استدلال به این دلیل است که اگر ترور کند مرگ «سعید» را به همراه خواهد داشت کمااینکه وقتی محمدرضا کلاهی ترور را انجام داد، کارش در سازمان تمام شد.

طیف دیگر افرادی هستند که تابع محض مرکزیت سازمان یا مسعود رجوی هستند؛ افرادی که عواطف و احساسات خود را ذبح می‌کنند و بت‌شان سازمان است که نماینده‌شان در فیلم «ضد»، کاراکتر «ناصر» است. این انسان‌ها دستور مرکزیت برای‌شان وحی منزلی بود که آن را مقدس می‌دانستند. مثال این امر «ابریشم‌چی» است.

طیف دیگر آدم‌هایی هستند که با یک نگاه انسانی جذب سازمان شده بودند. یعنی هنوز فطرت انسانی در آن‌ها باقی مانده و تشکیلات هنوز بر عواطف و اعتقادات انسانی آن‌ها غالب نشده است؛ نمونه این طیف در فیلم «ضد»، کاراکتر «منیژه» است. این افراد از سازمان دل می‌کنند و یا شجاعت دارند که مخالفت خود را ابراز می‌کنند ولی برخی هم چون شجاعت این ابراز را نداشتند، سال‌ها در سازمان باقی ماندند. من این طیف را قربانی می‌دانم.

من سعی کردم با این کاراکترها و با زبان سینما در فیلم «ضد» به این نگاه و طیف‌ها بپردازم تا مخاطب در زیرمتن و ناخودآگاه خود این‌ها را بفهمد. برای من مهم است در سینما تمام نگاه‌های مدنظر تبدیل به درام و قصه جذاب بشود که مخاطب به صورت ناخودآگاه آن‌ها را بفهمد. سینما یعنی فیلم «فهرست شیندلر» که منِ ضدصهیونیست هم دلم برای کاراکترهایش می‌سوزد. وقتی این‌گونه فیلم بسازم، سینما تبدیل به زبان مشترک همه آدم‌ها می‌شود. آرزوی من این است که مخالف‌ترین آدم به ایدئولوژی من ناسزا بگوید ولی به احترام سینمایم کلاه از سر بردارد.

نصرتی: جالب است بدانید که درباره فیلم «لباس شخصی» هم خیلی کم نقد داشتیم و حتی اگر کسی ایرادهایی به فیلم می‌گرفت در انتهای مطلب خود می‌گفت که اگر دوست دارید به سینما بروید و ۲ ساعت جذاب را سپری کنید و به تماشای فیلم «لباس شخصی» بنشینید.

*با توجه به علاقه خودتان به فیلم «فهرست شیندلر» اشاره کردید، فکر می‌کنید در فیلم «ضد» چه‌قدر توانسته‌اید در جلب رضایت مخاطبان طیف‌های مختلف موفق باشید؟ زیرا به سینمایی اشاره کردید که به لحاظ شخصیت‌پردازی بسیار قدرتمند است. فکر می‌کنید «ضد» در شخصیت‌پردازی چقدر موفق بوده است؟ یعنی من به عنوان یک مخاطب، چه‌قدر شخصیت «سعید»، تردیدها و عشق او را می‌پذیرم؟ بازیگران چه‌قدر از تیپ دور و به شخصیت نزدیک شده‌اند؟

ربیعی: اول بگویم که فیلم «فهرست شیندلر» قله است و من در دامنه در حال تلاش هستم. از سوی دیگر فیلم‌نامه «ضد» متعلق به من نیست و به عنوان کارگردان فیلم‌نامه آماده‌ای را کار کردم اگرچه فیلم‌نامه بازنویسی شد و در این روند تغییر کرد. به گونه‌ای که فضای عاشقانه فیلم‌نامه اولیه پررنگ بود و در نسخه بازنویسی، غلبه بر فضای سیاسی بود.

رئیس سازمان سینمایی کشور در دیدار اعضای ستادی چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، در جریان روند چگونگی فعالیت‌های این دوره از جشنواره در بخش‌های مختلف قرار گرفت و حکم اعضای این جشنواره را اعطا کرد.

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، از چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌ فجر، اعضای ستادی چهل و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر با رئیس سازمان سینمایی، روز گذشته، ۱۱ دی‌ماه در سازمان سینمایی دیدار کردند.

در ابتدای این جلسه مجتبی امینی دبیر چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ضمن ارائه گزارش و تشریح معاونت‌ها و بخش‌های ستادی جشنواره، گفت: ۱۱ بهمن‌ماه همزمان با افتتاحیه چهل و سومین جشنواره فیلم فجر، اکران فیلم‌ها در تهران و شهرستان‌ها آغاز خواهد شد. در هفته دوم از برگزاری این رویداد فرهنگی نیز میزبان میهمانان بین‌الملل بوده و ۲۲ بهمن‌ماه نیز اختتامیه را در پیش خواهیم داشت.

وی عنوان کرد: طی چند ماه گذشته، نظم و ترتیبی در معاونت‌های مختلف جشنواره صورت گرفته و فعالیت‌ها بر اساس برنامه پیش رفته است. همچنین در دی‌ماه به عملیات اجرایی رسیده و خداروشکر بر طبق کنداکتور پیش رفته‌ایم.

دبیر چهل و دومین جشنواره فیلم فجر درباره اقدامات صورت گرفته در این حوزه بیان کرد: در حوزه بین‌الملل، برگزاری اجلاس خزر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در پیش خواهیم داشت و روسای سازمان سینمایی عضو این اجلاس، از جمله میهمانان ما در اختتامیه جشنواره هستند که ۲۳ بهمن‌ماه برگزار خواهد شد. جلسه هیئت انتخاب بخش بین‌الملل نیز انجام، و آثار مشخص شده است. همچنین در حال مذاکره با صاحبان آثار به واسطه روند حقوقی هستیم. الحمدالله فیلم‌های خوبی در بخش بین‌الملل داریم و به امید خدا تا آخر دی‌ماه بخش بین‌الملل به سرانجام می‌رسد تا بتوانیم روند ویزای مهمانان را انجام دهیم.

امینی با اشاره به بخش بازار در این دوره از جشنواره فیلم فجر توضیح داد: در بخش بازار نیز شاهد رونق و حضور صاحبان آثار از کشورهای مختلف خواهیم بود و ۶ پاویون از کشورهای مختلف در بازار فیلم حضور خواهند داشت. به طور کلی امسال بازار جدی در جشنواره برپا خواهد شد. مجموعه بین‌الملل امسال نسبت به سال گذشته پرشورتر و درخشان‌تر است. به همت دبیرخانه جشنواره، آثار بخش ملی، به مدت دو هفته در حال بازبینی است.

در ادامه این جلسه مدیران ستادی جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از گزارشی از اقدامات هر بخش را ارائه دادند.

این جشنواره میراث فرهنگی و ملی ماست

محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی نیز در ادامه این دیدار گفت: سال گذشته بسیاری احساس کردند که جشنواره فیلم فجر، جشنواره‌ای سیاسی است و نگاه سیاسی در آن حاکم است اما عوامل اجرایی این رویداد فرهنگی در دوره قبل، ثابت کردند که اینگونه نیست و این جشنواره میراث فرهنگی و ملی ماست. افقی که برای این دوره از جشنواره بین‌المللی فجر پیش‌بینی می‌شود روشن است. در واقع، این میراث فرهنگی، زمین بازی‌های سیاسی نیست.

وی افزود: برخی از مسائل به حوزه سیاست‌گذاری و برخی دیگر به فضای جامعه، جنس تعامل و نوع ادبیات ما باز می‌گردد که می‌خواهیم چه نتیجه‌ای را در این دوره از جشنواره در نظر داشته باشیم. هدف جشنواره صرفا برگزاری نیست بلکه نگاه و اهداف کلان فرهنگی و هنری در آن نهفته است.وی ادامه داد: این رویداد فرهنگی و اجتماعی از بدو شکل‌گیری بر اساس مبانی و راهبردهای مشخصی طراحی شده و در هر دوره متولیان برگزاری و سیاست‌گذاری این رویداد به دنبال تحقق و عینیت بخشی به آن راهبردها هستند.

خزاعی عنوان کرد: رویدادهای بین‌المللی همانند جشنواره فیلم فجر که میراث فرهنگی بعد از انقلاب محسوب می‌شود، محل طرح بازی‌های سیاسی نیست. نگاه ملی به این رویداد بدان معناست که همه طیف‌ها و نگاه‌ها در این جشنواره سهیم باشند که خوشبختانه هستند. سال گذشته در اوج بازی‌های سیاسی عده‌ای ماجراجو، نیز، ثابت کرده‌ایم که نگاه دولت به جشنواره، نگاهی فرهنگی است و اعلام کرده‌ایم که هر کسی با هر نوع نگاهی می‌تواند در جشنواره حضور داشته باشد.

وی با اشاره به انبساط خاطر و نشاط اجتماعی که جشنواره فیلم فجر برای مردم ایجاد می‌کند، اظهار کرد: همزمان با بهمن‌ماه، بسیاری از مردم پیگیر جشنواره فیلم فجر و آثار سینماگران هستند که این امر نشان‌دهنده مردمی بودن این جشنواره است و بنده مشابه این جشنواره را در هیچ جای دنیا ندیده‌ام. جشنواره‌ای که مردم از ماه‌ها قبل از برگزاری، پیگیر اخبار و محتوای آن هستند. این اشتیاق مردمی در دنیا بی‌سابقه است. درحالی که در کشورهای مطرح دنیا در این زمینه تنها فعالان، متخصصان و منتقدان سینمایی برای پیگیری آن اشتیاق نشان می‌دهند. به همین دلیل برنامه‌ریزی دقیق و اکران به‌موقع فیلم‌ها در سینماها و شهرستان‌ها مهم است و باید به مردمی بودن جشنواره بسیار توجه کنیم.

در سال‌ گذشته مردم ثابت کرده‌اند که پشتیبان ما هستند و نباید این سرمایه بزرگ را از دست بدهیم. رئیس سازمان سینمایی کشور با اشاره به اینکه گفتمان انقلابی و مبانی نظام باید در برگزاری جشنواره تقویت شود، افزود: منظور ما گفتمان اصلی و چهل ساله انقلاب است که متعلق به همه مردم است. برخی سال‌ها موضوعاتی را در فضای جشنواره مطرح می‌کردند که نظام فرهنگی کشور را نقد کرده یا شرایطی ایجاد کنند که فضا از شاخصه‌های فرهنگی فاصله گیرد در حالی که در جشنواره فیلم فجر قرار نیست فضای ضد فرهنگی نمودی پیدا کند.

رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: خوشبختانه، با تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی که در حوزه دیپلماسی فرهنگی حوزه فرهنگ و سینما شکل گرفته، سینماگران بسیاری از کشورها علاقه‌مند به حضور در جشنواره فجر هستند

وی در حوزه بین‌الملل نیز اظهار امیدواری کرد و افزود: امیدوارم که در دوره جدید جشنواره اتفاق‌های خوبی‌در این زمینه رخ دهد. باید در دعوت از میهمانان خارجی، هدفمند عمل کنیم و خوشحالم که حضور کشورهای آسیایی در این دوره از جشنواره پررنگ‌تر است چرا که تعدادی از کشورها هدف سازمان سینمایی که در نقشه‌راه‌ حوزه بین‌الملل ترسیم کرده‌ایم در جشنواره حضور دارند. در جشنواره است. صرف اینکه یک مهمان خارجی در کشور ما حضور داشته باشد حائز اهمیت نیست. بنابراین دعوت از میهمانان بین‌المللی هم باید هدفمند باشد.

رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: خوشبختانه، با تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی که در حوزه دیپلماسی فرهنگی حوزه فرهنگ و سینما شکل گرفته، سینماگران بسیاری از کشورها علاقه ‌مند به حضور در جشنواره فجر هستند و با ما تماس می گیرند؛ بویژه، مجموعه کشورهای همسویی که با ما اشتراکات آرمانی، آئینی و زبانی دارند. همچنین، لازم است برای حضور میهمانان خارجی در رسانه‌ها برنامه‌ریزی‌هایی صورت گیرد تا دستاوردهای سینمای ایران تشریح و از ظرفیت حضور مهمانان خارجی بهره‌برداری شود.خزاعی همچنین، بخش غزه را از دستاوردهای این دوره از جشنواره فیلم فجر عنوان و اعلام کرد: از هنرمندانی که از جریان غزه و مقاومت فلسطین دفاع کرده و می‌کنند دعوت خواهد شد تا در این دوره از جشنواره حضور داشته باشند.

رئیس سازمان سینمایی همچنین تاکید کرد که رویداد جشنواره بین المللی فجر به زبان‌های مختلف مخابره شود تا متقاضیان کشورهای دیگر برای پیگیری اخبار و رویدادهای مهم جشنواره به منابع معتبر داخلی مراجعه کنند. خزاعی از عوامل ستاد جشنواره بین‌المللی فیلم فجر خواست تا به حواشی توجه نکنید و تلاش کنند تا جشنواره را به بهترین شکل ممکن برگزار کنند. جشنواره فجر رویدادی مهم و راهبردی است از این رو، بسیاری از گروه‌های سیاسی چشم‌شان به جشنواره فیلم فجر است.

یزدان عشیری مشاور رئیس سازمان و مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی و علیرضا اسماعیلی مدیر حوزه ریاست سازمان، از مدیران سازمان سینمایی و غلامرضا نجاتی، محمدرضا سوقندی، رائد فریدزاده، سیمون سیمونیان، محمدرضا فرجی، میلاد شکرخواه، سید محمد سجادی، علی مرادخانی، بابک بیات، عزت الله علیزاده،سبحان فتحی، علی همت از مسئولان ستادی جشنواره نیز در این جلسه حضور داشتند.

رئیس سازمان سینمایی یا تاکید بر ضرورت اتخاذ راهبردهایی برای ارتقای سینمای کشور در رده ۳ سینمای برتر جهان گفت: تاسیس اندیشکده سینما در سازمان سینمایی یک ضرورت است.

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، محمد خزاعی سه‌شنبه- ۱۲ دی ماه- در آیین اختتامیه ششمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران در تالار رودکی اظهارداشت: مبنای اصلی هر حرکتی برای ماندگاری قطعا پژوهش است و بسیاری از فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور بدون پژوهش دچار مشکل خواهند شد.

وی افزود: توسعه سینمای ملی و اینکه به فکر سینما، بازار جهانی و مخاطب باشیم باید بر مبنای کار پژوهشی باشد و این مبنای فعالیت‌های ما در سازمان است.

خزاعی ادامه داد: امروز اگر می‌خواهیم سینمای ملی توسعه پیدا کند و به فکر بازار جهانی و مخاطب باشیم، باید تمام تصمیمات‌ و برنامه‎ ها بر مبنای کار پژوهشی باشد. باید پژوهش کنیم ببینیم چرا مخاطبان فیلم‌های کمدی را دوست دارند و چرا فیلم‌های هنری کمتر مورد اقبال قرار می‌گیرند. 

وی ادامه داد: اگر قرار است کارهای اساسی در سینما شکل بگیرد وجود یک اندیشکده سینمایی ضروری است و تصمیم داریم در شورای عالی سینما چنین طرح ماندگاری را پیگیری کنیم.