سینمای ایران در مسیر روایت ناقص از دفاع مقدس

برخی از سینماگران کشور با بیان اینکه طی سال های اخیر برخی مدیران مانع تولید فیلم های ارزشی و دفاع مقدسی شده اند تأکید کردند: مدیران شعار حمایت از سینمای دفاع مقدس را می دهند!

به گزارش سینمای خانگی به نقل از سینماپرس، مقاومت مردم خرمشهر، حماسه ای از یاد نرفتنی است؛ چرا که مردم این شهر در حالی به مبارزه با دشمن پرداختند که از پیش برای این تهاجم و تجاوز آمادگی نداشتند. آن ها با سلاح عزم و ایمان به مکتب و عشق و علاقه به میهن اسلامی شان، با دست خالی چنان مقاومت کردند که در تاریخ، بی نظیر ماند. به اعتقاد کارشناسان نظامی، مقاومت بی سابقه ای که در خرمشهر انجام شد، هرگز با دیگر مقاومت ها قابل مقایسه نیست. خرمشهر برای ملت ما تنها یک شهر نیست، بلکه تاریخ گویای پایداری، ایثار و جاودانگی انقلاب است. از این رو، سوم خرداد و فتح این شهر، آیینه گویایی از تاریخ و جغرافیای دفاع مقدس و جهاد آگاهانه و شجاعت مظلومانه این امت است.

علاوه بر خرمشهر که یکی از نقاط عطف ۸ سال دوران دفاع مقدس محسوب می شود، پدیده انقلاب اسلامی و همچنین دفاع مقدس که همراه با آرمان های والایی بوده اند متأسفانه طی تمامی سال ها توسط مدیران فرهنگی و سینمایی کشور نادیده گرفته شده اند و توجه چندانی به آن ها نشده است.

به خصوص دولت های یازدهم و دوازدهم به طور کل از سینمای جنگ غافل شدند و در عوض آن از شبه روشنفکران و لیبرال ها و غربی ها حمایت کردند و با تقلید نا به جا از فرهنگ منحط غرب و سینمای فرانسه تمامی توان خود را به کار گرفتند تا دیگر هیچ نام و نشانی از دفاع مقدس و انقلاب اسلامی در سینما باقی نماند. بسیاری از سینماگران دغدغه مند و فعال در حوزه دفاع مقدس طی این ۴ سال در خانه نشینی و بیکاری مطلق به سر می بردند و متأسفانه مدیران وقت بدترین نوع برخورد را با آن ها داشتند.

فیلم های ضد ارزشی، سیاه و تلخ تولید شده در سینمای کشور در جشنواره های غربی حاضر شدند، مورد تشویق قرار گرفتند و جوایز متعددی به آن ها اهدا شد اما هیچ یک از دغدغه های مقام معظم رهبری و سینماگران متعهد و ولایتمدار به ثمر نرسید!

طی این سال ها بی تدبیری مطلق دولتمردان امید همه سینماگران متعهد و ارزشی را ناامید کرد. علاوه بر سینماگران ارزشی و ولایتمدار همه مردم متعهد که عشق به ولایت و نظام اسلامی دارند با بهت و حیرت به عملکرد منفعلانه مسئولان دولت و کرنش آن ها در قبال غربی ها خیره شده اند اما یاد ۸ سال دفاع مقدس، اهداف و آرمان های نظام و انقلاب اسلامی هرگز از اذهان شان پاک نمی شود.

با روی کار آمدن دولت انقلابی سیزدهم توقع می رفت رویه تغییر کرده و توجه ویژه ای به سینمای دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و… صورت گیرد اما متأسفانه باز هم چنین نشد و همانند گذشته فیلم های مبتذل و سطحی نگر به اسم سینمای کمدی و آثار تلخ و سیاه به اسم سینمای اجتماعی در سینما تولید شده و حتی در جشنواره فجر انقلاب اسلامی به نمایش درآمدند. در همین راستا با ۵ تن از سینماگران مطرح کشور آقایان: هادی حاجتمند، داود بیدل، علی مهام، حسین قاسمی جامی و رضا برجی گفتگو کردیم که این افراد متذکر شدند: مدیران سینمایی عادلانه پاسخ دهند در سال چند فیلم کمدی سطحی و دم دستی در سینمای ایران تولید می شود؟ چرا آن ها تدبیری اندیشه نمی کنند تا حداقل به اندازه یک چهارم از این فیلم های کمدی فیلم دفاع مقدسی تولید شود؟ گعده بازی در بافت و سیستم سینمای ما عجین شده است و همین باعث شده تا بسیاری از سینماگران دغدغه مند برای تولید آثار ارزشی سال ها نتوانند اثری در این زمینه تولید کنند. این اتفاق باعث بسته شدن فضا، تنگ و متروکه شدن سینمای این حوزه شده است.

ماحصل نظرات این مصاحبه شوندگان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی سینماپرس در ذیل نقل شده است.

هادی حاجتمند کارگردان سینما در آستانه سالروز آزادسازی خرمشهر با انتقاد از بی توجهی مدیران فرهنگی و سینمایی نسبت به وقایع و رویدادهای دفاع مقدس در سینما گفت: برخی سیاست گذاران و افرادی که در شوراهای تأیید فیلمنامه حضور دارند مقهور اسامی سینماگران می شوند؛ مثلاً فکر می کنند وقتی فلانی اسمش به عنوان فیلمنامه نویس یا فیلمساز آمده حتماً آن فیلم استراتژیک است و پر مخاطب خواهد بود در صورتی که تجربه نشان داده چنین دیدگاهی غلط است و مدیران و سیاست گذاران نباید صرفاً از روی اسامی افراد مبادرت به گزینش و تولید آثار کنند. آفت بزرگ سال های اخیر سینما روایت کج و ناقص از دفاع مقدس است! ما مدت ها است شاهد تولید فیلم هایی هستیم که روایتی مجعول و ناقص از منافقین خلق، تاریخ معاصر کشور، دفاع مقدس و… ارائه کرده اند اما مدیران از تولید این فیلم ها حمایت کرده و به آن ها امکانات و بودجه داده اند.

داود بیدل کارگردان سینما نیز در این باره به سینماپرس گفت: علاوه بر بی توجهی به برخی موضوعات و مضامین ارزشمند در سینما ما با یک مشکل جدی دیگر در این حوزه روبرو هستیم و آن ساخت برخی فیلم ها برای ارائه گزارش به برخی مدیران بالادستی توسط نهادها است! اگر قرار است برخی نهادها فیلم های دفاع مقدس را صرفاً برای ارائه بیلان و گزارش به مدیران بالادستی بسازند بهتر است این کار هرگز به ثمر نرسد چرا که تجربه ثابت کرده مخاطب از فیلم های آن ها استقبال نمی کند. متأسفانه در کشور عزیزمان ایران، خیلی از رخدادها و اتفاقات تاریخی وجود دارد که در سینما کاملاً نادیده گرفته شده اند! ما نباید خط کش بگذاریم و مرزبندی کنیم که به چه موضوعی نگاه کنیم و به چه موضوعی توجه نداشته باشیم! متأسفانه خیلی از موضوعات در بستر تاریخ گم شده و دفاع مقدس یکی از آن ها است.

علی مهام تهیه کننده سینما و تلویزیون خاطرنشان کرد: مدیران شعار حمایت از سینمای دفاع مقدس را می دهند اما در عمل اقدام جدی برای رشد این سینما ندارند! خوب شعار دادن که سهل و آسان است و همه می توانند شعار بدهند چرا که نه هزینه ای برایشان دارد و نه دردسری! این عمل گرا بودن است که سخت و مهم است. حقیقتاً بنده نمی دانم سیاست مسئولان و مدیران فرهنگی چیست؟ چطور آن ها می توانند موضوع به این مهمی را نادیده بگیرند و به آن توجهی نداشته باشند؟ مگر خود ما به رزم این ۸ سال عنوان «دفاع مقدس» را نداده ایم؟ مگر دفاع مقدس برای ما ارزشمند و مقدس نیست؟ پس چرا باید آن را نادیده بگیریم؟ آیا مدیران فرهنگی و سینمایی هیچ گاه از خودشان این پرسش را کرده اند که چرا آمریکا سال های سال است دست به قهرمان سازی های پوشالی و دروغین می زند و این همه فیلم در خصوص جنگ جهانی اول و دوم می سازد؟

حسین قاسمی جامی کارگردان سینما در آستانه سالروز آزادسازی خرمشهر با انتقاد از بی توجهی مدیران فرهنگی و سینمایی نسبت به وقایع و رویدادهای دفاع مقدس در سینما گفت: کاهلی برخی مدیران باعث شده تا مباحثی مانند غرور ملی، وطن پرستی و… در سینما نادیده گرفته شود! ما وقتی از وطن پرستی صحبت می کنیم این وطن پرستی باید در کارکردمان نیز دیده شود! ما نباید موضوعات و اشخاص را طبقه بندی کنیم و به برخی مسائل بپردازیم و برخی مسائل دیگر را نادیده بگیریم؛ مقوله ای مانند آزادسازی خرمشهر مسأله ای نیست که بتوان به آسانی از کنار آن عبور کرد، این یک غرور ملی و یک فتح الفتوح و دستاورد بزرگ است که سینما و تلویزیون باید همواره به آن بپردازند. گعده بازی در بافت و سیستم سینمای ما عجین شده است و همین باعث شده تا بسیاری از سینماگران دغدغه مند برای تولید آثار ارزشی سال ها نتوانند اثری در این زمینه تولید کنند. این اتفاق باعث بسته شدن فضا، تنگ و متروکه شدن سینمای این حوزه شده است.

رضا برجی مستندساز در این خصوص اظهار داشت: مدیران سینمای کشور با بهانه های بنی اسرائیلی سینمای ایران را از ارزش ها دور کرده اند و بنده مدت ها است به این نتیجه رسیده ام که گویا عمدی در کار است تا ارزش های تاریخ دفاع مقدس و انقلاب اسلامی کاملاً در سینما نادیده گرفته شود! مدیران سینمایی عادلانه پاسخ دهند در سال چند فیلم کمدی سطحی و دم دستی در سینمای ایران تولید می شود؟ چرا آن ها تدبیری اندیشه نمی کنند تا حداقل به اندازه یک چهارم از این فیلم های کمدی فیلم دفاع مقدسی تولید شود؟

فجر چگونه به تراز جهانی می‌رسد؟

داود بیدل کارگردان سینما در آستانه برگزاری چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر که پس از سال ها قرار است به صورت بین المللی برگزار شود در خصوص الزامات برگزاری جشنواره در تراز بین المللی گفت: پرسش مهمی که یکایک مدیران فرهنگی باید از خود بپرسند این است که آیا توانسته ایم با برگزاری جشنواره فجر مانیفست انقلاب اسلامی را به دنیا صادر کنیم؟ چرا این جشنواره در برخی دوره ها حتی برخلاف مانیفست انقلاب فیلم هایی را به نمایش گذاشته؟ چرا ارزیابی درستی در مورد کارکرد جشنواره فجر صورت نگرفته؟ این ها نکات و مسائل بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود.

به گزارش سینمای خانگی، کارگردان فیلم سینمایی «روزگاری عشق و خیانت» در گفتگو با سینماپرس، گفت: وقتی به همه جشنواره های معتبر دنیا در اروپا، آمریکا، آسیا و… نگاه می کنیم متوجه می شویم که همه آن ها بر اساس مانیفست و موضوعات خاصی برگزار می شوند. برخی از آن ها نگاه مذهبی دارند، برخی نگاه سیاسی و برخی نگاه صرفا هنری! ما باید خودمان را با این جشنواره ها قیاس کنیم تا متوجه شویم آیا در اهداف و عملکردهای مان درست پیش رفته ایم یا خیر؟!

وی ادامه داد: بی تردید جشنواره هایی می توانند موفق باشند که بتوانند فیلمسازان را از سراسر دنیا با خود همراه و همسو کنند تا آن فیلمسازان بر اساس مانیفست و نگرش آن جشنواره مبادرت به تولید اثر کنند. به عنوان مثال جشنواره فیلم کن به این دلیل توانسته موفق باشد که فیلمسازان را از جای جای جهان مجاب کرده تا بر اساس نگرش و مانیفست این رویداد مبادرت به تولید اثر کنند و نگرش و هدفش را در دنیا تسری دهند.

بیدل سپس با طرح این پرسش که آیا در ۴۰ سال گذشته جشنواره های مختلفی که در کشورمان برگزار شدند آیا توانسته اند فیلمسازان جهانی را مجاب کنند که بر اساس اهداف و نیازها ما مبادرت به ساخت اثرشان کنند؟ اظهار داشت: اگر جهان را کنار بگذاریم آیا توانسته ایم روی کشورهای اسلامی اثرگذار باشیم تا آن ها بر اساس مانیفست و نگرش ما مبادرت به تولید فیلم سینمایی کنند؟

این سینماگر تأکید کرد: متأسفانه آنچه در روند برگزاری جشنواره های سینمایی در کشور ما دیده می شود این است که صرفا تعدادی جشنواره را برگزار می کنیم اما هیچ گاه آن ها را به درستی مورد ارزیابی قرار نمی دهیم تا ببینیم تأثیرشان بر روی جامعه جهانی چه بوده است؟ شاید مهمترین علت این اتفاق آن باشد که ما هیچ شناختی نسبت به این قضیه نداریم و فقط بلد هستیم که جشنواره ای برگزار کرده و سپس آن را به حال خود رها کنیم.

وی متذکر شد: اینکه جشنواره فجر انقلاب اسلامی که قرار است بر اساس مانیفست انقلاب اسلامی برگزار شود به خودی خود اتفاق بسیار خجسته و مبارکی است اما بنده معتقدم در کنار این رویداد ما باید جشنواره ملی دیگری را برگزار کنیم که یک سری فیلم ها که در سینمای ایران تولید می شوند و مانیفست انقلاب در آن ها وجود ندارد بتوانند در آن جشنواره نمایش داده شوند. در واقع ما باید جدا از جشنواره فجر با مانیفست مختص به خودش جشنواره دیگری را نیز به صورت ملی داشته باشیم و روی انواع اقسام جشنواره ها سرمایه گذاری کرده و سینما را محدود و کوچک نکنیم.

بیدل در پاسخ به این سوأل که فکر می کنید علت آنکه در برخی سال های برگزاری جشنواره فیلم فجر فیلم های سیاه و شبه روشنفکرانه ضد مانیفست انقلاب اسلامی در این رویداد حضور داشته اند چیست گفت: دلیلش این است که ما جشنواره ملی گسترده تری نداریم که فیلم های سیاه و یا آثاری که هیچ سنخیتی با اهداف انقلاب اسلامی ندارند اما به وفور تولید می شوند بروند آنجا نمایش داده شوند. چون چنین جشنواره ای نیست باعث شده تا جشنواره فجر محمل عرضه همه فیلم ها باشد. این اتفاق در حالی است که جشنواره فجر زمانی می تواند به معنای واقعی بین المللی باشد که آثاری در راستای تفکر و مانیفست انقلاب اسلامی در آن نمایش داده شود و از این قبیل فیلم ها حمایت کند. تکلیف جشنواره فجر باید روشن باشد. بی تردید اگر ما جشنواره ای ملی داشته باشیم که در کنار جشنواره فجر بتواند فیلم هایی که تم های دیگری دارد را نمایش دهد این مشکل برطرف خواهد شد.

کارگردان سریال های تلویزیونی «در قصه ها زندگی می کنند» و «راه و بیراه» در بخش دیگری از این گفتگو با بیان اینکه گزارش برخی مدیران در خصوص کارکردهای جشنواره خودفریبی بیش نیست تصریح کرد: متأسفانه ما همواره در طول سال های مختلف با مدیرانی روبرو بوده ایم که آمار و گزارش های آنچنانی در خصوص جشنواره ارائه داده اند که بعدها ثابت شده آمارشان درست نبوده است و هیچ اتفاق عملی در راستای آمار و گزارش آن ها محقق نشده است.

وی در همین راستا خاطرنشان کرد: از این رو بهتر است بعد از برگزاری هر رویداد روی گزارش هایی که سوی دست اندرکاران جشنواره ها منتشر می شود ارزیابی و آنالیز جدی و دقیقی صورت گیرد تا ایرادات آن ها پیدا شود و ما بتوانیم با شناخت ضعف ها و کاستی های مان جشنواره فجر انقلاب اسلامی را به یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی دنیا بدل کنیم که البته بی تردید این کار بسیار زمان بر و سخت خواهد بود.

بیدل افزود: یکی از مهمترین کارهایی که جشنواره های سینمایی بین المللی انجام می دهند این است که از سال قبل برگزاری شان موضوعات شان را اعلام می کنند و همه سینماگران دنیا آگاه می شوند که قرار است از سال بعد آن رویداد روی چه موضوعاتی متمرکز باشد و بر اساس آن موضوعات مبادرت به تولید فیلم می کنند؛ جای خالی این اتفاق متأسفانه در جشنواره فجر ما به شدت خالی است.

این کارگردان سینما در پایان این گفتگو تأکید کرد: یکی دیگر از کارهای مهم این است که ما باید بعد از برگزاری جشنواره ها نشست های مختلفی را با حضور کارشناسان خبره سینما و رسانه و… برگزار کنیم و تلاش داشته باشیم تا عقب ماندگی های مان را جبران کنیم. ما باید در ابتدا تلاش کنیم جشنواره های خود را در سطح منطقه مطرح کنیم و سپس به بین المللی شدن این رویدادها بیندیشیم. متأسفانه نگرش درستی در مورد شکوفایی ایران اسلامی در زاویحوزه ه فرهنگی و هنری به خصوص سینما وجود ندارد و باید برای این کار برنامه ریزی اساسی شود.

خروج از نسخه موبایل