بیننده با «آنتروپی» می‌خندد؟
کارگردان فیلم آنتروپی: این فیلم تماشاگر را به راحتی می خنداند، شاید به همین دلیل است که در جشنواره‌ها موفق به کسب جایزه تماشاگران شده است.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روزنامه صبا، فیلم کوتاه «آنتروپی» که به کارگردانی مشترک بامداد آقاجانی و آرین نوابی به صورت مستقل تولید شده است در جشنواره نهال موفق به کسب سه جایزه، در جشنواره سایه موفق به دریافت دیپلم افتخار ایده خلاقانه از انجمن فیلم کوتاه ایران (ایسفا) و همچنین، در دومین دوره «هفته فیلم» که در دانشگاه هنر تهران برگزار شد، برنده بهترین فیلمنامه و همچنین جایزه ویژه هفته فیلم شد. این فیلم اخیرا در جشنواره Si Cinéma فرانسه پذیرش شده است. داستان این فیلم در یک کلاس درس می‌گذرد، استاد فیزیک در حال درس دادن مفهوم آنتروپی است که در ادامه با اتفاقاتی که در کلاس می افتد، خود استاد دچار آنتروپی می شود و این بار آنتروپی است که استاد را برای ما شرح می‌دهد. خبرنگار صبا با بامدادآقاجانی، کارگردان این فیلم گفت و گویی داشت که در ادامه می خوانید.
بازخورد نمایش فیلم از نظر مخاطب چگونه بود؟
آنتروپی تماشاگر را به راحتی می خنداند،شاید به همین دلیل است که عمدتا این فیلم، در جشنواره‌های خارجی و داخلی موفق به کسب جایزه ویژه تماشاگران شده است. مخاطب با درک و پیشینیه آشنایی که جریانات فیلم با تجربه زیسته‌اش در کلاس درس دارد، بدون واسطه بی پرده او را به دل ماجرا می برد و با ایجاد موقعیت‌های مضحک و‌تکرار شونده باعث خنده سریع مخاطب می شود و در پایان با یک غافلگیری نهایی، ضمن منطقی کردن اتفاقات، شادی مخاطب را توام با رضایت ذهنی می کند. و به نوعی پایان بندی جواب تمام سوالات و اتفاقات فیلم است.
مفهوم آنتروپی در علم فیزیک چیست؟
به معنای هرج و مرج است و اینکه سامانه ها به طور طبیعی میل به بی نظمی دارند و به آن سمت سوق پیدا می‌کنند
مواجه مخاطب غیر ایرانی با این اثر کمدی ایرانی چطور بود؟
راستش این مسئله از ابتدا برای خودمان هم ناملموس بود، چرا که نوع مواجه مخاطب با آثار طنز بسته به نوع فرهنگ جمعی قدری متفاوت است، احساس ما این بود که شاید مخاطب غیر ایرانی خیلی با شوخی های کلامی و موقعیتی این اثر ارتباط نگیرد، اما خوشبختانه اینگونه نبود. تجربه ای که از اکران فیلم در خارج از ایران داشتیم این بود که آنتروپی بیشتر یک مرز سنی و صنفی دارد تا جغرافیایی، به این معنی که قشر محصل و صنف اساتید از هر کجای دنیا، از همان ابتدا به راحتی با اثر را ارتباط می گیرند و با درک موقعیت‌های مشابه اثر با زندگی معمول شان با جریان فیلم همراه می‌شدند.
تکنیک سبک پردازی کمدی در فیلم آنتروپی بیشتر مبتنی برکلام است یا موقعیت؟
فیلم بر ایجاد یک لوپ فضایی تکرار شونده و مضحک، استوار است و بیشتر با طنز موقعیت پرداخته شده است. که در ادامه با نمایش یک موقعیت آشنا در مکانی نا آشنا، از کلاس درس معمول آشنایی زدایی می‌کند، همین باعث می شود که مخاطب موقعیت آشنای کلاس درس را از یک زاویه جدید و نو در ذهن مجسم کند. و در نهایت به مضحک بودن شرایط زیسته‌ای که چندین سال آن را تجربه کرده است، پی می‌برد.
از لحظه شکل گیری ایده تا تولید و ساخت فیلم بگویید
آرین نوابی از دوستان صمیمی دوران بچگی من بود، ایده فیلم را آرین با من در میان گذاشت. از زمان ایده تا نگارش فیلمنامه زمان زیادی صرف شد، و بعد با بودجه شخصی، فیلم را به کمک هم ساختیم. فیلم در سال ۱۴۰۰ با بودجه ۲۰ میلیون ساخته شد، که البته اگر قرار بود همین فیلم را در شرایط کنونی بسازیم بیش از ۷۰ میلیون هزینه داشت، با حسب اینکه این فیلم، تک لوکیشن بوده و بیشتر عوامل، به صورت دوستانه در این پروژه کنار ما بودند.
آیا فیلم برایتان بازگشت مادی داشت؟
در همان ابتدا خیر، اما جایزه جشنواره‌ها خصوصا جایزه هفت فیلم دانشگاه هنر اتفاق خوبی بود، چرا که کمک هزینه‌ای برای ساخت فیلم بعدی شد و همچنین جایزه های دیگر خارجی که تا حدودی هزینه ها را جبران کرد، اما به طور کل ساخت فیلم کوتاه مسیر پر فراز و نشیب و هیجان انگیزی است. طوری که در نیمه راه کاملا پشیمانت می‌کند، اما در ادامه علاوه بر تجربه، باعث ارتباط‌گیری های موثر می‌شود و درب‌هایی از یک دنیای ناشناخته را به روی هنرمند باز می‌کند که قابل جایگزین با هیچ چیز دیگر نیست. به همین دلیل به شدت شروع و ساخت فیلم کوتاه را به دوستان علاقه مند توصیه می‌کنم.
آیا با این جمله که تجربه فیلم کوتاه، مقدمه‌ای برای ساخت فیلم بلند است، موافق هستید؟
متاسفانه این جمله درست یا غلط بسیار در جامعه سینمایی ما رواج دارد و از نظر من همین اعتقاد باعث آسیب در بدنه ساختاری فیلم کوتاه در ایران شده است، چرا که عمدتا کوتاه سازان ما محصولاتی را در این سال ها تولید کرده اند که گویا برشی از یک فیلم بلند است، و خیلی به عناصر مهم کار کوتاه و خروجی معنایی آن توجهی ندارند و مانند یک سندروم تکرار شونده بیشتر در سبک رئالیسم اجتماعی به دنبال نمایش معضلات اجتماعی هستند.
شما در فیلم سازی به دنبال چه سبک و نظریه سینمایی هستید؟
خیلی به دنبال نظریه پردازی‌های تفسیری سینمایی نیستم، اما نگاه نئو‌فرمالیسم های روسی که بیشتر روی فرم تاکید دارند برایم جذاب است، اما در کل خوانش نظریه‌های مختلف سینمایی در تعامل با شناخت ام از محیط تاثیری در ناخوداگاهم دارد که سعی می‌کنم همان تاثیر و تاثر را در فیلم هایم عینیت ببخشم.
صحبت پایانی، چشم انداز شما از صنعت فیلم در ایران؟
احساسم این است که ایران یک سنت سینمایی خاصه به خود را دارد، فیلمهای که از ایران در جهان دیده شده مبین این امر است. در کنار این مسئله ساخت فیلم هایی که در سبک رئالیسم اجتماعی هستند و بدبختی مردم را به نمایش می گذارند را آسیب زا می‌دانم، چرا که حتم دارم عمده این تولیدات صادقانه و برگرفته از تجربه زیسته کارگردان و … نیستند و بیشتر در پی جایزه های جشنواره ای ساخته می شوند. و از طرفی این فیلم‌ها هیچ گام موثری در رفع معضلات اجتماعی بر نمی‌دارند، چرا که مخاطب با دیدن این آثار اتفاقا خوشحال می‌شود که خوشبختانه تا این اندازه بدبخت نیست. به نظر من اگر این حرکت آسیب زا در صنعت فیلم ایران متوقف شود، صنعت فیلم ایران که دیگر جزو جدایی ناپذیری از فرهنگ ایرانی شده است. موفقیت های رفیع تری را تجربه خواهد کرد.
