سینمای مستند، فراتر از سرگرمی است
مهران نعمتاللهی میگوید: آثار مستند بستری برای آگاهی و شفافیت هستند و برای دیده شدن توسط طیف گستردهای از مخاطبان نیاز به حمایت دارند.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت»، مهران نعمتالهی، تهیهکننده مستند «مشق آن شب» که در پانزدهمین دوره از جشنواره «سینماحقیقت» حضور داشت، درباره اهمیت پرداختن به مستند کودک و نوجوان گفت: اکثر مستندهایی که من تاکنون کار کردهام درباره کودکان و نوجوانان بوده است و همواره دغدغه این ژانر و موضوع را دارم. من اعتقاد دارم که اگر از نسل کودک مراقبت کنیم از آینده مراقبت کردهایم و بهترین راه برای پیشبینی آینده ساختن آن است. از همین رو کار کردن و مستندسازی برای کودکان اهمیت ویژهای دارد.
او ادامه داد: من دوست دارم آثاری بسازم که کودک را مخاطب قرار میدهد. فکر میکنم نسل ما بچههای این دوره و زمانه را هنوز به خوبی نمیشناسد و به قابلیتهای آنها شک دارد. به همین علت برنامهریزیهایمان برای کار درباره آنها هنوز به اندازه سطح درک بالای کودکان نیست. درنتیجه برای شکوفایی کامل نیازمند طرحریزی و برنامهریزی متناسب داریم.
نعمتاللهی درباره اهمیت آثار مستند در ارائه چشماندازی از مسائل و دغدغههای کودکان گفت: محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در اختتامیه پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» از این اهمیت سخن به میان آورد و گفت از آنجا که مسئولان اغلب وقتشان را در اتاقهای جلسه هستند، متاسفانه قابلیت این را ندارند که همه مسائل و معضلات جامعه و کشور را ببینید از همین رو مستندسازان چشم آنها شده و با پرداختن به مسائل مختلف ایجاد آگاهی میکنند. در نتیجه، من فکر میکنم در بحث اکران آثار مستند نیز خود مسئولان باید پیگیر باشند. برای مثال فیلم «مشق آن شب» در بهترین جشنوارههای بینالمللی سراسر دنیا اکران شده یا جایزه گرفته است. حتی در همین جشنواره «سینماحقیقت» نیز برنده جایزه «بهترین فیلم از نگاه تماشاگر» شد. اما هیچ مسئولی در ایران از این فیلم مستند حمایت نکرد.
وی گفت: این مستند برای بچههای همین مرز و بوم ساخته شده و من دوست دارم آنها به تماشای اثر بنشینند. «مشق آن شب» از نگاه خود دانشآموزان به مسائل تربیتی و آموزشی نگاه میکند و طیف مخاطبانش میتواند بسیار گستره باشد. یعنی از خود دانشآموز گرفته تا خانوادهها، معلمها و همه کسانی که با بچهها سر و کار دارند.
این مستندساز گفت: برای مثال جشنواره «سینماحقیقت» بهترین محفل برای تماشا و اکران آثار مستند به حساب میآید ولی نکته اینجا است که صرفا چند نمایش محدود نمیتواند زمینه آگاهی را درباره اثر و موضوع آن در مخاطب ایجاد کند. به عبارتی این نیاز حس میشود که از آثار پس از اکران در جشنواره نیز حمایت صورت بگیرد تا حداقل هزینه تولید اثر به صاحبانش برگردد. بسیاری از مستندهایی که به صورت مستقل ساخته میشوند نمیتوانند برای صاحبانشان بازگشت مالی داشته باشند. در صورتی که اگر هزینه تولید بازگردد فیلمساز دوباره سراغ ساخت اثر دیگری رفته و مسیرش ادامه پیدا میکند.
او گفت: باید بدانیم که مستند، مقولهای فراتر از سرگرمی است. درواقع بستری برای آگاهی و شفافیت به حساب میآید. بزرگترین پاداش برای مستندساز همه دیده شدن اثرش است. من در جشنوارههای خارجی دیدم که دولت برای ترغیب مخاطب به تماشای آوار به آنها بلیت رایگان میدهد و جریان مخاطبسازی را برای فیلمها ایجاد میکند. اما در ایران این خلاءحس میشود و نیاز است که دولت از فیلمهای مستند حمایت بیشتری بکند.