تازهترین ساخته بهروز افخمی با اتمام فیلمبرداری بخشهای داخلی، از نیمه گذشته است. به همین مناسبت سعی کردیم نگاهی به کارنامه سینمایی این کارگردان مهم سینما داشته باشیم.
به گزارش سینمای خانگی از فارس، نوشتن از بهروز افخمی با توجه به ویژگیهای شخصیتی و البته رزومه کاریاش اصلا ساده نیست. همه آثار افخمی در قامت یک کارگردان حرفی سیاسی دارد؛ تا جایی که شاید بتوان او را سیاستمدار هنرمندان دانست. افخمی حتی نمایندگی مجلس را هم تجربه کرده تا در بعد سیاست ورود بیشتری داشته باشد.
شاید تمام آثار افخمی یا پیامی مهمی داشته باشند و یا فیلم مهمی باشند؛ حتی «سن پترزبورگ» که ساخته کمدی و طنز افخمی است شاید مهمترین اثر در سینمای بدنه و گونه فیلمهای سرگرم کننده باشد؛ فیلمی که در زمان اکران هم گیشه موفقی داشت.
بیشک او یکی از بهترین فیلمسازان بعد از انقلاب سینمای ایران است. فیلمهای مهمی ساخته و در دسته کاربلدان و باسوادان سینمای ایران قرار دارد، اما شخصیت سینمایی وی در فیلمهایش خلاصه نمیشود. ساخت برنامه تلویزیونی «هفت» بهعنوان یکی از مهمترین برندهای تخصصی سینما در تلویزیون است.
نگاهی به آثار افخمی
۱ـ «عروس» (۱۳۶۹)
«عروس» نقطه شروع مهمی در کارنامه کاری بهروز افخمی است؛ یک فیلم باجسارت که از دنیای جوانان میآید. شاید همه باهم اتفاق نظر داشته باشیم که سینما جای پند و اندرز مستقیم نیست. افخمی در این فیلم ستارهسازی میکند و بهجای پند و اندرز اخلاقی قصهگویی. موسیقی بابک بیات آنقدر خوبروی تصاویر مینشیند و آنقدر خوب بار دراماتیک صحنهها را منتقل میکند که به یکی از مهمترین عناصر قصه گوی فیلم تبدیل میشود.
دو ستاره جوان و تازهوارد فیلم، ابوالفضل پورعرب و نیکی کریمی همنشینی بسیار خوبی باهم روی پرده دارند و شاید این فیلم شروع خوبی برای آنها هم بوده است. حتی گزاف نیست اگر موفقیتهای ادامه راهشان را از این فیلم بدانیم. همه این ویژگیهاست که «عروس» را به فیلم مهمی تبدیل میکند. در نهایت «عروس» جزو معدود فیلمهایی است که در سینمای پس انقلاب به بازنمایی حقیقی از رابطه عاشقانه و زناشویی حداقل کمی نزدیک میشود.
۲ـ «روز فرشته» (۱۳۷۲)
«روز فرشته» اوج هنرنمایی افخمی است. فیلمی فانتزی و غیرمتعارف که افخمی با پایبندیاش به اخلاقیات میسازد. شاید از این حیث، «روز فرشته» شخصیترین فیلم افخمی باشد و پررنگترین ردپا از حضور او را در خود داشته باشد.
هنرنمایی بازیگرانی چون اکبر عبدی و عزتالله انتظامی در کنار لحن کمدی که خوب روی روایت مینشیند. «روز فرشته» همانقدر که جدی است، از دنیای واقعی و رئال «عروس» فاصله دارد و به شکلی دیگر مخاطبش را درگیر میکند. اخلاقگرایی افخمی اینجا از «عروس» واضحتر است، اما همچنان توی ذوق نمیزند.
۳ـ «جهانپهلوان تختی» (۱۳۷۶)
«جهانپهلوان تختی» بههیچوجه در زمره بهترین آثارش قرار نمیگیرد. «جهانپهلوان تختی»، شاید حتی تاریکترین نقطه فیلمسازی افخمی را رقم میزند. فیلمی که میراث علی حاتمی بود و حاتمی آن را با حضور عزتالله انتظامی کلید زد تا روایت زندگی غلامرضا تختی را بسازد. همزمان با فیلمبرداری، بیماری حاتمی شدیدتر میشود و درنهایت با فوت او این پروژه نیمهکاره میماند. بعد از فوت علی حاتمی، ساخت این فیلم به افخمی رسید.
افخمی در مسیری تلاش میکند تا فیلم را برای خود کند. در حالی که حاتمی روی روایت زندگی تختی تمرکز داشت، افخمی با ساختاری فیلم در فیلم و شبه مستند، روی ماجرای مرگ تختی تمرکز میکند تا به نوعی این فیلم از دریچه دید او روایت شود. همه تلاش افخمی برای شخصی کردن این فیلم هم به نتیجه نمیرسد و تا امروز هم سایه نام علی حاتمی بر این فیلم مانده است.
۴ـ «شوکران» (۱۳۷۷)
بیشک مهمترین و بهترین فیلم کارنامه کاری افخمی، «شوکران» است. افخمی در «شوکران»، بیمحابا، قصه عشقی ممنوع را به تصویر میکشد و بهجای قهرمان ساختن یک ضدقهرمان خاکستری، اما ملموس میسازد.
نگاه انتقادی سیاسی افخمی در «شوکران» در سالهای دولت اصلاحات و رونق گرفتن ساخت فیلمهای انتقادی بهشدت مورد استقبال قرار گرفت. افخمی در این اثر، باز به سراغ یک روایت عاشقانه رفت و تراژدی او، کاملاً ریشههای وطنی دارد و از نگاه بومی فیلمساز به جامعهاش میآید. افخمی با دقت روابط میان آدمهای قصهاش را میآراید و با یک پایانبندی جذاب، روانکاوی شخصیتهایش را تکمیل میکند.
۵ـ «گاوخونی» (۱۳۸۱)
«گاوخونی» تفاوت زیادی با دیگر آثار بهروز افخمی دارد. از میان آثار افخمی «شوکران» و یا حتی «روز فرشته» جزیی از سینمای قصهگو بهحساب میآیند، اما گاو خونی شروع مسیر افخمی در سینمای مدرن است.
او در «گاوخونی» از رمان جعفر مدرس صادقی اقتباس میکند و با زبانی شاعرانه مرز میان خیال و واقعیت را در هم میآمیزد. «گاوخونی» به یکی از موفقترین تجربههای افخمی است.
۶ـ «سنپترزبورگ» (۱۳۸۸)
«سنپترزبورگ» یکی از نمونههای موفق سینمای کمدی ایران است. همکاری افخمی و پیمان قاسمخانی، منجر به خلق کاراکترها و لحظات کمدی جذابی میشود. «سنپترزبورگ» برخلاف «روز فرشته»، نه شعار اخلاقمداری دارد و نه سعی در انتقال پیام و مفهومی عمیقتر از یک قصه سرگرمکننده.
«سنپترزبورگ» از آن دسته فیلمهاست که میتواند سینمای بدنه ایران را بسازد و الگوی فیلمهای کمدی باشد. یک روایت تازه با افت و خیزهای جذاب و دراماتیک. «سنپترزبورگ» نشان میدهد که افخمی قوانین سینمای جریان اصلی و سرگرمکننده را هم خوب میشناسد.
۷ـ «فرزند صبح» ( ۱۳۸۸ـ۱۳۸۴)
«فرزند صبح» یکی از پروژههای مهم سینمای ایران است، اما مشکل آن این است که بعد از بیش از ۱۰ سال تکلیف آن مشخص نیست. افخمی در یک پروژه بزرگ و پرخرج با حضور برخی از مطرحترین ستارههای سینمای ایران، به سراغ روایت زندگی بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران میرود. او با این فیلم هم به جهان ذهنیاش وفادار میماند و هم ریسک پرخطری را میپذیرد که احتمالاً برای فیلمسازان دیگر، حتی ورود به آن هم دشوار است.
باوجود سابقه افخمی در ساخت آثار بیوگرافی و تاریخی مثل «جهانپهلوان تختی» و «کوچک جنگلی»، او بهترین گزینه برای ساخت فیلمی درباره امام خمینی به نظر میرسد. با اینحال، «فرزند صبح» که بودجه زیادی هم صرف ساخت آن شده است، همچنان یک معما باقی مانده است.
افخمی چندی پیش از اتمام این پروژه سینمایی و آماده بودن آن برای اکران در سینما خبر داد و البته گفت که بعد از رونمایی از این فیلم دیگر قصد ساخت فیلم جدیدی ندارد و میخواهد در اوج خداحافظی کند.
شروع دوباره با «صبح اعدام»
فیلم سینمایی «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی و تهیهکنندگی علی شیرمحمدی تازهترین محصول سازمان سینمایی سوره و بنیاد سینمایی فارابی که از ۱۷ مردادماه در شهر تهران کلید خورده بود، اخیرا طی خبری اعلام شد که این فیلم از نیمه گذشته است.
علاوه بر مسعود شریف، ارسطو خوشرزم در نقش حاج اسماعیل رضایی، داوود فتحعلیبیگی در نقش قاضی عسکر، پوریا منجزی در نقش کلیددار طیب، محسن آوری در نقش سرهنگ دادستانی و کاوه دارابی در نقش خبرنگار کیهان در تازهترین ساخته بهروز افخمی نقشآفرینی میکنند.
«صبح اعدام» برشی از لحظات پایانی زندگی طیب حاج رضایی و اسماعیل رضایی است که در پی قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ محکوم به اعدام شدند. داستان این فیلم در فاصله زمانی ۵ تا ۶:۳۰ صبح این روز روایت میشود.
پیرنگ اصلی این داستان اعتراضی و سیاسی، اقتباسی از گزارش واقعی خبرنگار روزنامه کیهان از مراسم تیرباران این دو شخصیت است که بهروز افخمی پس از سالها تحقیق و پژوهش آن را به فیلمنامه «صبح اعدام» تبدیل کرده است.
افخمی در مصاحبهای درباره این فیلم گفته است: «حدود ٢٠ سال پیش، آرشیو روزنامه کیهان را بررسی میکردم که به گزارش تیرباران طیب حاجرضایی و حاج اسماعیل رضایی برخوردم. در واقع، این گزارش شمارهای از کیهان روز ١١ آبان سال ١٣۴٢ بود. این گزارش خبری، به قدری جذاب و مفصل بود که برای خودم از آن کپی کردم و در کتابخانهام گذاشتم. از همان زمان در ذهنم شکل گرفت که براساس این گزارشِ تیرباران میتوانم فیلم سینمایی بسازم. همواره مشتاق بودم تا خبرنگاری که این گزارش را نوشته، پیدا کنم اما هنوز در دفتر روزنامه کیهان نتوانستهام فردی را بیابم که این خبرنگار را بشناسد. به هر حال این گزارش دو صفحهای، با امضای خبرنگاری است که متن را بهگونهای با دلبستگی و علاقه نسبت به اعدامشوندگان نوشته بود و چنین جبههگیریای در آن زمان بسیار عجیب بود. میتوان اذعان کرد چون مصطفی مصباحزاده ـبنیانگذار کیهانـ به دنبال نشان دادن وجهه روشنفکری از خودش بود، این گزارش را چاپ کرده اما شخص خبرنگاری که آن را نگاشته، برای من بسیار اهمیت داشت.»
وی با اشاره به اینکه فیلمنامه «صبح اعدام» را بر اساس گزارش مطبوعاتی کیهان نوشته است، عنوان کرد: «دیالوگهای طیب حاجرضایی و حاج اسماعیل رضایی را که در روزنامه نوشته شده بود به صورت مستقیم در فیلمنامه آوردهام. البته برای نوشتن فیلمنامه، از منابع و اسناد دیگر از جمله کتاب «طیب در گذر لوطیها» استفاده و اقتباس کردم. کتاب «طیب در گذر لوطیها» مصاحبههای مختلفی با لوطیهای تهرانی دارد که طیب را میشناختند و نثر آن تهرانیِ قدیمی است و برای نوشتن فیلمنامه برایم بسیار کارآمد بود.»
افخمی در پایان در پاسخ به اینکه «صبح اعدام» قرار است چه حرفی را به مخاطب القا کند، گفت: «همانطور که گفتم فیلم خوب، فیلمی است که شما را تکان دهد. اگر «صبح اعدام» فیلم خوبی از آب دربیاید، به معترضان امروزی خواهم گفت که معترض واقعی اینهایی هستند که در فیلم دیدید، نه شما!»
فیلم سینمایی «تفریق» ساخته مانی حقیقی، که نسخه باکیفیت آن چندی پیش بهصورت غیررسمی در فضای مجازی منتشر شده بود از این هفته وارد چرخه اکران آنلاین میشود.
به گزارش سینمای خانگی از مهر، بعد از فیلم سینمایی «بیرویا» ساخته آرین وزیردفتری، فیلم سینمایی «تفریق» تازهترین ساخته مانی حقیقی هم بعد از عرضه نسخه غیررسمی، وارد چرخه رسمی اکران آنلاین میشود.
بنابر اطلاعرسانی سایت فیلیمو، فیلم «تفریق» از روز چهارشنبه و بهصورت قانونی در قالب اکران آنلاین در دسترس مخاطبان قرار خواهد گرفت.
در فرآیند اکران آنلاین هر مخاطب با تهیه بلیت به مدت ۸ ساعت امکان تماشای آنلاین فیلم را دارد.
فیلم سینمایی «تفریق» به کارگردانی مانی حقیقی سال گذشته جزو پنج فیلمی بود که از سوی بنیاد سینمایی فارابی برای معرفی بهعنوان نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار در نظر گرفته شده بود که سرانجام فیلم «جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی برای این منظور انتخاب شد.
حقیقی «تفریق» را در سال ۹۸ و به تهیهکنندگی مجید مطلبی مقابل دوربین برد. ایفای نقشهای اصلی این فیلم را نوید محمدزاده و ترانه علیدوستی برعهده دارند.
فیلم «تفریق» یکی از فیلمهایی است که در هفتههای اخیر، بدون ورود به چرخه رسمی اکران عمومی، نسخه غیرقانونی آن در فضای مجازی منتشر شد.
دبیر ستاد صیانت از آثار سینمایی سازمان سینمایی، اعلام کرد عوامل این فیلم نسبت به قاچاق آن شکایتی را ثبت نکردهاند و حالا قرار است نسخه قانونی آن از طریق اکران آنلاین به دست مخاطبان برسد.
تازهترین ساخته بهروز افخمی با اتمام فیلمبرداری بخشهای داخلی از نیمه گذشت.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی پروژه، فیلم سینمایی «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی و تهیه کنندگی علی شیرمحمدی تازهترین محصول سازمان سینمایی سوره و بنیاد سینمایی فارابی که از ۱۷ مرداد ماه در شهر تهران کلید خورده بود، از نیمه گذشت.
همچنین نخستین تصویر از طیب حاجرضایی که مسعود شریف ایفاگر نقش او در این پروژه است، رونمایی شد.
علاوه بر مسعود شریف، ارسطو خوشرزم در نقش حاج اسماعیل رضایی، داوود فتحعلیبیگی در نقش قاضی عسکر، پوریا منجزی در نقش کلیددار طیب، محسن آوری در نقش سرهنگ دادستانی و کاوه دارابی در نقش خبرنگار کیهان در تازهترین ساخته بهروز افخمی نقش آفرینی میکنند.
«صبح اعدام» برشی از لحظات پایانی زندگی طیب حاجرضایی و اسماعیل رضایی است که در پی قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ محکوم به اعدام شدند. داستان این فیلم در فاصله زمانی ۵ تا ۶:۳۰ صبح این روز روایت میشود.
پیرنگ اصلی این داستان اعتراضی و سیاسی، اقتباسی از گزارش واقعی خبرنگار روزنامه کیهان از مراسم تیرباران این دو شخصیت است که بهروز افخمی پس از سالها تحقیق و پژوهش آن را به فیلمنامه «صبح اعدام» تبدیل کرده است.
عوامل این فیلم سینمایی عبارتند از نویسنده و کارگردان: بهروز افخمی، تهیهکننده: علی شیرمحمدی، مدیر هنری: محمدرضا شجاعی، مدیر برنامه ریز و دستیار یک کارگردان: اکبر نصیری جوزانی، مدیرتولید: سعید رضاییان، مدیر فیلمبرداری: حسنعلی اسدی، طراح صحنه و لباس: علی شیرمحمدی، مدیر تدارکات: سعید اردستانی، طراح گریم: محسن دارسنج، مدیر صدابرداری: امیرحسین گل محمدی، عکاس: کورش جوان، مدیر روابط عمومی: زهرا دمزآبادی، محصول: سازمان سینمایی سوره و بنیاد سینمایی فارابی.
وحید ملتجی مدرس دانشگاه، تهیه کننده و از چهرههای فرهنگی و رسانهای کشور به عنوان دبیر هفتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران معرفی شد.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی جشنواره، مجید زین العابدین دبیر سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان و مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی در حکمی با اشاره به تجارب علمی و عملی وحید ملتجی، وی را به عنوان دبیر هفتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران منصوب کرد.
زینالعابدین در حکم خود خطاب به ملتجی، استفاده از تمام ظرفیتهای موجود، برنامهریزی و هماهنگی بین همه ارکان برگزاری برای برپایی رویدادی شایسته و در شأن مخاطبان و سطح سینمای ایران را از وی خواستار شده است.
دبیر مهرواره هوای نو، مدیریت مرکز اوج کودک و نوجوان، تهیه کنندگی برنامههای ویژه نوجوانان در سیمای جمهوری اسلامی ایران، مشاور و دستیار شهردار اصفهان در امور فرهنگی و رسانهای و مشاور عالی دبیر سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان ایران، بخشی از سوابق وحید ملتجی محسوب میشود.
فراخوان هفتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران، مهر ماه امسال به میزبانی اصفهان برگزار و فراخوان این رویداد هنری به زودی منتشر میشود.
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان و دبیر چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران با تاکید بر اینکه فیلم کوتاه نباید تحتتاثیر فضای اجتماعی زرد و ترندها قرار گیرد گفت: امیدوارم در جشنواره امسال درباره حوادث سال گذشته فیلم داشته باشیم و من هم حتما دفاع میکنم چون اگر فیلمساز به ما اعتراض سیاسی داشته باشد خیلی پذیرفتنیتر است تا اینکه اعتراضش وارد شاخههای اخلاقی و هنجارهای اجتماعی و خانوادگی شود.
به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، دو سال قبل که مهدی آذرپندار از گروه فیلم و سریال شبکه سه سیما به انجمن سینمای جوانان ایران آمد، اهدافی را در مراسم معارفه خود برشمرد که یکی از مهمترین آنها تاکید او بر هدایت چگالی بودجه انجمن به سمت تولید آثار بود؛ روندی که همچنان از محوریترین برنامههای او به شمار میرود و اعتبار آن را در کل سالهای فعالیت این انجمن قابل اعتنا میداند.
او در گفتوگویی با ایسنا با تشریح این هدف خود از جسارتی گفت که میان بسیاری از فیلمسازان برای ساخت فیلم کوتاه در زمینههای مختلف همچون سیاسی وجود ندارد و به جای آن گلهمند شد از سوژههایی که آنقدر فراگیر میشوند که انگار بیشتر بر اهدافی خاص متمرکز هستند.
آذرپندار که به همراه میکاییل دیانی (معاون ارتباطات و بازرگانی انجمن سینمای جوانان ایران) به ایسنا آمده بود، تاکید کرد که همکاری با فیلسازانی از تمام سلایق مدنظر انجمن است از جمله فیلمسازان مومنِ انقلابی ولی حتما قرار نیست این گروه جای سلیقههای دیگر را تنگ کند.
در ادامه مشروح این مصاحبه را میخوانید:
شما در صحبتهای ابتدایی خود پس از انتصاب به عنوان مدیرعامل انجمن بر تولید تاکید داشتید. این تصمیم برچه اساسی بوده و تاکنون به چه نتیجهای رسیده است؟
انجمن سینمای جوانان ایران در شیوه اداره مجموعه، سه، چهار سَبک مدیرعامل به خود دیده است؛ مثلا ممکن است یک مدیرعامل اهتمام خود را روی آموزش بگذارد چون انجمن بزرگترین مدرسه سینمایی ایران و یکی از بزرگترینها در دنیاست، یا مدیرعامل دیگری میتواند روی تولید متمرکز باشد که در این مورد هم انجمن در ایران و در بین بسیاری از کمپانیهای تولید فیلم کوتاه در دنیا منحصربفرد است. ممکن است مدیر دیگری بر اهداف لجستیکی و عمرانی در انجمن تمرکز کند؛ چرا که در وزارت ارشاد کمتر مجموعهای هست که ۵۸ دفتر در سطح کشور داشته باشد و چنین گستردگی فیزیکی داشته باشد که حتما نیازمند رسیدگی عمرانی و تجهیز لجستیکی است. شاید هم یک نفر اهتمام جدی روی جشنوارهها و به خصوص جشنواره فیلم کوتاه تهران داشته باشد که البته معمولا این را اعلام نمیکنند، چون مورد انتقاد قرار میگیرند.
من که از گروه فیلم و سریال شبکه سه سیما و از وسط تولید به انجمن آمده بودم و عادت نداشتم مدیر کارتابل و امضا باشم، نگران بودم کار اداری مرا زیادی درگیر کند. پس، از ابتدا تکیلفم با خودم مشخص بود که تمرکزم باید روی تولید باشددر کنار این سبکهای مدیریتی، یک نکته مهم این است که انجمن یک مجموعه بزرگ از انبوه کارهای اداری است و من که از گروه فیلم و سریال شبکه سه سیما و از وسط تولید آمده بودم و عادت نداشتم مدیر کارتابل و امضا باشم، نگران بودم این کار اداری من را زیادی درگیر کند. پس، از ابتدا تکیلفم با خودم مشخص بود که تمرکزم باید روی تولید باشد و استدلالم این بود که با تمرکز بر تولید، کیفیت آموزش در دفاتر را هم میتوان محک زد چون معتقدم ویژگی آموزش در انجمن این است که باید به تولید ختم شود. بحثهای عمرانی هم البته در انجمن همیشه مغفول مانده اما نمیتواند استراتژی اصلی اداره یک مجموعه فرهنگی، تجهیز و کار عمرانی باشد.
بگذارید در باب اهمیت تولید در انجمن مقدمهای بگویم. در دولت قبل در برههای بحث ادغام یا انحلال انجمن جدی شد. استدلال اصلی هم این بود که سینمای ایران در دهه ۶۰ نیازمند تزریق نیروی جدید بوده تا متناسب با تغییر فضا نیروهای جدید دغدغهمند و متفکر وارد سینما شوند و در نبود آموزشگاهها و دانشگاههای هنری به تعداد کافی، انجمن این کار را بر عهده گرفت اما امروز بالفرض اگر نیازمند به نیروی جدید باشیم، دانشگاهها و آموزشگاههای خصوصی این وظیفه را برعهده میگیرند و نیازی به انجمن نیست. البته انجمن سینمای جوانان یک خانواده ریشهدار است و انحلال آن یک شوخی است و مشخص بود که آن ایده به نتیحه نمیرسد و این استدلالها اشتباه است. مصداق تاکیدم بر اشتباه بودن چنین تصمیمی، این است که سال قبل خیلی از شرکتکنندهها در آزمون دورههای آموزشی جامع انجمن، جزو کسانی بودند که در آموزشگاههای سینمایی دوره دیده بودند یا دانشجوی سینما در دانشگاه بودند و حتی در مواردی به توصیه اساتید خود به انجمن آمده بودند. سوال اصلی اینجاست که چرا وقتی اساتیدی مثل فرهادی، مکری، کیمیایی و … در آموزشگاه ها تدریس میکنند، هنرجو بعد از دیدن دوره اینها به انجمن میآید؟
این را گفتم که برگردم به بحث تولید؛ درواقع مزیت انجمن صرفا در آموزش و اساتیدش نیست، بلکه نکته مهم آن اتصال آموزش انجمن به مرحله تولید است و این نکتهای است که در هیچ آموزشگاه یا دانشگاهی پیدا نمیکنید. در این زمینه یک نکته مهم این است که تولیدات انجمن از بیرون ارزانتر و به عبارت دقیقتر شدنی است و من به عنوان کسی که از بیرون وارد انجمن شدم، کاملا این موضوع را درک میکنم. بنابراین به نظرم رسید که باید این مزیت را تقویت کرد؛ در این راستا من هم بر تولید تاکید کردم آن هم با تکیه بر رونق تولید شهرستانها. سال اولی که من به انجمن آمدم مقارن بود با شیوع کرونا و سال آخر دولت دوازدهم و با مجموعهای روبرو شدم که قرار بود منحل یا ادغام شود و شرایط بودجهای خوبی نداشت. یعنی مدیرعامل پیشین شرایط خیلی سختی داشت و حفظ انجمن از سوی ایشان به تنهایی دستاورد بزرگی محسوب میشد. تمام اینها سبب شده بود انجمن سینمای جوانان با حجمی از تولیدات مصوب شده از سال ۱۳۹۸ روبرو باشد، آن هم در شرایطی که بهمن ۱۳۹۹ پورتال تولید بسته شده بود و سال ۱۴۰۰ که من مسئولیت انجمن را برعهده گرفتم، پنج میلیارد تومان تعهد مالی با میانگین ۱۵ میلیون تومان برای هر پروژه را داشتیم. ببینید چه حجمی از پروژه میشود. امروز تقریبا تمام این تعهد با مساعدت آقای خزاعی (رییس سازمان سینمایی) تسویه شده و مابقی را یا خود فیلمساز پیگیری نکرده یا پروژه به پایان نرسیده است.
یکی از اقدامات ما در بخش تولید، فعال کردن پیچینگ در استانها برای رونق تولید بود. در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینه بابت تولید پرداخت کردیم و حدود ۱۷ میلیارد تومان هم تعهد تولید دادیم که بیش از ۶۰ درصد آن مربوط به شهرستانها است که اینها اعدادی کمسابقه در انجمن هستند. کار دیگری که باید به آن اشاره کنم تشکیل باشگاه فیلم اولیها در این دوره است که سبب شد آموزش به تولید متصل شود و ما اگرچه از کیفیت و توانایی فیلمسازی متقاضیان به علت فیلم اولی بودن چیزی نمیدانیم، اما این ریسک را میکنیم که حتی با رقمی کم، از پروژهها حمایت شود؛ هر چند رقم حمایت در مقیاس کشوری از یکصد فیلمساز تازهکار قابل توجه است.
در چنین شرایطی روسای دفاتر انجمن میدانند که ملاک ارزیابی من تولید است؛ بویژه آنکه خودم تمام فیلمها را میبینم و فیلمی در انجمن نیست که تسویه و آرشیو شود بدون آنکه خودم آن را دیده باشم.
قبل از تسویه حساب فیلمها را میبینید؟
ما در مرحله تصویب، به استانها تفویض اختیار کردیم ولی در تهران در شورای عالی تولید و فیلمنامه عضو هستم و از ابتدا در جریان تولیدات قرار میگیرم و آثاری را که از شهرستانها باشند در مرحله تسویه میبینم. با این حال در مواردی هم پیش آمده که از اثر تولید شدهای که لزوما سلیقه و بر مبنای سیاستگذاری ستاد نبوده ولی مصوبه پیچینگ استانی ما را داشته، حمایت کردهایم.
با وجود اینکه نوع نگاه حمایتی شما ارزشمند است اما این دغدغه هم وجود دارد که با توجه به اتفاقهایی که از سال گذشته تاکنون در جامعه رخ داده، مراقبتهایی در پروسه تولید صورت گیرد تا احیانا فیلمی در انجمن تولید نشود که مغایر با اهدافش باشد؛ به هر حال شما با نسلی مطالبهگرتر از گذشته روبرو هستید.
دیانی: ما برای تولید ساختار طراحی کردهایم، فیلمساز اساسا بصورت مستقیم با ستاد طرف نیست، در پرتال ثبت نام میکند، شورای فیلمنامه که از دل فیلمسازان سراسر کشورند، در پرتال فیلمنامهها را میخوانند و به آن نمره میدهند و اگر نمره لازم را کسب کرد به پیچینگ دعوت میشود؛ یعنی در پروسه تولید چهارچوبی وجود دارد که سلیقهای با آثار مواجه نشویم.
آذرپندار: دغدغهای که مطرح کردید حتی در مورد بدهی پنج میلیاردی هم به وجود نیامد؛ بدهیای که اصلا متعلق به من نبود و شاید بجز دو پروژه، من هیچ پروژهای را نگه نداشتم. آن دو فیلم هم کاملا متفاوت از فیلمنامهای ساخته شده بودند که به انجمن ارائه شده بود و این مسئلهای است که هر مدیری نسبت به آن گارد میگیرد. همین الان هم فیلمهایی ساخته میشوند که باب سلیقه من یا حتی شورا نیستند ولی جلوی آنها گرفته نمیشود. در چنین شرایطی به نظرم دو راه وجود دارد؛ یا باید تولید را کم کنیم و همه فیلمها را در یک چارچوب بگنجانیم یا اینکه باید تولید را افزایش دهیم و مسئولیت خطا را هم قبول کنیم. حتما فیلمسازی هست که خلاف مصوبه فیلم میسازد یا حتی ممکن است شورا در صدور مصوبه ساخت به اولویتهای ما مثل تاکید بر ژانر یا اتمسفر بومی فیلمهای تولیدی شهرستانها توجه نکرده باشد. اینها جزو خطاهایی میشود که باید مسئولیتش را پذیرفت.
تاکید روی این سیاست بومیگرایی هم بی دلیل نیست. شما ببینید یکی از موفقترین دفاتر انجمن در این دورهها رفسنجان بوده که در دورههای اصلاح طلب و اصولگرا بیشترین جوایز را کسب کرده چون در آثارشان زیستبوم رفسنجان را میبینید. برعکس آن را هم داریم؛ در یکی از شهرهای مذهبی، فیلمی درباره یک گروه موسیقی زیرزمینی ساخته شد. من فیلمنامه را رد نکردم ولی به سازنده آن گفتم که مطمئن هستم فیلم خوبی نمیشود چون در آن شهر این مسئله، اگر هم باشد آنقدر کم است که هیچ تجربه زیستهای از آن وجود ندارد. در نهایت فیلم ساخته شد و ابایی ندارم که بگویم فیلم خوبی هم نشد.
به نظر میرسد به طور کلی وضعیت تولید فیلم کوتاه در چند ماه اخیر نسبت به دیگر بخشهای سینما بهتر باشد. چون آمار تولید فیلمهای کوتاه در رسانهها نیز خیلی زیاد است.
دیانی: با توجه به نیم نگاهی که فیلمسازان به جشنواره فیلم کوتاه تهران دارند، پیک تولید فیلم کوتاه معمولا از فروردین تا انتهای تیر است. البته با وجود شرایطی که سال قبل پیش آمد امسال تراکم تولید بیشتر هم شد و مجبور شدیم جشنواره را تمدید کنیم.
آذرپندار: ما در سال گذشته ۳۷۰ قرارداد تولید داشتیم که از ابتدا تا انتهای ۱۴۰۱ بود، ولی امسال این رقم خیلی بیشتر شده است. البته در یکی دو استان به علت حوادث سال گذشته آمار تولید انجمن کمتر شد. از جمله کردستان که سال گذشته اوضاع ملتهبی داشت و به هر حال باید یک آرامش روانی برای فیلمسازی وجود داشته باشد.
وقتی در مورد واقعیت امروز جامعه ایران بین برخی فیلمسازان و ما مدیران اختلافنظر وجود دارد، فکر کردیم به این فیلمسازان یک پیشنهاد سینمایی بدهیم که میشود واقعنگاری و فیلمسازیِ صرفا رئال را کنار گذاشت و در ژانرها فیلم ساختوزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بارها بر ریلگذاری جدید سینما و ورود فیلمساز و نیز گسترش سینمای انقلابی تاکید کردند. خود شما هم در این مدت در بخش تولید بر تنوع ژانری تاکید داشتید. ماموریت شما در ریلگذاری جدید سینما چیست؟ تربیت فیلمساز یا تولید آثار متفاوت؟
من فکر میکنم تاکید من بر ژانر در کادرسازی سینمای ایران در آینده تاثیر دارد. در سالهای گذشته چه آن وقت که دولت اصلاحطلب بر سر کار بود و چه وقتی که اصولگرایان بودند، همه بر مقوله امید تاکید داشتند اما بخشی از فیلمسازان میگویند ما امیدی نمیبینیم. ما فکر کردیم وقتی در مورد واقعیت امروز جامعه ایران بین برخی فیلمسازان و ما مدیران اختلافنظر وجود دارد، به این فیلمسازان یک پیشنهاد سینمایی دهیم و بگوییم که به جای بحثهای جامعهشناختی یا بحث درباره اینکه واقعیت این است یا آن، میشود واقعنگاری و فیلمسازیِ صرفا رئال را کنار گذاشت و در ژانرها فیلم ساخت. این پیشنهاد خدا را شکر اجماع بیشتری در پی داشته و بسیاری از این فیلمسازانِ منتقد امروز به فیلمسازی در ژانر مشغول هستند. البته درام اجتماعی همچنان بیشترین ژانری است که در انجمن متقاضی دارد اما در ژانرهای دیگر رشد خیلی خوبی داشتهایم. مثلا در دو سال گذشته، به اندازه تمام این سالها فیلم ژانر وحشت ساخته شده که بعضا فیلمهای خیلی خوبی هم هستند؛ یا به اندازه تمام این سالها فیلم فانتزی تولید شده که در جشنوارههای مختلف داخلی و خارجی جایزه گرفته و میگیرند. پس با اطمینان میگویم که تمام سلایق فیلمسازی میتوانند با انجمن کار کنند و جای کسی را تنگ نمیکنیم.
من بر این باورم سیاست ژانر، فضای آزادتری را در جشنوارهها ایجاد میکند. مثلا اگر در سبد جشنواره مجموعهای متنوع از همه ژانرها و سلائق داشته باشید، میتوانید جسورانهتر تصمیم بگیرید. در برخی دورهها یکی از مشکلات جشنواره این بوده که در بعضی سبدها هیچ فیلمی وجود نداشته و در سبدی دیگر انبوهی فیلم با یک مضمون مشخص بوده و دقیقا همانجا مشکل ممیزی پیش آمده است؛ یعنی دبیر جشنواره میبیند که نمیتواند ۲۰ فیلم با موضوع خودکشی داشته باشد پس مجبور به حذف بعضی از آنها میشود در حالی که هیچ کدام به تنهایی مشکلی ندارند. سال قبل حضور فیلم دفاع مقدسی مثل «نوشابه مشکی» که خوش ساخت هم بود، سبب شد که در چند مورد دیگر بتوانم جسورانهتر تصمیم بگیرم. این اتفاق در جشنواره فجر هم رخ میدهد و دبیری که «هناس» و «موقعیت مهدی» و «ضد» را دارد، راحتتر میتواند «ملاقات خصوصی» و «بی رویا» را هم در سبدش پذیرش کند.
بنابراین در پاسخ به سوال شما میتوانم بگویم که حتما سهم حضور برخی دغدغههای کلان نظام در انجمن افزایش یافته و در کنار آن فیلمهای انتقادی و از ژانرهای گوناگون هم تولید شده است. حتما مدنظر ما است که انجمن با همه سلایق از جمله با بچههای مومن انقلابی کار کند ولی اصلا حضور آنها جای کسی را تنگ نمیکند. من امیدوارم که عملکرد ما در این زمینه، جشنواره به جشنواره قضاوت شود ولی متاسفانه فیلم کوتاه در بین جامعه فیلم کوتاه هم گاهی دیده نمیشود و خیلیها نمیدانند که چه آثاری تولید شده است؛ این در حالی است که معتقدم “ژانر” یک پیشنهاد به سینمای ایران است. ما در عرصه فیلم کوتاه تجربه کردیم که در ژانر، میتوان مسائل را با فضای بازتری مطرح کرد در صورتی که همان مسئله در فضای رئال میتواند ایجاد شائبه کند. این میتواند برای آینده سینمای ایران هم مفید باشد. ما میپسندیم که سینمای کوتاه، پیشنهاددهنده به سینمای بلند باشد. در دورههای طلایی فیلم کوتاه، همین وضعیت وجود داشت. از دورهای به بعد، اقبال فیلمسازان برای ساخت فیلم بلند باعث شد فیلمهای کوتاه شبیه فیلمهای سینمای بلند ایران باشد. فرضا اگر آقای فرهادی موفق بوده، کلی فیلم کوتاه شبیه آثار او با دوگانههایی در مسائل اخلاقی یا شبیه فیلمهای سعید روستایی و هومن سیدی و محمد کارت با حال و هوای جنوب شهر ساخته شده است. در حالی که شأنیت فیلم کوتاه این است که خودش پیشنهاددهنده باشد و بازار نباید برای آن تعیینکننده باشد. درواقع با ژانر، هم میتوان استقلال فیلم کوتاه را از سینمای بلند حفظ کرد و هم اینکه آیندهای را در سینمای حرفهای برای آن فیلم کوتاهساز متصور بود.
شما بارها در نشستهای خبری جشنواره خط قرمزهای خودتان و جشنواره را مشخص کردید. برای این دوره و به طور کلی تولید در انجمن، خط قرمزها پس از اتفاقهای اخیر جامعه تا کجاست؟ اصلا شما چه پیشنهادهایی برای فیلمسازی دارید که جسارت ساخت آن وجود داشته باشد؟
اول این را بگویم که شرایط اصلا اینطور نیست که ما با تقاضای زیادی برای ساخت فیلم سیاسی مواجه باشیم یعنی متاسفانه و با صراحت، تاکید میکنم که فیلمسازها سراغ ساخت این نوع فیلمها نمیروند. الان معنای جسارت این شده که درباره LGBT و رختخواب فیلم ساخته شود؛ اینها که جسارت نیست. سال قبل حداقل دو، سه تا فیلم سیاسی در جشنواره داشتیم و هر کسی که آنها را دیده میداند که من چه میگویم.
شخصا بیشتر از این از دستم برنمیآید چون بعضی از آنها هم تولید خود ما در انجمن بود اما یک تصور ذهنی وجود دارد که درباره مسائل سیاسی نمیتوان فیلم ساخت که این اشتباه است و امیدوارم درباره حوادث سال گذشته حتما در جشنواره امسال فیلم داشته باشیم و من هم حتما دفاع میکنم. حال ممکن است فیلم درباره اتفاقات پارسال موضع حمایتی داشته باشد، ولی اگر موضع اعتراضی هم داشته باشد، حتما پذیرفتنیتر است. چون به نظرم اگر فیلمساز، اعتراض سیاسی به ما داشته باشد پذیرفتنیتر است تا اینکه اعتراضش وارد شاخههای اخلاقی و هنجارهای اجتماعی و خانوادگی شود.
من نمیدانم چرا در مورد بعضی موضوعات مثل اینکه فرضا یک فرزند از رابطه زناشویی پدر و مادرش مطلع میشود، اینقدر فیلم ساخته میشود؟ آیا این جسارت است؟ اصلا چه چیزی را ثابت میکند؟ یا مثلا فیلم ساختن درباره ترنسها. پرداختن به این موضوعها به خودی خود اشکالی ندارد چون به هر حال قوانین کشور در این زمینه مشخص است ولی من پای این نمیایستم که کسی بخواهد فیلمی با این موضوع بسازد و بعد ابتدای فیلمش ۲۰ تا لوگوی جشنوارههای مختلف را بزند، انگار که خیلی فیلم مهمی است؛ چون درباره این موضوع یک دوپینگ جشنوارهای در حال رخ دادن است. در حالی که قبلا هم از این نوع فیلمها ساخته میشد و خدا بیامرزد خانم طائرپور را که یک فیلم تر و تمیز (آیینههای روبرو) در این زمینه ساخت. اینکه شما با این موضوع فیلم بسازید و در ۲۰۰ جشنواره خارجی شرکت کنید و بعد هم فکر کنید فیلمساز خیلی خوبی هستید، رویه درستی نیست بخصوص آنکه الان در دنیا هم این اعتراض است که چرا اینقدر به این موضوع پرداخته میشود؟!
درباره کودککشی هم چنین اتفاقی را شاهد هستیم و از آنجا که من تمام فیلمها را میبینم، برایم سوال است که چرا در فیلمهای کوتاه ما این همه کودک میمیرد؟ آیا آماری در این رابطه وجود دارد؟ خیلی دردناک است. حرف من این است که اگر میخواهید فیلم اعتراضی بسازید درباره امروز بسازید. بچه یعنی فردا. درباره فردا پیشبینی نکنید. بگذارید بچهها بزرگ شوند و خودشان کارشان را انجام دهند. شاید توان بیشتری داشتند و جامعه بهتری ساختند. شما فرضا حتی اگر اپوزوسیون هم باشید نباید بگویید هیچ امیدی به آینده نیست. پس چه کسی قرار است در این کشور کاری انجام دهد؟ در سینمای دنیا بچه نماد آینده است و با او این کار را نمیکنند. به نظرم در کشورهای دیگر هم وقتی بخواهند درباره این موضوعات حرف بزنند داستان را در ژانرهای دیگر مثل وحشت روایت میکنند نه در رئالترین شکل ممکن که در اینجا اتفاق میافتد.
امیدوارم فیلم کوتاه تحت تاثیر ترندهای توییتر و امثالهم نباشد و فیلمسازان کوتاه خودشان را از فضای زرد اجتماعی جدا کنند و عمق بیشتری داشته باشندزمانی از انجمن سینما جوانان، فیلمسازانی مثل رضا میرکریمی و اصغر فرهادی و سعید روستایی بیرون آمدند اما نسل امروز با آنها خیلی فرق دارد. این کار شما را سخت نمیکند؟
چرا گاهی خیلی متفاوت هستند. اولا به نظرم افراد مستعد در بین آنها خیلی زیاد است. گروهی از آنها بسیار صادق هستند و آنقدر “خودشان” هستند که ما تعحب میکنیم چون حتی در جلسات پیچینگ که با حضور مدیر انجمن برگزار میشود، منظور فیلمشان را به سادگی توضیح میدهند ولی بعضی دیگر اصلا اینطور نیستند تا جایی که فیلمساز کشف حجاب کردهای داریم که با مقنعه پیش من میآید. بنابراین همه را با یک عنوان مشترک نمیتوان دید.
با این حال نقدا میتوان گفت به لحاظ تکنیکی فیلم کوتاه از دهههای قبلی جلوتر است و امیدوارم فیلم کوتاه تحت تاثیر ترندهای توییتر و امثالهم نباشد و فیلمسازان کوتاه خودشان را از فضای زرد اجتماعی جدا کنند و عمق بیشتری داشته باشند. نکته مهم این است که فیلمساز مسئله خود را از فضای مجازی نگیرد بلکه مسئله خودش را دنبال کند. بسیاری از این بچهها مطالبهگر هستند، ولی چون خیلی دوست دارند فیلم بلند بسازند گاهی محتاط میشوند که این کاملا برخلاف تصور جاری است. البته فضا برای اینکه اشتباه کنند هم زیاد است؛ مثلا در مورد خانمهای فیلمساز، که تعداد زیادی از آنها هر سال در جشنواره کوتاه تهران حضور دارند ولی همان سال در فجر یکی دو فیلمساز خانم بیشتر نیست؛ درواقع تعداد زیادی از آنها به مرحله بعدی نمیرسند. بخشی از این اتفاق به دلیل تصمیمهای اشتباه است و تداومی که در کار خود ندارند.
ما فیلمساز خانم زیادی داریم که دو فیلم ساخته و الان کانادا هستند. آنها باید فکر کنند که آیا میخواهند فیلم بسازند یا اینکه با فیلمهایشان میخواهند پاسپورت و ویزا بگیرند؟ تا جایی که من میدانم اگر شما فیلم کوتاهی ساختید و جایزه گرفتید مانعی برای ساخت فیلم بعدی نبوده مگر اینکه یکسری تصمیم احساسی بگیرید که متاسفانه این موضوع در بین فیلمسازان خانم جدی است و زودتر ناامید میشوند و زودتر تصمیم به مهاجرت میگیرند یا حتی اصلا فیلمسازی را کنار میگذارند. یکی از دغدغههای من است که چرا این اتفاق میافتد و آنها با اولین مانع ناامید میشوند در حالی که فیملسازی واقعا کار سختی است و برخی فیلمسازانی که شما نام بردید مثل سعید روستایی اصلا در فضای فیلم کوتاه هیچ گاه جایزه نگرفتند. به نظر میرسد تاب و تحمل سیر طولانی برای مسیر فیلمسازی وجود ندارد و نوعی عجله مشهود است. این را در باشگاه فیلم اولیهای فارابی هم میبینیم که یک نفر دو فیلم ساخته و حالا سریع میخواهد فیلم بلند بسازد.
آدمها وقتی مهاجرت میکنند باید زندگی خود را به شکلی بگردانند و عدهای مسیر وطنفروشی را برای کسب درآمد انتخاب کردهاند. آنها خود را فیلمسازان سینمای ایران معرفی میکنند ولی بعد از دو سه سال عیار همه چیز مشخص میشود که چه کسی فیملساز است و چه کسی تاجر. این روزها درباره منع پذیرش فیلمهای ایرانی از سوی برخی جشنوارههای مطرح دنیا مطالبی شنیده میشود. چقدر این موضوع در فیلم کوتاه هم جدی است؟
چند جشنواره مطرح و الف دنیا یک تصمیم کلی گرفتهاند که شامل فیلم کوتاه هم میشود و تحت تاثیر جریانی هستند که آن طرف شکل گرفته است. به هر حال آدمها وقتی مهاجرت میکنند باید زندگی خود را به شکلی بگردانند و عدهای مسیر وطنفروشی را برای کسب درآمد انتخاب کردهاند. آنها خود را فیلمسازان سینمای ایران معرفی میکنند ولی بعد از دو سه سال عیار همه چیز مشخص میشود که چه کسی فیلمساز است و چه کسی تاجر. البته ابعاد کلی این عدم پذیرش یا تاثیر جریانهای سیاسی، در برخی موارد آنطور که میگویند نیست مثل سال قبل که عدهای میگفتند جشنواره فیلم کوتاه تهران دیگر مورد تایید آکادمی اسکار نیست در حالی که اینطور نبود و اتفاقا سال قبل ویدیوها و بازخوردهایی از برگزیدههای خارجی جشنواره و خوشحالی آنها گرفتیم که از بچههای خودمان نگرفتیم.
به هر حال جشنواره فیلم کوتاه در سال ۱۴۰۱ اولین رویدادی بود که بعد از ناآرامیهای جامعه برگزار میشد.
آذرپندار: بله، و خیلی هم سخت بود.
دیانی: الان فیلمهای سینمای ایران در حوزه کوتاه خیلی مورد استقبال هستند و اینطور نیست که ایران تحریم شده باشد؛ بخشی از همین انبوه اخباری که شما میگویید از فیلم کوتاه منتشر میشود، ناظر به حضورهای جهانی فیلم کوتاههای ایران است که در این میان تعداد فیلمهای تولید انجمن هم زیاد است که با لوگوی انجمن و با اعتبار انجمن مورد توجه قرار میگیرند.
آذرپندار: ما از سال قبل پس از چند سال وقفه در انجمن، دوباره بخش مربوط به پخش فیلم را فعال کردیم و این کار را طبیعتا با اسم و لوگوی انجمن انجام میدهیم و بر خلاف شایعات، در رویدادهای زیادی هم موفق بودیم. تا الان و در همین مدت کم، دو فیلم «جناکات» و «بالا افتادن» توسط پخش انجمن، به دو جشنواره اسکار کوالیفای یکی در بلغارستان و دیگری در امریکا راه پیدا کردهاند.
یک سوال دیگر در حوزه فعالیتهای انجمن این است که انجمن سینمای جوانان در بخش آموزش چقدر بهروز شده است؟
در حال حاضر در خیلی از شهرها بهترینهای این حوزه مشغول تدریس هستند و البته در بعضی شهرها جوانهای بدون اسم و رسمی را هم داریم که تدریس میکنند و خروجی بسیار قابل توجهی هم دارند. مزیت انجمن در این زمینه حتما در مورد اساتید و طرح درسهاست و قصد داریم که دورههای تخصصی را هم افزایش دهیم. در این مورد یک سند پنج ساله نوشتهایم که علاقهمندیم براساس آن قضات شویم. ما یک دوره جامع داریم و نیز یکسری دورههای تک درس که سعی کردیم برخی حیطهها را در یک بازه زمانبندی شده تخصصی کنیم مثل عکاسی که برای اولین بار دوره جامع آن پس از یک سال کار مداوم راهاندازی شده است. تا پیش از این عکاسی یک تکدرس در انجمن بود اما الان یک دوره جامع عکاسی داریم. تلاش میکنیم این دوره منجر به خروجی شود تا حتی هنرجو بتواند شغل پیدا کند. دوره جامع فیلمنامهنویسی هم الان در مرحله طرح درس نویسی است و از سال بعد اجرایی میشود و ایضا طراحی دوره جامع مستندسازی هم از سال آینده آغاز میشود. نکته مهم این است که در تمام اینطرح درس ها، تدریس با مطالب و متدهای روز انجام خواهد شد.
در بخش نمایش فیلمهای کوتاه چقدر حضور پلتفرمها جدی شده است؟
دیانی: عدم وجود بستر مناسب پخش فیلم کوتاه پیش از این باعث شده بود اصولا خیلی از بچهها در حوزه فیلم کوتاه برای جشنوارهها اثر تولید کنند. ما برای رونق نمایش فیلمها از سال گذشته پاتوق فیلم کوتاه را که در دوران کرونا و قبل از آن تعطیل شده بود، دوباره در کل کشور راهاندازی کردیم و در کنار آن فیلمهایی را که از فرایند جشنواره جا مانده بودند و اتفاقا فیلمهای خوبی هم بودند و به هر دلیلی از جمله سلیقه داوران امکان حضور در جشنواره را نداشتند، در این پاتوقها روی پرده اکران کردیم که همچنان هم ادامه دارد. در کنار اینها پلتفرمها را برای نمایش فیلم کوتاه فعالتر کردیم و بیش از ۱۰۰ فیلم را روی پلتفرمهای هاشور و تیوال نمایش دادیم. همچنین توانستیم پلتفرمهای بزرگتر را قانع کنیم که در این حوزه سرمایهگذاری کنند چون آنها براساس تایم تماشا (watch time) به فیلمها امکان پخش میدهند. با این حال توانستیم یک باکس ۱۰ تایی در فیلیمو ببندیم و آنقدر استقبال خوبی از آن شد که از طرف دیگر پلتفرمها هم ادامه تقاضای نمایش مطرح شد. جدا از اینها الان برنامه سینماجوان در شبکه مستند تلویزیون ویژه نمایش و تحلیل آثار کوتاه روی آنتن است.
حرف آخر؟
بسیار امیدوارم جشنواره چهلم را با یک اجماع برگزار کنیم، چون این سرمایه ۴۰ ساله پدیدهای است که همه فیلمسازان در آن دخیل بودند و امیدوارم آنها براساس انتخاب شخصی خود تصمیم بگیرند که با جشنواره مواجه شوند، نه با آن چیزی که در دایرکتشان اتفاق میافتد. البته در نهایت هر تصمیمی بگیرند قابل احترام است ولی فکر میکنم در جامعه فیلم کوتاه با کسانی مشکل داریم که در سینمای بلند موفق نشدند و برگشتند و لیدری جریان فیلم کوتاه را برعهد گرفتند. امیدوارم بچههای فیلم کوتاه متوجه شوند که بعضیها دورهای خود را میزنند و در نهایت میبینند که اینجا میتوانند قهرمانبازی دربیاورند. این ناراحتکننده است که برخی چنین استفادهای را از فضای فیلم کوتاه میکنند. سال قبل برخی با بغض تماس میگرفتند و از جشنواره انصراف میدادند هرچند چون انصرافشان مکتوب نبود ما فیلمها را نمایش دادیم. حوزه فیلم کوتاه شاید تنها جایی باشد که یک نفر میتواند در شرایطی که ۱۵ سال است فیلم کوتاه نساخته و از تیزرسازی برای تلویزیون امرار معاش میکند، ژست مستقل بودن بگیرد و کارگردانهای فیلم کوتاه را تحت فشار بگذارد که انصراف دهند؛ بدون آنکه خودش مطلقا هیچ و هیچ و هیچ هزینهای بدهد. من خیلی صریح میگویم که امیدوارم فیلم کوتاه از شر این افراد خلاص شود.
فراخوان جذب و آموزش داوران کودک و نوجوان در رده سنی ۸ تا ۱۶ سال ویژه سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان اصفهان منتشر شد.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از امور ارتباطات رسانهای و اطلاعرسانی سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، صدیقه چگونیان مسئول کمیته داوران سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان استان اصفهان اظهار کرد: پوستر فراخوان داوران سی و پنجمین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان در سایت http://portal.icff.ir بارگذاری شده و علاقمندان میتوانند با مراجعه به این سایت، ثبتنام کنند.
او خاطرنشان کرد: در این دوره از جشنواره کودکان و نوجوانان سنین ٨ تا ۱۶ساله طی فرآیندی ثبتنام و در گروههای سنی مختلف تقسیمبندی خواهند شد.
چگونیان تصریح کرد: متقاضیان باید در آزمونی که از سوی ستاد اجرایی جشنواره برگزار میشود، شرکت کنند و پس از جذب در کارگروههای مشخص در کارگاههای آموزش داوری که برای آنها برنامهریزی و تعیین شده، حضور یابند تا در نهایت، در سینماهای میزبان جشنواره، به داوری فیلمها بپردازند.
مسوول کمیته داوران کودک و نوجوان این دوره جشنواره تاکید کرد: مهلت ثبتنام داوران در جشنواره تا هفدهم شهریورماه جاری است.
سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان با دبیری مجید زینالعابدین و با مشارکت سازمان سینمایی، بنیاد سینمایی فارابی و شهرداری اصفهان از پانزدهم تا بیستم مهرماه سال جاری (۷ تا ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳) در اصفهان برگزار میشود.
فراخوان جذب و آموزش خبرنگاران کودک و نوجوان در رده سنی ۱۲ تا ۱۶ سال ویژه سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان منتشر شد.
به گزارش سینمای خانگی از امور ارتباطات رسانه ای و اطلاع رسانی سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان، یکی از برنامه های جنبی جشنواره امسال، جذب و آموزش خبرنگاران کودک و نوجوان در رده سنی ۱۲ تا ۱۶ سال است که بر همین اساس، فراخوان این بخش منتشر شد.
بر پایه این گزارش، کودکان و نوجوانان علاقهمند به حضور در این بخش جشنواره می توانند تا پایان وقت اداری ۱۵ شهریورماه برای ثبت نام به آدرس https://b۲n.ir/icffjournalists مراجعه کرده و برای دریافت اطلاعات بیشتر با شماره تلفن های ۸-۰۳۱۳۵۵۴۴۰۹۶ تماس بگیرند.
طبق اعلام کمیته خبرنگاران نوجوان، پس از پایان مهلت ثبتنام، متقاضیان در آزمونی که از سوی ستاد اجرایی جشنواره برگزار میشود، شرکت کرده و افراد برگزیده، همکاری خود را با کمیته خبرنگاران نوجوان آغاز می کنند.
خبرنگاران کودک و نوجوان تا پیش از آغاز رسمی جشنواره در ۱۵ مهرماه، در دورهها و کارگاههای مختلف رسانهای و سینمایی آموزش های لازم را طی می کنند تا آماده پوشش رویدادها و اخبار جشنواره بشوند.
سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان با دبیری مجید زینالعابدین و با مشارکت سازمان سینمایی، بنیاد سینمایی فارابی و شهرداری اصفهان از پانزدهم تا بیستم مهرماه سال جاری (۷ تا ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳) در اصفهان برگزار می شود.
تعدادی از سینماگران متذکر شدند: نگاه کاسبکارانه به سینما مانع از تولید فیلم های باکیفیت در ژانرهای متنوع است، وضعیت فیلم های امروز سینما اصلاً قابل دفاع نیست.
به گزارش سینمای خانگی از سینماپرس، تعدادی از سینماگران مطرح کشور در خصوص لزوم تنوع ژانر در سینمای کشور و عبور از دو ژانر «اجتماعی» و «کمدی» متذکر شدند: سینمای ایران سرشار از فیلم های سیاه اجتماعی و کمدی مبتذل شده و نگاه کاسبکارانه به سینما مانع از تولید فیلم های باکیفیت در ژانرهای متنوع شده است. این افراد تأکید کردند: وضعیت فیلم های امروز سینما اصلاً قابل دفاع نیست و برخی قوانین سخت گیرانه در وزارت ارشاد دست و پای سینماگران را برای تولید فیلم در ژانرهای متنوع بسته است.
مدت طولانی است سینمای ایران به صورت عمده با دو مدل فیلم روبرو است؛ یک دسته فیلم های کمدی سطحی و نازل و دسته دیگر فیلم هایی موسوم به سینمای اجتماعی که سرشار از سیاهی و تلخی هستند! فیلم های تاریخی، وحشت، معمایی، ماورایی، اکشن، پلیسی، ورزشی و… عملاً جایی در صنعت سینمای ما ندارند و دلیل عمده این اتفاق کارنابلدی مدیران سینمایی و عدم سیاست گذاری درست و اصولی در سینمای کشور است. این جریان باعث شده تا بیش از ۸۰ میلیون ایرانی رسماً عطای سینما را به لقایش ببخشند و ترجیح دهند که همواره از سینمای ایران دور باشند و حتی برخی علاقمندان به هنرهفتم نیز تنها به تماشای فیلم های خارجی روی بیاورند که هیچ سنخیتی با فرهنگ ما ندارد. در همین راستا با ۱۳ تن از چهره های مطرح سینمای کشور آقایان: فرشاد گل سفیدی، سیدمحسن وزیری، هارون یشایایی، کاظم دانشی، طهماسب صلح جو، غلامرضا گمرکی، سیدعماد حسینی، مرتضی علی عباس میرزایی، حجت قاسم زاده اصل، اسماعیل براری، پیمان عباسی، مهدی سجاده چی و سرکار خانم: روح انگیز شمس گفتگو کردیم که ماحصل نظرات ایشان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل شده است.
روح انگیز شمس کارگردان سینما و استاد دانشگاه در خصوص لزوم تنوع ژانر در سینمای کشور و عبور از دو ژانر «اجتماعی» و «کمدی» گفت: سینمای ایران در حال حاضر سرشار از فیلم های سیاه اجتماعی و کمدی مبتذل شده و این اتفاق برای آینده هنرهفتم بسیار خطرناک است به ویژه آنکه تنها فیلم های سیاه به اسم سینمای ایران در جشنواره های جهانی حضور پیدا می کنند و تصویری مخدوش از ایران به دنیا ارائه می دهند. مدیران سینمایی تردید نکنند که لزوم ادامه حیات سینما حمایت از ژانرهای متنوع است و اگر این اتفاق رخ ندهد تا کمتر از ۱۰ سال آینده هیچ اثر و نشانی از سینمای شریف ایران باقی نمی ماند.
فرشاد گل سفیدی کارگردان و فیلمبردار سینما در گفتگو با سینماپرس اظهار داشت: نگاه کاسبکارانه به سینما مانع از تولید فیلم های باکیفیت در ژانرهای متنوع شده است؛ متأسفانه این روزها اغلب فیلمسازان و به ویژه تهیه کنندگان به پول توجه دارند و برای اغلب افراد هنر، سینما و کیفیت چندان اهمیتی ندارد. تا زمانی که نگاه کاسبکارانه در سینما ادامه داشته باشد قطعاً نمی توانیم شاهد تنوع در تولید فیلم های مان باشیم. متأسفانه این نگاه کاسبکارانه در سینما باعث شده حتی دست فیلمنامه نویسان در زمان نگارش فیلمنامه ها بسته باشد چرا که تهیه کنندگان فیلم هایی با لوکیشن های متنوع و متعدد را که هزینه بیشتری برای تولید طلب می کند نمی پسندند و می خواهند فیلم ها را با کمترین هزینه به تولید برسانند.
سیدمحسن وزیری تهیه کننده سینما در این باره متذکر شد: متأسفانه مسئولان از تولید فیلم در ژانرهای مختلف حمایت نمی کنند، هیچ یارانه خاصی به سینماگرانی که تمایل داشته باشند در ژانری به جز اجتماعی و کمدی مبادرت به ساخت فیلم کنند تعلق نمی گیرد و همین باعث شده تا دست سینمای ایران از ژانرهای متنوع تهی باشد. مدیران سینمایی باید برنامه ریزی ویژه ای داشته باشند تا در تمام گونه ها فیلم ساخته شود و مخاطبان بتوانند بر اساس نظر و سلایق شان به هر نوع فیلمی دسترسی داشته باشند. دولت در همین راستا موظف است یارانه خاصی را در اختیار سازندگان ژانرهای متنوع قرار دهد تا آن ها تولید فیلم در ژانری به غیر از کمدی را برای خودشان و سرمایه شان ریسک تلقی نکنند و بتوانند با طیب خاطر مبادرت به ساخت این نوع فیلم ها کنند.
هارون یشایایی تهیه کننده پیشکسوت سینما خاطرنشان کرد: وضعیت فیلم های امروز سینما اصلاً قابل دفاع نیست چرا که ما فیلم خوب نمی بینیم! حتی کمدی هایی که این روزها اکران می شود نیز کمدی های خوبی نیست که بتواند ماندگار شده و طیف انبوهی از جامعه را با خود همراه کند. بی شک در سینما باید تنوع تولید و تنوع ژانر وجود داشته باشد اما مهمتر از مسأله تنوع ژانر این است که سطحی نگری در تولیدات از بین برود و آثار بتوانند عمق داشته باشند.
کاظم دانشی کارگردان سینما در خصوص لزوم تنوع ژانر در سینمای کشور و عبور از دو ژانر «اجتماعی» و «کمدی» گفت: هیچ عزمی برای تغییر در سینما وجود ندارد و استعدادها در حال هدر رفتن هستند. مدیران سینمایی، سینماداران و دفاتر پخش سینماگران را به سمت تولید فیلم های کمدی و اجتماعی هل می دهند؛ اصولاً برنامه ریزی مدیریتی در سینمای ایران این است که فیلمسازان در دو ژانر اجتماعی یا کمدی کار کند. فیلمسازان به ناچار جذب این ژانرها می شوند چرا که می بینند اگر در هر حیطه دیگری مبادرت به تولید اثر نمایند کسی از آن ها حمایتی نخواهد داشت.
طهماسب صلح جو منتقد سینما نیز به سینماپرس گفت: یکی از دلایلی که در سینمای ایران تنوع ژانر وجود ندارد بر اساس تجربه ای است که مردم از هر فیلمی استقبال نمی کنند و کارگردانان و تهیه کنندگان هم ترجیح می دهند به سراغ تولید فیلم در ژانرهای امتحان پس داده بروند. امروز بر اساس آمار فیلم های کمدی بیشترین اقبال را نزد مخاطبان عام دارند. البته این اقبال هم چندان زیاد نیست؛ نمونه اش همین فیلم کمدی اخیر که پرفروش شد تنها حدود ۳ میلیون و خرده ای مخاطب داشته که نسبت به جمعیت کشور عدد بسیار کمی محسوب می شود و این اتفاق نشان از آن دارد که بخش زیادی از مردم فیلم های سینمایی را نمی پسندند و اصلاً سینما دغدغه شان نیست.
غلامرضا گمرکی تهیه کننده سینما تأکید کرد: برخی قوانین سخت گیرانه در وزارت ارشاد دست و پای سینماگران را برای تولید فیلم در ژانرهای متنوع بسته و از این رو سرمایه گذاران تلاش می کنند روی فیلمنامه هایی سرمایه گذاری کنند که برایشان ریسک کمتری داشته باشد. هیچ کس دلش به حال ملت نمی سوزد و دروغ می گویند! جوانان مستعد له له پول می زنند! بنده حداقل هفته ای یک بار مراجعه دارم و فیلمنامه های عالی برایم می فرستند، قصه های خوب می فرستند اما فارابی رد می کند، حوزه رد می کند، ارشاد رد می کند، این یعنی باندبازی در سینما!
سیدعماد حسینی کارگردان سینما به سینماپرس گفت: نبود ژانر و بیتوجهی به کارکرد آن در سینمای ایران یکی ازعوامل مؤثر در شکلگیری وضعیت موجود آن است؛ زیرا عدم تنوع قصه، ضعفهای ساختاری، کلیشه های روایی، تولیدات سادهانگارانه و … در بازار فیلم و سریال ایران، این چرخه رامحدود کرده و ســـلایق مخاطب را که از طریق تولیدات روز دنیابا ژانرها آشـــنایی کامل دارد بهکلی نادیده گرفته است.
مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان سینما در خصوص لزوم تنوع ژانر در سینمای کشور و عبور از دو ژانر «اجتماعی» و «کمدی» گفت: دست اندرکاران پخش معتقدند تنها فیلم های کمدی و اجتماعی مخاطب دارد و از این رو پذیرای سایر فیلم ها نیستند. ما در سینمای مان ژانر به آن مفهوم که یک صنعت را اداره کند و تئوری در ورای آن باشد و منتقدین به آن خط بدهند نداریم! امروز در سینمای ایران ژانر وجود ندارد.
حجت قاسم زاده اصل فیلمنامه نویس و کارگردان سینما تأکید کرد: برخی مدیران سینمایی سینما را کشتند، فضای فرهنگی را نابود کردند و نگاه کاسبکارانه را در سینما رواج دادند و جالب آنجا است که از فروش فیلم های کمدی نازل خرسند هم می شوند و این اتفاق را برای خود دستاورد قلمداد می کنند. گویا برای برخی افراد تنها پول و درآمدزایی مهم است. این اتفاق در حالی است که ما در سینما مخاطبان اندکی داریم؛ درست است که ارقام فروش فیلم ها به دلیل گران شدن بلیت میلیاردی شده اما تعداد مخاطبان فیلم های مان اندک است و متأسفانه ما مخاطب خاص سینما را به طور کل فراموش کرده ایم.
اسماعیل براری کارگردان سینما به سینماپرس گفت: فهم ناقص مدیران سینمایی باعث وخامت بیماری سینما شده! سینمای ما بیمار است و امروز ناتوان تر از همیشه شده و این اتفاق تلخ و متأثرکننده است. پخش کننده های قدیمی و بی سواد و شوآف گونه رفتار کردن مدیران باعث تعطیلی و نابودی مطلق سینما می شود. پرسش بنده از مدیران سینمایی این است که آیا می خواهید سینما به دوره درخشش خود در دهه ۶۰ و ۷۰ برگردد که «ناخدا خورشید» و «هامون» و «مهاجر» و «ترن» و… در آن ساخته می شد یا این فیلم های دهه اخیر که سرشار از سبک سری است مورد پسندتان است؟
پیمان عباسی فیلمنامه نویس در خصوص لزوم تنوع ژانر در سینمای کشور و عبور از دو ژانر «اجتماعی» و «کمدی» گفت: باعث تأسف است که کشورمان سرشار از اساطیر است اما در مورد آن ها فیلم تولید نمی کنیم، این همه ادبیات غنی داریم اما برای تولید فیلم از آن ها بی بهره مانده ایم و مدام در حال تکرار مکررات هستیم. بخش عمده بلاها در کشور به خاطر معضلات اقتصادی است. اقتصاد ما درد دارد و از آنجا که هر تهیه کننده ای دنبال پول و فروش است در این اوضاع اقتصادی جرأت ریسک ندارد تا فیلم هایی در ژانرهای متنوع به غیر از ژانر کمدی و اجتماعی تولید کند.
مهدی سجاده چی فیلمنامه نویس مطرح سینما در این خصوص اظهار داشت: تنوع ژانر در سینما برنامه ریزی طولانی مدت، سرمایه گذاری مناسب و مدیریت متمرکز می خواهد و تا چنین اتفاقی رخ ندهد قطعاً نمی توانیم شاهد تحول در سینما باشیم. مبحث فقر ژانر در سینمای ایران آنقدر جدی است که ما ۴ سال قبل که در کانون فیلمنامه نویسان جایزه سپنتا را ترتیب دادیم و می خواستیم از فیلم ها به شکل ژانری تقدیر کنیم از میان ۱۰ ژانری که تعریف کرده بودیم ۲ ژانر اصلاً در سینمای ما وجود نداشت که یکی از آن ها ژانر وحشت بود و یا در سینمای فانتزی و موزیکال ما فقط ۲ فیلم داشتیم که مجبور شدیم یکی از آن ۲ فیلم را به عنوان بهترین اثر انتخاب کنیم و جالب اینجا است که برای اینکه در بقیه ژانرها بتوانیم جوایزی را اهدا کنیم مجبور شدیم فیلم های اجتماعی را تفکیک کنیم! مثلاً در یک فیلم اجتماعی پلیس نقش پررنگی داشت و ما آن فیلم را به عنوان فیلم پلیسی انتخاب کردیم.
سیاوش چراغی پور، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون با بیان اینکه گاهی حضور در پروژههای فیلم کوتاه به تعهداتش نسبت به آثار بلند لطمه زده است، گفت: با این وجود پای فیلمهای کوتاه و فیلمسازانش ایستاده و خواهم ایستاد.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از ایسنا، سیاوش چراغی پور درباره علاقهاش به فیلمهای کوتاه گفت: من فیلم کوتاه را به عنوان یک پدیده مستقل و جدا از فیلم بلند بسیار دوست دارم و از تماشای این فیلمها لذت میبرم. در واقع این موضوع سلیقه و علاقه شخصی من از گذشته بوده است.
او با تاکید بر حمایت هنرمندان از فیلمسازان این حوزه ادامه داد: وظیفه ما این است که از سینمای کوتاه حمایت کنیم زیرا جوانانی بسیار خلاق و با استعداد در این حوزه داریم که با ایدهها و سوژههای نو در این مسیر گام برمیدارند. آنها در فیلمبرداری به دنبال قالبهای جدید و ساختارشکن هستند و قابلیتهای فراوانی دارند که باید برای آینده سینمای ایران از آنها حمایت شود.
این هنرمند افزود: متاسفانه فیلمسازان این حوزه از نظر بودجه و امکانات چندان مورد حمایت قرار نمیگیرند. به شخصه بر این باور هستم که پذیرش تقاضای حضور در آثارشان حداقل کاری است که می توانم برای همراهی با آنها انجام دهم.
چراغی پور گفت: نباید جوان و بیتجربه بودن بچههای فیلم کوتاه را در نظر بگیریم بلکه باید با حمایت از آنها به آینده سینما فکر کنیم.
او ضمن قدردانی از انجمن سنمای جوان که با برگزاری پاتوقهای فیلم کوتاه از فیلمسازان جوان حمایت میکند، گفت: پاتوقهای فیلم کوتاه باعث میشود تا فضا برای بحث و گفتوگو بین بچهها به وجود بیاید و با دیدگاههای جدید و بیشتری آشنا شوند اما این پاتوقها کافی نیستند.
این هنرمند با اشاره به تعداد بالای تولیدات فیلم کوتاه به طور سالانه بیان کرد: تعداد تولیدات فیلمهای کوتاه و حضورشان در جشنواره فیلم کوتاه نشان از این است که ما در این حوزه با یک پدیده عظیم مواجه هستیم و مسئولیت دولت، مدیران و اصحاب فرهنگ و هنر برای برنامه ریزی و تامین بودجه این تولیدات بسیار سنگین است.
چراغی پور با بیان اینکه اگر به جوانان فعال در حوزه فیلم کوتاه توجه نکنیم، باختیم، ادامه داد: انجمن سینمای جوانان ایران باید برای حمایت از این جوانان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه سینما و خیلی از ارگانها و نهادهای دیگر را با خود همراه کند.
او گفت: ما چندین سال است که به لحاظ تولید آثار سینمایی شاهد تولیدات موفقی از طرف بنیاد فارابی نبوده ایم در حالیکه این بنیاد میتواند به کمک و حمایت از انجمن سینمای جوانان ایران بیاید. علاوه بر این ما باید در سینماها اکران مداوم فیلم کوتاه داشته باشیم و چند سانس جدی را در سراسر کشور به فیلم کوتاه اختصاص دهیم.
چراغی پور افزود: جسارت فیلمسازان در تولید فیلم کوتاه برای من بسیار اهمیت دارد و معتقد هستم که جوانان باید در این زمینه پیش بروند و تجربه کنند تا به فیلمسازان خوبی تبدیل شوند.
این بازیگر سینما و تلویزیون ادامه داد: فیلم کوتاه یک مدیوم تثبیت شده در جهان است. در سراسر دنیا کارگردانهایی داریم که تمام عمرشان را فیلم کوتاه میسازند و بازیگران حرفهای و مطرحی که در این آثار بازی میکنند و این به معنای پذیرش و اهمیت جایگاه فیلم کوتاه به شمار میآید.
او عنوان کرد: طی چهل سالی که از برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران میگذرد، هرسال شاهد سوژههای متفاوت، تکنیک های مدرن تر و به روزتری از بچه های این حوزه هستیم که قطعا با تامین بودجه و هزینه آثار بهتری را رقم خواهند زد. شاید بد نباشد که دفاتر فیلمسازی و تهیه کنندگان خصوصی در طول سال به ازای تهیه هر فیلم بلند از چند فیلم کوتاه هم حمایت کنند. این بزرگ ترین کمک به سینمای کوتاه خواهد بود.
سیاوش چراغی پور حضور فیلمهای کوتاه را در جشنوارههای بینالمللی درخشان دانست و گفت: درخشش تولیدات فیلم کوتاه ایران در جشنواره های جهانی طی سالهای اخیر از فیلمهای بلند هم جلو زده است. این موضوع یعنی اندیشهای جدید پشت این کارهاست که میتوانند در عرصههای جهانی مثل کن، اسکار و … دیده شوند.
او بیان کرد: در جشنوارههای داخلی فیلم کوتاه ما به تمام حوزهها با نگاهی حرفهای توجه میکنیم اما متاسفانه در بخش بازیگری این نگاه کمتر حفظ میشود. این موضوع شخصی نیست چراکه من با هدف داوری شدن و شرکت در جشنواره با فیلمسازان فیلم کوتاه همراه نمیشوم اما از نگاه حرفهای نمیتوان تمام بخشهای یک فیلم را با داوران شناخته شده و از جایگاه تخصصی داوری کرد اما بازیگران حرفهای کار از داوری حذف شوند.
این بازیگر سینما و تلویزیون ادامه داد: نگاه حرفهای هیات داوران در هر بخشی باعث تشدید رقابت بین تولیدکنندگان و همچنین همراهی دیگر بازیگرانی که پیش از این چندان تمایلی به حضور در آثار فیلم کوتاه نداشتهاند، خواهد شد. او با تاکید بر حمایتش از فیلمسازان جوان عرصه فیلم کوتاه بیان کرد: حضور من در فیلمکوتاه گاهی به تعهداتی که در قبال فیلمهای بلند دارم، لطمه زده است اما با این وجود همچنان پای فیلمسازان فیلم کوتاه ایستادهام و خواهم ایستاد.
چراغی پور، جشنواره را محل ارتباط فیلمسازان با یکدیگر دانست و گفت: من اصولا با حضور در جشنواره حالم خوب میشود. در جشنوارهها به ویژه جشنواره فیلمکوتاه تهران انرژی، شور و نشاط زیادی بین شرکتکنندگان است. اینکه فیلمسازان و تماشاگران پس از تماشای آثار گفتوگو و نقد و نظرهای خود را در مورد آثار با هم در میان میگذارند، بسیار ارزشمند است. این یعنی سینما هنوز فعال و زنده است. همیشه تلاش کردهام در جشنوارههای متفاوت فیلم کوتاه حضور داشته باشم و از این فضای دوستانه بهره ببرم.
چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران از ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۲ به دبیری مهدی آذرپندار برگزار خواهد شد.
نشست خبری چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران صبح امروز ۳۰ مرداد در باغ زیبا برگزار شد.
به گزارش سینمای خانگی از مهر، نشست خبری چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار صبح امروز ۳۰ مرداد در باغ زیبا برگزار شد.
آذرپندار در ابتدای این نشست بیان کرد: در بخش بینالملل برای شما پنهان نیست که سال گذشته با فشارهای خارجی هم برای عدم برگزاری جشنواره در زمان مقرر مواجه بودیم. این موضوع در فضای رسانهای ۱۰ برابر شد. از چند جا هم ابلاغیه برای ما آمده بود در فضای داخلی در این مورد اغراق شد و حتی برخی گفتند آکادمی اسکار امتیاز ما را لغو کرده که این اخبار کذب بود.
وی یادآور شد: این رکوردشکنی نشان میدهد در این بخش اغراق شده بود و جشنواره فیلم کوتاه تهران به عنوان بینالمللیترین رویداد شناخته شده و برای اولین بار این تعداد آثار به دست ما رسیده است. حتی در جشنوارههای بینالمللی مشهور هم این تعداد، عدد مهم و قابل اهمیتی است. بخش بینالملل ما شامل فیلمهای بینالمللی است و فیلمهای داخلی را پذیرش نمیکنیم، پس این عدد در سطح جهانی عدد مهمی است.
دبیر چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران با بیان اینکه در بخش بینالملل ۲ جایزه «حقیقت جویان» و «راه ابریشم» را اضافه کردیم، توضیح داد: دنبال این فضا بودیم که در بخش بینالملل اگر آثاری هستند که بر خلاف هژمونی امروز در پی منعکس کردن حقیقتها هستند یک جایزه مضمونی داشته باشیم. «راه ابریشم» هم به این دلیل است که از فضای همجواری استفاده کنیم. این جایزه یادآور آن فضای مبادلاتی است که پیشتر کشورهای زیادی در آن وجود داشته و امروز توجهمان را به کشورهای همسایه و همجوار داریم.
اتفاقی که امسال رخ داد این است که سایت ما به ۱۲ زبان فراخوان را منتشر کرد. این اقدامی بود برای اینکه مرزهای بینالمللی جشنواره را گسترش بدهیمآذرپندار درباره آمار کشورهای شرکت کننده در جشنواره چهلم، افزود: بیشترین کشوری که برای ما اثر فرستاده به ترتیب، اسپانیا، هند، فرانسه، آمریکا، چین و … است.
وی اظهار کرد: اتفاقی که امسال رخ داد این است که سایت ما به ۱۲ زبان فراخوان را منتشر کرد. این اقدامی بود برای اینکه مرزهای بینالمللی جشنواره را گسترش بدهیم. مثلا شاید در سالهای گذشته این تعداد اثر از اسپانیا نداشتیم. سعی کردیم اقتضائات بینالمللی را رعایت کنیم و به نظرم هنوز راه زیادی داریم چون این جشنواره اعتبار زیادی دارد.
دبیر جشنواره فیلم کوتاه تهران تأکید کرد: امروز کشور ما صاحب سرمایهای در حوزه جشنوارهها است. در بخش بینالملل سعی کردیم پلتفرمهای بینالمللی را گسترش بدهیم. اتفاق مهم دیگر که امسال رخ داد این بود که جشنوارههای مورد تأیید اسکار اکثرا با دریافت پول اثر میپذیرند، با توجه به اینکه ما در دریافت پول مشکلاتی داریم این موضوع در سالهای گذشته رخ نداده بود اما ما امسال موفق شدیم از میانه دریافت آثار، آثار را با دریافت پول بپذیریم. امیدواریم از سال آینده بتوانیم این مسیر را بهتر برویم و برای جشنواره درآمدزایی داشته باشیم.
آذرپندار در ادامه سخنان خود مطرح کرد: جشنواره هر چه بیشتر به گستردگی ایران نزدیک باشد، چه در حوزه فیلمسازان و چه مضامین، خوب است. ما سال گذشته توفیق داشتیم آثاری با مضامین مختلف ایران داشته باشیم اما در بخش فیلمسازان این اتفاق خیلی رخ نداده بود. امسال نه اینکه خط ویژهای را برای فیلمهای شهرستانی باز کنیم اما از میان فیلمهای هم سطح به فیلمسازان شهرستانها توجه میکنیم. خیلی از بچههایی که در تهران فیلم میسازند همان بچههای شهرستان هستند اما به دلیل سهولت فیلمسازی در تهران به اینجا آمدهاند اما ارزش این است که پذیرای فیلمهای شهرستانی باشیم. امسال شاهد یک تغییر سهم جزیی هستیم، سال گذشته حدود ۳۰ درصد برای تهران بود امسال این آمار ۲۶ درصد شده است. این روند سرمایهگذاری ما که آغاز شده اگر سالی چند درصد هم این موازنه را تغییر بدهد خوب است.
نکته مهم این است که رویکرد جشنواره فیلم کوتاه تهران بومیگرایی در ژانر خواهد بودوی در بخش دیگری از این نشست به ارائه آماری در خصوص آثار ارائه شده از شهرهای مختلف پرداخت و توضیح داد: فیلمسازان تهران ۴۷۰ اثر، اصفهان ۱۵۴، فارس ۱۱۵ اثر و … برای ما فرستادهاند. در بخش فیلمسازان خانم و آقا ۲۹۵ فیلمساز خانم داشتیم و ۱۴۹۲ فیلمساز مرد داشتیم که این معادل آمار سال گذشته است. نکته مهم این است که رویکرد جشنواره فیلم کوتاه تهران بومیگرایی در ژانر خواهد بود. سال گذشته فضای ژانر را در جشنواره تجربه کردیم و بنا بر بازخوردی که دریافت کردیم به نظر آمد این فضا باید ادامه پیدا کند و البته در جشنواره تنوع ایجاد شد و دوستان از این فضا تا حد زیادی استقبال کردند.
دبیر جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران، اظهار کرد: امسال تلاش ما این است که در فضای ژانر بومیگرایی داشته باشیم و نباید تقلید یک به یک از آثار ژانری غرب داشته باشیم. البته تاکنون فیلمهای خوبی برای ما رسیده است. سال گذشته حضور فیلمهای کمدی، فانتزی، وحشت و… در جشنواره مشهود بود.
آذرپندار با اشاره به توجه ویژه به بخش عکس در این دوره از جشنواره، بیان کرد: یک تفاوتی که جشنواره امسال دارد حوزه عکس است که آن را جدیتر پیگیری کردیم. سال گذشته نمایشگاهی داشتیم که امسال به آن فضای رقابتی دادیم و آثار زیادی به ما رسید. همیشه یک رکن انجمن، عکس بوده است البته این موضوع گاهی مهجور واقع شده و ما سعی میکنیم به این حوزه توجه کنیم. داشتن یک رویداد مستقل در حوزه عکس در انجمن حتما اتفاق درستتری است اما فعلا با امکانات موجود چنین ظرفیتی را تدارک دیدیم که بالغ بر ۸۰۰ عکس به دست ما رسیده است. فیلمهای تولیدی ما در این دوره ۳۰۷ اثر است که با توجه به سیاست افزایش تولید که در انجمن تولید میشود در آن بخش هم شاهد یک افزایش بودیم که امیدواریم به رونق فیلمسازی در کشور منجر شود.
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان درباره نشستهای مدنظر برای این دوره از جشنواره، گفت: سال گذشته نشستهایی داشتهایم و طراحی ما این است که امسال ۱۰ نشست داشته باشیم که شکل نوعی خواهد داشت. بخش ورکشاپها همیشه یک بخش جدی بوده است و در نظر داریم از بهترینها دعوت کنیم تا در این نشستها حضور داشته باشند.
آنچه تحت عنوان ال جی بی تی تعریف میشود در جشنواره ما جایی نخواهد داشت. درباره کودککشی هم همان سیاست را داریم. این ۲ موضوع به عنوان خط قرمز ما استوی درباره فیلمهای اقلیتهای جنسی بیان کرد: آنچه تحت عنوان ال جی بی تی تعریف میشود در جشنواره ما جایی نخواهد داشت. به دلیل توجه بیش از حدی که گاهی به این آثار در جشنوارههای دیگر میشود و نسبت به آنها دوپینگ میشود با تعداد زیادی فیلمهای شبیه به هم مواجه میشوید که هر جشنوارهای برای آن خط ویژهای باز کرده است. این یک روند غیر عادی برای کسانی است که چنین آثاری میسازند و رزومه ساخته میشود. ما ترجیح میدهیم جزوی از این پروسه نباشیم و همچنان جشنواره این خط قرمز را دارد، البته امسال هم اثر کمتری در این حوزه به ما رسید. درباره کودککشی هم همان سیاست را داریم. این ۲ موضوع به عنوان خط قرمز ما است.
آذرپندار در بخش دیگری از این نشست مطرح کرد: من تحلیلی درباره شدت و ضعف دوقطبی ندارم. ما فضا را برای شرکتکنندگان آماده کردیم. یادتان باشد سال گذشته معترضان کسانی بودند که فیلمشان پذیرفته شده بود. این نشان میدهد که ما در پذیرش آثار نگاه این چنینی نداریم، برخی تحت فشار چنین تصمیمی را گرفته بودند. در جشنواره سلیقههای مختلف وجود دارد. من یک دوره این جشنواره را برگزار کردم و میشود درباره مضامینی که در جشنواره به نمایش درآمدند صحبت کنیم. سال گذشته فیلم اعتراضی و سیاسی وجود داشت، ما استقبال میکنیم که فیلمسازان جسارت داشته باشند درباره مسایل سیاسی فیلم بسازند تا اینکه تابوهای اخلاقی را فیلم کنند. ما همان سیاست پیشین را داریم تا با درهای باز پذیرای فیلمسازان مختلف باشیم اینکه کسی بلد است هنرمندانه انتقاد کند حتما در جشنواره هم میتواند حضور پیدا کند. تعدادی از این فیلمهای منتقدانه تولید خود انجمن است و ترجیح ما این است که فیلمهای سیاسی داشته باشیم. اگر فیلمی باشد که هنرمندانه و مودبانه و موقر درباره حوادث گذشته باشد حتما میتواند در جشنواره حضور داشته باشد. امروز لازم است هیچ دوقطبی در جامعه ما تشدید نشود. در ایام جشنواره هم میشود این ماجرا را قضاوت کرد.
وی درباره تفاهمنامه با خانه کتاب عنوان کرد: سال گذشته خانه کتاب در اختتامیه جایزهای را برای فیلمهای اقتباسی داد، البته ما هم رویدادهایی مرتبط با کتاب داشتیم. امسال هم ما بین پنج تا ۱۰ کتاب سینمایی رونمایی خواهیم کرد. در حوزه تفاهم با خانه کتاب آنچه وجود دارد این است که ما فراخوانی درباره فیلمنامه اقتباسی دادیم و هزینه تولید یک اثر تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان را خواهیم داد. این بخشی از تفاهمنامه با خانه کتاب است که نیمی از ۴۰۰ میلیون تومان را انجمن و نیمی دیگر خانه کتاب عهدهدار میشود. همچنان خانه کتاب به تعدادی از فیلمهای برگزیده خود از منظر اقتباسی در اختتامیه جایزه خواهد داد و ما از این موضوع خوشحالیم.
میتوانم به شما این اطمینان را بدهم که فیلمهایی با مضامین سیاسی را خواهیم داشت هر چند مضامین سیاسی محدود به اتفاقات سال گذشته نیست. فیلمهای سیاسی امسال در جشنواره نماینده خواهد داشتدبیر چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران درباره اینکه چه تعداد فیلم سیاسی در این دوره از جشنواره حضور دارد، توضیح داد: در بخش داخلی هنوز دقیق نمیتوانم بگویم چه تعداد فیلم سیاسی داریم چون آثار در حال بازبینی هستند اما میتوانم به شما این اطمینان را بدهم که فیلمهایی با مضامین سیاسی را خواهیم داشت هر چند مضامین سیاسی محدود به اتفاقات سال گذشته نیست. فیلمهای سیاسی امسال در جشنواره نماینده خواهد داشت. سال گذشته از هیات انتخاب خواسته بودم که به فیلمسازی سیاسی توجه شود چون ما باید اعتمادزایی کنیم تا فیلمسازان بدانند مضامین سیاسی تابو نیست. ترجیح میدهیم مضامین اخلاقی برای ما تابو باشد.
آذرپندار درباره فشارهای بینالمللی گفت: من ممنون فیلمسازانی هستیم که در فیلمسازی ژانر ما را همراهی کردند. در حوزه فشارهای بینالمللی باید بگویم کسی که دوست دارد در جشنواره فیلم داشته باشد در فضای آرام این اتفاق رخ خواهد داد. دوستانی که میخواهند فردا تحت تاثیر دایرکتهای خود کاری انجام دهند امروز با خود دودوتا چهارتا کنند چون موقعیت ما عوض نمیشود و مشخص است ما از کجا آمدهایم. هر کسی به هر دلیلی به ما فیلم ندهد قابل احترام است اما اینکه فیلمساز موضوع را به بعد واگذار کند و بعد بخواهد تصمیماتی بگیرد خودش اذیت خواهد شد. فیلمسازانی که در حوزه فیلمسازی توفیقاتی به دست نیاورده و یک تیزرساز هستند ممکن است بخواهند نسخه تحریم بپیچند، رفقای فیلمساز جوان باید بدانند این موضوع به نفع آنها نیست.
وی ادامه داد: من مخلص کسی هستم که نسخهای که می پیچید خودش هم برایش هزینه بدهد اما اینگونه نمیشود. دوستانی وجود دارند که سیمرغ خود را وقتی به فرانسه میرسند به داخل آب میاندازند، بزرگترهایی هستند که اگر بشود نام آنها را بزرگ گذاشت نسخهای می پیچند که خود هزینهای نمیدهند و دوقطبی خلق میکنند. امیدوارم جشنواره امسال در فضای آرامتری برگزار شود. البته ما یک تجربه خوب را پشت سر گذاشتیم. افتخار ما این است که هیچ فیلمسازی را که انصراف داد تحریم نکردهایم.
دبیر جشنواره فیلم کوتاه تهران اظهار کرد: یکی از تفاوتهای ما این است که آثار برگزیده جشنوارههای منطقهای مستقیما به این جشنواره راه پیدا کردهاند که تعداد آنها ۱۰ اثر است. ضمن اینکه آثاری هم از جشنواره دنا مستقیم به جشنواره راه پیدا خواهد کرد.
وقتی پنج روز جشنواره دارید و در این پنج روز در پنج سانس در هر سالن آثاری به نمایش درمیآید، چگونه میشود که ما خود روزی سی و چند سانس را پر کنیم و اتوبوسی آدم بیاوریم؟آذرپندار درباره مهمانان جشنواره توضیح داد: وقتی پنج روز جشنواره دارید و در این پنج روز در پنج سانس در هر سالن آثاری به نمایش درمیآید، چگونه میشود که ما خود روزی سی و چند سانس را پر کنیم و اتوبوسی آدم بیاوریم؟ سال گذشته دچار حواشیای بودیم و ورود را برای عموم آزاد کردیم و به این ترتیب ممکن است افراد عامه به جشنواره بیایند. پر بودن سالنها مشکل همیشگی جشنواره تهران است و چیز عجیبی نیست. به همین دلیل در دورههایی بلیت فروشی میشد تا از این ازدحام جلوگیری شود. امسال سعی میکنیم نظم بیشتری داشته باشیم
وی درباره جایزه تبلیغات فیلمهای کوتاه گفت: در این باره در ستاد اجرایی صحبت کردهایم اما هنوز به نتیجهای نرسیدهایم و اگر به جمع بندی برسیم ممکن است در این حوزه جایزه هم داشته باشیم. امسال افتتاحیه هم خواهیم داشت و افتتاحیه هم فرصت اینکه برخی جوایز جنبی را اهدا کنیم به ما خواهد داد.
دبیر جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران درباره شفافسازی، متذکر شد: من نمیدانم شفافیت چیست. وقتی فیلمهایی را تولید کردهایم و در جشنواره نمایش میدهیم، دیگر باید چه کنم؟ چه چیزی از این شفافتر است؟ مسأله شفافیت چیزی واضحتر از این نیست که شما جشنواره برگزار کنید. اگر از ما خواسته شود گزارشهای مالی را منتشر میکنیم.
آذرپندار درباره شرایط استانها اظهار کرد: ما تعداد زیادی استان داریم که اصلا دفتر تولیدی ندارند که تجهیزات بگیرند. امیدوارم بتوانیم دفاتر انجمن را تجهیز کنیم. سال گذشته آموزش فیلمسازی در ۱۰ استان محروم کشور رایگان شد و صرفا از طریق آزمون افراد انتخاب شدند که به نظرم اتفاق مهمی است. در باقی استانها هم این امکان را دادیم که اگر محرومانی وجود دارند دوستان حمایت کنند تا افراد به خاطر مسایل مالی از آموزش محروم نمانند.
وی گفت: ما فیلمسازان خوبی داریم که تکنیک را بلدند اما چالش اصلی فیلمنامه است و باید در این حوزه کار کنیم، با فارابی هم در این زمینه تعامل داریم.
دبیر جشنواره درباره هیات انتخاب دوره چهلم، اظهار کرد: الان نمیتوانم اسامی هیأت انتخاب را اعلام کنم. تجربه سال گذشته برای ما از این جهت خوب بود که وقتی لیست را اعلام کردیم یکی از آرامترین دوران را سپری کردیم و بعد حواشی از جای دیگری آغاز شد. سعی میکنیم همان روند سال گذشته را طی کنیم. حتما در انتخابها سلیقه وجود دارد، همیشه چند فیلم وجود دارد که همه روی آن اتفاق نظر دارند بعد فیلمهایی وجود دارد که فاصله آنها با فیلمهای وارد شده کم است و روی آنها صحبت میشود. هر انتخابی یک سلیقهای دارد و نمیشود روی آن خطکش گذاشت. فیلمهایی داریم که گاهی دوپینگ میکنند، بازیگران مطرح میآورند و خرج زیادی میکنند اما تلاش ما این است که صرفا به این دلایل فیلمها انتخاب نشوند.
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان در بخش دیگری از این نشست عنوان کرد: معیار تشخیص فیلم اولی بودن در حوزه فیلمهای بلند ساده است اما در فیلم کوتاه پیچیده است. ما نمیخواهیم مسابقه ساخت فیلم اول خوب را راه بیندازیم. ما قسمتی برای نمایش استعدادها خواهیم داشت اما این بخش رقابتی نخواهد شد. فیلم اول باید به گونهای باشد که فیلمساز تجربه کند و یک وقت بازیگرانی نداشته باشد که ما ندانیم این فیلم برای اوست یا برای عوامل. این موضوع ممکن است مفسدههایی داشته باشد.
آذرپندار افزود: به دلیل رسیدن جشنواره به دوره چهلم، ویژه برنامههایی نظیر نمایشگاه عکسی از ۴۰ سال جشنواره را خواهیم داشت. این اتفاق در ورودی جشنواره خواهد افتاد تا بتوانید ببینید افرادی که امروز فیلمسازان قدری هستند ۳۰ سال پیش چگونه به این حوزه ورود کردهاند. دوست داریم دوره چهلم را به گونهای برگزار کنیم که یک فضای همگانی داشته باشد. مستندی را از نحوه شکلگیری جشنواره و حوادث آن تدارک دیدهایم، کتابی را در نظر گرفتهایم که موضوعات جشنواره در آن باشد. سعی کردیم آرشیو انجمن را به روز کنیم، نمایشهایی برای فیلمهای قدیمی خواهیم داشت، نباید دوره چهلم بیتفاوت برگزار شود.