صداوسیما در روزهای اخیر با موجی از حواشی و جنجال‌های رسانه‌ای روبه‌رو شده است؛ از شوخی‌های جنجالی در برنامه‌های زنده تا پخش محتوای نامناسب در شبکه‌های مختلف، همه و همه باعث انتقادات گسترده‌ای نسبت به عملکرد مدیریتی رسانه ملّی شده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری سینمای خانگی به نقل از خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم؛ در پی چندین اتفاق جنجالی در برنامه‌های مختلف صداوسیما، از جمله شوخی با وزیر خارجه عربستان در برنامه «درنگ» و پخش محتوای بی‌احترامی به اهل‌سنت در «سیمای خانواده»، سازمان صداوسیما وارد بحران‌های جدیدی شد، این حواشی باعث شد برخی از مدیران به‌دلیل ضعف‌های نظارتی و مدیریتی عزل شوند و مسئولین این سازمان از وقوع چنین اشتباهاتی ابراز تأسف کنند، حالا این سؤال مطرح است؛ آیا صداوسیما باید تغییرات اساسی در ساختار مدیریتی خود ایجاد کند تا از تکرار چنین رخدادهایی جلوگیری کند؟
در روزهای اخیر، مجموعه‌ای از حواشی و جنجال‌های رسانه‌ای پیرامون عملکرد سازمان صداوسیما، به‌ویژه در برخی شبکه‌ها از جمله شبکه‌های یک، نسیم، تماشا و سلامت، توجه و انتقادهای گسترده‌ای را متوجه این نهاد کرده است، این حواشی نه‌تنها افکار عمومی را تحت تأثیر قرار داده، بلکه نشانه‌های واضحی از ضعف‌های مدیریتی و نظارتی در ساختار صداوسیما را به نمایش گذاشته است.
نقطه آغاز حواشی
نقطه شروع این بحران‌ها، به پخش یک آیتم جنجالی در برنامه «درنگ» با اجرای محسن افشانی در شبکه نسیم برمی‌گردد. در این برنامه، شوخی‌ای با وزیر خارجه عربستان مطرح شد که در شرایطی حساس صورت گرفت؛ زمانی که وزیر دفاع عربستان به ایران سفر کرده و حامل پیامی از پادشاه عربستان بود. این شوخی به‌سرعت واکنش‌های مختلفی را در داخل و خارج از کشور برانگیخت و صداوسیما را در معرض انتقادات گسترده قرار داد.
حواشی ادامه‌دار
پس از این حادثه، حواشی جدیدی نیز در دیگر برنامه‌ها به وجود آمد، برنامه‌هایی نظیر «به‌افق فلسطین» و آیتمی در «سیمای خانواده» با سؤالات و پخش محتواهایی جنجالی مواجه شدند، از جمله این موارد می‌توان به پرسش جنجالی مجری از سفیر یمن و پخش آیتمی که باعثِ بی‌احترامی به اهل‌سنت شد، اشاره کرد. این حوادث به‌سرعت موجب بازداشت برخی عوامل و برکناری مدیر پخش شبکه یک و گروه تولیدکننده برنامه‌ها شد.
اظهارات محسن برمهانی و واکنش‌ها
محسن برمهانی، معاون سیما، در گفت‌وگوی ویژه خبری، این رخدادها را به‌عنوان اتفاقاتی «غیرسهوی» توصیف کرد و به‌نوعی احتمال تعمدی بودن آنها را مطرح ساخت، این اظهارات باعث شد گمانه‌زنی‌ها در مورد نفوذ یا خرابکاری رسانه‌ای در صداوسیما افزایش یابد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این اظهارات نشان‌دهنده ضعف در نظارت و عدم دقت در انتخاب مدیران است.
بازنگری در نظارت و مدیریت
این حوادث همچنین یک بار دیگر ضعف‌های همیشگی صداوسیما در حوزه نظارت و بازبینی را به‌شدت برجسته کرد، مشکلاتی که در ایام نوروز و با پخش صحنه‌های نامناسب در شبکه تماشا و مستند شبکه سلامت به‌طور آشکار رخ داده بود و باعث عذرخواهی رسمی مدیران شد. نکته مهم آن است که تمامی این برنامه‌ها تولیدی بوده‌اند، به این معنا که با کمی دقت و بازبینی پیش از پخش می‌توانست از وقوع چنین خطاهایی جلوگیری شود.
این ضعف‌ها نه‌تنها هزینه‌های مالی و اعتباری سنگینی برای سازمان به‌همراه داشت، بلکه موجب کاهش اعتماد عمومی به رسانه ملی شد. کارشناسان بر این باورند که صداوسیما باید بازنگری اساسی در ساختار مدیریتی خود داشته باشد. فقدان تمرکز در مدیریت، واگذاری مسئولیت‌های متعدد به یک مدیر و کم‌تجربگی برخی مدیران از جمله مشکلاتی هستند که باعث ایجاد چنین بحران‌هایی در این سازمان شده‌اند.
بحران مدیریتی شبکه یک
در این میان، شبکه یک که به‌عنوان یکی از شبکه‌های اصلی صداوسیما شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر با افت شدیدی مواجه بوده است. این شبکه که در گذشته نقش مهمی در ارائه محتوای فرهنگی و اجتماعی ایفا می‌کرد، اکنون با بحران‌های مدیریتی و محتوایی روبه‌رو است. به‌نظر می‌رسد حواشی اخیر به‌ویژه در این شبکه، بحران مدیریتی موجود را دوچندان کرده و نیاز به اصلاحات فوری و کارآمد را بیشتر از پیش آشکار کرده است.
نظارت و هوشیاری مدیریتی
در حالی که برخی مدیران صداوسیما احتمال می‌دهند که نفوذ و خرابکاری رسانه‌ای ممکن است عامل این حواشی باشد، اما واقعیت این است که نظارت دقیق، هوشیاری مدیریتی و موقعیت‌شناسی می‌تواند از وقوع چنین رخدادهایی جلوگیری کند. امروز بیش از هر زمان دیگری، صداوسیما نیازمند مدیرانی باتجربه، متمرکز و هوشیار است تا بتوانند اعتماد عمومی را بازسازی کنند و سازمان را از بحران‌های متعدد کنونی نجات دهند.
نیاز به تغییرات اساسی
کارشناسان و تحلیلگران رسانه‌ای بر این باورند که در شرایط کنونی، صداوسیما به تغییرات اساسی در فرایندهای مدیریتی خود نیاز دارد، این تغییرات شامل انتخاب مدیران باتجربه و بادرایت، اصلاح روش‌های نظارتی و برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای بازبینی برنامه‌ها است. تنها در صورت اجرای این اصلاحات می‌توان به بهبود وضعیت صداوسیما امیدوار بود و این سازمان را به جایگاه واقعی خود بازگرداند.
اگر صداوسیما بخواهد از بحران‌های مدیریتی و مشکلات نظارتی خود عبور کند، باید هرچه سریع‌تر اقدامات مؤثری را در جهت بازنگری در ساختار مدیریتی و نظارتی خود انجام دهد. این سازمان باید به این نکته پی ببرد که مدیریت هوشمند، مسئولیت‌پذیری و نظارت دقیق، نه‌تنها باعث جلوگیری از وقوع چنین حواشی می‌شود، بلکه می‌تواند اعتماد ازدست‌رفته مخاطبان را نیز بازسازی کند، در غیر این صورت، همچنان باید منتظر حواشی و بحران‌های بیشتر در آینده باشیم.
