عضو هیات انتخاب چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به ارائه توضیحاتی درباره انتخاب فیلم‌ها پرداخت.
به گزارش سینمای خانگی، محمدرضا عباسیان در گفت‌وگو با ایرنا، درباره تجربه حضور در این هیات گفت: فرآیند هر انتخابی معمولا با چالش‌هایی مواجه است و طبیعتا اعضای هر هیات انتخاب برای رسیدن به فهرست نهایی چالش‌هایی جدی با هم دارند و درباره دیدگاه‌های خود بحث می‌کنند تا در نهایت به اجماع‌نظر برسند.
وی درباره همسویی دیدگاه‌های اعضای هیات انتخاب هم گفت: لااقل من چنین دیدگاهی ندارم و فکر می‌کنم این تنوع دیدگاه در اعضا وجود داشته است. طبیعتا اگر کسی انتظار داشته باشد چهره‌های اپوزسیونی که حتی در دوره‌هایی حاضر به حضور در جشنواره هم نبوده‌اند، در ترکیب هیات انتخاب جشنواره نماینده‌ای داشته باشند، طبیعتا انتظار بی‌وجهی است. از سوی دیگر اینکه چهره‌هایی مانند حسین زندباف و یا محمدحسین لطیفی با محمدحسین نیرومند و روح‌الله سهرابی هم‌فکر و هم‌دیدگاه هستند هم به‌شدت اشتباه است. همه اعضای حاضر در هیات انتخاب، استقلال رای داشته‌اند و صاحب دیدگاه هستند. برای همه اعضای هم جنبه‌های تکنیکی آثار در کنار جنبه‌های محتوایی واجد اهمیت بوده است.
عباسیان با اشاره به وجود بحث‌های جدی میان اعضای هیات انتخاب، تاکید کرد: در نهایت هم در هر هیات انتخابی، فیلم‌ها براساس اکثریت آرا انتخاب می‌شوند و جمع‌بندی صورت می‌گیرد.
دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر، درباره موارد مطرح‌شده درباره سهم بالای فیلم‌های ارگانی و سازمانی در دوره‌های اخیر جشنواره فیلم فجر هم گفت: این یک واقعیت است که عمده فیلم‌هایی که در سینمای ایران تولید می‌شود، با سرمایه نهادهای دولتی به مرحله تولید می‌رسد. فارغ از این مساله، معتقدم در جشنواره امسال برخلاف جشنواره سال گذشته، فیلم‌های بخش خصوصی درخواست بیشتری برای حضور در جشنواره داشتند اما واقعیت تلخ این بود که بسیاری از این آثار استانداردهای لازم محتوایی برای حضور در جشنواره فجر را نداشتند.
در مجموع آنچه به عنوان فهرست نهایی جشنواره معرفی شده، ترکیبی از فیلم‌های خصوصی و سازمانی است و این نکته را هم تاکید می‌کنم که اصلا سازنده آثار مدنظر هیات انتخاب نبوده است
وی افزود: در مجموع آنچه به عنوان فهرست نهایی جشنواره معرفی شده، ترکیبی از فیلم‌های خصوصی و سازمانی است و این نکته را هم تاکید می‌کنم که اصلا سازنده آثار مدنظر هیات انتخاب نبوده است. یعنی اینکه فیلم محصول کدام بخش است، اصلا برای ما ملاک انتخاب نبوده است. کمااینکه از بخش خصوصی هم امسال فیلم‌های خوبی را در جشنواره خواهیم دید.
این عضو هیات انتخاب درباره فیلم بهشت تبهکاران که سال گذشته هم توسط هیات انتخاب دیده شده بود و طبق فراخوان امکان حضور در جشنواره را نداشته است هم توضیح داد: درباره این موارد دبیرخانه می‌تواند توضیحات دقیق‌تری بدهد اما نکته اصلی این است که در هر دوره از جشنواره این اتفاق رخ می‌دهد که نسخه برخی از فیلم‌ها آن‌قدر با زمان کوتاهی به دست هیات انتخاب می‌رسد که امکان ارزیابی آنها وجود ندارد. این اتفاق سال گذشته درباره چند فیلم رخ داده بود که امسال نسخه کامل آنها بازبینی شد و بهشت تبهکاران از میان آنها انتخاب شده است. دو فیلم دیگر که همین شرایط را داشتند نتوانستند نظر هیات انتخاب را جلب کنند.
عباسیان درباره غیبت فیلمسازانی مانند مهران مدیری، رامبد جوان و حسین دوماری در فهرست هیات انتخاب هم توضیح داد: طبیعتا همه فیلم‌هایی که هیات انتخاب موردبازبینی قرار داده از آثاری بوده‌اند که فرآیند تولیدشان به پایان رسیده بود و عدم‌حضور آنها در فهرست نهایی به دلیل عدم جمع‌بندی اعضا برای حضور آنها بوده است. آثار فیلمسازانی که به آنها اشاره کردید هم در هیات انتخاب دیده شد و به دلیل جمیع جوانب برای حضور در جشنواره انتخاب نشدند. برای انتخاب یک فیلم هم محتوای آثار مورد توجه بوده است و هم کیفیت سینمایی آنها. ممکن است در رد شدن یک فیلم هر دو مورد تاثیر داشته باشد و درباره برخی آثار شاید یکی از جنبه‌ها تاثیر بیشتری داشته است.
طبیعتا همه فیلم‌هایی که هیات انتخاب موردبازبینی قرار داده از آثاری بوده‌اند که فرآیند تولیدشان به پایان رسیده بود و عدم‌حضور آنها به دلیل عدم جمع‌بندی اعضا برای حضور آنها بوده است. آثار فیلمسازانی مثل مهران مدیری، رامبد جوان و حسین دوماری هم در هیات انتخاب دیده شد اما انتخاب نشدنداین عضو هیات انتخاب درباره دخالت دبیر جشنواره و یا توصیه‌های بیرونی دیگر به هیات انتخاب هم تاکید کرد: به‌هیچ عنوان در فرآیند فعالیت هیات انتخاب هیچ‌گونه توصیه‌ای وجود نداشت و همان‌طور که اشاره کردم ترکیبی از عناصر مرتبط با کیفیت فنی و محتوایی آثار مدنظر اعضای هیات انتخاب بوده است تا فیلم‌هایی برازنده جشنواره فجر انتخاب شوند.
وی درباره سهم فیلم‌های دفاع‌مقدسی در جشنواره امسال هم توضیح داد: اینکه گمانه‌زنی‌هایی درباره سهم بالای این آثار در برخی رسانه‌ها مطرح شده بود، بیشتر کارکرد رسانه‌ای داشته و در عمل اینگونه نبوده است که برای حضور یا عدم‌حضور تعداد مشخصی فیلم دفاع مقدسی در جشنواره برنامه‌ریزی خاصی شده باشد. برخی از فیلم‌های دفاع مقدسی هم بوده‌اند که طبق همان نکات ساختاری و یا محتوایی، از نظر هیات انتخاب برای حضور در جشنواره انتخاب نشدند. هیچ قاعده‌ای برای پذیرش تعداد مشخصی از فیلم‌ها در ژانرهای مختلف در جشنواره نداشتیم.
عباسیان در پایان درباره کیفیت فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره چهل‌ودوم هم گفت: در مجموع معتقدم وضع سینمای ایران وضع خوبی نیست. به‌خصوص از منظر محتوا، مجموع فیلم‌های سینمای ایران آن کیفیتی را که باید داشته باشند، ندارند و معتقدم برآیند کلی حرکت سینمای ایران از منظر محتوایی رو به افول است. بخشی از این ماجرا می‌تواند تحت‌تاثیر سیاست‌گذاری‌ها باشد اما بخشی از آن هم متوجه فیلمسازان است. تعداد فیلم‌های عمیقی که منجر به جریان‌سازی‌های فرهنگی شوند، هر سال کمتر می‌شود و به همین دلیل معتقدم سینمای ایران از نظر محتوایی سال به سال فقیرتر شده است.
۱۲ فیلم سینمایی که بنیاد سینمایی فارابی به صورت محصول مشترک و مشارکتی آنها را تولید کرده است، با اعلام نهایی آرای هیات انتخاب به بخش «سودای سیمرغ» و «نگاه نو» چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر راه یافتند.
به گزارش سینمای خانگی از روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، این مجموعه سینمایی، امسال با راهبرد شتاب‌دهندگی و حمایتی در تولید سینمای ایران، تمام تولیدات خود را به صورت محصول مشترک با نهادها و یا با بخش خصوصی تولید کرده است.
با اعلام اسامی ۳۳ فیلم راه یافته به سه بخش مسابقه «سودای سیمرغ» و «نگاه نو» و «انیمیشن» توسط مجتبی امینی دبیر چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، بنیاد فارابی نیز اسامی ۱۲ فیلم سینمایی راه یافته به بخش مسابقه جشنواره را به شرح ذیل اعلام کرد:
۱- «آبی روشن» به کارگردانی بابک خواجه پاشا و تهیه کنندگی سید محمدحسین میری (محصول سازمان اوج و بنیاد فارابی)
۲- «آپاراتچی» به کارگردانی قربانعلی طاهری فر و تهیه کنندگی سجاد نصراللهی (محصول سازمان سوره و بنیاد فارابی)
۳- «آسمان غرب» به کارگردانی محمد عسگری و تهیه کنندگی حبیب والی نژاد (محصول سازمان سوره و بنیاد فارابی)
۴- «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی و تهیه کنندگی فتح‌اله جعفری جوزانی و علی قائم مقامی (بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
۵- «دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه حسینی و تهیه کنندگی سیدسعید سیدزاده (بنیاد شهید، بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
6-«دو روز دیرتر» به کارگردانی اصغر نعیمی و تهیه کنندگی محسن شیرازی (محصول بنیاد روایت فتح، بنیاد فارابی و موسسه بهمن سبز)
۷- «شور عاشقی» به کارگردانی و تهیه کنندگی داریوش یاری (بنیاد شهید، بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
۸- «شه سوار» به کارگردانی و تهیه کنندگی حسین نمازی (بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
۹- «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی و تهیه کنندگی علیرضا شیرمحمدی (سازمان سوره، بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
۱۰ – «قلب رقه» به کارگردانی خیراله تقیانی پور و تهیه کنندگی سعید پروینی (بنیاد رسانه‌ای بیان و بنیاد فارابی)
۱۱- «معجزه پروین» به کارگردانی محمدرضا ورزی و تهیه کنندگی محمدرضا شریفی نیا (میراث فرهنگی و بنیاد فارابی)
۱۲- «میرو» به کارگردانی حسین ریگی و تهیه کنندگی سعید الهی (بنیاد شهید، بنیاد فارابی و بخش خصوصی)
براساس این گزارش، از میان این ۱۲ اثر، در ۶ فیلم تهیه کنندگان و بخش خصوصی نیز بخشی از سهامداران و شرکای فارابی و نهادهای فیلمسازی هستند. از میان ۱۷ فیلم ثبت نامی فارابی چند فیلم دیگر نیز به بخش نهایی راه نیافت و یا نسخه نهایی آن به جشنواره نرسید.
توجه به الگوی قهرمان در دفاع مقدس، موضوع تاریخ اسلام، فیلم اجتماعی و طنز خانوادگی، موضوعات انقلاب اسلامی و مقاومت اسلامی، توجه به سینمای نوجوان، تولید در حوزه تاریخ معاصر از موضوعات سبد تولیدات امسال بنیاد فارابی است که با نظر هیأت انتخاب، مجوز حضور در دو بخش رقابتی «سودای سیمرغ» و «نگاه نو» جشنواره را به دست آوردند.
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۲ تا ۲۲ بهمن ماه امسال برگزار می‌شود.
جشنواره «عمار» در حالی در آستانه برگزاری چهاردهمین دوره قرار دارد که همچنان یکی از مهمترین وجوه تمایز آن، دایره مخاطبان مردمی‌اش در فرآیند اکران آثار است.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، چهاردهمین دوره‌اش امسال برگزار می‌شود؛ رویدادی که خود را پایگاهی برای کم برخورداران و محرومان می‌داند و از همان زمانی که سنگ بنایش گذاشته شد این گزاره را در دلش بارور کرد که صدای آنهایی باشد که کمتر تریبونی در اختیار دارند و در عین حال به دنبال عدالت‌خواهی و مطالبه‌گری هستند.
از «عمار» می‌گویم. جشنواره‌ای که در دی‌ماه سال ۸۹ متولد شد و با آنکه در همان گام نخست با تنها ۲۰ فیلم آغاز به کار کرد اما همان آثار را در سی نقطه از کشور به نمایش گذاشت تا به‌عنوان یکی از مهمترین رویدادهای جبهه فرهنگی انقلاب شناخته شود.
از همان ابتدا پرچمدار این رویداد دو چهره شناخته‌شده بودند؛ وحید جلیلی که این روزها راهبری پروژه تحول در تلویزیون را برعهده دارد، یکی از آن‌هاست که از ابتدای ریاست شورای سیاستگذاری «عمار» را عهده‌دار شد و در کنارش هم همواره نام نادر طالب‌زاده فیلمساز فقید سینما در قامت دبیر جشنواره به چشم می‌خورد، کارگردان و مستندساز تاثیرگذاری که بعد از مدتی اقامت در آمریکا به ایران بازگشت تا ضمن ساخت مستندهایی درباره نخستین روزهای ایران در پس از انقلاب و البته تحولاتش، طرح جشنواره «عمار» را دراندازد تا الحاق پیشوند «مردمی» به آن باعث شود بعدها آثار این رویداد به دورافتاده‌ترین نقاط ایران هم برود و اساسا مخاطبان را با موجودیتی به نام «سینما» آشنا کند.
آرمان «عمار» چیست؟
«عمار» حالا یکی از استراتژیک‌ترین جشنواره‌هایی است که به بهانه‌اش فیلمسازان گردهم می‌آیند تا با آثارشان ظرفیتی تازه را به سینمای ایران تزریق کنند، آثاری که گرچه از منظر ساخت گاهی نمی‌توانند دوستدارانشان را راضی کنند اما مضامین تازه‌ای پیش روی مخاطبان می‌گذارند«عمار» حالا یکی از استراتژیک‌ترین جشنواره‌هایی است که به بهانه‌اش فیلمسازان گردهم می‌آیند تا با آثارشان ظرفیتی تازه را به سینمای ایران تزریق کنند. فیلم‌هایی که گرچه از منظر ساخت گاهی نمی‌تواند دوستدارانش را راضی کند اما مضامین تازه‌ای پیش روی مخاطبان می‌گذارد، خط سیر این جشنواره تا به امروز بر محور «محتوا» تعریف شده و در هر دوره شاهد طرح برخی سوژه‌ها و موضوعات روز هستیم. به تعبیری ایده‌هایی که این آثار در دل خود دارند می‌تواند متضمن ورود کارگردانش به عرصه سینمای حرفهای و گاهی به مناسبات مدیریتی شود.
حامد بامروت‌نژاد مدیرشبکه دوسیما، محمدصادق باطنی مدیر شبکه امید و… از جمله مدیرانی هستند که از «عمار» برخاسته‌اند و بستر رشدشان همین رویداد بوده است.
تنها کمی بعد از اعلام موجودیت جشنواره «عمار» بنیانگذارانش از تولد یک گردهم‌آیی تازه به موازات «عمار»، خبر دادند؛ کنفرانس افق نو از مشتقات همین جشنواره بود، کنفرانسی که از دل جشنواره فیلم فجر در سال ۸۹ پدید آمد اما در ادامه نادر طالب‌زاده دبیری هر دو جریان را برعهده گرفت که البته تاریخ آخرین دوره برگزاری‌اش به سال ۹۷ بازمی‌گردد.
رویدادی که تکیه‌اش بر استفاده از چهره‌های بین‌المللی غربی برای بیان مواضع استکبارستیزانه بوده است، درست شبیه آنچه که در جشنواره «عمار» پیگیری می‌شود با این تفاوت که محوریت این جشنواره بر استفاده از نیروهای انقلابی گمنام در داخل کشور است.
مخاطب «عمار» کیست؟
«سازمان تماشای گسترده»، «مخاطبان هدف»، «پایتخت گریزی» و… همه و همه کلیدواژه‌هایی است که در طول عمر چهارده ساله این جشنواره به تواتر از بانیان «عمار» شنیده شده است، هدفی که از همان ابتدا به دنبالش بودند و برای آنکه وجهی عملی پیدا کند شبکه‌ای منسجم از افراد را ترتیب دادند تا ضمن آشنا کردن شهروندان شهرهای فاقد سینما با مفهومی به نام «سینما»، محصولات فرهنگی سینمایی مطابق با رویکردهایشان را در سبد خانواده‌های کم‌برخوردار قرار دهند؛ همین هم شد، حالا گسترش این شبکه و زنجیره طولانی افرادی که این مسأله را دغدغه خود می‌دانند باعث شده حتی سینماگران مطرح هم آثارشان را به دست ساز و کار این شبکه بسپارند تا فیلم‌ها دست به دست به کم‌جمعیت‌ترین و کم‌برخوردارترین مناطق برسد و البته چرخه اقتصادی مناسبی هم برایشان به ارمغان بیاورد.
فرمول این اکران‌ها توأمان هم عجیب و هم ساده است؛ عجیب از این منظر که نیازی به ادوات و تشکیلات گسترده‌ای برای نمایش فیلم‌ها نیست و ساده از آن رو که با کمترین ابزار هم می‌شود تجربه تماشای دسته‌جمعی فیلم‌ها را برای تماشاگران رقم زد درواقع کافی است شما یک لپ‌تاپ، یا یک پروژکتور و فیلم‌های مورد تأیید این رویداد را داشته باشید تا حلقه‌ای از این زنجیره اکران مردمی شوید آن گاه است که می‌توانید آثار سینمایی را برای آن دسته از مخاطبانی که شاید کمتر فرصت رفتن به سینما را دارند و یا حتی سینمایی در شهرشان نیست، به نمایش بگذارید.
نمایش چندین و چندباره فیلم‌ها از یک سو و تراکم پخش آنها در نقاط مختلف باعث شده تا آثار وجهی اقتصادی هم برای این جشنواره و هم برای سازندگان فیلم‌ها داشته باشد. کافی است آماری از فروشی که در این چند سال که شبکه اکران مردمی قدرت گرفته بررسی کنید، «موقعیت مهدی»، «غریب»، «منطقه پرواز ممنوع»، «منصور»، «لوپتو» و… از جمله آثاری هستند که علاوه بر فروش‌های سینمایی، با حضور در این شبکه بالغ بر یک میلیارد تومان فروختند.
الگوی «عمار» چیست؟
همان‌طور که اشاره شد، جشنواره فیلم «عمار» با دستور کار کشف استعداد از بخش‌های نادیده مانده جبهه فرهنگی انقلاب، متولد شد و طبیعتا در طول سال‌های برگزاری بخش اصلی ویترین آن هم به ساخته‌های چهره‌های غالبا گمنامی اختصاص پیدا کرده است که برخی از آنها بعدها به جریان اصلی سینمای ایران پیوستند.
«عمار» اما در کنار توجه به استعدادها در دوره‌های مختلف برگزاری اهتمام ویژه‌ای به معرفی الگو، در قالب پاسداشت سینماگران و هنرمندان پیشکسوت هم داشته است. در هر دوره از جشنواره «عمار»، بخش ویژه‌ای از آیین اختتامیه به بزرگداشت یک چهره معتبر هنری اختصاص پیدا کرده است که در یک نگاه کلی می‌توان از کنار هم قرار دادن این اسامی، متوجه چشم‌انداز جریان «عمار» برای فعالیت هنری شد.
زنده‌یاد نادر طالب‌زاده، پرچمدار و هدایت‌گر اصلی جریان «عمار» در سال‌های ابتدایی شکل‌گیری بود و به همین دلیل سال گذشته و در اولین نوبت از برگزاری این رویداد پس از درگذشت این هنرمند، بخش ویژه‌ای به نکوداشت میراث فرهنگی، هنری و رسانه‌ای او اختصاص پیدا کرد.
در کنار مرحوم نادر طالب‌زاده، جمال شورجه دیگر سینماگری بود که آیین بزرگداشتش در سیزدهمین دوره جشنواره «عمار» برگزار شد اما اگر به کتابچه خاطرات این رویداد رجوع کنیم، با تنوع قابل‌توجهی از چهره‌های پیشکسوت تجلیل شده در جریان «عمار» مواجه می‌شویم.
سیروس مقدم، سیدمحمود رضوی، محمدرضا سرشار، رضا برجی، امراله احمدجو، ابوالقاسم طالبی، فرج‌الله سلحشور و مسعود جعفری‌جوزانی تنها برخی از چهره‌های هنری تجلیل شده در دوره‌های مختلف جشنواره «عمار» محسوب می‌شوند.
سید داود میرباقری را اما می‌توان یکی از اولین و البته شاخص‌ترین این چهره‌ها دانست. آیین پاسداشت کارنامه کارگردان سریال‌هایی همچون «امام علی(ع)» و «مختارنامه» در سومین دوره جشنواره عمار در سال ۹۱ برگزار شد و داود میرباقری در این مراسم اینگونه نسبت به بزرگداشت خود واکنش نشان داد: « تقدیر در جشنواره‌ای با مضامینی ارزشی و در حضور چنین مادرانی که در راه پایداری انقلاب اسلامی استقامت کرده‌اند و ما همه به آنها بدهکاریم، شبی را برای من رقم زد که همیشه در ذهن و خاطر من می‌ماند و خستگی دو دهه کار ساخت آثار تاریخی مذهبی را از تنم به در کرد.»
تازه‌های «عمار» چیست؟
ظرفیت «عمار» در این است که مدلی را معرفی کند تا او تبدیل به یک اینفلوئنسر مردمی شودروز گذشته ۱۸ دی ماه نشست خبری این رویداد هم برگزار و طی آن اعلام شد قرار است بزرگداشت محمدحسین لطیفی که سال گذشته فیلم سینمایی «غریب» را با محوریت شهید بروجردی ساخته بود و نکوداشت مرحوم پروانه معصومی که به چندی پیش به دلیل ابتلا به بیماری درگذشت، برگزار شود.
اسعد دبیر این رویداد اما از یک اینفلوئنسری متفاوت گفت، او تاکید کرد: «عمار باید از قلب انقلاب اسلامی ایران اینفلوئنسر تربیت کند. اصلا ظرفیت «عمار» در این است که مدلی را معرفی کند تا او تبدیل به یک اینفلوئنسر مردمی شود. روح عمار مبتنی بر مردم است. ما دنبال سلبریتی و اینفلوئنسر نیستیم، ما معتقدیم این جشنواره می‌بایست در تربیت این حوزه شاهد اتفاقات ارزشمندی باشد.» در عین حال تاکید شد: «در فضای مجازی گدایی اینفلوئنسرها را هم نمی‌کنیم اما تلاش می‌کنیم تا نیروهایی را تربیت کنیم که بتوانند با مردم گفت‌وگو کنند.»
همچنین برگزارکنندگان جشنواره از یک شگفتانه در اهدای جوایز خبر دادند؛ جایزه‌ای ضد مردمی!
در این نشست مطرح شد قرار است این جایزه به کسانی داده شود که ضد مردمی‌ترین افراد هستند و دربرگیرنده ویژگی‌ها و غافلگیری‌هایی است.
مدیر هفتمین المپیاد فیلمسازی کودکان و نوجوانان، از ارسال بیش از ۱۲۰۰ اثر به این رویداد خبر داد و گفت: هفت شخصیت برجسته سینمای ایران، آثار را داوری می‌کنند.
به گزارش سینمای خانگی، وحید ملتجی در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: المپیاد فیلمسازی کودکان و نوجوانان ایران، هر ساله به عنوان یک رویداد جنبی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان تلقی و برگزار می‌شد. از آنجایی که خود جشنواره یک رویداد بزرگ بین‌المللی است، شاید کمتر به المپیاد توجه می‌شد. تدبیری که امسال شده این است که المپیاد به طور جداگانه برگزار شود. بنابراین با فاصله زمانی چند ماهه از سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، این رویداد برگزار می‌شود.
وی افزود: این رویداد ثمرات متعددی هم داشته و کسانی که در دوره‌های قبلی شرکت کردند، غالبا افرادی هستند که فیلمسازند و در این عرصه توانسته‌اند رشد کنند و این یکی از اهداف المپیاد است.
ملتجی گفت: در این دوره، فرصت تقریبا دو ماهه‌ای فراهم شد که کودکان و نوجوانان ایران در فراخوان شرکت کنند که شامل دو بخش ایده و یا فیلمنامه و فیلم است؛ قرار بر این بود که نوجوانان ایده خود را نوشته و یا این که فیلم کوتاهی بسازند و با موضوعاتی که مشخص شده بود آثار خود را ارسال کنند که این اتفاق هم افتاد.
مدیر هفتمین المپیاد فیلمسازی کودکان و نوجوانان خاطرنشان کرد: بیش از ۱۲۰۰ اثر به دبیرخانه رسید که نسبت به دوره‌های گذشته با رشد بیش از دو برابری، با مشارکت بالایی همراه بود که شاید برگزای جداگانه رویداد عامل این مساله شد. از این تعداد اثر که از ۷۵ شهر کشور شرکت کردند عمدتا ایده‌های ارسالی بود.
ملتجی افزود: هیات انتخاب شامل ۶ نفر از بزرگان این عرصه و کسانی هستند که در حوزه سینمای ایران صاحب تجربه‌اند. این هیات در دو بخش آثار را داوری کردند و آثار منتخب اعلام شدند که در مرحله بعدی، این آثار و افراد به رویداد المپیاد که به مدت ۵ روز در اصفهان برگزار خواهد شد، معرفی می‌شوند.
وی گفت: بخشی از آن، آموزه‌هایی است که توسط استادان برای نوجوانان ارائه می‌شود و آنها قرار است در شهر اصفهان به فیلمسازی بپردازند و ایده‌های خود را در کنار مربیان پرورانده و تبدیل به فیلم کوتاه کنند.
مدیر هفتمین المپیاد فیلمسازی کودکان و نوجوانان اضافه کرد: در نهایت ۷ نفر از برجستگان سینمای ایران داوری هفتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان را انجام می‌دهند.
وی اظهار داشت: در بخش پایانی المپیاد که برگزاری رویداد و مهمترین بخش آن است ۳۰ نفر شامل برگزیده‌های بخش‌های ایده و فیلمساز هیات انتخاب، حضور دارند. اینها در کنار هم قرار گرفته و گروه‌هایی را تشکیل می‌دهند که این گروه‌ها کار فیلمسازی را در شهر اصفهان انجام خواهند داد.
ملتجی ادامه داد: این افراد، فیلم‌های کوتاهی تهیه می‌کنند و در نهایت، سه گروه انتخاب می‌شوند که به ترتیب مدال‌های طلا، نقره و برنز را دریافت می‌کنند.
وی گفت: امیدواریم المپیاد در مسیری که پیش می‌رود جایگاه خود را پیدا کند و مانند المپیادهای فیزیک، شیمی و نجوم، المپیاد فیلمسازی هم در این سطح قرار بگیرد.
مدیر هفتمین المپیاد فیلمسازی کودکان و نوجوانان افزود: اکنون شاید این گونه است، اما بروز اجتماعی آن کمتر است. این امر، یکی از سیاست‌های دراز مدت المپیاد محسوب می‌شود تا این رویداد و برگزاری آن را در جایگاه اصلی خود قرار دهد.
دومین نشست رسانه‌ای دست‌اندرکاران برگزاری چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار روز دوشنبه هجدهم دی در مجموعه «حسینیه هنر» با حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه برگزار شد.
به گزارش سینمای خانگی از مهر، دست‌اندرکاران برگزاری چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار متشکل از سهیل اسعد دبیر جشنواره، محمد صادق شهبازی قایم‌مقام شورای سیاستگذاری جشنواره عمار و حمید صالحی دبیر اجرایی جشنواره روز دوشنبه هجدهم دی در قالب دومین نشست خبری این رویداد رسانه‌ای که در مجموعه «حسینیه هنر» برگزار شد، به تشریح برنامه‌های نهایی در حوزه‌های اجرایی این رویداد پرداختند.
لطفا به «بحران توزیع» در جشنواره مردمی فیلم عمار توجه کنیم
سعیل اسعد دبیر چهاردهمین جشنواره فیلم عمار در ابتدای این نشست رسانه‌ای ضمن یاد و خاطره شهدای گرانقدر حادثه تروریستی زائران مزار شهید حاج قاسم سلیمانی، شهید سید رضی موسوی و دیگر شهدای انقلاب و جبهه مقاومت گفت: من در نشست خبری قبلی به نکاتی درباره جشنواره فیلم عمار اشاره کردم. امروز هم تصمیم دارد به نکات دیگری اشاره کنم که می‌تواند در آینده برای ما مفید باشد. ما در حوزه برگزاری جشنواره عمار بحران توزیع داشتیم و در حالیکه تولید در شرایط بسیار ممتازی قرار داشت، اما در حوزه توزیع با مشکلاتی روبه‌رو بودیم که می‌تواند برای ما قابل توجه باشد. همین بحران توزیع اساسا فلسفه وجودی برگزاری جشنواره مردمی فیلم عمار بود که خوشبختانه تا حد زیادی حل شد.
وی افزود: در فرآیند هنری و رسانه‌ای، «توزیع» در میانه راه قرار دارد. اساسا فلسفه توزیع ارایه به مخاطب است و فکر می‌کنم در این ۱۴ سال ما در حوزه مصرف با وجود تمام تلاش‌ها با مشکلی مواجه شدیم که عمده آنها متمرکز بر توزیع درون گفتمانی است. یعنی عمده محصولات ارایه‌شده در جشنواره متمرکز بر بچه‌های حزب‌اللهی شده که فقط آنها بیننده آثار جشنواره هستند. در حالی که ماموریت اصلی ما توزیع در میان همه مخاطبان است که باید در این زمینه برنامه‌ریزی‌هایی داشته باشیم. موضوع فهم مخاطب و فهم مصرف‌کننده می‌باید بر اساس ذوق سلیقه‌های مخاطبانی باشد که می‌بایست فعالان جشنواره مردمی فیلم عمار به آن توجه کنند تا بتوانیم «بحران مصرف» را مرتفع کنیم.
دبیر چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار بیان کرد: یکی از مواردی که می‌توانیم به آن توجه کنیم بحث محتوا و قالب است. اینکه بتوانیم در فضای زمانی کوتاه حرفهای عمیق بزنیم. چرا که این موضوع اهمیت خاصی در عصر حاضر دارد که حتما باید به آن تمرکز ویژه‌ای داشته باشیم. عنصر دوم تاثیرگذاری در مصرف، «جذابیت» است. به نظر من فضای امروز اقتضا می‌کند که به جذابیت ظاهری همراه با «تنوع» توجه کنیم. تنوع امروز یک باب اصلی است که احساس می‌کنم امروز در گفتمان انقلاب کمتر دیده است. بحث چهارم هم «خلاقیت» است که باید از قالب سنتی به سمت خلاقیت‌هایی برویم که امروزه با وجود امکانات کم هم می‌بایست مورد توجه باشد. در این چارچوب موضوع «بازاریابی» از مهمترین اولویت‌های عماریون است که قبل از تولید آثارشان باید با مخاطبان ارتباط برقرار کنند.
اسعد در پاسخ به پرسشی مبنی بر اقدامات جشنواره برای حضور هنرمندان پیشکسوت هنر انقلاب در این رویداد توضیح داد: شعار ما مردمی‌بودن جشنواره فیلم عمار است، بنابراین اصلا نمی‌خواهیم بر اساس برنامه‌ریزی و جهت‌دهی شخصی کارهای جشنواره را دنبال کنیم. به همین جهت این مردم هستند که خودشان تصمیم می‌گیرند که چه کسانی در این رویداد حضور داشته باشند. اتفاقا این سوال ما است که هنرمندان ارزنده و پیشکسوت سینمای ایران برای جشنواره چه برنامه‌ای دارند.
اسعد در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره حضور جشنواره مردمی عمار در فضای مجازی تصریح کرد: عمار باید از قلب انقلاب اسلامی ایران اینفلوئنسر تربیت کند. اصلا ظرفیت عمار در این است که مدلی را معرفی کند تا او تبدیل به یک اینفلئونسر مردمی شود. روح عمار مبتنی بر مردم است. ما دنبال سلبریتی و اینفلوئنسر نیستیم، ما معتقدیم این جشنواره می‌بایست در تربیت این حوزه شاهد اتفاقات ارزشمندی باشد.
غافلگیری جشنواره چهاردهم در اهدای یک جایزه ضد مردمی!
حمید صالحی دبیر اجرایی جشنواره چهاردم فیلم عمار ضمن ارایه گزارشی از روند فعالیت‌های دبیرخانه توضیح داد: بیش از ۳ هزار ۳۰۰ اثر در بخش‌های مختلف به دبیرخانه جشنواره ارسال شد و با توجه به اینکه بخش‌هایی به این جشنواره اضافه شدند شاهد حضور پر تعداد هنرمندانی بودیم که برای ما قابل توجه بود.
وی افزود: بیشترین آثاری که به دبیرخانه جشنواره رسیده متمرکز بر بخش مستند و فیلمنامه بوده است. البته کار بررسی آثار به اتمام رسیده و به زودی درباره جزییات آن اطلاع‌رسانی می‌شود. این در حالی است که ما از روز بیست و یکم تا بیست و نهم شاهد برگزاری جشنواره چهاردهم در سینما فلسطین خواهیم بود. البته ما برنامه‌های زیادی به ویژه در حوزه فلسطین و غزه را طراحی کردیم که درباره این موضوع در سایت جشنواره اطلاع رسانی‌های لازم انجام می‌شود.
دبیر اجرایی چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: اهدای جایزه مردمی و قومیتی از مهمترین بخش‌های جشنواره مردمی فیلم عمار بوده که در این چند دوره با استقبال بسیار خوبی مواجه شده است. امسال هم از طرف دوستان اهل یمن ساکن تهران خنجری به دبیرخانه ارسال شده که ما در این دوره از جشنواره خنجر نمادین را به فلیمساز برگزیده حوزه مقاومت تقدیم می‌کنیم. ما در این دوره از جشنواره که به نظر ما شگفتانه است، تصمیم داریم تا جایزه‌ای را رونمایی کنیم که مثل جایزه‌های معمول جشنواره‌ها نیست. این جایزه قرار است به کسانی داده شود که ضد مردمی‌ترین افراد هستند و فکر می‌کنم دربرگیرنده ویژگی‌ها و غافلگیری‌هایی است که در روزهای جشنواره اطلاع‌رسانی می‌شود.
صالحی در معرفی بخش‌های دیگر چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار هم گفت: یکی از برنامه‌های ویژه جشنواره چهاردهم نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی است که ما در این زمینه ویژه‌برنامه طنز، محفل هنرمندان گرافیست، ویژه‌برنامه غزه و عملیات طوفان‌الاقصی، برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور کارشناسان حوزه سینما و دیگر حوزه‌های سیاسی و اجتماعی را در ایام برگزاری جشنواره خواهیم داشت. کتاب «سینما مردم» هم که به نوعی کتاب جشنواره مردمی فیلم عمار است در این دوره از جشنواره رونمایی می‌شود. این کتاب مشتمل بر معرفی کاملی از ادوار مختلف جشنواره عمار است که قرار است در ایام جشنواره پیش روی مخاطبان قرار گیرد. ما در بخش آرمان روح الله و نظم نوین جهانی شاهد اتفاقات بسیار خوبی بودیم که دربرگیرنده ارسال آثار بسیار خوبی به دبیرخانه بود. ما در جشنواره امسال همزمان با اکران فیلم‌های منتخب در سینما فلسطین، فیلم‌های منتخب را در سایت جشنواره هم به نمایش می‌گذاریم. البته این آثار با یک روز تاخیر در سامانه «عماریار» پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد.
آیین‌های نکوداشت هنرمندان در جشنواره چهاردهم
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به برگزاری آیین‌های نکوداشت چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار هم گفت: پاسداشت مازیار بیژنی به واسطه سه دهه حضور مستمر و انجام کارهای عدالت‌خواهانه در حوزه فلسطین و جبهه مقاومت در قالب شب طنز انقلاب اسلامی، پاسداشت محمد حسین لطیفی به واسطه کارهایی که در حوزه سینمای دفاع مقدس و فلسطین داشته، نکوداشت مرحوم پروانه معصومی به واسطه پنج دهه فعالیت در عرصه هنر انقلاب، نکوداشت سیدمحمد جوزی به واسطه ثبت تصویری خاطرات والدین شهدای گرانقدر عرصه دفاع مقدس، را داریم. جایزه ویژه «دستکش ننه عصمت» هم در این دوره از جشنواره به یکی از هنرمندان عرصه مقاومت اهدا می‌شود که نام هنرمند مورد نظر را در مراسم اختتامیه اعلام می‌کنیم. ما جوایز دیگری هم در حوزه‌های مختلف داریم که از سوی مجموعه‌های دیگر به بخش جوایز جشنواره اضافه شده است که جزییات آن در روزهای آتی پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد.
گدایی سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرها را نمی‌کنیم
محمدصادق شهبازی قایم‌مقام شورای سیاستگذاری چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار هم در این نشست رسانه‌ای با قرایت متنی انتقادآمیز، از انگیزه‌های برگزاری جشنواره مردمی عمار سخن گفت.
قایم‌مقام شورای سیاستگذاری چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار گفت: ما به این سمت نرفتیم که از سلبریتی‌ها کاسبی کنیم. ما به سراغ هنرمندانی رفتیم که بر اساس داشته‌های مردمی و انقلاب اسلامی ایران کار تولید کنند. اگر هم اکنون به خودمان انتقاد می‌کنیم می‌بایست شرایطی را ایجاد کنیم که دایره مخاطبان را وسیع‌تر کنیم. به هر ترتیب اصل ما شناسایی ظرفیت هنرمندان است و از هر هنرمندی که حاضر باشد به داشته‌های مردم سر تعظیم فرود بیاورد، با آغوشی باز میزبانی خواهیم کرد. ما در فضای مجازی گدایی اینفلوئنسرها را هم نمی‌کنیم اما تلاش می‌کنیم تا نیروهایی را تربیت کنیم که بتوانند با مردم گفت‌وگو کنند.
در پایان این نشست رسانه‌ای از پوستر چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار رونمایی شد.
کارگردان و بازیگر پیشکسوت سینما، تلویزیون و تئاتر ضمن تسلیت شهادت ۱۰ها نفر از هموطنان کشورمان در حادثه تروریستی کرمان گفت: برخی حرف‌ها بیشتر از حادثه کرمان دلم را شکست و غمگینم کرد.
به گزارش سینمای خانگی، مهدی فخیم‌زاده در گفت وگو با ایرنا، با اشاره به این که چنین حوادثی ما را غمگین و ناراحت می‌کند، اظهار داشت: از رودررویی با کسانی که از غم و ماتم مردم شادمانی کردند پرهیز می‌کنم. برخی حرف‌ها پس از شهادت هموطنان در کرمان مطرح شد که بیشتر از حادثه دلم را شکست و غمگینم کرد.
رنج مردم قابل خوشحالی نیست
فخیم‌زاده در پاسخ به برخی افراد که در میان اندوه و درد و رنج مردم شادمانی کردند گفت: درد و رنج مردم قابل خوشحالی نیست بلکه غم‌افزا و ناراحت‌کننده است.
این پیشکسوت سینما، تلویزیون و تئاتر اظهار داشت: امیدوارم دیگر شاهد چنین حوادثی در کشور نباشیم و دیگر هرگز تکرار نشوند. مردم ایران از حادثه کرمان اندوهگین هستند.
شکاف میان مردم در جامعه خطرناک است
این بازیگر سینما گفت: این شکافی که بین جامعه ایجاد شده است بسیار خطرناک است و باید کسانی که قدرت اجرایی در کشور دارند تلاش کنند که یک همدلی ملی بین آحاد مختلف جامعه شکل بگیرد.
سینمای ایران باید بستر شناخت مردم را نسبت به مسائل کشور بالا ببردپیشکسوت عرصه سینما بدل کردن اختلاف سلیقه را به دشمنی از برنامه های بدخواهان ایران عنوان کرد و گفت: برخی دشمنان بیرونی ایران با نیت و همچنین برخی افراد داخل کشور به دلیل حماقت، تنوع فکری افراد را به شکاف تبدیل می کنند درحالی که اگر کسی خود را دلسوز مردم و کشور می داند به جای اینکه برای استفاده های حزبی و جناحی بر فاصله میان مردم بیفزاید، باید تلاش کند که بر نقطه اشتراکات در جامعه تاکید کند.
فخیم زاده به نقش سینما در نشان دادن تروریست در جامعه اشاره کرد و گفت: سینمای ایران باید بستر شناخت مردم را نسبت به مسائل کشور بالا ببرد. چهره تروریست هایی که نشان دادند از هر فرصتی برای ضربه زدن به مردم استفاده می کنند باید در آثار سینمایی نشان داده شود تا مردم نسبت به پیرامون خود آگاه شوند.
عصر چهارشنبه- ۱۳ دی ماه- همزمان با چهارمین سالروز شهادت سردار قاسم سلیمانی که بسیاری از هموطنان برای گرامیداشت یاد این شهید در گلزار شهدای کرمان حضور یافته بودند، یک عملیات تروریستی در گلزار شهدای کرمان و مسیر زائران سردار سلیمانی به وقوع پیوست.
در این عملیات، ۲ انفجار در یکی از محورهای منتهی به گلزار شهدای کرمان؛ در ۷۰۰ متری مزار شهیدسلیمانی و در یک کیلومتری مزار و خارج از مسیر زائران و مسیرهای بازرسی رخ داد و ۹۱ نفر شهید و بیش از ۲۰۰ نفر مجروح شدند.
«علی مسیو» روایت رهبر ناشناخته در دوران مشروطه است که مسعود میر داستان این شخصیت را نوشته و کارگردانی کرده است؛ این مستند قرار است اکران خود را در گروه «هنر و تجربه» آغاز کند.
به گزارش سینمای خانگی، مستند «علی مسیو» روایت زندگی و زمانه مجاهدان مرکز غیبی تبریز و رهبری علی مُسیو است که مقاومت و وطن‌پرستی را معنایی دیگر بخشیدند.
مستند «علی مسیو» به نویسندگی و کارگردانی مسعود میر، اکران خود را از ۲۳ دی آغاز می‌کند. این مستند بعد از رونمایی در چارسو در پلتفرم اختصاصی نمایش مستند در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد.
کارگردان این مستند پیرامون این اثر گفت: «علی مسیو» شناخت‌نامه‌ای مصور برای معرفی و غبارزدایی از شخصیتی است که بی‌تردید جنبش مشروطه بدون درایت، حمایت و اصالت او حتی در همان حد محدود هم به ثمر نمی‌شست. «علی مسیو» با سازماندهی ارتشی سری از میان وطن‌پرستان و آزادی‌خواهان آذربایجان تحت عنوان مرکز غیبی، سنگ مقاومت در تلاش برای وقوع انقلاب و البته شکستن محاصره تبریز را بنا گذاشت و در این راه از مال و جان و فرزندان خود گذشت.
مستند «علی مسیو» محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و از جمله فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران در شانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت بود، گروه «هنر و تجربه» مراسم رونمایی و نمایش ویژه این مستند را روز شنبه بیست و سوم دی در سینما چارسو برگزار می‌کند و قرار است بعد از آیین رونمایی و نمایش «علی مسیو» در سالن شماره دو سینما چارسو این مستند در پلتفرم اختصاصی نمایش مستند در دسترس قرار بگیرد.
در خلاصه داستان این مستند یک ساعتی آمده است: «مردم شهر در انتظار آزادی بودند و کشور در حسرت آبادی. فرمان که امضا شد دیکتاتور کودکانه گریست و هزینه اتمام دلگیری‌اش شد حصر و حبس. جماعت به شهر محبوس شدند و محتاج گندم و حاکمان ضیافت آهن و آه به راه انداختند و مشعوف سرکوب. دوباره مردی برخاست تا تاریخ شرمنده آیندگان نماند. او شد رهبر مرکز غیبی و این آغاز گمنامی او بود که تا امروز به درازا کشیده است … .»
«منطقه مورد علاقه» کاری از جاناتان گلیزر به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان «آکادمی افسانه زندگی»، بزرگترین رویداد مستقل سینمای ایران، معرفی شد.
به گزارش سینمای خانگی از روابط عمومی بزرگترین رویداد مستقل سینمای ایران، سجاد اصغری بنیانگذار و رییس این رویداد در آیین پایانی معرفی بهترین فیلم خارجی زبان هفتمین دوره مراسم بین‌المللی آکادمی افسانه زندگی گفت: امروز فرصتی دست داد تا حرکت معکوسی که در دور نخست در یک جغرافیای کوچک در شمال ایران (رشت) برگزار کردیم در ابعاد بین‌المللی با مشارکت دیگر سینماگران سینمای جهان بویژه سینماگران سینمای هندوستان، دور هفتم بخش بین الملل مراسم معرفی بهترین فیلم خارجی زبان را برگزار کنیم.
ساجال داتا فیلمساز هندی دبیر بخش بین‌الملل مراسم نیز اظهار داشت: بنابر بررسی و ارزیابی که در شورای بخش بین‌الملل داشتیم سعی کردیم برای معرفی بهترین فیلم خارجی زبان آکادمی افسانه زندگی از بین هفت کاندیدی که معرفی کرده بودیم دست به انتخابی شایسته بزنیم و همچنین در بخش های مستند و کوتاه انتخابی قابل تامل داشته باشیم.
در ادامه از بین هفت کاندیدای بخش بین‌الملل شامل منطقه مورد علاقه به کارگردانی جاناتان گلیزر از بریتانیا، من کاپیتان به کارگردانی متئو گارونه از ایتالیا، سرزمین موعود به کارگردانی نیکولای آرسل از دانمارک، روزهای آرام به کارگردانی ویم وندرس از ژاپن، انیمیشن چهار روح کابوت به کارگردانی آرون گادر از مجارستان، درباره علف‌های خشک به کارگردانی نوری بیلگه جیلان از ترکیه و ۲۰۱۸، همه قهرمان هستند به کارگردانی جود آنتانی جوزف از هند، اثر جاناتان گلیزر به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان معرفی شد.
در بخش مستند نیز از بین سه کاندید شامل چهار دختر به کارگردانی کوثر بن‌هنیه از تونس، نخ طلایی به کارگردانی نیشتا جِین از هند و زندان مرکزی ویلادمیر به کارگردانی یولیا بابکو وا از روسیه، نخ طلایی به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان معرفی شد.
در بخش سینمای کوتاه هم از بین سه کاندید بیست و هفت (۲۷) به کارگردانی فلورا آنا بودا از مجارستان، اکنون به کارگردانی یه یوان از چین و وقتی جنگ تمام شود به کارگردانی سیمونه ماسی از ایتالیا، بیست و هفت به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان معرفی شد.
در این دوره، شیدا همتی دبیری اجرایی و امیر خانزاده مدیریت روابط عمومی بخش بین‌الملل را بر عهده داشت.
بخش معرفی هفت فیلم مطرح سال سینمای ایران در دور هفتم ،۷ جولای ۲۰۲۴ برگزار می‌شود.
در دور پیشین، در جبهه غرب خبری نیست کاری از ادوارد برگر از آلمان به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان انتخاب شده بود.
سینمای دفاع‌مقدس حالا فراتر از یک ژانر، تبدیل به ظرفیتی ویژه برای روایت قصه‌ها و خلق قهرمانان ملی بر پرده نقره‌ای شده است؛ سهم این ژانر در جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر چقدر خواهد بود؟
به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، «دفاع مقدس» را حالا می‌توان به نام سینمای ایران زد، ژانری که چهار دهه است مختصات و هویت ایرانی پیدا کرده، بومی شده و مهمترین اتفاقات تاریخ معاصر را که با جز به جز زندگی مردم این سرزمین گره خورده، در دل خود روایت کرده است؛ از ژانر دفاع مقدس می‌گویم.
سینمای ایران در طول چهار دهه پس از انقلاب با آنکه خواسته انواع گونه‌های سینمایی را بیازماید اما اگر بخواهیم نگاهی به مولفه‌ها و تعریف «ژانر» داشته باشیم باید با یک واقعیت روبه‌رو شویم؛ اینکه سینمای ایران نتوانسته به استانداردهای ژانری نزدیک شود! با همه اینها «دفاع مقدس» جزو معدود گونه‌هایی است که اتفاقا در ایران متولد شده و توانسته موفق هم باشد.
روایت تولد یک ژانر بومی
دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کردجنگ ایران و عراق را می‌توان یکی از بزرگترین رخدادهای تاریخ معاصر خاورمیانه قلمداد کرد، با آنکه دو سویه این جنگ در مطبوعات و جراید و حتی در بزرگترین دادگاه‌های بین‌المللی به نام هر دو کشور درگیر ثبت شد اما مگر پشتیبانی دول دیگر و کشورهای متخاصم از رژیم بعث عراق انکارشدنی است؟ مگر می‌توان کتمان کرد که هزاران هزار تن از ایرانی‌ها در طول این جنگ به شهادت رسیدند، شماری دچار تبعات جنگ شدند و چه بسیار خانواده‌هایی که طعم تلخ آوارگی را چشیدند؟ گفتنی‌ها از این جنگ کم نیست و قصه‌ها فراوان دارد برای تصویر شدن. همین هم شد؛ از همان نخستین روزهای آغاز جنگ گروه‌های فیلمسازی عازم جبهه‌های جنگ شدند تا هزارتوی آن را به تصویر بکشند.
دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کرد؛ دورانی که اتفاقا فیلم‌های جنگی پرتوفیق بودند و مخاطبان پرشمارش در آینه فیلم‌ها، زندگی مشقت‌بار در سایه جنگ و البته آرمان‌های خود را می‌دیدند؛ روزهایی پرتلاطم که سینما از تشویش آن می‌کاست؛ این را آمار و ارقام مخاطبان سینما می‌گویند.
بوی پیراهن یوسف – ۱۳۷۴
سینمای دفاع مقدس البته تا اواخر دهه ۷۰ از مهمترین گونه‌های سینمایی محسوب می‌شد؛ سینمای باورمندی که به موازات مدیران، سینماگران هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به آن داشتند و فیلم‌هایش همزمان که اقبالی را در گیشه به لحاظ فروش به خود می‌دیدند، رکوردهایی را از منظر تعداد تماشاگران هم در تاریخ سینمای ایران ثبت کردند.
اتوبوس شب – ۱۳۸۵
ژانر دفاع مقدس اما در دهه ۸۰ رو به افول رفت، نه فیلم‌هایش مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و نه سینماگران تلاشی برای جلب توجه آنها می‌کردند، اندک ساخته‌های دهه ۸۰ با یک آفت بزرگ مواجه بود؛ فیلم‌هایی که نه از منظر ساختار استانداردهایی داشتند و نه قصه‌ای گیرا که مخاطبان را با خود همراه کنند؛ فیلم‌هایی که به نظر می‌رسید صرفا برای پر کردن یک بیلان کاری تولید می‌شدند و بیشتر کارکردی برای ماندن در کشوهای مدیران داشتند که گاه حتی بعد از رونمایی در جشنواره‌ها، به واسطه کیفیت نازلشان رنگ اکران را به خود نمی‌دیدند.
تنگه ابوقریب – ۱۳۹۶
دهه ۹۰ را اما می‌توان بازگشت سینمای دفاع مقدس به روزهای اوج و شکوفایی خود دانست، فیلم‌های تولید شده در این بستر یک ویژگی تام و تمام داشت؛ ظهور فیلمسازان جوان و تا آن زمان گمنامی که فیلم‌هایی با محوریت روزهای جنگ و گروهک‌های درگیر این تخاصم را به تصویر کشیدند و بار دیگر توانستند جانی دوباره به این سینما دهند، محمدحسین مهدویان، نرگس آبیار، منیر قیدی و… از جمله آنها هستند.
سینمای دفاع مقدس در دهه ۱۴۰۰ به روایت آمار
جشنواره فیلم فجر بعد از دوره بحرانی و عجیب سی‌ونهم که در سایه سنگین فراگیری کرونا با سروشکلی متفاوت برگزار شد، در دوره چهلم فرصتی برای بازیابی و احیا به دست آورد. در این دوره از میان ۲۲ فیلم پذیرفته شده در بخش «سودای سیمرغ» سهم سینمای دفاع مقدس سه فیلم بود. شاخص‌ترین فیلم حاضر در این دوره بی‌تردید «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر بود که روایتی متفاوت از زندگی شهید مهدی باکری را به تصویر درآورد و بعدها نسخه سریالی آن با عنوان «عاشورا» روی آنتن رفت.
موقعیت مهدی
فیلم سینمایی «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و «۲۸۸۸» به کارگردانی مشترک کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری هم دو فیلم دیگر این دوره از جشنواره بودند که رنگی از دفاع مقدس داشتند و هر چند از نظر سینمایی با انتقاداتی مواجه شدند اما پرچم این، گونه سینمایی را بالا نگه داشتند. یک سال بعد و در دوره چهل و یکم اما کمیت و کیفیت تولیدات دفاع مقدسی در ویترین جشنواره فجر بهبود پیدا کرد و شاهد حضور ۶ فیلم از این ژانر در ترکیب ۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ بودیم.
فیلم‌های «غریب» به کارگردانی محمدحسینلطیفی، «سینما متروپل» به کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر و «شماره ۱۰» به کارگردانی حمید زرگرنژاد را می‌توان سه فیلم شاخص دفاع مقدسی در این دوره از جشنواره دانست که جوایز اصلی را هم از آن خود کردند.
نمایی از فیلم «شماره ۱۰»
فیلم‌های «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری، «گل‌های باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت و «های پاور» به کارگردانی هادی محمدپور هم سه فیلم دیگر جشنواره چهل و یکم بودند که به داستان‌های مرتبط با سال‌های جنگ تحمیلی پرداختند.
به این ترتیب در حالی به سومین دوره از جشنواره فیلم فجر در دهه ۱۴۰۰ نزدیک می‌شویم که آمار فیلم‌های دفاع‌مقدسی حاضر در جشنواره از ۳ فیلم در دوره چهلم به ۶ فیلم در دوره چهل‌ویکم رسید و شواهد نشان می‌دهد در دوره چهل‌ودوم شاهد افزایش این سهم خواهیم بود.
کارویژه‌ای برای احیای یک ژانر بومی
«هنوز بسیاری از اتفاقات بزرگ و شگرف هشت سال دفاع مقدس به زبان تصویر در نیامده و بر پرده سینماها نقش نبسته و هنوز دوربین سینما مجالی برای بازنمایی آن حماسه‌ها و آن قهرمانان نیافته است. بی‌شک غبارزدایی از تاریخ دفاع مقدس یکی از وظایف ذاتی سینما در برهه کنونی است که امید است به همت و اراده سینماگران و مدیران و مسئولان مختلف این مهم به فرجامی خوش منجر شود. چرا که تاریخ دفاع مقدس در این سرزمین همیشگی و ماندگار است و سینما در ارائه این تصویر نقش اساسی دارد.» این جملات بریده‌ای از یادداشت محمد خزاعی در مقام رئیس سازمان سینمایی است که به مناسبت هفته دفاع مقدس منتشر شد.
امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کردمروری‌بر سرفصل سیاست‌های مسئولان فعلی سازمان سینمایی، حکایت از آن دارد که توجه به احیای ژانر دفاع مقدس، در کنار سیاست کلان‌تر ایجاد تنوع ژانر در فضای تولید و اکران سینمای ایران، به‌صورت ویژه در دستور کار مدیران سینمایی قرار داشته است و کیفیت اجرای این سیاست امروز می‌تواند صورت یک مطالبه رسانه‌ای به خود بگیرد.
کمااینکه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم پیش‌تر تأکید کرده و صراحتا گفته بود: «برنامه قطعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه حمایتی مربوط به تولیداتی هنری با مضمون دفاع مقدس و حوزه مقاومت است. در ژانرهای دیگر نیز همچون طنز، اجتماعی و …. آثاری در دست تولید هستند. اما ما به طور ویژه حمایت‌های خود را از آثاری به عمل می‌آوریم که مربوط به حوزه دفاع مقدس و مقاومت می‌شوند.»
جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر از این منظر می‌تواند به‌صورت ویژه‌تر زیر ذره‌بین قرار بگیرد. به‌خصوص که مجتبی امینی در مقام دبیر این رویداد چندی پیش ضمن اشاره به استقبال فیلمسازان از این دوره از جشنواره در گزارشی آماری درباره ترکیب فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره گفت: «امسال ۵ فیلم کودک و ۱۱ فیلم طنز، به صورت جدی پیگیر بودند در جشنواره باشند و ۷ فیلم سینمای دینی و ۱۵ فیلم دفاع مقدسی هم در میان آثار متقاضی حضور دارد. امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کرد.»
در همین راستا، محمد خزاعی به تازگی اعلام کرده است: «تولید آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دولت سیزدهم افزایش چشمگیری داشته که یک نمونه آن حضور هشت اثر سینمایی در جشنواره فجر امسال است.» اما فراتر از کمیت تولیدات حاضر در جشنواره فیلم فجر، باید دید کیفیت این آثار چقدر می‌تواند متضمن احیای ژانر دفاع مقدس، به‌عنوان ژانری بومی و در عین حال پرمخاطب در فرآیند اکران سینمای ایران باشد.
قهرمان‌ها در صف «فجر۴۲»
از فهرست ۱۱۵ فیلم متقاضی حضور در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، هنوز تعداد زیادی از آثار در سکوت خبری به سر می‌برند و طبیعتا به دلیل در دست نبودن اطلاعات قطعی درباره همه این آثار، نمی‌توان درباره سهم تولیدات دفاع‌مقدسی در میان آنها هم با قطعیت گزارش کرد اما تا همین امروز و براساس خبرهای رسمی منتشرشده درباره برخی پروژه‌ها می‌توان درباره احتمال رونمایی برخی تولیدات شاخص در این حوزه، در جشنواره پیش رو گمانه‌زنی کرد.
سازمان سینمایی اوج که حمایت از تولیدات دفاع مقدسی را طی سال‌های گذشته نیز در دستور کار خود داشته امسال با دو فیلم شاخص در این حوزه برای حضور در جشنواره فجر دورخیز کرده است. فیلم سینمایی «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران یکی از این آثار است که رونمایی از تصویر سجاد بابایی در نقش شهید مهدی زین‌الدین از این پروژه، بازتاب بسیاری در محافل سینمایی داشت. بابایی سال گذشته سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را برای فیلم «استاد» دریافت کرده بود و حالا ایفاگر نقش اصلی در یک فیلم دفاع‌مقدسی شده است. مهدی شامحمدی هم به‌رغم تجربه‌هایی که در حوزه مستندسازی در کارنامه خود داشته، از فیلمسازان فیلم‌اولی جشنواره امسال به حساب می‌آید.
حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره «آسمان غرب» است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشددیگر پروژه سازمان اوج، فیلم سینمایی «قرارگاه سری» به کارگردانی دانش اقباشاوی است که این فیلم در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی به مرحله تولید رسیده و قرار است روایت‌گر بخشی از زندگی شهید علی هاشمی و نقش او در شناسایی و طرح ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت باشد. تهیه‌کنندگی این پروژه را جلیل شبانی برعهده دارد که سال گذشته با فیلم «سرهنگ ثریا» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت.
اما دیگر سازمانی که با دست پر در تدارک حضور در چهل‌ودومین جشنواره فجر است، سازمان سینمایی سوره است که در سبد تولیدات خود، یک فیلم مرتبط با دوران دفاع مقدس هم دارد. فیلم سینمایی «آسمان غرب» که محصول مشترک سازمان سوره و بنیاد سینمایی فارابی است، روایتی از روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی و نقش کلیدی شهید علی‌اکبر شیرودی در آن ایام را به تصویر درآورده است.
حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره این پروژه است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشد. تهیه‌کنندگی این فیلم را حبیب والی‌نژاد برعهده دارد که تجربه تهیه‌کنندگی فیلم‌های شاخصی همچون «ایستاده در غبار» را در همین حال و هوا در کارنامه خود دارد. والی‌نژاد در همکاری دیگری با سازمان سوره، فیلم «احمد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را هم در دست تولید دارد که هرچند مرتبط با سال‌های دفاع مقدس نیست اما به نقش شهید احمد کاظمی در ساعات ابتدایی زلزله بم، پرداخته است.
نمایی از فیلم «مجنون»
فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد و تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد که این روزها مراحل پایانی را سپری می‌کند قصه‌ای نوجوانانه دارد و در بستر دفاع مقدس روایت می‌شود. این فیلم اقتباسی از کتاب «باغ کیانوش» است که بر اساس آنچه در این کتاب آمده است این فیلم موضوعی مرتبط با شهر همدان در دهه ۶۰ را دارد.
بنیاد فرهنگی روایت هم این روزها با فیلم «قهرمان جندی شاپور» در تدارک حضور در جشنواره فیلم فجر است. فیلمی به کارگردانی مهدی صاحبی و تهیه‌کنندگی ابوذر پورمحمدی که روایتی از زندگی شهید مجید بقایی از همرزمان شهید حسن باقری در سال‌های دفاع مقدس است. در این فیلم مرتضی امینی‌تبار، نادر سلیمانی، یوسف تیموری و… به ایفای نقش می‌پردازند.
قهرمان جندی شاپور
فیلم سینمایی «آن دو» به کارگردانی مرتضی رحیمی و تهیه‌کنندگی سید علیرضا سبط احمدی هم از دیگر فیلم‌های دفاع‌مقدسی است که این روزها آخرین مراحل تولید را سپری می‌کند. در این فیلم بازیگرانی همچون قدرت‌الله ایزدی و علیرام نورایی ایفای نقش کرده‌اند و آن‌طور که از خلاصه داستان رسمی‌اش برمی‌آید احتمالا حال و هوایی ویژه مخاطبان نوجوان هم داشته باشد.
«دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه‌حسینی و تهیه‌کنندگی سیدسعید سیدزاده هم از دیگر فیلم‌های دفاع مقدسی در حال تولید است و احتمال رونمایی از آن در جشنواره فجر وجود دارد. شاخص‌ترین ویژگی این پروژه سوژه متفاوت آن است که به نقش زنان در فرآیند خدمات رسانی به رزمندگان پرداخته و قصد دارد روایتی از شستشوی البسه خونین رزمندگان در آب کارون را به تصویر درآورد.
با این حال در میان آثار تولید شده با موضوع جنگ فیلم هایی درباره محور مقاومت هم متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر شده اند که از آن جمله می توان به فیلم سینمایی «قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور و با بازی شهرام حقیقتدوست اشاره کرد.
«سعید الهی» تهیه کننده فیلم سینمایی «میرو» معتقد است این فیلم منظر واقعی و جدیدی از استان سیستان و بلوچستان را در برابر دیدگان مخاطبان خود به تصویر می‌کشد.
به گزارش سینمای خانگی، سعید الهی تهیه کننده فیلم سینمایی «میرو» در گفت‌وگو با مهر، با اشاره به ویژگی هایی این فیلم عنوان کرد: بازنمایی واقعیت‌های کشور و اقوام در قالب روایت ها و قصه ها از وظایف همه هنرمندان است و ما هم در این پروژه همه تلاش خود را برای نمایش مختصات بومی و اقلیمی استان محروم سیستان و بلوچستان به کار گرفته ایم.
وی ادامه داد: زوایای پنهانی از قوم بلوچ و استان محروم سیستان و بلوچستان همیشه از چشم و دوربین جامعه سینمایی دور بوده و همین امر باعث شده است که متاسفانه، ما فقط صحنه هایی از ترور، قاچاق و ناامنی از این منطقه وسیع و متمدن کشورمان را به یاد داشته باشیم.
الهی یادآور شد: این در حال است که جنوب شرقی کشور و در راس آن مردم شریف بلوچ که اتفاقا همواره مورد هدف دشمنان و منافقان و فرصت طلبان این مرز و بوم بوده اند از شاداب ترین، باحیاترین، خون‌گرم ترین و در یک کلام همراه ترین مردمان ایران زمین با نظام و حاکمیت جمهوری اسلامی در مواقع بحرانی محسوب می‌شوند.
این تهیه کننده با اشاره به نیاز سینمای ایران به فیلم‌های راهبردی اضافه کرد: سینمای ایران نیاز به آثار راهبردی و سیاستی در قالب فرم های هنری جذاب دارد و غفلت از این امر مهم منجر به انشقاق بین نسل ها، تحریف واقعیات و سیاه نمایی های کاذب از اقوام ایرانی خواهد شد از همین رو تلاش شده تا در فیلم سینمایی «میرو»، شاید برای نخستین بار حرکت و نشاط، زندگی و گفت‌وگو، رنگ و لعاب، موسیقی و انواع آیین ها و جذابیت های بصری متعدد و از همه مهمتر امید و ایثار و مشارکت را به صورت یک جا و در قالب یک روایت دراماتیک مشاهده کنیم.
وی با تاکید بر ضرورت همکلامی با نسل نوجوان کشور از طریق محصولات سینمایی در شرایط فعلی جامعه عنوان کرد: در «میرو» در کنار قصه ای مرتبط با دفاع مقدس سعی شده است لزوم الگوسازی صحیح برای نسل جوان و تاثیر آن در سرنوشت و سبک زندگی ایرانی اسلامی افراد مورد توجه قرار گیرد.
الهی در پایان با ابراز امیدواری نسبت به رای هیات انتخاب جشنواره بین المللی فیلم فجر درباره سینمایی «میرو» گفت: حضور در جشنواره ها فرصتی برای ترغیب و انگیزه بخشی به فیلمسازان سینمای استراتژیک است.
سعید الهی تهیه کنندگی مستند «قوی دل» را که برگزیده جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» شد، برعهده داشت و حالا فیلم سینمایی «میرو» را با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی و بنیاد شهید برای حضور در جشنواره فیلم فجر ارایه داده است.
فیلم سینمایی «میرو» به کارگردانی حسین ریگی در ژانر کودک و نوجوان و در بستر روایتی از دوران دفاع مقدس ساخته شده است و سومین اثر سینمایی حسین ریگی بعد از فیلم‌های «لیپار» و «هوک» طی سال‌های اخیر محسوب می‌شود.
