در پی درگذشت داریوش مهرجویی، رسول صدرعاملی سخنگوی خانه سینما از سه روز عزای عمومی برای سینمای ایران خبر داد.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، رسول صدرعاملی سخنگوی خانه سینما گفت: امروز (۲۳ مهر ماه) جلسهای برای اطلاعرسانی مراسم تشییع با حضور هیات رئیسه و نمایندگان سازمان سینمایی در خانه سینما برگزار شد و پس از بحث و بررسی درباره قتل هولناک این کارگردان سینما مقرر شد که از فردا دوشنبه ۲۴ مهر ماه به نشانه احترام، سه روز عزای عمومی برای اهالی سینما و دوستداران آقای مهرجویی اعلام شود و همزمان با مراسم تشییع نیز یک روز تمام پروژههای سینمایی در سراسر کشور تعطیل شوند.
او خبر داد که جزییات مراسم خاکسپاری، زمان و مکان آن متعاقبا اعلام میشود.
سخنگوی خانه سینما تاکید کرد: جزییات بیشتر این حادثه باید از سوی منابع رسمی اعلام شود و ما به عنوان تشکلهای صنفی پیگیر جدی آن هستیم تا هر چه زودتر عاملین آن مجازات شوند.
مهرجویی متولد سال ۱۳۱۸ خورشیدی و از فیلمسازان برجسته ایران و از چهرههای اصلی موج نوی سینمای ایران بود که علاوه بر فعالیت در عرصه سینما، به نوشتن رمان و ترجمه نیز میپرداخت؛ او یکی از سینماگران پر افتخار سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر بوده به طوری که بخاطر فیلمهای هامون و پری جایزه بهترین کارگردانی را کسب کرد و بابت سارا جایزه بهترین فیلم نامه را دریافت کرد؛ همچنین فیلم «مهمان مامان» عنوان بهترین فیلم جشنواره فجر را به دست آورده است.
داریوش مهرجویی فیلمساز، نویسنده و کارگردان به همراه همسرش خانم وحیده محمدی فر روز گذشته ۲۲ مهرماه در ویلای شخصی واقع در زیبادشت فردیس به قتل رسید.
در پی واقعه تلخ پیش آمده برای داریوش مهرجویی، کارگردان نامدار کشورمان و همسرش، رئیس سازمان صداوسیما در پیامی این واقعه را تسلیت گفت.
به گزارش سینمای خانگی از روابط عمومی رسانه ملی، در متن پیام پیمان جبلی آمده است: روزی تلخ و دردناک برای هنر ایران رقم خورد. فقدان اندوه بار و تاسف برانگیز مرحوم داریوش مهرجویی و همسر محترمه اش، قلب همه مان را جریجه دار کرد. آن استاد فقید با قلم و نگاهش یکی از نمادهای سینمای مردمی و محبوب ایران بود و آثارش در زمره ماندگارترینها قرار دارد.
در ادامه این پیام آمده است: مرحوم مهرجویی سابقه همکاری با رسانه ملی در ساخت فیلم های مهمان مامان و آسمان محبوب داشت و چه حسرت برانگیز که دو سریال عطار و زکریای رازی با قلم وی به مرحله تصویربرداری نرسید. بی شک عاملان وقوع جنایت هولناک دیشب، تاوان پس خواهند داد و عدالت درباره شان اجرا خواهد شد.
ضایعه درگذشت مرحوم مهرجویی و همسرشان را به خانواده، دوستان و اهالی هنر تسلیت گفته و از خداوند منان برای آن دو عزیز، رحمت واسعه الهی مسألت می نمایم.
داریوش مهرجویی و همسرش حمیده محمدی فر، دیشب در خانه خود در کرج توسط افراد ناشناس به قتل رسیدند. مرحوم مهرجویی متولد ۱۳۱۸ بود و با ساخت آثاری مانند گاو، دایره مینا، هامون، لیلا، سارا، پری، اجاره نشینها، مهمان مامان، نارنجی پوش، سنتوری، آسمان محبوب و لامینور از جمله کارگردانان صاحب سبک سینمای ایران به شمار می آمد.
درپی قتل داریوش مهرجویی و همسرش، رئیس سازمان سینمایی گفت: اطمینان خاطر میدهم سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از همه ظرفیتهای خود برای پیگیری این واقعه و شناسایی و مجازات عامل یا عوامل این جنایت نابخشودنی استفاده خواهد کرد و تا حصول نتیجه و روشن شدن همه ابعاد ماجرا ذرهای دریغ نخواهد کرد.
رئیس سازمان سینمایی در پی فقدان تاسف بار داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدی فر پیام تسلیت منتشر کرد. به گزارش سینمای خانگی به نقل از اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی، متن پیام محمد خزاعی به این شرح است:
“انالله وانا الیه راجعون ضایعه فقدان جانگداز سینماگر نامدار سینمای ایران استاد داریوش مهرجویی و همسر بزرگوار ایشان دل سینماگران شریف ایران و علاقمندان این فیلمساز مولف و برجسته سینما را به درد آورد. استاد مهرجویی که از بنیانگذاران موج نو سینمای ایران و طلایه دار سینمای متفکر و دغدغه مند بود همواره در مسیر رشد و تعالی سینمای ایران قدم برداشت و آثاری ماندگار و جریان ساز را به عرصه فرهنگ و هنر این مرز و بوم هدیه کرد. داغ از دست دادن یکی از معتبرترین و شاخص ترین سینماگران ایرانی فراموش شدنی نیست چنانکه جای خالی این هنرمند بزرگ هم پر شدنی نیست. اینجانب ضمن عرض تسلیت خدمت بازماندگان این حادثه دردناک و تعزیت محضر همه سینماگران و علاقمندان این هنرمندبزرگ، اطمینان خاطر میدهم سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از همه ظرفیتهای خود برای پیگیری این واقعه و شناسایی و مجازات عامل یا عوامل این جنایت نابخشودنی استفاده خواهد کرد و تا حصول نتیجه و روشن شدن همه ابعاد ماجرا ذرهای دریغ نخواهد کرد. محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی کشور”
پیام تسلیت مرکز گسترش برای درگذشت داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی هم با انتشار پیامی درگذشت فیلمساز بزرگ داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر را تسلیت گفت.
در این پیام نوشته شده است: امروز برای سینمای ایران و دوستدارانش، روزی دردناک است. نام داریوش مهرجویی با تاریخ سینما گره خورده، نه تنها با موج نو و خونی تازه که در رگهای سینمای رخوت زده آن سالها جاری کرد. با شور و عشق و زندگی که در همه آثارش جاری بود.
با فیلم مهم «گاو» فصلی تازه در سینمای ایران گشود و با «هامون»، «لیلا»، «اجاره نشینها»، «پری» و «مهمان مامان»، تاریخ این سرزمین و زنان و مردانش را در قالب تصویر به یادگار گذاشت.
درگذشت او، اینچنین تکان دهنده و اندوهساز، پایانی شایسته برای هنرمند بزرگی نیست که بیش از هر چیز «زندگی» را ستایش میکرد. افسوس و صد دریغ که با قلبی شکسته و چشمانی اشکبار، خاطرات او را در ذهنمان مرور خواهیم کرد.
مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی درگذشت داریوش مهرجویی سینماگر بزرگ و همسرش وحیده محمدیفر را به خانواده محترم این دو هنرمند فقید، جامعه سینمای ایران و دوستداران این سینماگر تسلیت میگوید.
موسسه اوج هم درگذشت ناباورانه داریوش مهرجویی و همسرش را تسلیت گفت
در بیانیه سازمان هنری رسانهای اوج آمده است: درگذشت ناباورانه و تاثر برانگیز «داریوش مهرجویی» کارگردان و نویسنده نامدار سینمای ایران و همسرشان را به جامعه فرهنگی و هنری ایران تسلیت عرض نموده و برای ایشان غفران الهی را مسئلت مینماید.
«من از هفت، هشت سالگی سنتور میزدم. در هنرستان عالی موسیقی، سلفژ و هارمونی یاد گرفتم و در آنجا پیانو هم میزدم. دلم میخواست موسیقی را ادامه دهم، آهنگساز شوم و مثل بزرگان موسیقی قطعاتی بسازم اما متاسفانه این هنر را دیر شروع کردم و مشکلات زیادی برای ادامه این کار داشتم. مثلا چون پیانو نداشتم، باید تا ساعت ۱۱ تا ۱۲ شب در هنرستان تمرین میکردم و خب این کارم را سخت میکرد…»
به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، درست است، زندهیاد داریوش مهرجویی پس از پایان روزهای هنرستان، سینما را برگزید و دیگر دغدغه آهنگساز نداشت، اما با نگاهی به آثار سینمایی او میتوان به درک او از موسیقی پی برد. شاهدش آواز اپرای حسین سرشار برای گلها در «اجارهنشینها»، نشان دادن دغدغههای علی سنتوری که ناچار بین خانواده و سنتور، دومی را انتخاب کرده و از خانواده رانده میشود در فیلم «سنتوری» و یا «لا مینور» که داستان فیلم به طور مستقیم درباره موسیقی است.
مهرجویی، سنتور و موسیقی کلاسیک
خودش درباره علاقهاش به موسیقی گفته بود: «من از هفت، هشت سالگی سنتور میزدم در هنرستان عالی موسیقی، سلفژ و هارمونی یاد گرفتم و در آنجا پیانو هم میزدم. دلم میخواست موسیقی را ادامه دهم، آهنگساز شوم و مثل بزرگان موسیقی قطعاتی بسازم اما متاسفانه این هنر را دیر شروع کردم و مشکلات زیادی برای ادامه این کار داشتم. مثلا چون پیانو نداشتم، باید تا ساعت ۱۱ تا ۱۲ شب در هنرستان تمرین میکردم و خب این کارم را سخت میکرد. بعدها جذب سینما شدم و دیگر دغدغه آهنگسازی، نداشتم. فکر میکنم به خاطر همین علاقمندیها و دغدغهها است که موسیقی اینطور در فیلمهایم منعکس میشود.
پدرم یک سنتور داشت که روزی به من گفت برویم استودیو موسیقی آقای البرز؛ آن زمان ۱۱-۱۲ سالم بود. او همیشه مشوق من بود و مخالفتی با یادگیری موسیقی نداشت اما پدرم علاقمند به موسیقی ایرانی بود و موسیقی کلاسیک را دوست نداشت. در هنرستان عالی موسیقی، علاقمند بودم که موسیقی کلاسیک و غربی کار کنم اما پدرم شدیدا مخالف بود. روزها و شبها با من بحث میکرد که نباید به دنبال موسیقی غربی بروم که بخشی از این مخالفتها را در «لامینور» نشان دادم. پدرم از موتزارت و بتهوون خوشش نمیآمد و مخالفت زیادی با موسیقی آنها داشت؛ درحالی که من شیفته موسیقی کلاسیک بودم.»
مهرجویی که برای تحصیل به دانشگاه «یو. سی. ال. ای» در آمریکا رفته بود، با زندهیاد هرمز فرهت (موسیقیشناس مطرح ایرانی) وارد رابطه دوستی شد و حاصل این دوستی برگزاری چند کنسرت موسیقی ایرانی در همان دانشگاه بود که در این اجراها هرمز فرهت سهتار و داریوش مهرجویی سنتور نواختند.
مهرجویی، هرمز فرهت و تجربه شیرین «گاو» و «آقای هالو»
دوستی هرمز فرهت و مهرجویی فقط به دوران دانشگاه ختم نشد. وقتی مهرجویی در سال ۱۳۴۸ فیلم سینمایی «گاو» را کلید زد، پیشنهاد ساخت موسیقی این اثر را به هرمز فرهت داد. فرهت فیلمنامه «گاو» را پسندید و ساخت موسیقی را آغاز کرد و البته با توجه به شناختنش از مهرجویی یک پارت موسیقی هم برای سنتور نوشت؛ سنتوری که اتفاقا خود مهرجویی آن را نواخت و اجرا کرد.
این تجربه موسیقایی آنقدر برای مهرجویی دلچسب بود که در «آقای هالو» هم تکرار شود. مهرجویی درباره این تجربه شیرین در گفتگویی با امیر پوریا اظهار کرده بود: «موسیقیدانی بود که فیلم را قشنگ حس میکرد و بعد بر اساس آن حس فیلم، ملودیش را میساخت و همان کار را میآورد به من نشان میداد و من خوشم میآمد.»
مهرجویی، ناصر چشمآذر و تجربه در موسیقی مدرن
زنده یاد نار چشمآذر هنرمندانی نام آشنا برای عموم مردم است. چشمآذر که از پیشگامان موسیقی الکترونیک در ایران بود، تجربههای موفقی نیز با مهرجویی داشت.
«اجاره نشینها»، «شیرک»، «هامون» و «بانو» نتیجه این آثار مشترک هستند که سبک و سیاق متفاوتی داشتند.
«هامون» یکی از این تجربههای متفاوت است که چشمآذر آن را بر اساس تم هایی از باخ نوشته است. این قطعه موسیقی کلاسیک براساس موومان آداجو در کنسرتوی ویولن در می ماژور ساخته شد و خاچیک بابایان برای این اثر ویلن نواخت.
در «اجارهنشینها» اتفاق تازهای افتاد و آن هم حضور زندهیاد حسین سرشار «خواننده مطرح اپرا» به عنوان بازیگر در فیلم بود. مردی که برای گل و گیاه اپرا میخواند و فضای متفاوتی به اثر مهرجویی بخشیده بود.
مهرجویی، اردوان کامکار، محسن چاوشی و یک ترکیب برنده
آلبوم «سنتوری» با صدای محسن چاوشی اقتباسی از فیلمی به همین عنوان است که البته خیلیها این فیلم را با ترانه «سنگ صبور» میشناسند.
قصه فیلم از این قرار است که علی از یک خانواده مذهبی و بازاری است و به سنتور علاقه زیادی دارد. وقتی شیفتگی او فاش میشود، ناچار بین خانواده و سنتور، دومی را انتخاب کرده و از خانواده رانده میشود. علی در موسیقی چنان تبحری پیدا میکند که شهره عام و خاص میشود و کنسرتهایش با استقبال غیرمنتظره ای روبرو میشود.
علی در اوج موفقیت، عاشق هانیه میشود و با او ازدواج میکند، اما در غفلت و بیتوجهی رفته رفته به دام اعتیاد گرفتار شده و سپس بدبیاریهایش آغاز میشود، کنسرتهایش مجوز نمیگیرد و ناگزیر برای ادامه زندگی از طریق خواندن و نواختن در عروسیها زندگی را میگذراند.
این اثر با صدای محسن چاوشی و سنتورنوازی اردوان کامکار همراه است. دربسیاری از سکانسها از بستهی دستهای اردوان کامکار برای نشان دادن سنتور نوازی علی سنتوری استفاده شده است. حتی میتوان گفت که محسن چاوشی عمده شهرت خود را مدیون «سنتوری» است.
«لا مینور» تکرار پررنگ موسیقی در آثار مهرجویی
اگر در «سنتوری» شخصیت اصلی نوازنده سنتور بود که دچار تراژدی عاشقانه میشود، این بار در «لا مینور» خود موسیقی است که نقش اصلی را بر عهده دارد. دختر جوانی عاشق موسیقی است و به این بهانه بخشی از حضور موسیقی پاپ در جامعه ایران، روایت میشود. پدربزرگ دختر عاشق موسیقی است و آواز میخواند. عموی دختر نیز از نگاه پدر این دختر، به خاطر موسیقی جان خود را از دست داده است…
مهرجویی این بار ساخت موسیقی فیلمش را به کریستف رضاعی سپرد. آهنگساز و نوازنده مطرح پیانو که شاید او را برای ساخت موسیقی فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟» بیشتر بشناسیم.
بابک صحرایی (ترانهسرا) درباره موسیقی «لا مینور» نوشته است: «موسیقی کریستف رضاعی تلفیق خوبی از موسیقی کلاسیک و مدرن است. او با رعایت مولفههای موسیقی کلاسیک، با ساخت تمهای خوب و طراحی مناسب ارکستراسیون، همراهی خوبی بین موسیقی و تصویر ایجاد میکند. استفاده متفاوت و نوآورانه از سازهای ایرانی و شرقی نیز یکی از مشخصههای موسیقی این آهنگساز است. استفاده از سهتار و تبلا و تمبک در موسیقی چه خوبه برگشتی یکی از این نمونه هاست. لامینور هم از منظر استفاده از موسیقی و قطعه ای باکلام در متن فیلم و هم از منظر نقش موسیقی در مفهوم داستان، نهایت حضور موسیقی در سینمای داریوش مهرجویی است. او در لامینور بیش از تمام آثارش نیز به ارتباط جوانان با موسیقی پرداخته که از این منظر لامینور حتی از سنتوری هم پیشی گرفته است.»
این بخش کوچکی از کارنامه کاری فیلمسازی است که روزی عاشق موسیقی بود.
داریوش مهرجویی در دوره ریاست سید عزت الله ضرغامی چند فیلم برای شبکههای مختلف ساخت که البته به گفتهی خودش برخی پخش نشدند و بلاتکیف ماندند. او در آن زمان امیدوار بود که با تغییر مدیریت صداوسیما همکاریها با سینماگران بیشتر شود اما در حقیقت همکاری مهرجویی و البته خیلیهای دیگر با تلویزیون، به همان کارها محدود شد و دیگر ادامه پیدا نکرد.
به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، داریوش مهرجویی از کارگردانان صاحبنام سینمای ایران، برخلاف خیلیهای دیگر از همصنفانش به ندرت با صداوسیما همکاری کرد؛ با این همه یکی از آثار مخاطبپسند او به نام «مهمان مامان» در همین رسانه ملی ساخته شد. فیلمی که همچنان سالهاست از تلویزیون پخش میشود و با بازی بازیگرانی چون گلاب آدینه، حسن پورشیرازی، پارسا پیروزفر و امین حیایی بر اساس متنی از هوشنگ مرادی کرمانی توانست بسیاری از نگاهها را به خود جلب کند.
«مهمان مامان» هجدهمین ساخته داریوش مهرجویی بود که آن را با سرمایه صداوسیما (مرکز سیما فیلم) کارگردانی کرد. مهرجویی «مهمان مامان» را پس از فیلم «بمانی» ساخت.
او هیچگاه برای صداوسیما سریالی نساخت؛ البته قصد داشت مجموعههای «عطار» و «زکریای رازی» را بسازد اما در نهایت این همکاری به ساخت چند فیلم محدود شد؛ آنهم زمانی که سیمافیلم در دوره ضرغامی به ساخت فیلمهای سینمایی تصمیم گرفته و قرار بود بخشی از بودجه صداوسیما را به این بخش اختصاص دهند.
نمایی از سریال مهمان مامان
با ساخت «مهمان مامان»، گلاب آدینه و امین حیایی برای نخستین بار همکاریشان با داریوش مهرجویی را به ثبت رساندند؛ اما پیروزفر که در فیلم پری نقش سالک را بازی میکرد، برای دومینبار در فیلمی از مهرجویی مقابل دوربین ظاهر شد.
سازندگان «مهمان مامان» فیلمبرداری را از ۲۷ شهریور ۱۳۸۲ در محله پامنار تهران آغاز کردند؛ خانهای که تمام شخصیتهای سریال را در خود جای داده، در همین محله واقع شده است.
«مهمان مامان» میبایست بهمن همان سال (۱۳۸۲) به جشنواره فیلم فجر میرسید و حتی در مقاطعی رسیدن این فیلم به جشنواره با تردیدهایی همراه بود. بر این اساس اثر مهرجویی زمان مشخصی برای اکران در خلال جشنواره به خود اختصاص نداد اما مسوولان وقت به مهرجویی قول دادند که اگر فیلم را بتواند به موقع برساند، زمانی را برای اکران آن مشخص خواهند کرد.
«مهمان مامان» سرانجام به جشنواره رسید و پس از حضور موفق در جشنواره فیلم فجر، به جشنوارههای خارجی رفت و جایزه ویژه هیأت داوران نهمین جشنواره بینالمللی فیلم داکا را دریافت کرد. این فیلم نماینده ایران در جشنواره فیلم نیوزلند و جشنواره فیلمهای آسیایی هند بود و در آمریکا نیز اکران شد.
«مهمان مامان» نوروز ۸۳ در سینماهای ایران اکران شد و رقم قابلتوجهی را به لحاظ فروش کسب کرد. این فیلم در طول اکران رقمی بالغ بر ۴۰۰ میلیون تومان فروش داشت.
ساخته داریوش مهرجویی در زمان اکران در سینماها به مانند برخی دیگر از آثار تولیدشده در رسانهی ملی با تبلیغات بسیار در شبکههای مختلف همراه شد. اما این تبلیغات بسیار هم اعتراض مهرجویی را در مردادماه ۸۳ برانگیخت!
وی با اعتقاد بر اینکه این تبلیغات در حقیقت ضدتبلیغ است و اثر عکس میگذارد، خطاب به مسوولان تلویزیون گفت که «احتیاج به این همه تبلیغ نیست!»
پس از اکران سینمایی «مهمان مامان»، این فیلم چندینبار از شبکه دو به نمایش درآمد و اتفاقا پربینندهترین فیلم نوروز ۸۴ با ۵۴ درصد بیننده لقب گرفت.
اما در شرایطی که بسیاری از مردم و خصوصا مطبوعات پخش سریال «مهمان مامان» را منتفی دانسته و حتی پخش پشت صحنههایی از این سریال را که در آنزمان از سوی خود مهرجویی تأیید شده بود را هم به فراموشی سپرده بودند، به یکباره از سوی سیما فیلم اعلام شد که سریال «مهمان مامان» در قالب شش قسمت از شبکه چهار (!) پخش میشود.
از «همدانها» تا «آسمان محبوب»
داریوش مهرجویی در پشت صحنه آسمان محبوب
کارگردان صاحبسبک سینمای ایران دو فیلم دیگر با عناوین «همدانها» و «آسمان محبوب» را هم برای سیمافیلم ساخته بود اما در همان سالها از تلویزیون پخش نشد.
داریوش مهرجویی با گله از پخش نشدن دو فیلمش از صداوسیما گفته بود: «امیدوارم با تغییر مدیریت صداوسیما همکاری ها با سینماگران بیشتر شود.» او گفته بود، در دوره ریاست عزت الله ضرغامی چند فیلم برای شبکههای مختلف ساخته که هنوز پخش نشدهاند و بلاتکیف هستند. مهرجویی گفته بود: فیلم «همدانها» را برای شبکه استان همدان ساختم که متاسفانه به دلیل تغییر مدیریتی نه تنها از تلویزیون سراسری بلکه از شبکه استانی هم به نمایش درنیامد. همدان یکی از زیباترین شهرهای ایران است که اماکن تاریخی زیادی دارد و نکته قابل توجه در این شهر تعداد زیاد پارک است که به زیبایی شهر افزوده است و وجود همین پارک ها موجب تمیز بودن این شهر شده است.»
وی گفته بود: «در این فیلم کتیبههای گنجنامه، آرامگاه باباطاهر، آرامگاه بوعلی سینا، باغ موزه تاریخ طبیعی، غذاهای اصیل و محلی و آداب و رسوم به تصویر کشیده شده است.»
مهرجویی همچنین درباره فیلم دیگرش نیز گفته بود: «آسمان محبوب» با همکاری سیمافیلم ساخته شد؛ هنگام فیلمبرداری همین فیلم بود که پایم شکست اما با همان پای شکسته فیلمبرداری آن را به پایان رساندم و این فیلم موفق به دریافت جوایز زیادی شد اما تاکنون حتی یکبار هم در تلویزیون به نمایش درنیامد. این در حالی است که فیلم «آسمان محبوب»، موفق به کسب جایزه بینالمللی بینالادیان شد که جایزه بسیار مهمی است.
آسمان محبوب داستان زندگی دکتر جوانی به نام شایان بود که در اوج موفقیت کاری و اجتماعیاش درمییابد مبتلا به تومور مغزی شده است. او تصمیم به خودکشی میگیرد اما در آخرین لحظه اتفاقی رخ میدهد که باعث میشود سر از روستایی دورافتاده درآورد و وقایع غیرمترقبهای برای اش رقم بخورد.
در این فیلم بازیگرانی همچون علی مصفا، لیلا حاتمی، فریده سپاهمنصور، مانی حقیقی، همایون ارشادی و قربان نجفی نقش آفرینی کرده بودند.
سریالهای «عطار» و «رازی» بایگانی شدند!
مهرجویی همچنین از بایکوت شدن سریال «عطار» توسط تلویزیون خبر داده و اعلام کرده بود که پس از تحقیقاتی مفصل شروع به نوشتن فیلمنامه این سریال کرده اما در نهایت مسوولان وقت تلویزیون، طرح و فیلمنامه او را بایکوت کرده و مجوز ساخت آن را صادر نکردند.
این کارگردان علاوه بر سریال «عطار» قصد داشت، سریال «زکریای رازی» را هم برای تلویزیون کارگردانی کند، اما این سریال هم به همان سرنوشت دچار شده و بعد از پایان نگارش فیلمنامه به بایگانی رفت.
دعوا با تلویزیون بر سر «گاو»
مهرجویی علاوه بر این اعلام کرده بود که طی این سالها تلویزیون فیلم «گاو» را بدون خرید حق پخش روی آنتن شبکههایش فرستاده و شکایتش از این رسانه هم به جایی نرسیده است.
اما بخش جالب صحبتهای مهرجویی جایی است که او به بدحسابی تلویزیون در همکاری با خودش در پروژه «مهمان مامان» اشاره کرده و گفته بود: «من برای تلویزیون «مهمان مامان» را ساختم که قسط آخرش را نداند! و ماجرایش را در کتاب «آن رسید لعنتی» نوشتهام. فیلم «آسمان محبوب» را با سرمایه خودم و اندک پول «سیما فیلم» ساختم اما نگذاشتند فیلم اکران شود و یکدفعه از تلویزیون پخش کردند.»
او به اندازهای در آن زمان از مسوولان وقت صداوسیما عصبانی بود که در نشست ایسنا در سال ۸۳ هم شرکت نکرد و از بازیگرانش هم خواست که صحبت نکنند.
خبر به اندازه کافی برای تمام دوستداران سینما نابودکننده بود؛ شوک شبانه بزرگی که به تاریخ سینما وارد شد.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، همیشه فکر میکردم وقتی خبر درگذشت داریوش مهرجویی را بشنوم، به چه حال و روزی بیفتم. اینکه مانند عباس کیارستمی، دچار بیماری شود و ما آمادگی رفتن او را از مدتها قبل پیدا میکنیم و یا مانند وقتی که خبر فوت کیومرث پوراحمد را شنیدیم، دچار شوک میشویم. آری، دچار شوک شدیم اما شوک اصلی ما از بابت فقدان مهرجویی نبود بلکه از بابت نوع درگذشت او بود که تاکنون برای هیچیک از سینماگران سرشناس این مملکت رخ نداده است.
این خیلی مهم است آن فردی که بر روی مهرجویی بزرگ چاقو کشید، آیا میدانست بر روی چه کسی دارد دست به چنین جسارتی میزند. یعنی میدانست دارد فردی را از ملت میگیرد که در تاریخ سینما و هنر این مملکت، تاریخسازی کرده است؟ یعنی میدانست او چند نسل را با آثارش، عاشق کرده است؟ آیا میدانست او کسی است که با هر سلیقهای که دست به انتخاب برترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران بزنیم، چند تایش متعلق به اوست.
و آیا میدانست دارد به شانیت کسی جسارت میکند که هیچ جایگزینی در سینمای ایران نداشته و ندارد؟
چنین جنایتکاری باید به اشد مجازات برسد. او تنها مهرجویی را از سینما و فرهنگ این مملکت نگرفت بلکه توهین و دستدرازی جسارتآمیزی به هویت فرهنگ معاصر کشورمان داشت و هنرمند محبوب یک ملت را از آنها گرفت.
این سینما قطعا از امروز، یک کاستی دیگر به آن اضافه شد. باید یک تسلیت بزرگ گفت به تمام روشنفکران و سینمادوستانی که از دهه ۴۰، با گاو و آقای هالو، سبک جدید و مترقی از سینما را تجربه کردند.همانهایی که در دهه ۵۰، با پستچی و دایره مینا، ایمان آوردند که با تفکری شگرف در سینمای ایران مواجه هستند که یک اتفاق نیست بلکه جریان است.
هنوز هم خیلیها، بهترین کمدی سینمای ایران را اجارهنشینها میدانند. طیف گستردهتری از این افراد البته هامون را بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران میدانند. بانو، سارا، پری، لیلا، درخت گلابی، میکس، مهمان مامان، سنتوری و… یعنی یک کارگردان چند اثر جریانساز و محبوب باید بسازد تا جایگاهش به این سطح از ماندگاری برسد؟
این حقیقت است که مهرجویی در سینمای ایران، یک استثنای بزرگ بود. یادم میآید وقتی خسرو شکیبایی فوت کرد، مهرجویی در جشنواره زردآلوی طلایی ارمنستان حضور داشت و همانجا گفت که بلای بزرگی بر سر سینمای ایران نازل شده است. در همان روز سیاه ۲۸ تیرماه ۱۳۸۷ که آن شوک بزرگ به سینمای ایران وارد شد، کسی نمیدانست که در بامداد امروز، قرار است بلای بزرگ دیگری بر سر سینمای ایران فرود بیاید و اینچنین دوستداران این کارگردان بزرگ را در شوکی عمیق فرو ببرد.
درگذشت ناباورانه و ناجوانمردانه داریوش مهرجویی که مینوشت، میساخت و ترجمه میکرد، وجدان بیدار هر ایرانی را خدشهدار کرد و خشم و نفرت آنها را نسبت به این تراژدی بزرگ برانگیخت.
آری او راست میگفت؛ مصیبت بزرگی بر سر سینمای ایران نازل شده است.
مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، موزه سینمای ایران و سازمان هنری رسانهای اوج با انتشار پیامهایی درگذشت فیلمساز بزرگ داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر را تسلیت گفتند.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، این مرکز با انتشار پیامی درگذشت فیلمساز بزرگ داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر را تسلیت گفت.
در این پیام نوشته شده است: «امروز برای سینمای ایران و دوستدارانش، روزی دردناک است. نام داریوش مهرجویی با تاریخ سینما گره خورده، نه تنها با موج نو و خونی تازه که در رگهای سینمای رخوت زده آن سالها جاری کرد. با شور و عشق و زندگی که در همه آثارش جاری بود.
با فیلم مهم «گاو» فصلی تازه در سینمای ایران گشود و با «هامون»، «لیلا»، «اجاره نشینها»، «پری» و «مهمان مامان»، تاریخ این سرزمین و زنان و مردانش را در قالب تصویر به یادگار گذاشت.
درگذشت او، این چنین تکان دهنده و اندوهساز، پایانی شایسته برای هنرمند بزرگی نیست که بیش از هر چیز «زندگی» را ستایش میکرد. افسوس و صددریغ که با قلبی شکسته و چشمانی اشکبار، خاطرات او را در ذهنمان مرور خواهیم کرد.
مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی درگذشت داریوش مهرجویی سینماگر بزرگ و همسرش وحیده محمدیفر را به خانواده محترم این دو هنرمند فقید، جامعه سینمای ایران و دوستداران این سینماگر تسلیت میگوید.»
تسلیت موزه سینما برای درگذشت داریوش مهرجویی
موزه سینمای ایران نیز در پیامی درگذشت داریوش مهرجویی را تسلیت گفت. متن این پیام بدین شرح است: «سینمای ایران بزرگمردی را از دست داد؛ بزرگمردی که نگاه حرفهای، هنرمندانه، دلسوزانه و آثار ماندگار او قطعا ستودنی است و همواره یاد او با آثاری همچون «اجاره نشینها»، «گاو»، «هامون» و «پری» در اذهان مردم باقی خواهد ماند.
موزه سینمای ایران با نهایت تاسف و تاثر درگذشت ناباورانه و دردناک داریوش مهرجویی کارگردان نامدار سینمای ایران و همچنین همسرش وحیده محمدیفر را به جامعه هنری ایران تسلیت گفته و از خداوند متعال برای داریوش مهرجویی غفران الهی و آرامش ابدی و برای بازماندگان صبرو اجر مسئلت داریم.»
تسلیت سازمان هنری رسانهای اوج
سازمان هنری رسانهای اوج هم درگذشت ناباورانه داریوش مهرجویی و همسرش را تسلیت گفت. در بیانیه این سازمان آمده است: «درگذشت ناباورانه و تاثر برانگیز داریوش مهرجویی کارگردان و نویسنده نامدار سینمای ایران و همسرشان را به جامعه فرهنگی و هنری ایران تسلیت عرض کرده و برای ایشان غفران الهی را مسئلت مینماید.»
تسلیت رییس سازمان سینمایی سوره/روح سینمای ایران جریحهدار شد
در پی درگذشت داریوش مهرجویی کارگردان نامدار سینمای ایران، حمیدرضا جعفریان رییس سازمان سینمایی سوره متن تسلیتی را منتشر کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان سینمایی سوره، در پی درگذشت ناگهانی و تاسفبار کارگردان بزرگ سینمای ایران داریوش مهرجویی و همسرشان، حمیدرضا جعفریان رییس سازمان سینمایی سوره پیام تسلیتی را منتشر کرد.
متن این پیام تسلیت به شرح زیر است: «خبر درگذشت ناگهانی داریوش مهرجویی، کارگردان کهنهکار و مؤلف، کام خانواده سینمای ایران را تلخ و روح سینما را جریحهدار کرده است. خانوادهای که بخشی از هویت و آبروی خود را در تمام سالهای گذشته از پاسداشت میراث بزرگانش به ارث برده است. نسلهای مختلف سینماگران ایرانی، عشق و علاقه خود به هنر هفتم را مرهون تلاشهای نسلی هستند که داریوش مهرجویی یکی از سرآمدان آن بود. کارگردانی که حالا یادگارهایش در حافظه سینمای ایران به یادگار مانده و خود عازم خانه ابدی شده است.
برای این کارگردان گرانقدر سینما و همسرشان، غفران و آرامش آرزومندم و این ضایعه تلخ را به همه دوستداران سینمای ایران تسلیت میگویم.»
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در پیامی ضایعه درگذشت هنرمند شاخص سینمای ایران، «داریوش مهرجویی» را به خانواده بزرگ سینمای ایران تسلیت گفت.
به گزارش روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی؛ در متن پیام تسلیت مجید زین العابدین مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی آمده است: «همه به سوی او بازمیگردیم، ضایعه فقدان کارگردان برجسته و هنرمند شاخص سینمای ایران، استاد مرحوم داریوش مهرجویی و همسرشان موجب تأثر و تألم خاطر عمیق شد. این حادثه و ضایعه تلخ را به جامعه شریف سینمای ایران و همچنین تمامی علاقمندان سینمای جریان ساز مرحوم مهرجویی تسلیت میگویم.
آثار این هنرمند با دانش و سینماگر خلاق در بیش از ۶۰ دهه فعالیت هنری به یادگار مانده است. از پروردگار مهربان برای زندگی ابدی او و همسر مرحومهاش مغفرت و رحمت واسعه و برای فرزندان دلبندش صبر و شکیبایی مسئلت مینمایم.»
داریوش مهرجویی کارگردان سینمای ایران، شب گذشته در ویلایی در فردیس کرج به همراه همسرش به قتل رسید. مرکز اطلاع رسانی پلیس البرز ساعت یک بامداد امروز اعلام کرد که علت فوت این کارگردان باسابقه کشورمان از سوی پلیس در دست بررسی است که به زودی اطلاع رسانی خواهد شد.
مرکز اطلاع رسانی قوه قضاییه نیز بامداد امروز به نقل از رییس کل دادگستری البرز به جزئیات قتل داریوش مهرجویی و همسرش پرداخت و اعلام کرد: روز گذشته قتل داریوش مهرجویی فیلمساز، نویسنده و کارگردان به همراه همسرش خانم وحیده محمدی فر در ویلای شخصی واقع در زیبادشت فردیس رخ داد که با صدور دستور قضایی، بلافاصله دادستان فردیس به همراه بازپرس ویژه قتل و تیم ویژه بررسی صحنه جرم در محل قتل حاضر شدند. همچنین به بازپرس ویژه قتل دادسرای عمومی و انقلاب فردیس، دستورات قضایی لازم برای بررسی موضوع و شناسایی و بازداشت متهمان به پلیس آگاهی استان البرز صادر شده است.
مهرجویی متولد سال ۱۳۱۸ خورشیدی و از کارگردانهای نامدار سینمای ایران است که فیلمهای مطرحی همچون هامون، دایره مینا، گاو، اجارهنشینها، سارا، پری، لیلا، مهمان مامان و سنتوری را ساخته است.
خبر شوک آمیز و تلخ قتل داریوش مهرجویی و همسرش در کابوس شبانه ۲۳ مهر ماه را باورمان نیست، ای کاش صبح از خواب بیدار میشدیم و به جای آنکه خبر تلخ رفتن خالق «گاو»، «هامون»، «اجارهنشینها» را میدیدیم، خودمان را کنار سینما فلسطین در سیل جمعیتی پیدا میکردیم که در انتظار تماشای «سنتوری» در جشنواره بودیم اما گویا خبر درست است و باید ناباورانه از کارنامه سینمایی یکی از بنیانگذاران موج نو سینمای ایران بنویسیم.
به نقل از رسانه سینمای خانگی از ایسنا، آذر ماه سال ۱۴۰۰ به بهانه تولد داریوش مهرجویی با او تماس گرفتیم، او که آخرین فیلمش «لامینور» در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ اکران شد، هنوز خاطرات تلخ توقیف «سنتوری» را یادآوری میکرد.
مهرجویی در طول بیش از نیم قرن فیلمسازی، علاوه بر خلق شخصیتهای ماندگار در سینما، بازیگرانی را با فیلمهایش به سینمای ایران معرفی کرده که هر کدام یا ستاره شدند یا مسیری تازه پیشرویشان باز شد؛ مثل عزتالله انتظامی، خسرو شکیبایی، بیتا فرهی، علی مصفا و لیلا حاتمی.
آثار او در سالهای دور وقتی که شرکت در جشنوارههای جهانی اینچنین مرسوم نشده بود، در جشنوارههای معتبری مثل ونیز، برلین، کن، شیکاگو و توکیو شرکت داشت و جایزههایی هم گرفت؛ اما به همان میزان فیلمهایش دچار ممیزی یا عدم نمایش شدهاند.
او در آخرینم مصاحبه با ایسنا درباره اینکه آیا قصد ساخت فیلم جدیدی را ندارد، ضمن گلایه از برخی ممیزیها گفته بود: کلا هم شرایط طوری است که با این گرانی و تورم، فیلمسازی صرف نمیکند، چون ساخت یک فیلم دستکم ۱۰ میلیارد تومان هزینه دارد و باید موقع اکران ۳۰ میلیارد بفروشد تا به پول اولیهاش برسد.
مهرجویی یادآور شده بود: من این روزها در حال نوشتن خاطراتم هستم، آنجا خیلی از مسائل را درباره آنچه بر سر فیلمهایم آمد میگویم.
کارگردان «اجاره نشینها» با وجود گلههایی که داشت تاکید میکرد: با همه این اتفاقها میدانم که سینما پابرجا میماند چونجوانها هر روز مشتاق فیلمسازی میشوند و جلو میآیند. سینما تفریح مردم است و برای همین، این همه سینما در سالهای اخیر ساخته شده است؛ هر چند جای افسوس دارد که وقتی ما میگفتیم سینما کم است، چیزی نمیساختند اما حالا که وضع فیلمها به اینجا رسیده، این همه سالن سینما ساخته شده است.
مهرجویی که روزگاری به آمریکا رفت تا در دانشگاه فقط سینما بخواند، رشته اصلیاش را به فلسفه با گرایش سینما تغییر داد و در دهه ۱۳۴۰ شروع به فیلمسازی کرد تا سال ۴۸ که یکی از آثار ماندگار سینمای ایران یعنی «گاو» را ساخت؛ فیلمی که تولیدش سختیهای خود را داشت و تهیهکنندههای زیادی آن را رد میکردند، چون آن روزها دور، دورِ فیلمهایی مثل «گنج قارون» با رقص و آواز بود.
او در همان سالهای قبل از انقلاب چند فیلم دیگر از جمله «دایره مینا» را ساخت و چند سال بعد از انقلاب هم با «اجاره نشینها» یکی از بهترین فیلمهای کمدی سینما را ثبت کرد.
مهرجویی در سال ۶۸ تصمیم به ساخت فیلمی میگیرد که هیچ تهیهکنندهای حاضر به همکاری برای تولید آن نمیشود، چون آن را در فروش موفق نمیدانند ولی مهرجویی که دوست داشت آنچه را در سر دارد بسازد برای اولین بار خودش تهیهکنندگی یک فیلم را برعهده میگیرد و این طور میشود که «هامون»، یکی از به یادماندنیترین فیلمهای مهرجویی و سینمای ایران میشود.
«بانو»، «سارا»، «پری»، «لیلا»، «بمانی»، «درخت گلابی» و «مهمان مامان» دیگر کارهای مهم و شاخص این فیلمساز در دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ بودند تا اینکه سال ۸۵ «سنتوری» ساخته شد؛ فیلمی که در جشنواره فجر تحسینبرانگیز بود و جایزه هم گرفت، اما شبِ اکران عمومیاش توقیف شد. این توقیف که ضربه سختی برای مهرجویی بود، سه ماه بعد به قاچاق دیویدی فیلم ختم شد.
او که در تمام این سالها مشغول نوشتن و ترجمه هم بوده، پس از «سنتوری» بهسراغ ساخت فیلمهایی رفت که دیگر مثل قبل علاقهمندان و مخاطبانش را راضی نمیکرد؛ فیلمهایی که اگرچه شاید با دغدغه شخصی و اجتماعی مهرجویی ساخته شدند اما انتظار طرفداران مهرجویی را برآورده نکردند و این تصور را پیش آوردند که شاید دوران اوج او هم با تاراج «سنتوری» به پایان رسیده است.
اما مهرجویی که چند سالی بود میخواست قصهای دیگر از «سنتوری» بسازد، در آستانه نهمین دهه زندگیاش فیلم «لامینور» را ساخت که سال گذشته اکران شد.
و اما یکی از آخرین برنامههای که برای داریوش مهرجویی تدارک دیده شد، در ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ انجمن فیلم کوتاه ایران بزرگداشتی برای داریوش مهرجویی ترتیب دادند که در آن نشان ایسفا را اهدا کردند.
در بخشی از مراسم به روال سال های قبل که تندیس ایسفا به یک فیلم ساز قدیمی اهدا می شد، فیلم کوتاهی پخش شد که در آن نشان ایسفا در منزل داریوش مهر جویی به او اهدا شد، این فیلم ساز سخنان کوتاهی را خطاب به فیلم سازان مطرح کرد که از اهمیت این نوع فیلم سازی سخن می گفت و تاکید می کرد که فیلم سازی کوتاه،کار سختی است چون در زمان کوتاه باید حرفت را مطرح کنی .
خالق “اجاره نشینها”، “هامون”، “لیلا”، “مهمان مامان” ، “سارا” یادآور شده بود که خودش ۱۰ فیلم کوتاه ساخته است و از دست اندرکاران آکادمی فیلم کوتاه که در این روزگار کرونا زده این نشان را به او دادند، تشکر کرده بود.
داریوش مهرجویی فیلمهای چون الماس ۳۳ ، آقای هالو، مدرسه ای که میرفتیم، بانو، درخت گلابی، میکس، دختر دایی گمشده، بمانی،طهران تهران، آسمان محبوب، نارنجیپوش، اشباح و … را هم در کارنامه هنریاش دارد و در گزارشهای بعدی مبسوطتر درباره کارنامه سینماییاش خواهیم نوشت.
*منبعی که برای تاریخ تولد داریوش مهرجویی به آن استناد شده، دانشنامه سینمای ایران تالیف عباس بهارلو است که ۱۷ آذر سال ۱۳۱۹ در آن قید شده در حالی که در برخی منابع دیگر مثل ویکیپدیا سال ۱۳۱۸ درج شده است.
شورایعالی تهیهکنندگان سینما و کانون کارگردانان سینمای ایران در بیانیهای مشترک در رابطه با قتل داریوش مهرجویی و همسرش درخواست کردند که هر چه زودتر ابعاد این فاجعه بزرگ روشن شود.
به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، در بخشی از متن این پیام که در اختیار ایسنا قرار گرفته آمده است: «شوکی غریب و ناباورانه برای سینما و همه فرهنگ ایران ، داریوش مهرجویی دانای بزرگ و پدر سینمای ایران دیشب به شکل فجیعی با همسرش به قتل رسیده است، این در کدام تعریف میگنجد که پیرمردی هشتاد و چندساله و همسرش در امن ترین مکانشان در خانه شان،اینگونه سلاخی شوند!؟ جنایت در هر کجای جهان ممکن است اتفاق بیافتد ولی دانستن حقیقت درکمترین زمان ممکن حق مردم است،خصوصا در ارتباط با هنرمندان و مشاهیرشان. از پلیس امنیت به عنوان حافظ اصلی شهروندان تقاضا میکنیم باتوجه به دوربینهای نصب شده در سکونتگاه ایشان و حفاظت بیرونی ساختمان در ساعات آینده و برای جلوگیری از بروز هرگونه شایعات، هرچه زودتر ابعاد این فاجعه بزرگ را روشن کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار پیامی نوشت: خبر فقدان تاسف بار هنرمند بزرگ سینمای ایران، استاد داریوش مهرجویی و همسرشان باعث تاثر عمیق شد.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، در پیامی نوشت: بی تردید مهرجویی از بزرگان جریان ساز سینمای ایرانی بود که در طول ۶ دهه فعالیت، آثار ماندگاری را تولید کرد. این حادثه تلخ و دردناک تا روشن شدن ابعاد آن توسط نهادهای ذیربط پیگیری میشود و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آن را با جدیت مطالبه و دنبال خواهد کرد.
وی افزود: اینجانب فقدان مهرجویی عزیز و همسر گرامیاش را به بازماندگان، جامعه هنری کشور و خانواده سینما و عموم علاقمندان ایشان تسلیت عرض مینمایم و رحمت و رضوان الهی را برای آنها مسئلت می نمایم.
داریوش مهرجویی کارگردان سینمای ایران، شب گذشته در ویلایی در فردیس کرج به همراه همسرش به قتل رسید. مرکز اطلاع رسانی پلیس البرز ساعت یک بامداد امروز اعلام کرد که علت فوت این کارگردان باسابقه کشورمان از سوی پلیس در دست بررسی است که به زودی اطلاع رسانی خواهد شد.
مرکز اطلاع رسانی قوه قضاییه نیز بامداد امروز به نقل از رییس کل دادگستری البرز به جزئیات قتل داریوش مهرجویی و همسرش پرداخت و اعلام کرد: روز گذشته قتل داریوش مهرجویی فیلمساز، نویسنده و کارگردان به همراه همسرش خانم وحیده محمدی فر در ویلای شخصی واقع در زیبادشت فردیس رخ داد که با صدور دستور قضایی، بلافاصله دادستان فردیس به همراه بازپرس ویژه قتل و تیم ویژه بررسی صحنه جرم در محل قتل حاضر شدند. همچنین به بازپرس ویژه قتل دادسرای عمومی و انقلاب فردیس، دستورات قضایی لازم برای بررسی موضوع و شناسایی و بازداشت متهمان به پلیس آگاهی استان البرز صادر شده است.
مهرجویی متولد سال ۱۳۱۸ خورشیدی و از کارگردانهای نامدار سینمای ایران است که فیلمهای مطرحی همچون هامون، دایره مینا، گاو، اجارهنشینها، سارا، پری، لیلا، مهمان مامان و سنتوری را ساخته است.