نسخه اصلاح و مرمت‌شده فیلم سینمایی «دندان مار» به نویسندگی و کارگردانی مسعود کیمیایی در موزه سینما به نمایش درمی‌آید.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط‌عمومی موزه سینما، مجموعه فرهنگی تاریخی موزه سینما فیلم «دندان مار» که توسط فیلمخانه ملی ایران اصلاح و مرمت شده را نمایش می‌دهد.
این فیلم روز چهارشنبه ۲۰ دی ساعت ۱۶ برای علاقمندان سینما در سالن فردوس روی پرده می‌رود و بعد از نمایش فیلم نشستی با حضور جواد طوسی و شاهپور عظیمی از منتقدان سینما پیرامون سینمای کیمیایی و فیلم «دندان مار» برگزار می‌شود.
«دندان مار» در جشنواره فیلم برلین برنده جایزه ویژه و نامزد جایزه خرس طلایی و همچنین برنده جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلم مونترال شده است.
در این فیلم بازیگرانی همچون فرامرز صدیقی، احمد نجفی، گلچهره سجادیه، جلال مقدم، رضا خندان، فریبا کوثری، سعید پیردوست، شاهد احمدلو نقش‌آفرینی کرده‌اند.
کریستوفر نولان با دریافت جایزه بهترین کارگردانی گلدن‌گلاب ۲۰۲۴، علاوه بر اینکه برای نخستین‌بار موفق به دریافت این جایزه می‌شود اما در گامی بلندتر، خود را نزدیک‌تر از دیگر رقبای قدرتمندی چون «مارتین اسکورسیزی» برای افتخارآفرینی در اسکار امسال می‌بیند.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، درخشش آخرین ساخته کریستوفر نولان در گلدن‌گلاب هشتادویکم، پیامی صریح به دیگر رقبای اسکاری این فیلم علی‌الخصوص قاتلان ماه گل است. گلدن‌گلاب که از آن با عنوان مقدمه‌ای برای اسکار نام برده می‌شود، برای نخستین‌بار، جایزه بهترین کارگردانی ۲۰۲۴ خود را در حضور مارتی بزرگ، به نولانی داد که یک فصل جوایز خوب را پشت سر گذاشته است.
اوپنهایمر موفق شد تا با تکیه بر محتوای خود، از دوقطبی تابستان که با باربی به راه افتاده بود، فاصله گرفته و فصل جوایز، این امکان را برای این فیلم فراهم کرد تا این اثر در کنار رقبای حرفه‌ای‌تری چون بیچارگان و قاتلان ماه گل قرار بگیرد. حالا اما یک دو قطبی میان اوپنهایمر با قاتلان ماه گل به وجود آمده و سینمادوستان، اخبار فصل جوایز را رصد کردند تا شاهد تقسیم جوایز میان این دو فیلم و البته کارهای شاخصی چون جاماندگان، بیچارگان، منطقه موردعلاقه، آناتومی یک سقوط و زندگی‌های گذشته باشند.
در این میان اما اوپنهایمر، با فاصله از دیگر رقبای خود پیشی گرفته و توانسته با نزدیک به ۱۰۰ جایزه، در صدر پرافتخارترین فیلم فصل جوایز بنشیند. راندمانی که می‌تواند با اسکار کامل شده و کلکسیون جوایز این بیوگرافی را پربارتر کند. قاتلان ماه گل اما یک‌سوم فیلم نولان جایزه گرفته و زمان طولانی فیلم در کنار ریتم کند داستان، انتقادهای بسیاری را به این فیلم وارد آورده است. در این میان فیلم جاماندگانالکساندر پین، بیش از انتظار ظاهر شده و توانسته پس از اوپنهایمر، بیشترین افتخار فصل جوایز را از آن خود کند.
حالا دیگر نولان، نزدیک‌تر از هر کارگردان دیگری برای دریافت دومین اسکار خود پس از ۱۰ سال است
این عدد و ارقام برای حدود ۱۱ هزار داور آکادمی، معانی خاصی دارد. داورانی که عمده آنها در دوقطبی تابستان، به نفع اوپنهایمر نقد نوشتند و اکنون در راند پایانی فصل جوایز، چشمشان به انتخاب‌های جشنواره‌ها و جوایز موردوثوق خود است تا رای نهایی خود را انتخاب کنند. قطعا صدرنشینی اوپنهایمر در گلدن‌گلاب امسال، تاثیر بسزایی بر روی آرای مخالفان این فیلم خواهد گذاشت و سبب جذب آرای خاکستری جمعی از داوران آکادمی خواهد شد.
حالا دیگر نولان، نزدیک‌تر از هر کارگردان دیگری برای دریافت دومین اسکار خود پس از ۱۰ سال است. این مختصات بیش از آنکه طرفداران نابغه سینمایی را خوشحال کند، طرفداران اسکورسیزی را ناراحت می‌کند که فیلم‌های اخیرش، هیچ توفیقی در اسکار نداشته است علی‌الخصوص آنکه قاتلان ماهگل، شاید آخرین فیلم کارگردان ۸۱ ساله و محبوب سینمای جهان باشد.
فیلم تاریخی «ناسوخ» در چهارمین حضور جهانی خود به سیزدهمین دوره فستیوال فیلم Lift-Off انگلستان راه پیدا کرد.
به گزارش سینمای خانگی از روابط عمومی پروژه ناسوخ، هدف از برگزاری این فستیوال نمایش مجموعه‌ای از فیلم‌های کوتاه مستقل و ویژگی‌های جهانی ارسال شده (از همه ژانرها) و از تمام صداهای جدید برای مخاطبان جهانی است.
فیلم تاریخی ناسوخ به تهیه کنندگی و کارگردانی اصغر عباسی برگرفته از کتاب ناسوخ نوشته محمد رسولی است که روایتی چندین هزار ساله از تاریخ کهن ایران باستان دارد. به همین مناسبت و به پیشنهاد دبیر این دوره از فستیوال Lift-Off از مستند ۹ دقیقه پشت صحنه این فیلم نیز در آیین گشایش همین فستیوال رونمایی می‌شود.
فستیوال فیلم Lift-Off به‌عنوان یکی از فستیوال‌هایی که از فیلم‌های مستقل حمایت ویژه دارد با داده‌های خیره‌کننده در مورد تعداد مخاطبان برای فیلم‌های مستقل، تصمیم گرفته منابع خود را برای پاسخگویی به همه با یک پلتفرم فراگیر به کار بگیرد تا تمام فیلمسازان بتوانند آثار مختلف خود را رصد و برای ساخت پروژه‌های مستقل آتی نیز در همین پلتفورم اقدام به برگزاری جلسات کوچینگ با سرمایهگذاران این حوزه کنند.
فیلمنامه فیلم تاریخی ناسوخ را مصطفی بیرانوند و اصغر عباسی به رشته تحریر در آورده‌اند و قربان نجفی، سیامک ادیب و شیوا طاهری نیز بازیگران اصلی این فیلم تاریخی هستند.
سایر عوامل این اثر عبارتند از: مدیر فیلمبرداری: مهرداد افراسیابی، طراح صحنه: حمیدرضا عامری، طراح لباس: مریم ناصری، طراح چهره‌پردازی: علی بهرامی‌فر، تدوین و اصلاح رنگ و نور: هانی سلمانی، طراحی و ترکیب صدا: مهدی جمشیدیان، موسیقی: حسین میرزاقلی، مدیر صدابرداری: حامد صمدزاده، برنامه‌ریز و دستیار اول کارگردان: محمدرضا نوری، منشی صحنه: آرزو قربانی، عکاس و تصویربردار پشت‌صحنه: نیما و سینا موسوی، تدوین مستند پشت صحنه: سینا کریمایی، مدیر تولید: نیما مجتهدی، مدیر تدارکات و جانشین تولید: مجید طالبی، مجری طرح و پخش بین‌المللی: مآفیلم؛ محصولی از مؤسسه فرهنگی‌حقوقی بزرگمهر حکیم.
سیزدهمین دوره فستیوال فیلم Lift-Off از ۱۵ تا ۲۹ ژانویه ۲۰۲۴ در شهر لندن انگلستان برگزار می‌شود.
اکران بسته فیلم کوتاه شامل منتخبی از تولیدات انجمن سینمای جوانان ایران از روز چهارشنبه ۱۳ دی ماه همزمان با روز بزرگداشت مقام مادر آغاز شده است.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط‌عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، امور پخش انجمن سینمای جوانان ایران همزمان با روز بزرگداشت مقام مادر، بسته فیلم کوتاه منتخب از تولیدات انجمن سینمای جوانان را برای نمایش آنلاین در پلتفرم‌های هاشور و تیوال از روز چهارشنبه ۱۳ دی ماه به صورت اشتراکی در دسترس مخاطبان فیلم کوتاه قرار داده است.
این چهار فیلم کوتاه عبارتند از:
فیلم کوتاه «برفک» به نویسندگی امیرمحمد عبدی و کارگردانی پگاه انصاری، داستان بانوی مسنی در حال تماشای تلویزیون است که تصویر تلویزیونش قطع و وصل می‌شود. او با کسی حرف می‌زند تا آنتن را تنظیم کند ولی … . این فیلم کوتاه به‌تهیه‌کنندگی مشترک انجمن سینمای جوانان ایران و حسین فرضی‌زاد در ژانر درام ساخته شده است و دومین اثر کارگردان به‌شمار می‌آید.
فیلم کوتاه «گجو» به نویسندگی و کارگردانی سینا محمدیان و تهیه‌کنندگی مشترک انجمن سینمای جوانان ایران و بهنام حسینخانی ساخته شده است. در «گجو»، نگار که به‌تازگی از همسرش جدا شده با پسر کوچکش وارد خانه جدیدشان می‌شوند و … .
فیلم کوتاه «شبی سیصد» را محسن نجفی‌مهری (بر اساس طرحی از علیرضا اسدنژاد) به‌نگارش درآورده و کارگردانی کرده است. داستان این فیلم که به‌تهیه‌کنندگی مشترک انجمن سینمای جوانان ایران و امیر مهرنیا تولید شده است، درباره احسان است که دلش نمی‌خواهد ویلای‌شان اجاره داده شود در حالی که همه کنار خیابان می‌خواهند ویلای‌شان را اجاره بدهند.
فیلم کوتاه «تی‌یَره» وسیله روغن‌گیری زیتون است؛ در داستان این فیلم تی‌یَره در بازی کودکانه توسط شهریار دوست حکمت، پاره می‌شود. گوهر و حکمت، می‌ترسند ماجرا را به مادر بگویند چرا که مادرشان نوبت روغن‌گیری گرفته و به تی‌یره احتیاج دارد … . این فیلم کوتاه به‌نویسندگی و کارگردانی مصطفی مهربان و تهیه‌کنندگی مشترک انجمن سینمای جوانان ایران – دفتر رودبار و وحید کشاورز ساخته شده است.
فیلم سینمایی «بوی خون» به نویسندگی و کارگردانی علیرضا شاه‌حسینی با حضور عوامل فیلم، بازیگران، هنرمندان و اصحاب رسانه در پردیس سینمایی چارسو اکران شد.
به گزارش مهر به نقل از مشاور رسانه‌ای فیلم، فیلم سینمایی «بوی خون» به نویسندگی و کارگردانی علیرضا شاه‌حسینی و تهیه‌کنندگی محمدرضا یکانی به روح پاک شهدای حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان تقدیم شد.
محمدرضا یکانی تهیه‌کننده «بوی خون» در ابتدای مراسم گفت: از اینکه «بوی خون» روی پرده سینما اکران می‌شود بسیار خوشحالم و ساخت این فیلم با مشکلات زیادی همراه بود که توسط علیرضا شاه‌حسینی کارگردان اثر برطرف شد.
وی ادامه داد: این فیلم به دلیل اینکه در ژانر وحشت ساخته شده با ممیزی‌های زیادی روبرو بود که توسط کارگردان، فیلمنامه مجددا بازنویسی شد تا بتوانیم پروانه ساخت بگیریم. پروانه نمایش فیلم با حذف چند پلان دریافت شد و به لطف خدا فیلم به مرحله اکران و رونمایی رسید.
سپس محمدجواد شهبازی سرمایه‌گذار اثر از عوامل و بازیگران تشکر کرد و گفت: تولیدات سینمایی در ژانر وحشت بسیار کم است. امیدوارم این فیلم بتواند مخاطبان زیادی را با خود همراه کند.
علیرضا شاه‌حسینی کارگردان ضمن تشکر از حاضران در سالن گفت: با توجه به اینکه تنها چند ساعت از حادثه تروریستی کرمان گذشته است فیلم «بوی خون» را به روح پاک شهیدان این حادثه تقدیم می‌کنم.
وی ادامه داد: این فیلم با سختی‌های زیادی همراه بود. امیدوارم «بوی خون» با مخاطبان ژانر وحشت ارتباط برقرار کند. از تمام بازیگران و عوامل که در این مدت همراه من بودند تشکر می‌کنم.
در پایان مراسم از تمام عوامل و بازیگران با لوح تقدیر توسط علیرضا شاه‌حسینی کارگردان اثر، قدردانی شد.
«بوی خون» در ژانر وحشت ساخته شده و در خلاصه داستان آن آمده: «آنها همه چیز را بو می‌کنند.»
علیرضا شاه‌حسینی فیلم‌های بلند سینمایی «عرفان»، «کی داده کی گرفته»، «خلوت دل» و «می تو» را در کارنامه کاری خود دارد.
«آغوش باز» تازه‌ترین ساخته سینمایی بهروز شعیبی است که فضایی متفاوت نسبت به دیگر آثار کارنامه او دارد.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط‌عمومی فیلم، بهروز شعیبی فیلم سینمایی «آغوش باز» را به تهیه‌کنندگی علی سرتیپی ساخت. این فیلم که اولین همکاری شعیبی و سرتیپی است، پیش از این با نام «هم‌آهنگ» پروانه ساخت گرفته بود که به تازگی به «آغوش باز» تغییر نام داده است.
فیلمنامه «آغوش باز» را مهرداد کوروش‌نیا و محمدسجاد نجفی به طور مشترک نوشته‌اند. «آغوش باز» ششمین اثر سینمایی بهروز شعیبی است که پیش از این کارهایی چون «بدون قرار قبلی»، «روز بلوا»، «دارکوب»، «سیانور» و «دهلیز» را ساخته است.
همزمان با اعلام عوامل پشت دوربین، از اولین عکس پشت‌صحنه و لوگوی فیلم نیز منتشر شد.
برخی از عوامل فیلم سینمایی «آغوش باز» عبارتند از کارگردان: بهروز شعیبی، تهیه‌کننده: علی سرتیپی، مجری طرح و سرمایه‌گذار: محمدمهدی عسگری، نویسندگان: مهرداد کوروش‌نیا و محمدسجاد نجفی، مدیر فیلمبرداری: علیرضا برازنده، تدوین: خشایار موحدیان، مدیر تولید: مسعود زمانی، موسیقی: مسعود سخاوت‌دوست، طراح چهره‌پردازی: فاطمه کمالی و زهرا کمالی، برنامه‌ریز: حامد مختاری، طراح جلوه های بصری: محمد برادران، طراح صحنه: محمدرضا میرزامحمدی، طراح لباس: شیوا رشیدیان، طراحی و ترکیب صدا: حسین قورچیان، صدابردار: عباس رستگارپور، مدیر تدارکات: مرتضی اسکندری، منشی صحنه: غزل رشیدی، عکاس: مسعود اشتری، روابط عمومی: محمد کفیلی، طراح لوگو: روح‌الله موحدی.
اکران ویژه فیلم سینمایی «ضد»، محصول سازمان سینمایی سوره، همراه با نشستی با موضوع «چهار دهه روایت سینما از تحولات سیاسی دهه ۶۰» چهارشنبه ۲۰ دی برگزار می‌شود.
به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی پروژه، همزمان با ادامه اکران فیلم سینمایی «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی، نشست «چهار دهه روایت سینما از تحولات سیاسی دهه ۶۰» به همت سازمان سینمایی سوره برگزار می‌شود.
این جلسه که با اکران ویژه فیلم سینمایی «ضد» همراه است، روز چهارشنبه ۲۰ دی از ساعت ۱۸ تا ۲۲ در سینمابهمن تهران برپا می‌شود و پس از نمایش اثر، میلاد دخانچی به عنوان میزبان و منتقد سینما، جواد موگویی مشاور تاریخی فیلم «ضد» و محمد رحمانی پژوهشگر تاریخ در میزگردی درباره بازنمایی تحولات سیاسی دهه ۶۰ در سینما صحبت می‌کنند.
علاقه‌مندان برای حضور در این مراسم می‌توانند با مراجعه به سایت گیشه ۷ بلیت خود را با ۱۰ درصد تخفیف خریداری کنند.
فیلم سینمایی «ضد» قصه نفوذ و انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی و همچنین ترور ناجوانمردانه شهید بهشتی و ٧٢ تن از یارانش را برای مخاطب به تصویر کشیده است.
حدود ۲ هفته تا آغاز به کار بخش صحنه‌ای و خیابانی جشنواره تئاتر فجر باقی مانده، این در حالی است که آثار چند بخش از جشنواره هنوز اعلام نشده‌اند.
به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، پیش‌تر محمد مهدی سقایان، دبیر چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر در گفتگو با یکی از خبرگزاری‌ها خبر داد که بخش صحنه‌ای و خیابانی این دوره از جشنواره، اول بهمن ماه آغاز می‌شود اما بخش‌های دیگری همچون تئاترهای رادیویی و تلویزیونی و بخش پژوهش از ۲۶ دی ماه ( ۸ روز دیگر) آغاز به کار می‌کنند.
بر اساس اخباری که از سوی اداره کل هنرهای نمایشی منتشر شده، تاکنون آثار راه یافته به بخش‌های تئاتر تلویزیونی و رادیویی ، تازه‌های تئاتر ایران و مسابقه دانشجویی معرفی شده‌اند.
اهالی تئاتر خوب می‌دانند که معمولا در جشنواره‌های تئاتری، آثار بخش بین‌الملل در آستانه برگزاری جشنواره معرفی می‌شوند. چراکه عموما در این بخش ملاحظاتی مانند صدور روادید و … وجود دارد و تا زمانی که حضور گروه‌های خارجی به قطعیت نرسیده باشد، نمی‌توان اخباری در این زمینه منتشر کرد.
اما در این میان آنچه قابل تامل است، این است که هنوز نمایش‌های راه یافته به بخش‌های مرور و خیابانی از سوی جشنواره اعلام نشده‌اند. هرچند گروه‌های متقاضی شرکت در بخش مرور تاحدودی از وضعیت حضور خود در جشنواره مطلع هستند، اما این موضوع به صورت رسمی اعلام نشده است.
یکی از مشکلات گروه‌های متقاضی شرکت در بخش مرور این است که اعلام دیرهنگام نتایج این بخش، سبب می‌شود گروه‌ها فرصت کمتری برای تمرین و آماده‌سازی کار خود داشته باشند که سبب افت کیفی آثار شرکت‌کننده در جشنواره تئاتر فجر می‌شود. از سوی دیگر با توجه به اینکه عموم بازیگران، علاوه بر تئاتر، در رسانه‌های تصویری هم مشغول به کار هستند، شاید این تاخیر، موجب شود که کارگردان‌ها در هماهنگ کردن بازیگران نمایش‌های خود با مسائلی رو به رو بشوند و دوباره همین نکته هم سبب افت کیفی آثار می‌شود و این در حالی است که جشنواره تئاتر فجر به عنوان ویترین تئاتر کشور تلقی می‌شود و یکی از معدود فرصت‌هایی است که گروه‌های بین‌الملل می‌توانند نظاره‌گر بخشی از آثار نمایشی کشورمان باشند.
از دیگر ویژگی‌های این دوره از جشنواره، حذف بخش اقلام تبلیغاتی و مسابقه عکس و پوستر است که واکنش برخی از عکاسان را به همراه داشت. ابراهیم حسینی، عکاسی که در چندین دوره جشنواره، دبیری بخش پوستر و عکس را بر عهده داشته است، در چند روز گذشته و در اظهارنظرهای گوناگونی نسبت به این موضوع گله داشته و عنوان کرده است که برگزارکنندگان جشنواره گفته‌اند که این بخش به دلیل صرفه‌جویی در بودجه، حذف شده در حالیکه بودجه بخش اقلام تبلیغاتی در قیاس با دیگر بخش‌های جشنواره بسیار ناچیز است و این گونه نیست که هزینه زیادی را به جشنواره تحمیل کند.
همچنین تا لحظه مخابره این خبر پوستر چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر رونمایی نشده است.
فیلم سینمایی «هاوایی» موفق شد تا طی ۳ روز نخست فروش خود، بیش از ۳ میلیارد تومان بفروشد.
به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، فیلم سینمایی هاوایی به‌عنوان هشتمین فیلم کمدی سینماها، از صبح چهارشنبه ۱۳ دی‌ماه به روی پرده سینماها رفت که توانست در نخستین‌گام، آمار قابل‌قبولی از خود به جای بگذارد.
ساخته بهمن گودرزی موفق شد تا طی ۳ روز نخست نمایش خود، با جذب حدود ۵۴ هزار مخاطب در ۹۳۰ سانس، ۳ میلیارد و ۴۱۵ میلیون تومان بفروشد.
این آمار افتتاحیه از آن جهت خوب ارزیابی می‌شود که به دلیل تعطیلی روز پنجشنبه سینماها، یکی از روزهای افتتاحیه فیلم به شنبه موکول شد که یکی از کم‌مخاطب‌ترین روزهای هفته شمرده شده و تاثیری منفی بر راندمان کلی افتتاحیه این فیلم داشت. ضمن اینکه هاوایی طی ۳ روز نخست نمایش خود، عمدتا در سینماهای تهران نمایش داشت و این آمار، بیشتر در سینماهای پایتخت و چند سینمای مرکز استان محقق شده و به همین دلیل، از تعداد سالن کمتری به نسبت چند فیلم دیگر برخوردار بود.
با این آمار، هاوایی به دومین فیلم پرفروش روزهای اخیر تبدیل شده که رقابت تنگاتنگی را با هتل در صدر جدول آغاز کرده است. با چنین عملکردی، هاوایی قطعا یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های امسال خواهد شد که می‌تواند تاثیرگذاری خوبی بر گیشه سالانه داشته باشد.
هاوایی، داستان یک ورزشکار ایرانی است که قصد دارد تا برای پیشرفت خود، زیر بار مهاجرت و پناهندگی کشور دیگری برود اما از جایی به بعد در ماجرایی قرار می‌گیرد که او را به فرد سرشناس مجازی تبدیل می‌کند و حالا ماجرا برای او به شکل دیگری رقم می‌خورد.
در این فیلم، امیر جعفری، امین حیایی، امیرحسین رستمی و ریحانه پارسا به ایفای نقش پرداخته‌اند.
سینمای دفاع‌مقدس حالا فراتر از یک ژانر، تبدیل به ظرفیتی ویژه برای روایت قصه‌ها و خلق قهرمانان ملی بر پرده نقره‌ای شده است؛ سهم این ژانر در جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر چقدر خواهد بود؟
به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، «دفاع مقدس» را حالا می‌توان به نام سینمای ایران زد، ژانری که چهار دهه است مختصات و هویت ایرانی پیدا کرده، بومی شده و مهمترین اتفاقات تاریخ معاصر را که با جز به جز زندگی مردم این سرزمین گره خورده، در دل خود روایت کرده است؛ از ژانر دفاع مقدس می‌گویم.
سینمای ایران در طول چهار دهه پس از انقلاب با آنکه خواسته انواع گونه‌های سینمایی را بیازماید اما اگر بخواهیم نگاهی به مولفه‌ها و تعریف «ژانر» داشته باشیم باید با یک واقعیت روبه‌رو شویم؛ اینکه سینمای ایران نتوانسته به استانداردهای ژانری نزدیک شود! با همه اینها «دفاع مقدس» جزو معدود گونه‌هایی است که اتفاقا در ایران متولد شده و توانسته موفق هم باشد.
روایت تولد یک ژانر بومی
دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کردجنگ ایران و عراق را می‌توان یکی از بزرگترین رخدادهای تاریخ معاصر خاورمیانه قلمداد کرد، با آنکه دو سویه این جنگ در مطبوعات و جراید و حتی در بزرگترین دادگاه‌های بین‌المللی به نام هر دو کشور درگیر ثبت شد اما مگر پشتیبانی دول دیگر و کشورهای متخاصم از رژیم بعث عراق انکارشدنی است؟ مگر می‌توان کتمان کرد که هزاران هزار تن از ایرانی‌ها در طول این جنگ به شهادت رسیدند، شماری دچار تبعات جنگ شدند و چه بسیار خانواده‌هایی که طعم تلخ آوارگی را چشیدند؟ گفتنی‌ها از این جنگ کم نیست و قصه‌ها فراوان دارد برای تصویر شدن. همین هم شد؛ از همان نخستین روزهای آغاز جنگ گروه‌های فیلمسازی عازم جبهه‌های جنگ شدند تا هزارتوی آن را به تصویر بکشند.
دهه ۶۰ با آنکه به واسطه بمباران کشور از هر سو و وجود شرایط جنگی از سخت‌ترین روزهای زندگی ایرانیان به شمار می‌رود اما سینمای آن روزگاران طلایی‌ترین دوران خود را سپری می‌کرد؛ دورانی که اتفاقا فیلم‌های جنگی پرتوفیق بودند و مخاطبان پرشمارش در آینه فیلم‌ها، زندگی مشقت‌بار در سایه جنگ و البته آرمان‌های خود را می‌دیدند؛ روزهایی پرتلاطم که سینما از تشویش آن می‌کاست؛ این را آمار و ارقام مخاطبان سینما می‌گویند.
بوی پیراهن یوسف – ۱۳۷۴
سینمای دفاع مقدس البته تا اواخر دهه ۷۰ از مهمترین گونه‌های سینمایی محسوب می‌شد؛ سینمای باورمندی که به موازات مدیران، سینماگران هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به آن داشتند و فیلم‌هایش همزمان که اقبالی را در گیشه به لحاظ فروش به خود می‌دیدند، رکوردهایی را از منظر تعداد تماشاگران هم در تاریخ سینمای ایران ثبت کردند.
اتوبوس شب – ۱۳۸۵
ژانر دفاع مقدس اما در دهه ۸۰ رو به افول رفت، نه فیلم‌هایش مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و نه سینماگران تلاشی برای جلب توجه آنها می‌کردند، اندک ساخته‌های دهه ۸۰ با یک آفت بزرگ مواجه بود؛ فیلم‌هایی که نه از منظر ساختار استانداردهایی داشتند و نه قصه‌ای گیرا که مخاطبان را با خود همراه کنند؛ فیلم‌هایی که به نظر می‌رسید صرفا برای پر کردن یک بیلان کاری تولید می‌شدند و بیشتر کارکردی برای ماندن در کشوهای مدیران داشتند که گاه حتی بعد از رونمایی در جشنواره‌ها، به واسطه کیفیت نازلشان رنگ اکران را به خود نمی‌دیدند.
تنگه ابوقریب – ۱۳۹۶
دهه ۹۰ را اما می‌توان بازگشت سینمای دفاع مقدس به روزهای اوج و شکوفایی خود دانست، فیلم‌های تولید شده در این بستر یک ویژگی تام و تمام داشت؛ ظهور فیلمسازان جوان و تا آن زمان گمنامی که فیلم‌هایی با محوریت روزهای جنگ و گروهک‌های درگیر این تخاصم را به تصویر کشیدند و بار دیگر توانستند جانی دوباره به این سینما دهند، محمدحسین مهدویان، نرگس آبیار، منیر قیدی و… از جمله آنها هستند.
سینمای دفاع مقدس در دهه ۱۴۰۰ به روایت آمار
جشنواره فیلم فجر بعد از دوره بحرانی و عجیب سی‌ونهم که در سایه سنگین فراگیری کرونا با سروشکلی متفاوت برگزار شد، در دوره چهلم فرصتی برای بازیابی و احیا به دست آورد. در این دوره از میان ۲۲ فیلم پذیرفته شده در بخش «سودای سیمرغ» سهم سینمای دفاع مقدس سه فیلم بود. شاخص‌ترین فیلم حاضر در این دوره بی‌تردید «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر بود که روایتی متفاوت از زندگی شهید مهدی باکری را به تصویر درآورد و بعدها نسخه سریالی آن با عنوان «عاشورا» روی آنتن رفت.
موقعیت مهدی
فیلم سینمایی «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و «۲۸۸۸» به کارگردانی مشترک کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری هم دو فیلم دیگر این دوره از جشنواره بودند که رنگی از دفاع مقدس داشتند و هر چند از نظر سینمایی با انتقاداتی مواجه شدند اما پرچم این، گونه سینمایی را بالا نگه داشتند. یک سال بعد و در دوره چهل و یکم اما کمیت و کیفیت تولیدات دفاع مقدسی در ویترین جشنواره فجر بهبود پیدا کرد و شاهد حضور ۶ فیلم از این ژانر در ترکیب ۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ بودیم.
فیلم‌های «غریب» به کارگردانی محمدحسینلطیفی، «سینما متروپل» به کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر و «شماره ۱۰» به کارگردانی حمید زرگرنژاد را می‌توان سه فیلم شاخص دفاع مقدسی در این دوره از جشنواره دانست که جوایز اصلی را هم از آن خود کردند.
نمایی از فیلم «شماره ۱۰»
فیلم‌های «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری، «گل‌های باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت و «های پاور» به کارگردانی هادی محمدپور هم سه فیلم دیگر جشنواره چهل و یکم بودند که به داستان‌های مرتبط با سال‌های جنگ تحمیلی پرداختند.
به این ترتیب در حالی به سومین دوره از جشنواره فیلم فجر در دهه ۱۴۰۰ نزدیک می‌شویم که آمار فیلم‌های دفاع‌مقدسی حاضر در جشنواره از ۳ فیلم در دوره چهلم به ۶ فیلم در دوره چهل‌ویکم رسید و شواهد نشان می‌دهد در دوره چهل‌ودوم شاهد افزایش این سهم خواهیم بود.
کارویژه‌ای برای احیای یک ژانر بومی
«هنوز بسیاری از اتفاقات بزرگ و شگرف هشت سال دفاع مقدس به زبان تصویر در نیامده و بر پرده سینماها نقش نبسته و هنوز دوربین سینما مجالی برای بازنمایی آن حماسه‌ها و آن قهرمانان نیافته است. بی‌شک غبارزدایی از تاریخ دفاع مقدس یکی از وظایف ذاتی سینما در برهه کنونی است که امید است به همت و اراده سینماگران و مدیران و مسئولان مختلف این مهم به فرجامی خوش منجر شود. چرا که تاریخ دفاع مقدس در این سرزمین همیشگی و ماندگار است و سینما در ارائه این تصویر نقش اساسی دارد.» این جملات بریده‌ای از یادداشت محمد خزاعی در مقام رئیس سازمان سینمایی است که به مناسبت هفته دفاع مقدس منتشر شد.
امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کردمروری‌بر سرفصل سیاست‌های مسئولان فعلی سازمان سینمایی، حکایت از آن دارد که توجه به احیای ژانر دفاع مقدس، در کنار سیاست کلان‌تر ایجاد تنوع ژانر در فضای تولید و اکران سینمای ایران، به‌صورت ویژه در دستور کار مدیران سینمایی قرار داشته است و کیفیت اجرای این سیاست امروز می‌تواند صورت یک مطالبه رسانه‌ای به خود بگیرد.
کمااینکه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم پیش‌تر تأکید کرده و صراحتا گفته بود: «برنامه قطعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه حمایتی مربوط به تولیداتی هنری با مضمون دفاع مقدس و حوزه مقاومت است. در ژانرهای دیگر نیز همچون طنز، اجتماعی و …. آثاری در دست تولید هستند. اما ما به طور ویژه حمایت‌های خود را از آثاری به عمل می‌آوریم که مربوط به حوزه دفاع مقدس و مقاومت می‌شوند.»
جشنواره چهل‌ودوم فیلم فجر از این منظر می‌تواند به‌صورت ویژه‌تر زیر ذره‌بین قرار بگیرد. به‌خصوص که مجتبی امینی در مقام دبیر این رویداد چندی پیش ضمن اشاره به استقبال فیلمسازان از این دوره از جشنواره در گزارشی آماری درباره ترکیب فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره گفت: «امسال ۵ فیلم کودک و ۱۱ فیلم طنز، به صورت جدی پیگیر بودند در جشنواره باشند و ۷ فیلم سینمای دینی و ۱۵ فیلم دفاع مقدسی هم در میان آثار متقاضی حضور دارد. امسال رقابت سخت پیش می‌رود، فرآیند انتخاب کار سختی است و ۲۲ فیلم در بخش رقابتی و ۱۱ فیلم در بخش فیلم اولی‌ها حضور دارند که مخاطبان را شگفت زده خواهد کرد.»
در همین راستا، محمد خزاعی به تازگی اعلام کرده است: «تولید آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دولت سیزدهم افزایش چشمگیری داشته که یک نمونه آن حضور هشت اثر سینمایی در جشنواره فجر امسال است.» اما فراتر از کمیت تولیدات حاضر در جشنواره فیلم فجر، باید دید کیفیت این آثار چقدر می‌تواند متضمن احیای ژانر دفاع مقدس، به‌عنوان ژانری بومی و در عین حال پرمخاطب در فرآیند اکران سینمای ایران باشد.
قهرمان‌ها در صف «فجر۴۲»
از فهرست ۱۱۵ فیلم متقاضی حضور در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، هنوز تعداد زیادی از آثار در سکوت خبری به سر می‌برند و طبیعتا به دلیل در دست نبودن اطلاعات قطعی درباره همه این آثار، نمی‌توان درباره سهم تولیدات دفاع‌مقدسی در میان آنها هم با قطعیت گزارش کرد اما تا همین امروز و براساس خبرهای رسمی منتشرشده درباره برخی پروژه‌ها می‌توان درباره احتمال رونمایی برخی تولیدات شاخص در این حوزه، در جشنواره پیش رو گمانه‌زنی کرد.
سازمان سینمایی اوج که حمایت از تولیدات دفاع مقدسی را طی سال‌های گذشته نیز در دستور کار خود داشته امسال با دو فیلم شاخص در این حوزه برای حضور در جشنواره فجر دورخیز کرده است. فیلم سینمایی «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران یکی از این آثار است که رونمایی از تصویر سجاد بابایی در نقش شهید مهدی زین‌الدین از این پروژه، بازتاب بسیاری در محافل سینمایی داشت. بابایی سال گذشته سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را برای فیلم «استاد» دریافت کرده بود و حالا ایفاگر نقش اصلی در یک فیلم دفاع‌مقدسی شده است. مهدی شامحمدی هم به‌رغم تجربه‌هایی که در حوزه مستندسازی در کارنامه خود داشته، از فیلمسازان فیلم‌اولی جشنواره امسال به حساب می‌آید.
حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره «آسمان غرب» است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشددیگر پروژه سازمان اوج، فیلم سینمایی «قرارگاه سری» به کارگردانی دانش اقباشاوی است که این فیلم در همکاری با بنیاد سینمایی فارابی به مرحله تولید رسیده و قرار است روایت‌گر بخشی از زندگی شهید علی هاشمی و نقش او در شناسایی و طرح ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت باشد. تهیه‌کنندگی این پروژه را جلیل شبانی برعهده دارد که سال گذشته با فیلم «سرهنگ ثریا» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت.
اما دیگر سازمانی که با دست پر در تدارک حضور در چهل‌ودومین جشنواره فجر است، سازمان سینمایی سوره است که در سبد تولیدات خود، یک فیلم مرتبط با دوران دفاع مقدس هم دارد. فیلم سینمایی «آسمان غرب» که محصول مشترک سازمان سوره و بنیاد سینمایی فارابی است، روایتی از روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی و نقش کلیدی شهید علی‌اکبر شیرودی در آن ایام را به تصویر درآورده است.
حضور میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی از اصلی‌ترین کنجکاوی‌ها درباره این پروژه است که به نظر می‌رسد از نظر پروداکشن تولید هم از پروژه‌های پرسروصدای جشنواره امسال باشد. تهیه‌کنندگی این فیلم را حبیب والی‌نژاد برعهده دارد که تجربه تهیه‌کنندگی فیلم‌های شاخصی همچون «ایستاده در غبار» را در همین حال و هوا در کارنامه خود دارد. والی‌نژاد در همکاری دیگری با سازمان سوره، فیلم «احمد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را هم در دست تولید دارد که هرچند مرتبط با سال‌های دفاع مقدس نیست اما به نقش شهید احمد کاظمی در ساعات ابتدایی زلزله بم، پرداخته است.
نمایی از فیلم «مجنون»
فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد و تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد که این روزها مراحل پایانی را سپری می‌کند قصه‌ای نوجوانانه دارد و در بستر دفاع مقدس روایت می‌شود. این فیلم اقتباسی از کتاب «باغ کیانوش» است که بر اساس آنچه در این کتاب آمده است این فیلم موضوعی مرتبط با شهر همدان در دهه ۶۰ را دارد.
بنیاد فرهنگی روایت هم این روزها با فیلم «قهرمان جندی شاپور» در تدارک حضور در جشنواره فیلم فجر است. فیلمی به کارگردانی مهدی صاحبی و تهیه‌کنندگی ابوذر پورمحمدی که روایتی از زندگی شهید مجید بقایی از همرزمان شهید حسن باقری در سال‌های دفاع مقدس است. در این فیلم مرتضی امینی‌تبار، نادر سلیمانی، یوسف تیموری و… به ایفای نقش می‌پردازند.
قهرمان جندی شاپور
فیلم سینمایی «آن دو» به کارگردانی مرتضی رحیمی و تهیه‌کنندگی سید علیرضا سبط احمدی هم از دیگر فیلم‌های دفاع‌مقدسی است که این روزها آخرین مراحل تولید را سپری می‌کند. در این فیلم بازیگرانی همچون قدرت‌الله ایزدی و علیرام نورایی ایفای نقش کرده‌اند و آن‌طور که از خلاصه داستان رسمی‌اش برمی‌آید احتمالا حال و هوایی ویژه مخاطبان نوجوان هم داشته باشد.
«دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاه‌حسینی و تهیه‌کنندگی سیدسعید سیدزاده هم از دیگر فیلم‌های دفاع مقدسی در حال تولید است و احتمال رونمایی از آن در جشنواره فجر وجود دارد. شاخص‌ترین ویژگی این پروژه سوژه متفاوت آن است که به نقش زنان در فرآیند خدمات رسانی به رزمندگان پرداخته و قصد دارد روایتی از شستشوی البسه خونین رزمندگان در آب کارون را به تصویر درآورد.
با این حال در میان آثار تولید شده با موضوع جنگ فیلم هایی درباره محور مقاومت هم متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر شده اند که از آن جمله می توان به فیلم سینمایی «قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانی پور و با بازی شهرام حقیقتدوست اشاره کرد.
