رسانه سینمای خانگی- روایت شانزده ساله از یک «حقیقت»

در حالی که کمتر از ۲ ماه به برگزاری هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» زمان مانده است، به بازخوانی برترین فیلم‌های دوره‌های گذشته این رویداد پرداخته‌ایم.

به گزارش خبرنگار مهر، جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» مهمترین محفل فعالان و علاقه‌مندان سینمای مستند در ایران است. این رویداد در حالی امسال به هفدهمین دوره خود می‌رسد که در ۱۶ دوره گذشته جایزه بهترین فیلم مستند مهم‌ترین جایزه این جشنواره بوده است.

کمتر از ۲ ماه تا آغاز هفدهمین دوره از جشنواره «سینماحقیقت» باقی مانده است. در هر دوره از جشنواره و در رقابت داغ مستندها، معمولاً یک فیلم در آیین اختتامیه تندیس بهترین فیلم را دریافت می‌کند، که این امر باعث شده برای دوستداران سینمای مستند، همیشه جایزه بهترین فیلم واجد ارزش ویژه ای باشد. بحث و تمرکز رسانه‌ای هم درباره بهترین مستند هر دوره، بیش از آثار دیگر است.

از این رو در گزارش پیش رو به معرفی بهترین مستندهایی که جشنواره «سینماحقیقت» در این ۱۶ دوره به علاقه‌مندان معرفی کرده است، می‌پردازیم.

عزیز؛ داستان حماسی یک زن پولادین

در شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» جایزه بهترین فیلم مستند به مهدیه سادات محور جعفری برای تهیه‌کنندگی و کارگردانی «عزیز» تعلق گرفت.

مستند نیمه‌بلند «عزیز» روایت زندگی حماسی یک زن پولادین است که یکه و تنها با خانواده پرجمعیتش در خانه‌ای ساده در پاکدشت کرج زندگی می‌کند، او تلاش می‌کند خانواده‌اش را حفظ کند و در این مسیر، استوار و پرانگیزه است.

قلعه برقرار؛ داستان آبادانی در حاشیه کویر

در جشنواره پانزدهم جایزه بهترین فیلم مستند به فرشاد فداییان و الهه نوبخت برای تهیه‌کنندگی مستند «قلعه برقرار» رسید.

این مستند که فرشاد فداییان آن را ساخته است، داستان فردی به نام مرتضی را روایت می‌کرد که همه زندگی‌اش را در شهر می‌فروشد و در حاشیه کویر، قلعه‌ای قدیمی متصل به هکتارها زمینِ سال‌ها رها شده و کشت نشده و هزاران هکتار مرتع نیمه خشک برای چرای گله مختصری که دارد و یک رشته قنات مخروبه، می‌خرد. به تدریج، مرتضی به کمک همسر و گاه پسرانش، قنات مخروبه را احیا و زمین را برای کشت آماده می‌کند. او حالا سی سال است که همه زندگی‌اش را به مزرعه خودش منتقل کرده است.

جاهای خالی پر شود؛ چالش‌های طلاق والدین برای یک دختر

بهترین فیلم مستند چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به مستند «جاهای خالی پر شود» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی عطیه زارع‌آرندی رسید.

این مستند برشی از زندگی دختر بچه‌ای ۱۰ ساله را نشان می‌دهد که پدر و مادرش جدا شده و هر کدام دوباره ازدواج کرده‌اند. به همین دلیل این دختر نزد پدربزرگ و مادربزرگ مادری‌اش زندگی می‌کند. با وجود محبت بی‌دریغ آنها، این دختر دچار وضعیتی پیچیده است که ناگزیر او را مجبور به انتخاب‌های دشوار می‌کند. او میان پدر، مادر و درگیری‌های اجتناب‌پذیر آنها معلق است.

گلوله باران؛ از آسمان باران می‌بارد و از زمین گلوله

نشان فیروزه بهترین فیلم مستند سیزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به مرتضی شعبانی تهیه کننده فیلم «گلوله‌باران» رسید. این فیلم مستند را مرتضی پایه شناس و حسین مومن ساخته‌اند که درباره ۲ فیلمبردار است که همراه با گروهی نظامی عازم خط درگیری می‌شوند.

در میانه راه یکی از فیلمبرداران توسط تک‌تیرانداز دشمن مجروح می‌شود. او نمی‌تواند به راه رفتن ادامه بدهد. ساعت‌ها به سختی می‌گذرد. وضعیت پیچیده‌تر می‌شود، از آسمان باران می‌بارد و از زمین گلوله. مرتضی پایه شناس، با «گلوله باران» مسیری تازه را در سینمایش آغاز کرد، مسیری که برای تعدادی از مستندسازان جذاب بود.

خانه‌ای برای تو؛ داستان جدال با سرطان

جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در دوازدهمین دوره نشان فیروزه را به مهدی شامحمدی برای مستند «خانه‌ای برای تو» اهدا کرد.

این مستند که مهدی بخشی مقدم آن را ساخته است، داستان یک جوان ۳۰ ساله گیلانی به نام داوود است که کمتر از یک سال از ازدواجش می‌گذرد و در شغلش دچار ورشکستگی شده است. او همزمان متوجه می‌شود که به سرطان پیشرفته‌ای دچار شده و در این شرایط برای زندگی‌اش تصمیمات جدیدی می‌گیرد.

مهدی بخشی مقدم و مهدی شامحمدی در زمینه ساخت مستندهای اجتماعی، ترکیب موفقی هستند که در شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» با «خونه مامان شکوه» حضور داشتند.

بانو قدس ایران؛ داستان زندگی همسر امام خمینی (ره)

در یازدهمین جشنواره «سینماحقیقت» تندیس فیروزه بهترین فیلم به تهیه‌کننده فیلم «بانو قدس ایران» موسسه عروج فیلم تعلق گرفت. این مستند که مصطفی رزاق کریمی آن را ساخته است، روایتی منسجم و ماندگار را از زندگی و حیات خانم خدیجه ثقفی همسر فقید رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) را به نمایش می‌گذارد.

رونمایی از این مستند در یازدهمین دوره جشنواره بسیار مورد توجه قرار گرفت.

مصطفی رزاق کریمی سال گذشته ساخت مستندی درباره زندگی حجت الاسلام احمد خمینی را شروع کرد و احتمالاً با این فیلم در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد.

صفر تا سکو؛ داستان خواهران ووشوکار

در دوره دهم جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» نشان فیروزه بهترین فیلم به مهتاب کرامتی و طهورا ابوالقاسمی ۲ تهیه‌کننده فیلم «از صفر تا سکو» اهدا شد. مستندی که در اکران عمومی پس از جشنواره، بسیار موفق بود.

«صفر تا سکو» به کارگردانی سحر مصیبی روایتگر زندگی خواهران منصوریان، ووشوکاران اهل سمیرم است که قهرمان جهان و ایران شدند. این مستند به بخش‌های مهمی از زندگی ورزشی و شخصی خواهران منصوریان از تمرین با امکانات کم و مشکلاتی که آنها در طی این مسیر داشتند، پرداخته است.

فصل هرس؛ داستان مدعی کشف داروی سرطان

نشان فیروزه نهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به مهدی شامحمدی تهیه‌کننده فیلم «فصل هَرَس» تعلق گرفت.

این فیلم به کارگردانی لقمان خالدی ساخته شد و یکی از فیلم‌های مهم آن دوره از جشنواره «سینما حقیقت» بود. «فصل هرس» داستان فردی به نام قاسم تک دهقان را دنبال می‌کرد که مدعی است داروی سرطان را کشف کرده است اما او جهت اثبات ادعایش دچار چالش‌هایی می‌شود.

از ابرها در راهند تا حیات در رگ‌های سرد

جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در دوره هشتم جایزه بهترین فیلم خود را به ۲ مستند اهدا کرد. در این دوره جایزه بهترین فیلم جشنواره به صورت مشترک به محمدعلی فارسی تهیه‌کننده مستند «ابرها در راهند» و فتح‌الله امیری تهیه‌کننده مستند «حیات در رگ‌های سرد» اهدا شد.

مستند «ابرها در راهند» را محمدعلی فارسی ساخته و داستان آن با ارایه تصاویر بکر و جذاب از تجمعات در اروپا، از اسلامی سخن می‌گوید که منشا آن، انقلاب اسلامی ایران است و پیام متفاوتی دارد.

مستند «حیات در رگ‌های سرد» به کارگردانی فتح‌الله امیری نیز به بررسی رفتارهای منحصر به‌فرد و رازهای زندگی خزندگان استان ایلام می‌پردازد. در این فیلم گونه‌های نادری چون افعی دم عنکبوتی برای اولین بار در جهان به نمایش در می‌آید.

خاطراتی برای تمام فصول؛ داستان درمان مجروحان شیمیایی در اتریش

هفتمین دوره از جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» جایزه بزرگ و نشان فیروزه خود را به مرتضی رزاق کریمی تهیه‌کننده مستند «خاطراتی برای تمام فصول» اهدا کرد.

این مستند که مصطفی رزاق کریمی آن را ساخته است ناگفته‌هایی از داستان درمان مجروحان شیمیایی ایرانی در کشور اتریش در دروان جنگ تحمیلی را به تصویر کشیده است. این مستند با توجه به خاطرات فیلمساز در مدت اقامتش در کشور اتریش و در کنار آلام جانبازان شیمیایی ایران ساخته شده است. آنهایی که «از کرخه تا راین» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا را دیده باشند، می‌توانند رد و نشانی از شخصیت‌های آن فیلم را در «خاطراتی برای تمام فصول» بیابند.

در این دوره از جشنواره، مستند «خان آخر» به کارگردانی گل‌اندام صفر تندیس بهترین مستند کوتاه، فیلم «لطفا بوق نزنید» ساخته رضا فرهمند تندیس بهترین فیلم مستند نیمه بلند و مستند «در پناه بلوط» ساخته مهدی نورمحمدی تندیس بهترین فیلم مستند بلند را به دست آوردند.

رودخانه لیان؛ داستان یک رود

در دوره ششم جشنواره «سینماحقیقت»، بهترین فیلم مستند کوتاه جشنواره به نوا رضوانی تهیه‌کننده مستند «ظغال» اهدا شد. همچنین تندیس بهترین فیلم مستند میان مدت جشنواره به محمد احسانی کیاسری تهیه‌کننده مستند «گنبد مینا» تعلق گرفت.

در دوره ششم این رویداد تندیس بهترین فیلم بلند جشنواره به مستند «رودخانه لیان» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی رامتین بالف رسید. داستان مستند «رودخانه لیان» درباره ۲ رودخانه مهم «حله» و «مند» است که وارد استان بوشهر می‌شوند و در نهایت به خلیج فارس می‌ریزند. در این مسیر زندگی حیات وحش، پوشش گیاهی، میراث طبیعی و تاریخی حاشیه این ۲ رود با روایتی متفاوت به تصویر کشیده شده است. این مستند سفری نیز به درون آب خواهد داشت و مخاطب خود را با موجودات آبزی این ۲ رود آشنا می‌کند. علاوه بر موجودات ساکن این رود و حاشیه آن، پرندگان مهاجر نیز در این مستند به تصویر کشیده شده‌اند.

خلیج فارس؛ داستان خلیج همیشه فارس

در دوره پنجم جشنواره «سینماحقیقت»، بهترین فیلم مستند کوتاه جشنواره به احمد بیوته تهیه‌کننده مستند «عروسی عشایر» به کارگردانی حسن قهرمانی اهدا شد. همچنین تندیس بهترین فیلم مستند میان مدت جشنواره به مهدی زمانپور کیاسری تهیه‌کننده و کارگردان مستند «مشتی اسماعیل» رسید.

تندیس بهترین فیلم مستند بلند جشنواره هم به اُرد عطارپور تهیه‌کننده و کارگردان مستند «خلیج‌فارس» اهدا شد. مستند «خلیج فارس» با ارایه اسناد مکتوب، صوتی و تصویری مختلف از مدارک ثبت شده تاریخی از اصالت نام خلیج فارس می‌گوید. در این فیلم اسناد مکتوب، صوتی و تصویری از کشورهای مختلف عربی مخاطب را جذب می‌کند.

از «صحرای زنده» تا «حقیقت گمشده»

در جشنواره چهارم تندیس بهترین فیلم مستند کوتاه به‌طور مشترک به «صحرای زنده» سیدحسین صافی و «زندگی زیباست» سیدعباس سجادی، بهترین فیلم مستند نیمه بلند به «آریو برزن» خسرو حیدری و جایزه بهترین فیلم مستند بلند نیز به «حقیقت گمشده» محمدعلی فارسی تعلق گرفت.

از «روز پایان» تا «جای خالی آقا یا خانم ب»

در سومین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» نیز نشان فیروزه بهترین فیلم مستند کوتاه به نرگس آبیار کارگردان «روز پایان»، نشان فیروزه بهترین فیلم مستند نیمه بلند به محسن رمضان زاده کارگردان فیلم «این خانه روشن است» و نشان فیروزه بهترین فیلم مستند بلند به فیما امامی و رضا دریانوش کارگردانان فیلم «جای خالی آقا یا خانم ب» اهدا شد.

از «میدان بی حصار» تا «تینار»

در دومین جشنواره «سینماحقیقت» هم بهترین فیلم مستند کوتاه به مهرداد زاهدیان برای فیلم «میدان بی‌حصار»، بهترین فیلم مستند نیمه‌بلند به محمدحسن دامن‌زن برای فیلم مستند «طرقه» و بهترین فیلم مستند بلند به مهدی منیری کارگردان فیلم مستند «تینار» اهدا شد.

از «سرزمین گمشده» تا «قدرت»

در اولین جشنواره بین‌المللی سینمای مستند ایران «سینماحقیقت» که مهر ماه ۱۳۸۶ برگزار شد، جایزه بهترین مستند بلند به وحید موسائیان برای مستند «سرزمین گمشده» و دلارام کارخیران برای مستند «کودک دیروز خیال» اهدا شد.

دیپلم افتخار بهترین مستند کوتاه به کیوان علی محمدی و امید بنکدار برای مستند «M.D.M.A» و پریوش نظریه برای مستند «نزدیک‌تر از نفس» و نشان فیروزه به مهرناز اسدی برای مستند «قدرت» اهدا شد.

رسانه سینمای خانگی- جشنواره «فیلم کوتاه مدرسه» سیار شد

اولین سینماسیار جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» به مناسبت روز دانش‌آموز سفرهای خود را آغاز کرده است و در مناطق کم‌برخوردار ۱۵ استان کشور فیلم‌های جشنواره دانش‌آموزی را نمایش می‌دهد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی جشنواره، محمد درویشی دبیر جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» با بیان اینکه شهرها با دسترسی دشوار یا بلیت گران سینما، مورد توجه برای سفر سینماسیار هستند، گفت: اولین سینماسیار جشنواره «فیلم مدرسه» به مناسبت روز دانش‌آموز سفرهای خود را آغاز کرده است و در مناطق کم‌برخوردار ۱۵ استان کشور فیلم‌های جشنواره دانش‌آموزی را نمایش می‌دهد. این سینماسیار به شهرهای طالقان، قزوین، رودبار، طارم، خلخال، میانه، تکاب، بیجار، سنقر، دلفان، نهاوند، شازند، کاشان، قم و گرمسار سفر خواهد کرد.

وی افزود: در این سینماسیار، فیلم‌های «منصور»، «لوپتو» و ۲ فیلم هم از برگزیده جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» در ۲ مقطع متوسطه اول و متوسطه دوم نمایش داده می‌شود.

درویشی یادآور شد: ما با ورود به هر استان، علاوه بر نمایش فیلم برای کودکان و نوجوانان، به شناسایی استعدادها و علاقه‌مندان به فیلمسازی می‌پردازیم و برای آنها برنامه‌های تشویقی و آموزشی خواهیم داشت. در ادامه بعد از ارزیابی‌های ما، این فیلمسازان وارد باشگاه‌های تولید می شوند و دست به فیلمسازی می‌زنند تا به نوجوانان فیلمساز تبدیل شوند.

دبیر جشنواره ادامه داد: جشنواره «فیلم مدرسه» از سومین دوره برپایی با حوزه هنری انقلاب اسلامی همکاری داشته است و از سال گذشته با راه اندازی حوزه هنری کودک و نوجوان این همکاری به شکل جدی‌تر ادامه یافت که در نهمین دوره برپایی جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه»، حوزه هنری کودک و نوجوان برگزارکننده اصلی آن است.

دبیر اجرایی جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» عنوان کرد: بخش‌های اصلی نهمین جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» شامل موضوعات داستانی، انیمیشن، مستند، نماهنگ و آیتم تلویزیونی و بخش جانبی این رویداد شامل موضوعات فیلمنامه‌نویسی، موسیقی فیلم و نماهنگ و اقلام تبلیغاتی فیلم نظیر پوستر، عکس پشت صحنه و تیزر است که دانش‌آموزان برای شرکت در این جشنواره می‌توانند به صورت فردی یا گروهی یا به صورت مشترک و بدون محدودیت در ارسال تعداد آثار در این رویداد حضور داشته باشند.

وی در پایان بیان کرد: علاقه‌مندان برای شرکت در نهمین دوره جشنواره «فیلم کوتاه دانش آموزی مدرسه» می‌توانند تا پایان آذر ماه آثار خود را به تارنمای جشنواره به آدرس www.madresefestival.ir ارسال و بارگذاری کنند. اختتامیه این جشنواره نیز اسفند ماه سال جاری با معرفی برگزیدگان برگزار خواهد شد.

رسانه سینمای خانگی- آنچه از مقاومت در سینما دیده‌ایم

 مقاومت قدمتی به اندازه عمر انسان دارد و حدود و قوانینی نانوشته برپایه طبع او. پیش از آنکه سینما متولد شود، در قرن‌ها پیش از میلاد مسیح تصویر مقاومت در ادبیات یونانی آمده بود. تصویری از نوعی جنگ که بر سر بقا بنیان نشده، بلکه موضوعیت جنگ، شرافت و ناموس و سرزمین است.

به گزارش سینمای خانگی از ایرنا، «آخلیوس نگاهی پر ازخشم به او کرد و گفت: ای هکتور، ای دشمن شوم، خودداری کن درباره هیچ پیمانی با من سخن بگویی. چون هیچ پیمانی میان شیر و آدمیزاده نیست. چون گرگ و بره با هم سازگار نمی‌زیند، بلکه در جنگ جاودانیاند..» ایلیاد، سرود بیست و دوم در ایلیاد هومر، داستان دزدیدن هلن توسط شاهزاده پاریس، جنگی طولانی میان یونانیان و آخایی‌ها آغاز می‌کند که به محاصره ۱۰ ساله شهر تروا منجر می‌شود.


هلن، مرز دعوا میان دو طرف است که تظلم‌خواهی و حقانیت را دستمایه جنگ و مقاومت می‌کند و همه تلاش مردم آخایی در طول داستان را بر این سعی شکل می‌دهد که دروازه‌های شهر را از هجوم دشمن دور نگه دارند.
از بهترین فیلم‌هایی که در سال‌های آغازین سینما با این تکنیک و درباره مقاومت ساخته شد، فیلم «رزمناو پوتمکین»(۱۹۲۵) اثر «سرگئی آیزنشتاین» است. این فیلم داستان مقاومت مردم در شهر مسکو و در مقابل سربازان تزار است که در نهایت با پیروزی مردم و پیوستن سربازان به انقلاب پایان می‌یابدقرن‌ها بعد در سینما ایده مقاومت به تصویر آمد. ایده‌هایی که نقطه تولدی برایش وجود ندارد چون همیشه در فرهنگ ملل وجود داشته، برایش شعر گفته شده بود و داستان‌ها و نمایش‌نامه‌های بسیاری نوشته شده بود و فقط صورت خود را تغییر می‌داد؛ اما تمایز سینما با انواع پیشین خود این بود که سینما در بیانگری به تصویر محتاج بود. چیزی که تهیه آن از کلمه دشوارتر است زیرا لازم بود آن تصویر آنقدر غنی باشد تا بتواند مفهوم سنگینی مانند مقاومت را بر خود حمل کند.

این دیگر خروج کارگران از کارخانه و یا ورود قطار به ایستگاه نبود و چون از روزمرگی فاصله داشت نیازمند تمهید و تغییری در سینما بود. این تغییر به زودی اتفاق افتاد و در روسیه با تئوری مونتاژ، تصاویر مهیای القای حس کشمکش و تضاد شدند.

از بهترین فیلم‌هایی که در سال‌های آغازین سینما با این تکنیک و درباره مقاومت ساخته شد، فیلم «رزمناو پوتمکین»(۱۹۲۵) اثر «سرگئی آیزنشتاین» است. این فیلم داستان مقاومت مردم در شهر مسکو و در مقابل سربازان تزار است که در نهایت با پیروزی مردم و پیوستن سربازان به انقلاب پایان می‌یابد.

توجه به نقش توده در مقاومت و آگاهی پیش از آن، از نکات مهم فیلم است که در دیگر آثار آیزنشتاین به عنوان یک کارگردان ایدئولوگ قابل مشاهده است.

مردم و دفاع از انقلاب و مقاومت

در تاریخ سینما تعداد فیلم‌هایی که به موضوع انقلاب و مقاومت در بطن آن می‌پردازند کم نیست، اما نکته‌ای که بعضی فیلم‌ها را در بیان مفهوم مقاومت از دیگران جدا می‌کند تصویر دفاع از شهر است.
شهر به عنوان نمودی از سکون، بقا و زندگی که در بحرانی مورد تعدی و یا اشغال قرار می‌گیرد و این دقیقا نقطه‌ای است که پروتاگونیست و یا قهرمان وارد عمل می‌شود.

یکی از نمونه‌های شاخص نمایش دفاع از شهر، فیلم «نیمروز» اثر «فرد زینهمان»(۱۹۵۲) است. فیلم روایت‌کننده داستان کلانتری است که در آخرین روز کاری و زمانی که همه چیز برای شروع زندگی مشترک و سفرش آماده است متوجه ورود سه تبهکار قدیمی به شهر می‌شود. چیزی که مردم شهر از او انتظار دارند فرار است اما کلانتر نفع شخصی را نادیده می‌گیرد و با چسباندن ستاره به لباسش دوباره در نقش کلانتر از شهر محافظت می‌کند.

دفاع در فیلم نیمروز نه یک وظیفه ذاتی و نه یک تقدیر حساب نشده، بلکه انتخابی مقدس است. در انواع وسترن‌ها دفاع از شهر و درگیری با دار و دسته اشرار وجود دارد اما پرداختی اینچنین دقیق و بر محور انسانیت و مقاومت در برابر شر، کمتر دیده می‌شود. ایده‌ای که شاید بتواند شبیه آن را در «ریو براوو»(هاوارد هاکس،۱۹۵۹) نیز دید.

در تاریخ سینما تعداد فیلم‌هایی که به موضوع انقلاب و مقاومت در بطن آن می‌پردازند کم نیست، اما نکته‌ای که بعضی فیلم‌ها را در بیان مفهوم مقاومت از دیگران جدا می‌کند تصویر دفاع از شهر استدفاع از شهر در سینمای ژاپن نیز دربردارنده حرف‌های جدی است. در «هفت سامورایی» (کوروساوا،۱۹۵۴) دهقانان در برابر راهزنان دچار ظلم فصلی می‌شوند. آنها هر سال موقع برداشت محصول مورد هجوم اشرار قرار می‌گیرند تا بخش زیادی از محصولشان را به آنها بدهند، اما به یکباره تصمیم می‌گیرند در برابر این عادت باج‌دهی بایستند و حتی به قیمت جانشان برای این ایستادگی هزینه دهند.

داستان مقاومت هفت سامورایی از شهر در برابر هجوم راهزنان یک شعر حماسی است که هم ویژگی‌های داستانی وسترن را دارد و هم اخلاق جوانمردی شرقی. زمانی که مردم شهر در معرض تصمیم قرار می‌گیرند زمانی است که می‌بینند برای شکستن دیوار استضعاف و ساختن آینده‌ای عزتمند چاره‌ای جز جنگ ندارند و به همین دلیل هفت سامورایی را برای این جنگ به استخدام می‌آورند.

دفاع از وطن با مبارزات چریکی

گونه‌ای دیگر از صحنه مقاومت در سینما مربوط به فیلم‌های مبارزات چریکی است. در این گونه از زیرژانر سینمایی نیز مساله دفاع از شهر مطرح است اما این بار مقاومتی در زیر پوست شهر در حال نفوذ به قلب دشمن و دفاع از مردم در برابر اشغال در میان است.
نمونه خوبی از این گونه، فیلم «ارتش سایه‌ها» اثر «ژان پیر ملویل» (۱۹۶۹) که روایت‌گر بخشی از تاریخ اشغال فرانسه به دست نازی‌ها در میان جنگ جهانی دوم است.
این فیلم سرنوشت گروه کوچکی از مبارزان مقاومت را دنبال می‌کند که بین خانه‌های امن جابجا می‌شوند، با ارتش متفقین کار می‌کنند، خبرچین‌ها را می‌کشند و تلاش می‌کنند از دستگیری و اعدامی که می‌دانند محتمل‌ترین سرنوشت آنهاست بگریزند.

فیلم ضمن اینکه شخصیت‌هایش را قهرمانانه به تصویر می‌کشد، نمایی تاریک و غیررومانتیک از مقاومت ارائه می‌دهد. نمایی که در آن دوربین به نفع مقاومت فرانسه موضعگیری می‌کند تا دیگر هیچکس نتواند در تاریخ بنویسد فرانسوی‌ها تروریست بودند!
ایده مقاومت در زیر پوست شهر در فیلم‌های دیگری نیز درخشان به تصویر آمده، از جمله «رم شهر بی‌دفاع»(رسولینی،۱۹۴۵) که سال‌ها پیش از ارتش سایه‌ها تولید شده بود و به نوعی مادر فیلم‌های چریکی بعد از جنگ جهانی دوم به حساب می‌آید.

نپذیرفتن قرارداد ننگین و یکطرفه، بخش بزرگی از صحنه مقاومت است که در سینما بار دراماتیک بالایی دارد و می‌تواند سنجش خوبی برای عیار شرف و مردانگی باشد. فرقی نمی‌کند طرفین ماجرا بر سر چه درگیر باشد، چه بر سر هلن باشد و در میان سطور ایلیاد و چه در دل تاریخ لیبی و مستند در سینمای مصطفی عقاد و چه حتی کمی نزدیکتر به ما، اینجا در خاورمیانه باشد و همین حالا.

این فیلم نیز داستان مقاومت گروهک ایتالیایی در برابر اشغالگران نازی است که در فیلم منفور و ترسناک جلوه داده شده‌اند.
مقاومت در برابر استعمار یکی دیگر از انواع سینمایی مقاومت است. در فیلم «عمر مختار» (مصطفی عقاد، ۱۹۸۱) با یک قهرمان مسلمان روبه‌رو هستیم که در لیبی در مقابل سربازان موسلینی مقاومت می‌کند و راضی نمی‌شود هیچ ذلتی را بپذیرد.

تصویر مصطفی عقاد از مقاومت، یک تصویر پاک و بی‌آلایش و کاملا سمپاتیک است. این حس سمپاتیک زمانی به اوج خود می‌رسد که به دستور ژنرال گرازینی، میز مذاکره‌ای میان نیروهای اشغالگر ایتالیایی و جبهه مقاومت برقرار می‌شود.
یکی از فرماندهان ایتالیایی در پایان نشست وقتی از به نتیجه رسیدن صلح ناامید می‌شود با عصبانیت به عمر می‌گوید: «اگر پای این قرارداد را امضا نکنید قول می‌دهم درگیر جنگ خطرناکی می‌شوید.»
عمر مختار پاسخ می‌دهد: «۲۰ سال است در مقابل قدرت شما ایستاده‌ایم و به یاری خداوند بازهم خواهیم ایستاد.»

نپذیرفتن قرارداد ننگین و یکطرفه، بخش بزرگی از صحنه مقاومت است که در سینما بار دراماتیک بالایی دارد و می‌تواند سنجش خوبی برای عیار شرف و مردانگی باشد. فرقی نمی‌کند طرفین ماجرا بر سر چه درگیر باشد، چه بر سر هلن باشد و در میان سطور ایلیاد و چه در دل تاریخ لیبی و مستند در سینمای مصطفی عقاد و چه حتی کمی نزدیکتر به ما، اینجا در خاورمیانه باشد و همین حالا.

داستان‌ها گواه این حقیقت هستند که مقاومت، جنگی جاودانه است که گاهی زیر خاکستر سوز می‌زند و گاه شعله‌اش به چشم راویان می‌آید، اما هیچگاه خاموش نمی‌شود.

رسانه سینمای خانگی- یک پیشنهاد ویژه از فرهاد قائمیان

یکی از بازیگران عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون در حاشیه بازدید از جشنواره «هنرهای دست ساز» به ارایه نقطه نظرات و پیشنهادات خود در حمایت از افراد دارای معلولیت پرداخت.

به گزارش سینمای خانگی، فرهاد قائمیان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون در حاشیه بازدید از جشنواره هنرهای دست ساز که با حضور افراد دارای معلولیت در حال برگزاری است در گفت‌وگو با مهر، ضمن قدردانی از برگزاری چنین رویدادهایی که در راستای شناساندن توانمندی‌های این افراد برگزار می‌شود، بر ضرورت حمایت مستمر و همه جانبه از این افراد در عرصه‌های مختلف هنری، سینمایی، علمی، ورزشی، آموزشی و پژوهشی تاکید کرد و گفت: این حمایت‌ها می‌تواند با مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی و توجه به حقوق این افراد به بهبود شرایط زندگی آنها کمک قابل توجهی کند.

وی افزود: برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند به تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولیت و پذیرش و احترام به حقوق این افراد کمک کند و فرصتی برای معرفی آثار هنری و ایجاد انگیزه برای ادامه فعالیت‌های این افراد باشد. ایجاد فضاهایی مناسب برای فعالیت افراد دارای معلولیت و فراهم کردن امکانات معرفی آثار و بسترسازی جهت کارآفرینی و کسب درآمد از بهترین و مؤثرترین راهکارها در ایجاد استقلال و اشتغال و تقویت بنیاد خانواده و جامعه در رسیدن به توسعه پایدار است.

قائمیان با ذکر اهمیت توجه به رعایت کرامت افرادی که به نوعی درگیر محدودیت‌های ناشی از معلولیت هستند، اظهار کرد: کاربرد عبارت «افراد دارای معلولیت» پذیرش احترام به فردیت آنها است که با حمایت از این افراد می‌توان به رشد و شکوفایی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آنها کمک کرد. باید توجه شود، احترام به عزت نفس و کرامت این افراد فقط با بسترسازی در راستای استقلال آنها امکان‌پذیر است.

این بازیگر سینما و تلویزیون با بیان اینکه هنر نویسندگی، فیلمنامه‌نویسی، تدوین، دوبله و بازیگری نیز از عرصه‌هایی هستند که جامعه هنری می‌تواند در آنها از استعدادها و قابلیت‌های منحصر به فرد افراد دارای معلولیت بهره مند شود، تاکید کرد: بسترسازی برای همه افراد این حوزه با معلولیت‌ها و توانمندی‌های متفاوت، فرصت‌سازی برای رشد همه جانبه افراد، خانواده‌ها و جامعه است تا ضمن مشارکت آنها در فعالیت‌های مختلف، به افزایش سلامت و کارآمدی معلولان و ارتقای سلامت و توسعه جامعه منجر شود.

قائمیان از تجربه خود به عنوان عضو شورای سیاستگذاری پنجمین دوره جشنواره بین المللی فیلم کوتاه «پرواز» گفت و در این باره توضیح داد: جشنواره «پرواز» یکی از منحصر به فردترین رویدادهای جهانی است که با بهره مندی از ظرفیت‌های گسترده و اثرگذاری ماندگار فیلم و سینما به فرهنگ سازی در بیان مسائل و مشکلات و توانمندی‌های افراد دارای معلولیت می‌پردازد.

وی ارسال حجم زیادی از آثار و مشارکت گسترده فیلمسازان و فیلمنامه‌نویسان در این رویداد را حاکی از اهمیت پرداختن به مسائل این حوزه و ناشی از موفق بودن جشنواره «پرواز» در افزایش آگاهی جامعه و ترغیب فیلمسازان به ساخت اثر در حوزه معلولیت دانست.

وی با اشاره به نقش تأثیرگذار جشنواره‌ها در فرهنگ‌سازی تاکید کرد: جشنواره فیلم «پرواز» به عنوان یک رویداد فرهنگی می‌تواند به ایجاد فضایی برای گفت‌وگو و تبادل نظر در مسائل مختلف جامعه و افزایش اطلاعات منجر شود و با ترویج ارزش‌ها به مردم کمک کند تا رفتار خود را با توجه به این ارزش‌های اخلاقی و رفتاری با معلولان همسو کنند. این جشنواره قابلیت ارائه ایده‌های متنوع و متعدد در زمینه معلولیت برای فیلمنامه نویسان و فیلمسازان را دارد و حتی در سال‌های اخیر با معرفی بازیگران دارای معلولیت به عرصه فیلم و سینما نقش مهمی در ایجاد بسترهای مناسب جهت شکوفایی استعدادهای این افراد ایفا کرده است.

این هنرمند با قدردانی از برگزارکنندگان جشنواره فیلم «پرواز» و جشنواره «همام» برای ارائه و نمایش توانمندی‌های افراد دارای معلولیت از تمامی مسئولان و دست اندرکاران خواست با حمایت بیش از پیش از چنین رویدادهایی، موجب دلگرمی فعالان این حوزه و افزایش انگیزه برای برگزار کنندگان این رویدادها شوند.

رسانه سینمای خانگی- ایلان ماسک فیلم می‌شود

فیلم اقتباسی زندگی نامه «ایلان ماسک» به کارگردانی «دارن آرونوفسکی» ساخته می شود.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از گاردین، پس از اینکه استودیوی مستقل «A24» سرانجام توانست حقوق کتاب زندگی نامه «ایلان ماسک»کارآفرین میلیاردر حوزه فناوری نوشته «والتر آیزاکسون» را به دست آورد، حالا «دارن آرنوفسکی» کارگردان نامزد اسکار برای این اقتباس سینمایی انتخاب شده است. 

«ایزاکسون» رئیس سابق و مدیر عامل CNN، نویسنده مجموعه‌ای از بیوگرافی‌ها از جمله «هنری کیسینجر»، «بنجامین فرانکلین» و «انیشتین» است. بیوگرافی پرفروش او در سال ۲۰۱۱ از «استیو جابز»، مدیر عامل اپل، در فیلم زندگینامه ای با همین عنوان در سال ۲۰۱۵ با بازی «مایکل فاسبندر» و «کیت وینسلت» با فیلمنامه ای از «آرون سورکین» و کارگردانی «دنی بویل» اقتباس شد.

«دارن آرونوفسکی» اخیراً فیلم «نهنگ» را با بازی «برندان فریزر» را کارگردانی کرده که «فریزر» برای بازی در این فیلم برنده اسکار بهترین بازیگر مرد شد و خود «آرنوفسکی» نیز پیش از این برای ساخت درام سیاه «قوی سیاه» با بازی «ناتالی پورتمن» و «ونسان کسل» نامزد اسکار بهترین کارگردانی شد.

«ایلان ماسک» ۵۲ ساله، در آفریقای جنوبی به دنیا آمد و بزرگ شد و به گفته ایزاکسون، از سوی پدرش از «شکنجه روحی» رنج میبرد. ماسک مدیرعامل و مدیر ارشد شرکت فناوری «SpaceX» و رئیس و مدیر ارشد شبکه اجتماعی X (توئیتر سابق) است. او همچنین مدیرعامل شرکت خودروسازی تسلا است، اما پس از یک سری پست‌های گمراه‌کننده در رسانه‌های اجتماعی، در سال ۲۰۱۸ در یک معامله با قانون گذاران مالی ایالات متحده، جریمه شد و مجبور به کناره‌گیری از سمت رئیس هیات مدیره این کمپانی شد. ماسک در حال حاضر با دارایی خالص ۲۲۳.۸ میلیارد دلار (۱۸۳.۲ میلیارد پوند) در رتبه اول فهرست میلیاردرهای فوربس قرار دارد.

رسانه سینمای خانگی- «زاج» در راه پرتغال

فیلم کوتاه «زاج» در جشنواره کامینهوس کشور پرتغال به نمایش در می‌آید.

به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، فیلم کوتاه «زاج» به نویسندگی و کارگردانی جواد گنجی و تهیه‌کنندگی بهنام آذرپور و جواد گنجی که در حال حاضر در بیست‌وهشتمین دوره کانبرای استرالیا در حال نمایش است، به بیست‌ونهمین جشنواره کامینهوس پرتغال راه پیدا کرد و قرار است در تاریخ ۱۰ تا ۱۸ نوامبر در کویمبرای پرتغال به نمایش در آید.

در خلاصه داستان این فیلم آمده است:در هیاهوی وارونگی انسانیت، در پیچ و تاب بی‌اعتمادی گم شده‌ایم…

سارینا ترقی، محمدمسعود گنجی، کیوان علی محمدی، المیرا تدین، حامدخاکسار، نگار فرنود، بهار بهمن‌پور در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.
همچنین عوامل این فیلم کوتاه عبارتند از:تدوین: عماد خدابخش، صداگذار: بهمن اردلان، طراح گریم: محسن دارسنج، مدیر تولید: امیر اسکندری، فیلمبردار: وحید ملک محمدی، طراح صحنه و لباس: زهرا صمدی، صدابردار: حسن کرامتی، برنامه‌ریز و دستیار اول کارگردان: افشین علیزاده، منشی صحنه: آنیتا فیروزبخت، دستیار کارگردان: نرگس احمدی، دستیار تولید:مهدی دشت آرا، گروه تدارکات: سید مجید حسینی، سعید زحمتکش، روح‌الله غفارزاده، رضا رخ، عکاس: سمیه جعفری، طراح پوستر: محمدرضا بهشتی، تیزر: احمدرضا اسماعیلی، مشاور رسانه‌ای: مریم قربانی‌نیا و پخش بین‌الملل: فرست اسکرین.

رسانه سینمای خانگی- لوپتو اکران آنلاین شد

فیلم سینمایی انیمیشن «لوپتو» به زودی در نرم‌افزار شاد اکران آنلاین می‌شود.

به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، پویانمایی بلند سینمایی «لوپتو» به کارگردانی عباس عسکری که یک سال قبل در این روزها روی پرده سینما به نمایش درآمد، به زودی در نرم‌افزار شاد اکران آنلاین می‌شود.

نرم‌افزار شاد در حالی به عنوان پلتفرم اکران آنلاین این اثر، تبلیغات آن را آغاز کرده که به عنوان پلتفرم و پیام‌رسان مربوط به دانش‌آموزان و با هدف دسترسی به محتوای آموزشی مدارس طراحی شده و استفاده می‌شود.

«لوپتو» نخستین فیلمی است که در این نرم‌افزار به اکران آنلاین می‌رسد. روشن نیست آیا نمایش آنلاین فیلم‌های سینمایی در این نرم‌افزار، پس از این پویانمایی نیز ادامه خواهد داشت یا نه.

‌طبق تبلیغات صورت‌گرفته در نرم‌افزار شاد، اکران آنلاین این اثر با اهدای جوایز ویژه‌ای به تماشاگران همراه است.

هنوز بهای بلیت «لوپتو» اعلام نشده، اما با توجه به وابستگی نرم‌افزار به وزارت آموزش و پرورش، امکان اکران آنلاین این فیلم به صورت رایگان وجود دارد.

پویانمایی بلند «لوپتو» محصول سازمان سینمایی سوره، سومین پویانمایی پرفروش تاریخ سینمای ایران بعد از «بچه زرنگ» و «پسر دلفینی» محسوب می‌شود.

رسانه سینمای خانگی- در بزرگداشت توکلیان چه گذشت؟

مراسم بزرگداشت سعید توکلیان هنرمند عرصه انیمیشن برگزار شد.

به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، مراسم «عصرانه با انیمیشن» با همکاری آسیفا ایران و انجمن صنفی انیمیشن به بهانه روز جهانی انیمیشن عصر روز پنجشنبه، ۱۸ آبان ماه در خانه سینما برگزار شد.
به گزارش ایسنا به نقل از مشاور رسانه‌ای آسیفا ایران، این مراسم با نمایش انیمیشن‌های کوتاه «La Noria» اثر کارلوس بائنا محصول کشور اسپانیا، «Totems» اثر پل جادول محصول مشترک فرانسه و بلژیک، «در سایه سرو» اثر شیرین سوهانی و حسین ملایمی، «عکس یادگاری دو نفره» اثر سمانه لشگری و «آسمان دوست داشتنی» اثر امیر مهران آغاز شد.
بزرگداشت سعید توکلیان، از پیشکسوتان انیمیشن ایران بخش بعدی این مراسم بود که با سخنرانی فاطمه حسینی شکیب، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه انیمیشن آغاز شد.
شکیب درباره توکلیان گفت: سال ۱۳۷۵ که من در مقطع کارشناسی ارشد رشته انیمیشن قبول شدم، آقای توکلیان از استادان مدعو دانشگاه بودند و استاد راهنمای پایان‌نامه من شدند. ایشان بودند که مرا به سمت رشته مطالعات انیمیشن هدایت کردند و راهی را به من نشان دادند که اصلاً نمی‌دانستم وجود دارد.
او ادامه داد: آقای توکلیان استادی است که مسیر را برای من باز کردند و باعث شدند که برای گذارندن دوره دکتری بتوانم به انگلستان بروم. کلاس‌های ایشان همیشه برای ما پربار بود و در کلاس‌های ایشان ما فیلم‌هایی از تاریخ انیمیشن با توضیحات مفصلی دریافت می‌کردیم که دسترسی به آن‌ها در جای دیگری امکان پذیر نبود.
مهدی مسعودشاهی، مؤسس و مدیر اسبق مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و مؤسس و مدیر عامل سابق شرکت فرهنگی و هنری صبا از مهمانان این مراسم درباره توکلیان گفت: من آقای توکلیان را از سال‌های دور، سال ۱۳۶۱ می‌شناسم، آن زمان تازه فعالیت‌های مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی آغاز شده بود و بیشتر مأموریت این مرکز در زمینه مستند بود.
او ادامه داد: با انرژی که من از هنرمندانی مانند سعید توکلیان گرفتم، توانستم مرکز صبا را راه‌اندازی کنم. مرکزی که توانست انیمیشن ایرانی را برای مخاطبی به جریان بیاندازد که همیشه محصولات خارجی در دسترسش قرار داشت. سریال انیمیشنی «خداوند لک‌لک‌ها را دوست دارد»، اولین کار مرکز صبا در آن دوران بود که خوشبختانه مخاطبان هم با آن ارتباط برقرار کردند.
مسعودشاهی تاکید کرد: افرادی همچون آقای توکلیان، خانم جواهریان و… بودند که وقت گذاشتند و جوانان علاقه‌مند به حوزه انیمیشن را وارد این مسیر کردند و تولید انیمیشن در ایران را تسریع بخشیدند.
اسماعیلی شرعی، تهیه‌کننده و کارگردان انیمیشن و استاد دانشگاه هم در مراسم بزرگداشت سعید توکلیان گفت: یکی از شانس‌های زندگی من این بود که در دورانی دانشجو شدم که استاد توکلیان در دانشگاه حضور داشتند. ایشان تمام کتاب‌های اصلی که از آمریکا تهیه می‌کردند یا فیلم‌های روزی که از کانادا سفارش می‌دادند را در اختیار همه ما می‌گذاشتند.
او ادامه داد: در واقع هر جایی که در کارمان کم می‌آوردیم، این استاد توکلیان بود که به او مراجعه می‌کردیم و از او یاد می‌گرفتیم.
مهین جواهریان، کارگردان انیمیشن هم درباره سعید توکلیان گفت: آقای توکلیان دو خصوصیت بارز دارند، یکی اینکه در هر اتفاقی که برای انیمیشن ایران تاکنون افتاده است، جزو بانیان آن اتفاق بوده‌اند و از طرف دیگر، ایشان بسیار دست و دلباز هستند. به واقع هر آنچه دارند را در اختیار شاگردانشان می‌گذارند.
پس از آن بود که با حضور امیرسحرخیز، رئیس انجمن صنفی انیمیشن، امیر مهران از اعضای هیات مدیره آسیفا ایران، مهین جواهریان و فاطمه حسینی شکیب از سعید توکلیان تقدیر شد و لوح و تندیس آسیفا به او تقدیم شد.
سعید توکلیان در مراسم بزرگداشت به انجمن صنفی انیمیشن و آسیفا ایران سه کتاب در زمینه انیمیشن هدیه داد و گفت: ما بسیار برای همدیگر هزینه کرده‌ایم تا امروز به این نقطه در انیمیشن ایران رسیده‌ایم. از مسیر خاکی شروع کردیم، بعد از آن توانستیم مسیر را آسفالت کنیم و پرواز ما با تأسیس انجمن صنفی انیمیشن آغاز شد.
او ادامه داد: در تمام سال‌هایی که در انگلستان تحصیل کردم و دوستان بسیار خوبی از سراسر جهان داشتم، تلاش کردم انیمیشن ایران را به آن‌ها معرفی کنم. باید بگویم بسیاری از آنان هم بعد از اینکه به واسطه جشنواره پویانمایی به ایران می‌آمدند، به من تبریک می‌گفتند. آن‌ها می‌گفتند برای ما قابل تصور نیست که در ایران این میزان علاقه‌مند و فعال حوزه انیمیشن وجود دارد.
توکلیان تاکید کرد: هر کدام از ایالات متحده آمریکا نمایندگی آسیفا را دارند ولی اعضایشان روی هم به اندازه آسیفای ایران نیستند. تقریباً تا همین چند سال پیش هم کشورهای کمی مانند ایران چنین گستردگی داشتند و در کل فقط ۷ کشور دارای نمایندگی آسیفا بودند که ایران جزو قدیمی‌ترین اعضای این انجمن بین‌المللی است که درآمد مالی هم ندارد.
در بخشی از این مراسم مصطفی ری‌پور، مدیرعامل «دیجیتون» با معرفی این پلتفرم گفت: دیجیتون از سال ۱۳۹۴ کار خودش را با تمرکز بر محتوای کودکان آغاز کرد و در حال حاضر ما به دنبال این هستیم که از تولیدات داخلی استفاده کنیم و مسیری برای انتشار آثار بازار داخلی فراهم کنیم.
او ادامه داد: به نظر ما در بازار انیمیشن داخلی پتانسیل‌های زیادی وجود دارد. هر چند که انیمیشن‌های خارجی با قیمت اندکی در دسترس هستند، ولی علاقه‌مند هستیم تا در بازار داخلی که بحث تولید و عرضه انیمیشن محدود است، فعالیت داشته باشیم.
سعید توکلیان، مهین جواهریان، فاطمه حسینی شکیب، امیر سحرخیز، امیر مهران، حمید محمدی، حسین ملایمی، شیرین سوهانی، هدا مسعودی، مهدی مسعودشاهی و اسماعیل شرعی از مهمانان این مراسم بودند.

رسانه سینمای خانگی- همۀ آرزوها و دغدغه‌های سیامک صفری

سیامک صفری خود را بازیگری خوش شانس می‌داند که بخت با او یار بوده و در بخش بزرگی از آثار درخشان تئاتر بازی کرده و به قول خودش کمتر در انتخاب‌هایش به جاده خاکی زده است.

به گزارش سینمای خانگی از ایسنا، اگر شما هم در دو دهه اخیر جزو تماشاگران تئاتر بوده‌اید، قطعا بخشی از خاطرات خوش‌تان با نام سیامک صفری گره خورده است. بازیگری که در تعداد زیادی از نمایش‌های خاطره‌انگیز کشورمان بازی کرده است.

او این روزها با بازی در دو نقش قوام السلطنه و ملک‌الشعرای بهار در نمایش «کلنل» در تالار وحدت روی صحنه می‌رود.

به انگیزه بازی‌اش در این نمایش گفتگویی با او داریم.

آنچه پیش‌رو دارید، گفتگوی ایسنا با این بازیگر است؛ گفتگویی که در خلال آن یادی می‌کنیم از نمایش‌های خاطره‌انگیزی که با بازی سیامک صفری برایمان دیدنی‌تر شدند.

شما قبلا هم نقش افراد واقعی را که در تاریخ کشورمان حضور داشته‌اند، بازی کرده‌اید، از آغا محمد خان تا جامه‌دار و … اصولا بازی در نقش کارکترهای واقعی که ممکن است تماشاگر نسبت به آنان اطلاعات، دیدگاه‌هایی یا حتی تعصباتی داشته باشد، چگونه تجربه‌ای است؟

اولین برداشت درباره این کارکترها این است که بازیگر باید به آن پرسوناژها وفادار بماند ولی بازیگر در چارچوب و ظرفیتی که متن از آن شخصیت تعریف می‌کند، می‌تواند کار کند. جالب است که بگویم وقتی در نقش پرسوناژی تاریخی بازی می‌کنم که برای مردم آشناست، خیلی به این فکر نمی‌کنم که باید تلاش کنم شبیه او باشم و معتقدم آنچه متن از آن پرسوناژ معرفی می‌کند، محل شکل‌گیری بازی بازیگر است. مثلا در همین نمایش «کلنل» با دو پرسوناژ رو به رو هستم؛ ملک شعرای بهار و قوام‌السلطنه. بهار ضمن اینکه عنصری سیاسی است، شخصیتی ادبی، روزنامه‌نگار، شاعر و … بوده است ولی قوام‌السلطنه فردی سیاستمدار بوده.

کدام یک از این دو شخصیت برایتان جذاب‌تر است؟

منهای همه خصوصیاتی که برشمردم، وقتی با این دو پرسوناژ رو به رو شدم و ظرفیت‌های هر یک از آنان را در متن دیدم، بیشتر جذب قوام شدم چون صحنه‌ای که در آن نقش بهار را بازی می‌کنم، به نظرم خیلی محدود است و ابعاد مختلف این پرسوناژ را نشان نمی‌دهد. صرفا به انگیزه حضور در دفتر بهار، یکسری اطلاعات ارایه می‌شود. به همین دلیل برای من خیلی جای کار نداشت. ولی قوام را دو موقعیت می‌دیدیم؛ یکی وقتی که والی خراسان است و با کلنل رو به رو می‌شود و او را جوانی می‌بیند که کله‌ای پر باد و ایده‌هایی عجیب و غریب دارد و یک بار هم او را در موقعیتی می‌بینیم که توقیفش کرده‌اند و واکنش‌ها یا دیدگاه‌هایش را نسبت به این وضعیت می‌بینیم. در همین محدوده کوچک، قوام برای من پرسوناژ جذاب‌تری بود اما من برای بازی در نقش او تلاش زیادی نمی‌کنم و این طور نیست که خیلی تحقیق و جست و جو کنم. بلکه یک اطلاعات کلی درباره او دارم.

چرا؟ به منابع تاریخی اعتماد ندارید؟

اگر اسم متن به جای «کلنل»، احمد قوام‌السلطنه بود و قرار بود من این نقش را بازی کنم، حتما آن را دنبال می‌کردم تا ابعاد مختلف این شخصیت و تجربیات او را به دست آورم ولی در ظرفیت این متن، نیازی نمی‌دیدم که خیلی کنکاش کنم در حالیکه مثلا نمایشنامه «شکار روباه» مرا علاقه‌مند کرد که در تاریخ درباره آغا محمد خان قاجار جست و جو کنم و نتیجه‌اش آن شد که این پرسوناژ ضمن تاریخی بودن، از ذهن و تخیل نویسنده و کارگردان و بازیگر هم عبور کرده بود. به طوری که ما لحظاتی را از این شخصیت می‌دیدیم که در تاریخ وجود ندارد مانند پیچیدگی‌های عاطفی‌اش یا ارتباطش را با مضمون عشق یا نگاهش به خشونت و … موضوعاتی که در تاریخ نمی‌توانی درباره پرسوناژی مانند آغا محمد خان به دست آوری ولی در تئاتر تعریف شد. در نمایش«کلنل» هم قوام‌السلطنه عنصری است که کلنل از کنار او عبور می‌کند. ظرفیتی که متن از این پرسوناژهایی مانند قوام یا بهار معرفی می‌کند، خیلی عمیق و گسترده نبود که رغبت کنم فراتر از اینها درباره‌شان جستجو کنم.

قوام این قابلیت را دارد که به نقش محوری یک اثر هنری تبدیل شود؟

بله. پرسوناژ جذاب، عمیق و هوشیاری است و اگر در تاریخ درباره او جستجو کنیم، متوجه جذابیت و اثرگذاری او در دوره خودش می‌شویم. البته با قضاوتی که تئاتر درباره افراد دارد و نه قضاوت صرفا تاریخی. در همین نمایش «کلنل» اشاره‌هایی که به شخصیت قوام می‌شود، نشان می‌دهد ظرفیت خوبی دارد برای تبدیل شدن به یک شخصیت محوری و می‌توان روایت نمایشی او را کار کرد و گسترش داد.

به عنوان بازیگری که چند نقش تاریخی بازی کرده‌اید، فکر می‌کنید چقدر در آثار نمایشی‌ به شخصیت‌های مهم ملی و تاریخی‌مان می‌پردازیم تا تلنگری باشد برای مخاطب که درباره آن شخصیت‌ها و آن برهه تاریخی مطالعه کند؟

تجربه خود من هم در برخورد با مخاطب است. واکنش مثبتی که مردم نسبت به این گونه شخصیت‌ها نشان می‌دهند، نشان‌گر علاقه آنان به این پرسوناژهاست. همین الان در برخورد با نمایش «کلنل»، شاید بسیاری از تماشاگران، این شخصیت را خیلی نمی‌شناختند ولی با دیدن نمایش برایشان جالب می‌شود که چه آدم عجیب و پرکار و میهن دوستی بوده و نسبت به او خیلی سمپاتی پیدا می‌کنند. تجربیاتی که داشته‌ام مانند نمایش «شکار روباه» که برگرفته از شخصیت آغامحمد خان قاجار است یا «خاطرات و کابوس‌های جامه‌دار…» که نقش دلاکی را بازی می‌کردم که شاهد قتل میرزاتقی خان فراهانی است، استقبال و توجه مردم نشان‌گر علاقه آنان به این پرسوناژها بود. الان هم در این اجرا با همین موضوع مواجهیم.

شما در تالار وحدت در چند نمایش خاطره‌انگیز بازی کرده‌اید؛ از همین «شکار روباه» و «خاطرات و کابوس‌ها» که گفتید تا «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد» و … حالا بعد از چند سال در «کلنل» روی صحنه این تالار هستید. در فاصله میان این نمایش‌ها تا «کلنل»، فضای تئاتر چقدر عوض شده است؟

برای من خیلی. من با هنرمندی کار کردم که معلم من است و اجراهای خیلی زیادی را با هم در این تالار روی صحنه بردیم که نامش دکتر علی رفیعی است که هم سبک هنری خودش را به خوبی می‌شناسد و هم آن را درست انتقال می‌دهد و کارهای بزرگی در تالار وحدت روی صحنه آورد مانند «یک روز خاطره‌انگیز از زندگی داشمند بزرگ وو»، «عروسی خون»، «یادگار سال‌های شن» که قبل از این نمایش‌ها اجرا شدند و مثلا همین «یادگار سال‌های شن» از نظر طراحی، بی‌نظیر بود. امروز چیزی از دستم رفته و آن امکان کار با دکتر رفیعی است. اصلا مدتی از تئاتر دور بوده‌ام. با این اجرا بعد از مدت‌ها دوباره کار می‌کنم. نمی‌خواهم بگویم فضای تئاتر بد شده یا خوب ولی این تغییر را حس می‌کنم.

بخصوص که شما با بسیاری از کارگردان‌های خوب تئاتر همکاری داشته‌اید که مدتی است از فضای کار دور بوده‌اند.

بله، با زنده‌یاد آتیلا پسیانی کار کردم. به عنوان یک کارگردان خلاق که همیشه نگاهی تازه و جوان داشت، برایم خیلی جذاب بود یا فرهاد مهندس‌پور که 3 نمایش با او کار کردم و حالا سال‌هاست کار نمی‌کند. این فرصت را داشتم که با آدم‌های درجه یکی کار کنم. مثل کورش نریمانی که فصل مفصلی داشتیم از اجراهای خلاقی که او داشت و نوع نگاهش که ویژه است. کورش در سبک تئاتری خود، یک کارگردان کاملا منحصر به فرد است. با نادر برهانی مرند چند اجرای خیلی خوب داشتیم، با علیرضا نادری عزیز، نمایشی بسیار زیبا کار کردیم که جزییاتی دیوانه‌کننده داشت یا حسین پاکدل که دو اجرای خیلی خوب با هم داشتیم؛ «سمفونی درد» متن بسیار جذابی داشت و خیلی اجرای مدرن و قشنگی بود و تیم خوبی هم داشتیم و نمایش دیگری هم داشتیم به اسم «عشق و عالیجناب» که فقط یک شب در جشنواره اجرا شد و نفهمیدم چرا آن همه زحمتی که کشیدیم، در همین یک اجرا خلاصه شد. به هر حال حیف شد چون کار قشنگی بود درباره دکتر مصدق. با حسین کیانی تجربیات خوبی داشتیم. او هم در نوع تئاتر خود، کاربلد بود یا همایون غنی‌زاده که در نسل جوان، یکی از درجه‌یک‌هاست که نبوغ عجیبی در میزانسن کردن و نگاه به صحنه دارد و همیشه هم کارهایش عالی، خلاقانه و حیرت‌انگیز بوده و خوشبختانه من در دو تا از کارهایش بازی کرده‌ام. امیدوارم اسمی را از قلم ننداخته باشم ولی همانطور که می‌بینید آدم خوش شانسی بودم! بازیگری بوده‌ام که بیشتر اوقات در کارهایی حضور داشته‌ام که اتفاقات خوبی رقم زده‌اند و خیلی کم پیش آمد که به جاده خاکی زده باشم.  بیشتر اوقات با کارگردان‌های خوب همکاری کرده‌ام که متن‌های جذابی اجرا کردند و من هم پرسوناژهای خوبی را بازی کرده‌ام که می‌توانم مدعی باشم خیلی‌ها با دیدن همین اجراها به تئاتر علاقه‌مند شدند و به تماشاگران آن اضافه شدند. به همین دلیل فکر می‌کنم مجموعه حضورم در تئاتر یک نوع شانس بود.

این موضوع هم خوشحال‌کننده است و هم حسرت‌برانگیز.

بله وقتی دور می‌شوی و دیگر آن تجربه‌ها تکرار نمی‌شود، کمی حال آدم گرفته می‌شود.

اگر این نام‌هایی را که گفتید به عنوان بخشی از سرمایه‌های انسانی کشورمان در نظر بگیریم، چقدر از این سرمایه‌ها درست استفاده کرده‌ایم؟

به نظر من ظرفیت این افراد خیلی بزرگ‌تر از چیزی بود که ما از آن بهره بردیم. ما از بخش کوچکی از بودن و حضور آنان بهره‌مند شدیم.

در این سال‌ها به جز بازیگری، کارگردانی هم کرده‌اید. چقدر کارگردانی برایتان در اولویت است؟

من شاگرد هنرمندی به نام علی رفیعی هستم که فقط بازیگر تربیت نمی‌کند، او طراح صحنه، نویسنده، کارگردان و … تربیت می‌کند. من همیشه دو زانو جلوی او نشسته‌ام برای یادگیری. هرچند متاسفانه هیچ وقت نتوانسته‌ام آنچه را که از او یاد گرفته‌ام، متناسب با ظرفیتی که بوده، به کار ببرم ولی به کارگردانی، نوشتن و نگاه به صحنه گرایش دارم. معلمم آن نگاه را به من داده. وقتی هم تئاتری را می‌بینم، به تمام جزییات آن دقت می‌کنم و اغلب متوجه می‌شوم از خیلی از عناصر نمایشی به خوبی استفاده نشده است.

چقدر تئاتر می‌بینید؟

خیلی کم. برنامه سیستماتیک و مرتبی برای دیدن تئاتر ندارم. شاید به این دلیل که خیلی حوصله ندارم. اتفاقا خیلی هم دوست دارم تئاتر ببینم ولی انگار چیزی در من مقاومت می‌کند و مانع می‌شود شاید تنبلی است یا اینکه اگر تئاتر ببینم، ممکن است به این فکر کنم که چرا خودم کار نمی‌کنم. خیلی از اجراها را ندیده‌ام. از آنها تعریف هم شنیده‌ام، افسوس هم می‌خورم ولی …

برنامه‌ای دارید برای یک کار جدید؟

دوست دارم متن جمع و جوری با دو سه بازیگر پیدا کنم و خودم هم کارگردانی کنم و هم بازی. فعلا مشغول خواندن نمایشنامه هستم. دوست دارم کمی خودم را به سمت تئاتر بکشانم. احساس می‌کنم از آن دور شده‌ام و چون می‌دانم چه کار سختی است، می‌خواهم زودتر به سمت آن برگردم که کم‌کم دچار ترس از آن نشوم. اگر از این دورتر بشوم، دیگر جرات نمی‌کنم به تئاتر برگردم چون می‌دانم چه کار سختی است.

کار سختی شده یا همیشه بوده؟

همیشه بوده. تئاتر کار آسانی نیست بلکه بسیار سخت است و خلاقانه.

برای سینما برنامه‌ای دارید؟

اگر پیشنهاد بازی باشد، کار می‌کنم ولی سینما اصلا بحث دیگری است و به نظرم با تئاتر خیلی متفاوت است. از نظر من دنیای سینما و تئاتر ربط چندانی به هم ندارند. تئاتر، جای دیگری است. شاید هم اشتباه می‌کنم ولی به نظر من این طور می‌آید.

رسانه سینمای خانگی- «آخرین تولد» مسافر هند شد

«آخرین تولد» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی «نوید محمودی» همزمان به بیست و هشتمین دوره جشنواره کرالا و شانزدهمین دوره جشنواره جیپور هند راه یافت.

به گزارش سینمای خانگی از روابط عمومی فیلم آخرین تولد، جشنواره کرالا هند از معتبرترین جشنواره های آسیایی است که از ۸ تا ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ (۱۷ تا ۲۴ آذرماه) برگزار می‌شود.

آخرین تولد همچنین نامزد بهترین فیلم داستانی از جشنواره جیپور هند شد که این جشنواره نیز از ۵ تا ۹ ژانویه ۲۰۲۴ ( ۱۵ تا ۱۹دی) برپا می شود.

این اثر روایتی است از عشق ثریا و فهیم؛ عشقی که سایه جنگ بر سرش آوار شده است، غزلی است عاشقانه در دل بحران … .

در فیلم آخرین تولد، الناز شاکردوست، پدرام شریفی، شیدا خلیق، آرمین رحیمیان، سوگل خلیق، نیلوفر کوخانی و رضا بهبودی به ایفای نقش می‌پردازند.

پخش بین المللی آخرین تولد بر عهده مینروا فیلم با مدیریت الهه گودرزی است.

برادران محمودی پیش از این برای فیلم چند متر مکعب عشق جایزه شیر طلایی جشنواره جیپور هند و همچنین با فیلم‌های مردن در آب مطهر و رفتن در کرالا حضور داشته‌اند.

خروج از نسخه موبایل