مستندسازی در ایران پشتوانه تحقیقی ندارد

کارگردان مستند نیمه بلند «شهر گمشده» معتقد است مستندسازی در ایران خیلی پشتوانه تحقیقی ندارد و در این زمینه بسیار ضعیف هستیم.

به گزارش سینمای خانگیبه نقل از ایرنا، مهدی افشارنیک که در شانزدهمین دوره از برگزاری جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت با مستند ۵۶ دقیقه ای شهر گمشده در بخش مسابقه نیمه بلند ملی حضور دارد در گفت وگو با خبرنگار سینمایی ایرنا فاصله سینمای مستند ایران و جهان را بسیار دانست و افزود: بخش مهم این مسأله آن است که سرمایه‌گذار برای پروژه‌های بزرگ مستند نداریم و اگر هم هست گرایش‌های خاص و ایدئولوژی خاص دارند.

وی تصریح کرد: نکته مهمتر این که مستند در حوصله بسیار زیاد ساخته می‌شود. مستندهای بزرگی که در دنیا ساخته می‌شود سه سال زمان می‌برد و تحقیق و گردآوری آن‌ها خیلی قوی است و ما در ایران در این زمینه خیلی ضعیف و معطوف به نتیجه هستیم و این ضعف مستندسازی ماست و من بیش از همه این ضعف را بر گردنم دارم.

افشارنیک که برای دومین بار است در جشنواره سینما حقیقت حضور دارد و نخستین بار حضور او به سال ۹۷ برمی گردد در ارزیابی کیفی از روند برگزاری این رویداد بین‌المللی در ۱۵ دوره گذشته گفت: در سال ۹۷ آثاری که ارائه شده بود بسیاری قوی بودند که یکی از آن‌ها را عباس کیارستمی کارگردانی کرده بود.

وی اظهار داشت: در دوره‌هایی که این جشنواره طی کرده، سینما حقیقت سینمایی است که فضای مستقل‌تری از دیگر جشنواره‌هایی که در کشور برگزار می‌شود دارد و این استقلال به مشام می‌رسد و بوی خیلی خوبی می‌دهد و به همین خاطر فیلمسازهای خوبی در آن رشد کرده‌اند.

این کارگردان مستندساز می‌گوید امیدوارم امسال این استقلال فیلمسازان مستقل در دور جدید سینما حقیقت برجسته شود و این سینما حقیقت خود را حفظ کند.

وی درباره مضمون مستند شهر گمشده گفت: ماجرای فیلم در آبادان اتفاق می‌افتد و نخستین اعتصابات کارگری هم در این شهر شکل گرفته است.

افشارنیک گفت: آبادان شهری است که در تاریخ مدرن صنعتی ایران شکل گرفته و شکل‌گیری خیلی باشکوهی هم داشته است. بسیاری از پدیده‌های مدرن در ایران اولین بار در آبادان ایجاد شدند؛ از جمله صنعت مدرن که با نفت شروع شد و دیگر صنایع را هم با خود به همراه داشت از آبادان شکل گرفت.

وی اظهار کرد: چیزی که امروز ما از آبادان می‌شناسیم این است که هویتی مدرن دارد و این در ذهن مردم این شهر و در مجموع افکار عمومی ایران وجود دارد که آبادان سابقه خیلی باشکوهی داشته است.

افشارنیک گفت: در مقاطع مهم تاریخی ایران مانند ملی شدن صنعت نفت و مبارزات کارگری و انقلاب اسلامی، آبادان نقش بی‌بدیلی داشته است. با توجه به این تاریخچه، آبادان در کنش اقتصادی و اجتماعی خود وضعیتی پیدا کرده که شکوه آن از بین رفته و اگر این شکوه را از این شهر بگیریم به مثابه آتلانتیس گم شده است.

کارگردان شهر گمشده گفت: دوربین ما و تکاپویی که در این فیلم داشتیم دنبال این شکوه و سؤال بود که چرا آبادان به وضعیت امروز دچار شده و تعلق مردم این شهر یک حس تعلق تاریخی است.

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت از ۲۰ آذرماه شروع به کار کرد، ۶۳ فیلم ایرانی و ۲۲ فیلم بین‌الملل در این دوره از جشنواره به نمایش درمی‌آیند.

اختتامیه جشنواره فیلم مقاومت در پهنه خلیج‌فارس برگزار می‌شود

دبیر هفدهمین جشنواره  فیلم مقاومت از برگزاری اختتامیه این رویداد بین‌المللی در  پهنه خلیج فارس خبر داد و گفت: رویکرد جشنواره داری ما باید از جنس همان رویداد باشد. از صنعت سینمای مقاومت می‌توان به عنوان رقیب گفتمان غالب سینمای نام برد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از سینمایی ایرنا، جلال غفاری قدیر صبح روز پنجشنبه – ۲۴ آذرماه- در نشست رسانه‌ای هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت که در موسسه شهید آوینی برگزار شد، اظهار داشت: از صنعت سینمای مقاومت می‌توان به عنوان رقیب گفتمان غالب سینمای نام برد.

وی اظهار داشت: تلقی ما این است که رویداد سازی و خبر جشنواره فیلم مقاومت هم باید از جنس گفتمان مقاومت باشد.

دبیر هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت ادامه داد: ما یک چالش جدی داشتیم که مقاومت را به سوژه یا موضوع سیاسی تقلیل می‌دهیم درحالی که تقلیل آن به دفاع مقدس یا مقابله با داعش جفا در حق مقاومت است.

غفاری گفت: مقاومت یک کلان گفتمان است و انسان فطری مقاومت جوست و خداوند خواسته که انسان این گونه آفریده شده است.

وی درباره گفتمان مقاومت اظهار داشت: یکی از جلوه های کلام رهبری در سال‌های اخیر تفسیر گفتمان مقاومت و تفاسیری چون اقتصاد مقاومتی است.

دبیر هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت گفت: جشنواره مقاومت باید به گونه ای رقم بخورد که فیلمسازی گام دوم انقلاب اسلامی وارد عرصه شوند.

غفاری همچنین افزود: در جشنواره امسال حمایت های ویژه تولیدی خواهیم داشت. باید جنبه جشنواره صرفا مسابقه نباشد و همراه با جریان فیلمسازی باشد.

این مدیر فرهنگی در ادامه گفت: با تدبیری که به عمل آمده هفته‌های فیلم مقاومت در ۱۷ کشور جهان برگزار و آثار برتر در این کشورها به نمایش در می آید.

جشنواره فیلم مقاومت از سال ۶۲ آغاز به کار کرده و امسال هفدهمین دوره آن برگزار خواهد شد. این جشنواره تا ۱۱ دوره با نام دفاع مقدس نامگذاری شده بود و از سال ۸۹ نام آن به جشنواره مقاومت تغییر کرد.

راه ساخت مستندهای صنعتی چیست؟

مستندساز و تهیه‌کننده سینمای مستند در پردیس ملت درباره ظرفیت‌های لایحه مستندنگاری مصوب هیات دولت صحبت کرد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، نشست تخصصی «فرصت‌ها و ظرفیت‌های لایحه مستندنگاری ملی» با حضور حامد شکیبانیا، چهارشنبه ۲۳ آذر ماه در سالن ۱۲ پردیس سینمایی ملت برگزار شد. در این مراسم مسئولان روابط‌عمومی‌ چند سازمان و ارگان نیز حاضر بودند.


حامد شکیبانیا در ابتدای این نشست گفت: مستندسازی پروژه‌های ملی، شامل دسته‌ای از آثار می‌شود که برای معرفی بیشتر در این نشست درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم. حتما همه شما مشاهده کرده‌اید که تعداد زیادی مستند ممکن است توسط نهادهای مختلفی ساخته و در بسترهای مختلفی چون همایش‌ها و حتی تلویزیون پخش شود. این آثار بیشتر با پرداختن به موضوع پروژه‌ها ساخته می‌شوند. بنابراین سالانه تعداد زیادی از چنین آثاری در حال تولید است.

او ادامه داد: هر کدام از نهادها بودجه‌ای را به ساخت این آثار اختصاص می‌دهند. احتمالا بودجه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، نزدیک به ده میلیارد تومان است اما جالب است بدانید که بیش از ۱۰ یا ۲۰ برابر بخش‌های حرفه‌ای که در فضای مستند به تولید مستند می‌پردازند. مستندهایی از این دست برای نهادهایی ساخته می‌شوند که مشخص نیست کجا هستند. این آثار مستندهای تبلیغاتی هستند.

او گفت: در سال ۹۷، انجمن صنفی تهیه‌کنندگان مستند با وزیر ارشاد درخواست جلسه کرد و در آن گفته شد که بودجه بزرگی که در حوزه مستند وجود دارد به خود مستندسازان نمی‌رسد و آن‌ها در نان شب مشکل دارند. نتیجه آن جلسه به طرح «مستند نگاری پروژه‌های ملی» منجر شد.


شکیبانیا بیان کرد: در شرکت‌های مهندسی که پروژه‌های بزرگ کار می‌کنند، کارکنان با واژه مستندسازی آشنا هستند. اما در آن موارد منظور از مستند ثبت اسناد و گرداوری مدارک مدون از کار در حال انجام است که باید مستند باشد. چنین مستنداتی قابلیت ارجاعی به موضوع و انتقال تجربه را دارند. در پروژه‌های ملی با رعایت اسلوب‌ها و قوانین این چنینی مستند ساخته می‌شود. ولی هیچ‌کدام از این موارد برای هنرمندان معنی «مستند» نمی‌دهد.

او ادامه داد: بعضی از پروژه‌های مهندسی، گروه‌ فیلمسازی هم دارند که معمولا فیلم‌هایی تبلیغاتی با موسیقی حماسی برای تعریف کردن از خود است. البته گاهی این فیلم‌ها، در حوزه مستندهای صنعتی نیز جای می‌گیرند. نمونه‌های بسیاری از مستندهایی که برای سدها، پالایشگاه‌ها، جاده‌ها و…. ساخته شده وجود دارد. اما مهم‌ترین و مشهورترین این مستندها مستند «موج مرجان خارا» ساخته ابراهیم گلستان است.

شکیبانیا گفت: بند چ ماده ۳۷ قانون احکام دائمی برنامه توسعه کشور سازمان‌ها را موظف می‌کند تا یک درصد از اعتبارات هزینه‌ای خود را طی قرارداد مشخص با سازمان‌ «صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» جهت تولید برنامه‌های فرهنگ‌ساز و اطلاع رسان تخصیص دهند.

این مستندساز با بیان نمونه‌هایی از مستندهای موفق صنعتی ادامه داد: کارگردانان و تهیه‌کنندگان چنین پروژه‌هایی همیشه با این چالش روبه‌رو هستند که فیلمشان تبلیغاتی نشود. بر همین اساس این قانون شکل گرفت که دستگاه‌ها باید موظف شوند، برای پروژه‌های بزرگ، بخشی از بودجه‌هایی که در اختیار دارند را در اختیار مستندسازان تعیین شده بگذارند. این موضوع تبدیل به یک لایحه ۳.۵ صفحه‌ای شد.

او گفت: طرح‌هایی مشمول این قانون می‌شوند که اعتبار کل آن حداقل یکصد برابر سقف حد نصاب معاملات متوسط باشد. یا طرح‌های دانش‌بنیان که به تشخیص دستگاه اجرایی برای اولین بار در کشور اجرا می‌شوند. یا طرح‌هایی که در اجرای آن به تشخیص دستگاه اجرایی از فناوری‌های نوین استفاده شود و یا طرح‌هایی که موجب خودکفایی کشور در تولید یک محصول استراتژیک شود.

شکیبانیا گفت: در این حالت قرار است محصول ما فیلمی مستند غیرتبلیغاتی و خلاقانه باشد. سازمان ناظر و مرجع آن سازمان امور سینمایی و سمعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مجریان آن کارگردانان و تهیه‌کنندگان فیلم مستند دارای شماره نظام سینمایی و افراد تایید شده می‌شوند و مخاطبشان همه وزارت‌خانه‌ها، موسسات دولتی، شرکت‌های دولتی، موسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی می‌شود.

او سپس متن آیین‌نامه مستندنگاری و ثبت تصویری طرح‌ها و پروژه‌های کشور را قرائت کرد و حاضران مراسم سوالاتی را پیرامون این موضوع مطرح کردند.

شکیبانیا بیان کرد: از چالش‌های ساخت مستند در این مسیر مقاومت روابط‌عمومی‌های دستگاه‌های اجرایی و تداخل با بند چ، عدم اهتمام جدی سازمان سینمایی و عدم آشنایی کامل مستندسازان با قوانین و مسائل فنی دانست.

او در پایان گفت: آیین‌نامه مستندنگاری و ثبت تصویری طرح‌ها و پروژه‌های کشور فرصت بی‌نظیری برای ثبت تاریخ توسعه کشور و نیز ایجاد فرصت‌های شغلی گران‌بها برای سینمای مستند و مستندسازان است.

شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم از ۲۰ تا ۲۵ آذر ماه در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.

داستان‌های بسیاری از جنگ همچنان مغفول مانده است

کاوه حدادی که با فیلم «همه چیز از بالا قشنگ‌تر است» در جشنواره «سینما حقیقت» حضور دارد، می‌گوید داستان‌های زیادی از تاریخ جنگ وجود دارد که مغفول مانده‌اند.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از پانا، کاوه حدادی فیلمساز و مدیر انجمن سینمای جوانان ایران-دفتر بروجرد که با مستند «همه چیز از بالا قشنگ‌تر است» در شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» حضور دارد،در گفت‌وگو با پانا گفت: داستان‌های زیادی از تاریخ جنگ وجود دارد که مغفول مانده‌اند. «همه چیز از بالا قشنگ‌تر است» از آثار حاضر در بخش جایزه شهید آوینی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت،است، به نظر من سینماحقیقت جشنواره‌ای ویژه آثار مستند است. مستند «همه چیز از بالا قشنگ‌تر است» پیش از این در سی‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران حضور داشت اما به جهت جامعیت آن جشنواره از نظر گونه‌های مختلف، به نظرم در سینماحقیقت با مخاطبان تخصصی تری نسبت به سینمای مستند رو به رو خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه آیا تغییراتی را در «همه چیز از بالا قشنگ‌تر است» اعمال کرده است یا نه، بیان کرد: تغییرات کمی را در این مستند ایجاد کرده‌ام البته نه صرفا برای ارسال به جشنواره، بلکه احساس کردم با این تغییرات کیفیت فیلم بهتر می‌شود.

حدادی درباره برنامه‌ریزی برای پخش یا ارسال فیلم به جشنواره‌های داخلی و خارجی توضیح داد: حتما مستند را برای جشنواره‌های خارجی ارسال می‌کنیم. ماجرای این مستند روایت گوشه‌ای از تاریخ بروجرد است و به نظرم حضورش در جشنواره‌ها کمک می‌کند تا دایره گسترده‌تری از مخاطبان را داشته باشیم. همچنین تلاش می‌کنیم فیلم را در باکسی اکران کنیم تا مخاطبان بیشتری بتوانند از ماجرا مطلع شوند.

وی ادامه داد: هنوز بخش‌ها و داستان‌های زیاد و بزرگی از تاریخ جنگ وجود دارد که مردم و به ویژه نسل‌های جدید از آن بی اطلاع هستند، در جریان تحقیقات این مستند متوجه شدم به جز بروجرد در دو شهر دیگر میانه و بهبهان نیز مدارسی موشک باران و دانش‌آموزانش شهید شده‌اند.

مدرس انجمن سینمای جوانان ایران در پایان عنوان کرد: یادم است روزی که دو مدرسه ابتدایی شهید فیاض بخش و امام حسن مجتبی (ع) موشک خورد و ۶۸ دانش آموز شهید شدند، کودک بودم و با وجود اینکه خانه‌مان با مدرسه فاصله داشت، صدای مهیب آن را شنیدم و در خاطرم به عنوان خاطره‌ای تلخ ثبت شد. در واقع همه اهالی شهر متوجه این صدا شدند و آن روزها هر وقت موشک باران صورت می‌گرفت، ما می‌شنیدیم و در جریان قرار می‌گرفتیم. بارها و بارها فکر کرده‌ام به اینکه بچه‌هایی که در جریان این حادثه کشته شدند هم سن و سال آن روزهای من بودند و شاید اگر زنده می‌ماندند، دوستان امروز من بودند، با هم در یک تیم فوتبال بازی می‌کردیم و حیف که زندگی از آن‌ها دریغ شد. در واقع این کانسپت اصلی مستند ما است و یک روایت ریورس و برعکس از یک واقعه را در این مستند شاهد هستیم.

جشنواره‌ فیلم کوتاه تهران به خوبی برگزار شد

وزیر ارشاد در حاشیه بازدید از پردیس سینمایی ملت درباره موفقیت جشنواره‌های فیلم کوتاه و «سینماحقیقت» گفت: جشنواره «سینماحقیقت» و فیلم کوتاه به این خوبی برگزار شد، ان‌شالله جشنواره فیلم فجر هم با قوت برگزار خواهد شد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از ایرنا، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حاشیه بازدید از محل برگزاری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در پردیس سینمایی ملت، در جمع خبرنگاران درباره این رویداد گفت: براساس گزارش دوستان، اتفاقات خوبی تاکنون رخ داده است و فکر می‌کنم شاهد یک تحول بزرگ در سینمای مستند هستیم. از برنامه‌های جدی ما در سازمان سینمایی هم حمایت از سینمای مستند و مستندسازان است.

وی در تشریح این حمایت‌ها افزود: در برنامه سال جاری این حمایت‌ها به صورت‌های مختلف تعریف شده است؛ از حمایت از ساخت آثار مستند گرفته تا پشتیبانی از مستندسازان. به آقایان حمیدی‌مقدم و خزاعی هم تاکید کرده‌ایم که ما در دولت این آمادگی را داریم که یک بسته حمایتی جامع مختص این موضوع داشته باشیم. به ویژه اینکه بتوانیم از آثار مستندسازان در همه جای ایران حمایت کنیم. جشنواره «سینماحقیقت» نشان داد که ما چه ظرفیت بالایی را در مناطق مختلف کشور داریم. ان‌شالله این رویداد کمک خواهد کرد حوزه مستند ما بیش از پیش رونق بگیرد. در همه حوزه‌ها آماده حمایت هستیم و اعتبار بسیار خوبی هم برای این موضوع در نظر گرفته شده است.

اسماعیلی درباره سرنوشت مصوبه دولت مبنی بر مستندنگاری فعالیت‌های دولت هم گفت: در هفته دولت سازمان سینمایی کار بسیار خوبی را آغاز کرد که در قالب آن تاکنون بیش از ۱۰ مستند به تولید رسیده است. در شورای اطلاع‌رسانی دولت هم این موضوع را در دستور کار دارند. این آثار به خروجی رسیده و ان‌شالله در اختیار افکار عمومی هم قرار می‌گیرد.

اسماعیلی درباره احتمال ممنوع‌الکاری هنرمندان فعال در حوادث اخیر هم بیان کرد: این موضوع ضوابط خاص خود را دارد. ما در وهله اول تمام تلاش خود را می‌کنیم تا مشکلات هنرمندان ما کم شود. من از روز اول این اتفاقات هشدار دادم که اجازه ندهید جامعه را دوقطبی کنند و اجازه ندهید در جامعه شکاف و نقار ایجاد کنند. وزارت ارشاد خود را خانه هنرمندان می‌داند ولو اینکه این هنرمندان دچار مشکلی هم شده باشند. ما در حال پیگیری در بخش‌های مختلف هستیم و تعدادی از این دوستان تا به امروز رفع مشکل شده‌اند. به دیگران هم در چارچوب قانون و تا جایی که دستمان برسد کمک خواهیم کرد. امیدواریم این فضای کرختی حاکم بر فضای فرهنگ به زودی رخت بربندد.

وزیر ارشاد در پایان در پاسخ به این سوال که آیا نگران برگزاری جشنواره فجر نیست؟ تاکید کرد: خیر. همین‌طور که جشنواره «سینماحقیقت» و فیلم کوتاه به این خوبی برگزار شد، ان‌شالله جشنواره فیلم فجر هم با قوت برگزار خواهد شد.

خزاعی: سینماحقیقت محل آشکارشدن حقایق است

رییس سازمان سینمایی گفت: سینماحقیقت فضای گفتگو و محلی است که حقایق بتواند آشکار و مطالبات مشخص شود و فیلمسازان از منظر و نگاه‌های مختلف باهم گفتگو کنند.

به گزارش سینمای خانگی از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، محمد خزاعی با حضور در مراسم نکوداشت مرحوم نادر طالب‌زاده در دومین روز از شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» تاکید کرد هرچه فرهنگ گفتگو قوی‌تر و امکان تعامل بیشتر باشد، حل مشکلات سریع‌تر اتفاق می‌افتد.

وی درباره جشنواره «سینماحقیقت» گفت: خوشحالم در این دوره استقبال بسیار خوب مستندسازان را شاهدیم و از نظر آمار و کیفیت، امسال نسبت به سال‌های گذشته، جشنواره روال بهتری داشته است.

رییس سازمان سینمایی ادامه داد: در این دوره حضور کشورهای متعدد چشمگیر است. تقریبا بالغ بر هزار فیلم خارجی برای جشنواره ارسال شده است و نزدیک به ۳۰ کشور در جشنواره حضور دارند. میهمانان داخلی و خارجی در کنار هم به دیدن فیلم‌ها مشغول هستند و تنوع موضوعی و نگاه اقلیمی در آثار مشهود است. این امتیازها نشان می‌دهد قطار «سینماحقیقت» به راه خود ادامه می‌دهد.

خزاعی ادامه داد: خوشبختانه در سینمای مستند، در حوزه سرمایه‌گذاری و تولید وضعیت بهتری نسبت به گذشته داشتیم و طبق قولی که سال پیش به مستندسازان داده بودم، بودجه تولید مرکز گسترش در بحث تولید ۲ برابر شد و افزایش پیدا کرد و خروجی‌های خوبی داشتیم که گزارش کامل و جامع آن را مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی باید اعلام کند.

رییس سازمان سینمایی با بیان اینکه «سینماحقیقت» مهمترین رخداد سینمای مستند ایران است اضافه کرد: امروز این سینما با تمام توان باید در انتفاضه روایت ها، در نبردهای ادراکی و رسانه ای و در آوردگاه های گوناگون در مسیر حقیقت جویی و روشنگری گام بردارد.

وی ادامه داد: سینمای مستند، نمایش دهنده ایران امروز است، سرزمینی سرفراز و پهناور، بالنده و پرامید. تصویری که تنها به پایتخت، محدود نمی شود.

خزاعی با بیان اینکه سازمان سینمایی در دولت سیزدهم با رویکرد عدالت محوری، قانون گرایی و استانداردسازی، با وجود همه چالش ها و مشکلات، همواره کوشیده است همراه و در کنار خانواده بزرگ سینمای ایران و مستندسازان کشور باشد، خاطرنشان کرد: مستندسازان به عنوان بخشی از پیکره بزرگ سینما و رسانه، امروز رسالت تاریخی بزرگی بر دوش دارند و بیش از هر زمان دیگری به قابلیت‌های سینمای مستند در جهاد تبیین و ثبت حقیقت و نمایش آن به جامعه و نسل جوان نیازمندیم.

به گفته وی، طرح مسائل اساسی کشور، پاسخ گویی به تصویرسازی دروغین و وارونه رسانه های مغرض و امپریالیسم خبری، کشف استعدادهای جوان، و ساخت مستند درباره موضوع‌های مغفول مانده تاریخی، اجتماعی و سیاسی باید از اولویت‌هایی مرکز گسترش و سینما حقیقت باشد.

رئیس سازمان سینمایی با اشاره به این نکته که در جهان تقابل تصویرها و روایت ها، سینما حقیقت بر مدار مطالبات حقیقی، عزت و منافع ملی و تاریخی و انسجام و اقتدار کشور گام بردارد. تصریح کرد: سال‌ها پیش گوشه هایی از حماسه دفاع مقدس در مستندهای شهید آوینی ماندگار شد. امروز هم نیازمند آن نگاه عارفانه و خالص به زندگی، ایران، ایثار و شهادتیم.

خزاعی ادامه داد: گفتگو و همگرایی، باهم بودن و با هم گفتگو کردن در جشنواره «سینماحقیقت» و دیگر رویدادهایی از این دست شکل می‌گیرد. هرچقدر فاصله‌هایمان باهم زیاد شود و باهم گفتگو نکنیم، دچار مشکلات مضاعف خواهیم شد. «سینماحقیقت» فضای گفتگو و محلی است که حقایق بتواند آشکار شود، مطالبات مشخص شود و فیلمسازان از منظر و نگاه‌های مختلف باهم گفتگو کنند.

رییس سازمان سینمایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره تعامل تلویزیون و سینما توضیح داد: تلویزیون و سینما همیشه تعامل داشته‌اند و در این شرایط تلویزیون، کنار سازمان سینمایی است. آقای جبلی در جلسه‌ای که در شورای عالی سینما برگزار شد، قول داد تا تمام فیلم‌های سینمایی را حمایت جدی کند و فضایی فراهم شود تا تلویزیون به رونق و اقتصاد سینمای ایران کمک کند. امیدوارم این تعامل و همراهی به شکل مستمر ادامه یابد و حوزه فرهنگ از برکات این همراهی مفتخر شود.

خزاعی در پایان درباره نادر طالب‌زاده نیز مطرح کرد: وظیفه ما بود که امسال در جشنواره «سینماحقیقت» ادای دینی نسبت به نادر طالب‌زاده داشته باشیم. استاد طالب‌زاده به گردن همه ما و مخصوصا مستندسازان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی حقی بزرگ داشت. او استاد و معلمی بود که شاگردان زیادی را تربیت کرد و موضوعاتی را در آثارش مطرح می‌کرد که کمتر فیلمساز و هنرمندی به سراغش می‌رفت.

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با دبیری محمد حمیدی مقدم از ۲۰ تا ۲۵ آذرماه در حال برگزاری است.

خیلی از بچه‌های فیلمساز از معبر جشنواره‌هایی مثل جشنواره ۱۰۰ به سینما معرفی شده‌اند

محمدمهدی طباطبایی‌نژاد با بیان اینکه مدافع سرسخت تعدد جشنواره‌ها است، از نقشی که جشنواره‌های سینمایی به خصوص جشنواره‌های فیلم کوتاه در معرفی استعدادها به سینمای ایران ایفا می‌کنند، سخن گفت.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از روابط عمومی جشنواره فیلم 100، مدیرعامل سابق مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در یک گفتگوی تفصیلی با خبرگزاری ایسنا درباره مواجهه خود با استعدادهای خاص در جشنواره‌های سینمایی گفت: در جشنواره ۱۰۰ که من در مقطعی سابقه دبیری هنری آن را داشته‌ام، استعدادهای بسیار شاخصی پیدا شده‌اند. مانند انیمیشن «پدر» ساخته محمدرضا خردمندان که بسیار هم بعدها دیده شد و یا چند کار کوتاه ۱۰۰ ثانیه‌ای دیگر که در فضای رسانه‌های اجتماعی به صورت گسترده بازپخش شد و اثرگذار هم بود. خیلی از بچه‌های فیلمساز ما از معبر همین جشنواره‌هایی از جنس جشنواره فیلم ۱۰۰ به سینمای ایران معرفی شده‌اند.

این مدیر سینمایی همچنین درباره شرایط تولید فیلم کوتاه در کشور تصریح کرد: بحث فیلمنامه یکی از معضلات امروز سینمای کوتاه و اساسا سینمای امروز ماست. این مشکل، مشکل مهمی است اما ریشه آن به مشکل عمیق‌تری برمی‌گردد و آن اینکه در سال‌های اخیر حوزه نویسندگی و ادبیات ما ضعیف شده است. ما مقاطع تاریخی‌ای را به یاد داریم که نویسندگان استخوان‌دار و قوی، متن‌های خوبی را در حوزه ادبیات خلق می‌کردند و به تبع آن نه فقط در قالب آثار اقتباسی که در همه حوزه‌ها شاهد اتفاقات خوبی بودیم.

وی ادامه داد: اساسا زمانی که تنور نویسندگی و نگارش و ادبیات در کشوری داغ می‌شود، حوزه نگارش فیلمنامه در سینمای آن کشور هم گرم می‌شود. فیلمنامه بیش از آنکه متعلق به سینما باشد متعلق به حوزه ادبیات است و آبشخور اصلی‌اش آنجاست. در این سال‌ها بازار داستان، رمان و حتی داستان کوتاه در کشور ما رونق آنچنانی نداشته و چندان گرم نبوده است. البته نه اینکه فعالیتی نداشته‌ایم و حتی نویسندگان خوبی هم داشتیم که کارهای موفقی ارائه کرده‌اند اما بازار نویسندگی در کشور ما در این سال‌ها بازار گرمی نبوده است. این نبود گرما، به حوزه‌های دیگر هم سرایت کرده که مهمترین آن‌ها فیلمنامه‌نویسی بوده است.

این مدیر سابق سینمایی گفت: به همین دلیل است که هر گاه می‌خواهیم از آسیب‌های سینما در حوزه‌های مختلف آن صحبت کنیم، عمده حرف‌مان این است که در حوزه فیلمنامه اشکال و ضعف داریم که نکته درستی هم هست. اما باید بدانیم ریشه اصلی آن پررونق نبودن بازار ادبیات ماست. اگر همین امروز ما بخواهیم جریان اقتباس را در سینمای خود داشته باشیم، واقعا منابع اقتباسی چندانی در اختیار نداریم که قابلیت استفاده را داشته باشد.

وی افزود: حتی در حوزه شعر هم شاهد این اتفاق هستیم. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، شعر انقلاب اسلامی یکی از پررونق‌ترین بخش‌های هنر بود، زمانی که چهره‌هایی مانند قیصر امین‌پور، سیدحسن حسینی، ساعد باقری و سهیل محمودی در این حوزه فعال بودند اما امروز یک غزل‌سرا به نام فاضل نظری داریم که مردم او را می‌شناسند. مهمترین اشکال در همین است که حوزه شعر و ادبیات ما از رونق سابق افتاده و دور شده است.

طباطبایی‌نژاد تأکید کرد: تمامی بخش‌های فرهنگ و هنر، به یکدیگر ارتباط ارگانیک دارند و وقتی در بخشی دچار ضعف می‌شویم، این ضعف در بخش‌های دیگر هم خودش را نشان می‌دهد. همه بخش‌ها با هم باید تقویت شود. از این منظر فیلمنامه‌نویسی ما بیشتر از هر چیز از ضعف فعالان حوزه ادبیات لطمه دیده است. وقتی که فیلمنامه دچار ضعف می‌شود، طبیعتا جریانی مانند جریان فیلم کوتاه ما هم دچار ضعف می‌شود. به‌خصوص که چفت‌وبست یک فیلمنامه در حوزه سینمای کوتاه، گاهی دشوارتر از سینمای بلند است. مانند گفتن یک رباعی یا دوبیتی خوب است که در واقع می‌توان آن‌ها را شعرکوتاه دانست. گفتن یک رباعی خوب گاهی خیلی دشوارتر از سرودن یک قصیده خوب است.

این مدیر سینمایی که سابقه دبیری جشنواره‌های سینمایی را هم در کارنامه خود دارد، درباره تأثیر جشنواره‌ها بر ارتقای سطح کیفی فیلمنامه‌ها هم تأکید کرد: جشنواره‌ها حتما می‌توانند تأثیرگذار باشند. حوزه هنر، حوزه ایجاد انگیزه و بازار است و همه عوامل باید دست به دست هم بدهند تا هنرمند با قرار گرفتن در یک جریان طبیعی، انگیزه‌هایش برای فعالیت تقویت شود. او هم باید احساس رقابت داشته باشد و هم مورد تشویق قرار بگیرد و همه این عوامل از مولفه‌های رشد هنری یک هنرمند هستند. یک جشنواره زمانی که برگزار می‌شود، چند رویکرد را به‌صورت همزمان پیگیری می‌کند. اول اینکه هنرمندان را گرد هم جمع می‌کند تا به تماشای آثار یکدیگر بنشینند. دوم اینکه یک فضای رقابتی برای آن‌ها به‌وجود می‌آورد. سوم اینکه آن‌ها را مورد تشویق قرار می‌دهد تا در فضای کاری خود حرفه‌ای‌تر شوند و انگیزه ماندن پیدا کنند. ده‌ها مولفه دیگر از این جنس می‌توان برای تقویت فعالیت هنرمندان در ساحت هنر، برای یک جشنواره مدنظر داشت.

طباطبایی‌نژاد افزود: هیچ فعالیت فرهنگی و هنری در خلا رها نمی‌شود و همه رویدادهای کوچک و بزرگ، به اندازه خود اثرگذار هستند. رویدادی اگر به درستی برگزار شده باشد،‌ حتما اثر خودش را هم گذاشته است. آن‌هایی که استمرار دارند و مسیر درستی برای برگزاری پیدا می‌کنند، می‌توانند برای این تأثیرگذاری برنامه‌ریزی بیشتری داشته باشند و به حوزه‌های دیگر هم ورود داشته باشند. مثلا یک جشنواره می‌تواند به حوزه ارائه حمایت‌های مالی یا اعطای فاوند ورود پیدا کند. یک رویداد متناسب با اهداف و رویکردهای خود می‌تواند وارد حوزه حمایت مالی از فیلمسازان شود. شناسایی استعدادها هم از دیگر کارکردهای این رویدادهاست.

وی تأکید کرد: من همواره جزو طرفداران برگزاری جشنواره‌ها هستم چرا که معتقدم در فضای فقیر فرهنگی کشور ما، این رویدادها انگیزه‌بخش و دل‌گرم کننده هستند. همین رویدادها ایجاد نشاط می‌کنند و شادابی فضای هنری کشور را به دنبال دارند. معتقدم فضای فرهنگی و هنری کشور، نیاز به این جشنواره‌ها دارد و در همه دنیا هم همین‌گونه است. در کشوری مانند فرانسه، چیزی در حدود ۵۰۰ جشنواره سینمایی اعم از محلی و بین‌المللی برگزار می‌شود. حتی خاطرم هست جشنواره‌ای در حوزه سنگ و سرامیک داشتند! در همه این بخش‌ها به‌صورت تخصصی به ظرافت هنر و رسانه توجه می‌شود.

طباطبایی‌نژاد در ادامه درباره تأثیر سینمای کوتاه در زمینه ایجاد فضای گفتگو در جامعه امروز ایران هم توضیح داد: به عقیده من مهمترین رسانه برای ایجاد یک فضای گفتگو و احیای اعتماد عمومی، همین رسانه سینما و به‌خصوص فیلم‌های کوتاه است. در همین رسانه‌های اجتماعی، بیش از ۸۵درصد مراجعه مخاطبین، به ویدئوهای کوتاه است. نمی‌توان همه را از یک جنس دانست اما این اتفاق در حال رخ دادن است و اگر به شکل هنرمندانه و قابل‌قبول در این حوزه تولید داشته باشیم، حتما می‌تواند اثرگذار هم باشد. در همه دنیا همواره فیلم‌ها بیشترین ارتباط را با مخاطبان برقرار کرده و بیشترین تأثیر را هم گذاشته‌اند. در شرایط فعلی کشور ما هم همین اتفاق در حال رخ دادن است. امروز شاید فیلم‌ها در فضای مجازی بیشتر کارکرد گزارشی داشته باشند اما می‌توان نگاه هنری به این حوزه هم داشت و معتقدم همچنان می‌تواند بالاترین اثرگذاری را هم داشته باشد.

معرفی 10 مستند ایرانی بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره «سینماحقیقت»

اسامی ۱۰ فیلم مستند ایرانی حاضر در مسابقه بین‌الملل جشنواره «سینماحقیقت» اعلام شدند.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، اسامی 10 فیلم ایرانی راه‌یافته به بخش مسابقه بین‌الملل شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» که در سه بخش «کوتاه»، «نیمه‌بلند» و «بلند» انتخاب شده‌اند، اعلام شد.

از 10 فیلم را‌ه‌یافته، چهار فیلم در بخش بلند مسابقه بین‌الملل حضور دارند که اسامی آن‌ها عبارتند از:

1. «آقا نعمت» اثر علی تک روستا با مدت زمان 84 دقیقه
2. «خونه مامان شکوه» اثر مهدی بخشی مقدم با مدت زمان 76 دقیقه
3. «سه نهزارم» اثر بهروز نورانی‌پور با مدت زمان 70 دقیقه
4. «غیر مسکونی» اثر مسعود زارعیان با مدت زمان 92 دقیقه

همچنین سه فیلم ایرانی راه‌یافته به مسابقه بین‌الملل، در بخش نیمه‌بلند پذیرفته شده‌اند که اسامی آن‌ها عبارتند از:

1. «آب ما را خواهد برد» اثر محمد احسانی با مدت زمان 56 دقیقه
2. «اسپانک» اثر محمدرضا خوش‌فرمان با مدت زمان 58 دقیقه
3. «واهگ» اثر حدیث جان‌بزرگی با مدت زمان 52 دقیقه

و سه فیلم راه‌یافته به مسابقه بین‌الملل را فیلم‌های کوتاه شامل می‌شوند که اسامی آن‌ها عبارتند از:

1. «کشیم عاشق» اثر امیر آقاعبداللهی با مدت زمان 37 دقیقه
2. «آت اوغلان» اثر هادی شریعتی با مدت زمان 31 دقیقه
3. «یک قایق روی دریا» اثر آرمان قلی‌پور دشتکی با مدت زمان 29 دقیقه

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم ۲۰ تا ۲۵ آذرماه در پردیس ملت درحال برگزار است.

چه موضوعاتی برای «مستندسازی تکنفره» مناسب است؟

در موضوعات بحرانی وقتی که زمان محدود است و سوژه در حال از دست رفتن است و نمی توان تیم را همراه خود کرد، ترجیح بر فیلم‌سازی تکنفره است اما در ایران متأسفانه فیلم‌سازان به دلیل مشکلات مالی به سوی فیلمسازی تکنفره می‌روند.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از خبرنگار سینمایی ایرنا، دومین روز شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» میزبان اولین کارگاه این رویداد با عنوان «مستندسازی تکنفره» بود که توسط محمدصادق اسماعیلی برگزار شد.

اسماعیلی آغاز این کارگاه گفت: ترجیح من این است که از تجربیات خودم از فیلمسازی یک نفره بگویم زیرا پژوهش های پراکنده ای درباره فیلمسازی تکنفره انجام شده است که نمی توان از این مطالب به عنوان یک مرجع نام برد زیرا معمولا متکی به تجربه شخصی است که بر اساس رویکردهای فیلمسازان متغیر است.

وی با طرح این پرسش که چه فیلم های را باید یک نفره ساخت، چنین پاسخ داد: هیچ قاعده ای وجود ندارد و نمی توان یک فرمول ثابت را ارایه داد. در تعریف فیلمسازی تکنفره گفته می شود زمانی که درون مایه فیلم بحران است و فیلمساز وارد حریم شخصی افراد می شود می توان مدعی شد به دلیل مواجهه بهتر با پرسوناژ فیلمسازی تکنفره مناسب است و شاید بتوان مصادیقی را عنوان کرد ولی این نکته قابل اهمیت است که تشخیص درستی از حضور و عدم عوامل در ساخت فیلم داشته باشیم چون در پروژه های متعددی اولویت بر حضور عوامل است تا فیلم دارای استراکچر باشد.

کارگردان مستند «آدور» در تشریح انتخاب سینمای تکنفره گفت: موقعیت های که فیلمساز ترجیح می دهد تکنفره باشد و امکان ثبت آن به صورت جمعی وجود ندارد. وقتی که زمان محدود است و سوژه در حال از دست رفتن است و نمی توان تیم را همراه خود کرد ترجیح بر فیلمسازی تکنفره است اما در ایران متأسفانه فیلمسازان به دلیل مشکلات مالی به سوی فیلمسازی تکنفره می روند.

وی با اشاره به اهمیت پرتابل بودن در سینمای مستند در راستای استفاده از ابزار پیشنهاد داد: تک پایه رو به جای سه پایه ببرید و از دوربین های سبک استفاده کنید. شاید نتوانید از تنوع لنزها استفاده کرد به همین دلیل به دنبال یک لنز ترکیبی با دیافراگم باز استفاده کرد که پیشنهاد من لنز ۲۴/۱۰۵ است. صدابرداری بسیار اهمیت دارد و یک هاچ آف به پرسوناژ متصل کنید و صدای آمبیانس محیط را با گان از دست ندهید.

کارگردان مستند «آشنگ» گفت: وقتی سینمای تکنفره را انتخاب می کنید چیزهایی را از دست می‌دهید و چیزهایی را به دست می آورید که برای مثال از همفکری عوامل گروه بی بهره می شوید و پیشنهادهای فیلمبردار و صدابردار را از دست می دهید ولی از طرف دیگر ما گاها در نوع برخوردمان با فیلمبردار دچار مشل می شویم و «آنِ» صحنه در زمان دیالوگ با فیلمبردار از دست می رود که سینمای تکنفره این مشکلات را به حداقل می رساند.

اسماعیلی گفت: در فیلمسازی با عوامل، معمولا ۲ روز اول پرت است و سوژه وارد ارتباط نمی شود و پرسونای فیلم مستند چون آدم های معمولی هستند حضور عوامل سبب می شود که به کار لطمه وارد شود و حضور عوامل باید با آگاهی باشد. ولی در فیلمسازی تکنفره در سکانس دوم و سوم فیلم به صورت جدی آغاز می شود.در فیلمسازی با گروه هزینه پروداکشن بالا می رود؛ برای مثال کسایی که به صورت انفرادی در اربعین یک پرسونایی را دنبال می کردند می توانستند در خانه سوژه خود بخوابند و هر زمان که موقعیت مناسبی را می دیدند فیلمبرداری خود را انجام دهند.

وی با اشاره به اخلاق در سینمای مستند گفت: معمولا حضور دو نفره فیلمساز و پرسونا به نحوی است که به راحتی به حریم شخصی وی راه می یابید و در زمان تدوین بزرگترین مشکل باید و نبایدهای اخلاقی است که تا کجا می توان گفته های پرسونا را در فیلم وارد کرد. مستندساز تکنفره چون وارد لایه های خصوصی و درونی می شود به فیلمساز اطمینان می کند.

اسماعیلی فیلمبرداری را مهمترین دانش فیلمساز مستند عنوان کرد و گفت: فیلم اگر از نظر بضاعت تصویر ساختار نداشته باشد به کل اثر لطمه می زند به همین دلیل مستندساز تکنفره باید تسلط کافی به فیلمبرداری داشته باشد و همچنین صدابرداری بداند و به نورپردازی طبیعی اشراف داشته باشد؛ البته استثناهایی هم وجود دارد که گاها روایت آنقدر قوی است که تصویر ذیل موضوع قرار می گیرد.

در فیلمسازی با یک نگره مولف روبرو هستم چون به تنهایی شیوه روایت را انتخاب می کنیم و در نهایت انتخاب بر اساس جهان بینی شخصی است و نگاه فیلمبردار و صدابردار در آن وجود ندارد. فیلمسازی تکنفره را می‌توان شبیه ماهیگیری دانست چون تو انتخاب می کنی کجا قلاب را بندازی.

اسماعیلی متولد ۱۳۶۷ و دانش‌آموخته فیلمسازی با گرایش تدوین در مقطع کارشناسی و تهیه‌کنندگی فیلم مستند در مقطع کارشناسی ارشد است. وی مدرس دانشگاه و انجمن سینمای جوانان ایران، عضو پیوسته انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند ایران و برگزار کننده بیش از ۲۰ کارگاه آموزش مستندسازی در سراسر ایران است. ساخت مستندهای آشنگ، آدور و گیسلو و کسب تندیس و جایزه ویژه هیات داوران سیزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، جایزه بهترین فیلم از جشنواره تلویزیونی مستند ایران و بهترین فیلم مستند از جشنواره فیلم مستند مسکو از دیگر سوابق این هنرمند است.

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» از 20 تا 25 آذر به دبیری محمد حمیدی مقدم در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.

«تطبیق» بهترین فیلم سی‌امین دوره جشنواره بارسلونا شد

فیلم کوتاه «تطبیق» به کارگردانی مهرداد حسنی و تهیه‌کنندگی حسن محمدی جایزه بهترین فیلم سی‌امین دوره جشنواره بارسلونا را از آن خود کرد.

به گزارش سینمای خانگی به نقل از مشاور رسانه‌ای پروژه، فیلم کوتاه «تطبیق» به کارگردانی مهرداد حسنی و تهیه‌کنندگی حسن محمدی پس از حضور در چهار جشنواره اسکارکوالیفای (بوسان، ریندنس، اینترفیلم برلین و شیکاگو) و دریافت جایزه بزرگ جشنواره بوسان، موفق شد در آخرین حضور خود برنده جایزه بهترین فیلم کوتاه سی‌امین دوره جشنواره حقوق بشر بارسلونا شود.

این فیلم کوتاه علاوه بر دریافت این جایزه به تازگی توانسته بود جایزه ویژه در جشنواره کودکان شیکاگو را از آن خود کند.

در خلاصه داستان «تطبیق» آمده است: «شاهرخ کودکی است که تلاش می‌کند خودش را با حقیقت درونش تطبیق دهد.»

در این فیلم کوتاه معید آسوده، منصور نصیری، فاطمه مرادی، حسن خوشحالت، مریم گلدوز، جمشید بهادری، سیدکاظم حسینی و سیدمحمد رضا حسینی ایفای نقش دارند.

فهرست عوامل فیلم کوتاه «تطبیق» عبارت است از تهیه‌کننده: حسن‌محمدی، کارگردان: مهرداد حسنی، نویسنده: فرزاد احمدی، مدیر تصویربرداری: پویان آقابابایی، تدوین: مجید طارمی، طراح چهره پردازی: فریور معیری، صدابردار: سامان شهامت، طراحی و ترکیب صدا: حسین قورچیان، طراح لباس: سپیده دستینه، طراح صحنه: مهرداد حسنی، دستیار کارگردان و برنامه ریز: مرضیه اکبرنژاد، دستیاران صحنه: سیدکاظم حسینی، هادی سلطانی فر، مدیر تولید: رامین گودرزی، جلوه‌های ویژه میدانی: ایمان کریمیان، جلوه ویژه کامپیوتری: افروز توکلی، جانشین تهیه‌کننده: مریم آقابابایی، عکاس: مهسا عباسی، مشاور رسانه‌ای: آزاده فضلی، مجری طرح: سعید زمانیان، پخش‌بین‌الملل: نشاط باقری. این فیلم محصول موسسه فیلمسازی اتاق تاریک است.

خروج از نسخه موبایل